Το επεισόδιο στο Αιγαίο με τον εμβολισμό σκάφους της ελληνικής ακτοφυλακής από τουρκική ακταιωρό φαίνεται ότι επιδεινώνει την ήδη δυσχερή συγκυρία για την Τουρκία. Οι χειρισμοί από ελληνικής πλευράς, όμως, εγείρουν ερωηματικά για το ενδεχόμενο να υπάρχουν απολήξεις που δεν είναι ορατές δια γυμνού οφθαλμού…
- Δεν δημοσιοποιήθηκε video
- Το θέμα υποβαθμίστηκε από τα media
- Το υπουργείο Εξωτερικών δεν πραγματοποίησε διάβημα διαμαρτυρίας
- Ο Μητσοτάκης συναντάται σε λίγες ώρες με τον Ταγίπ Ερντογάν
Η Ελλάδα, σε πρώτη ανάγνωση, φαίνεται να κέρδισε ένα ακόμη “επιθετικό φάουλ” από την Τουρκία και μάλιστα σε μια εξαιρετικά καίρια στιγμή, που το καθιστά από κόρνερ έως και πέναλντι, ενόψει της Συνόδου Κορυφής της ΕΕ.
Τα ερωτηματκά
Οι χαμηλοί τόνοι της Αθήνας τόσο σε πολιτικό όσο και σε μιντιακό επίπεδο, αναφορικά με το περιστατικό εμβολισμού του ελληνικού άρτι ναυπηγηθέντος σκάφους του Λιμενικού Σώματος, προβληματίζουν. Γιατί η Αθήνα δεν πραγματοποίησε διάβημα διαμαρτυρίας ώστε να κεφαλαιοποιήσει τις τουρκικές ακρότητες και να ενισχύσει τη διαπραγματευτική της θέση;
Συνήθως, η δημοσιοποίηση τέτοιων περιστατικών από το Λιμενικό Σώμα ακολουθείται -εντός λίγων ωρών- και με το βίντεο που επιβεβαιώνει το περιστατικό και δείχνει την καταφανώς προκλητική και επικίνδυνη συμπεριφορά της Τουρκίας. Αυτό όμως δεν συνέβη αυτή τη φορά. Τουλάχιστον όχι μέχρι το βράδυ της Κυριακής. Ένα ακόμη αξιοσημείωτο γεγονός είναι η στάση των ελληνικών mainstream media. Το θέμα υποβαθμίστηκε ευθύς εξαρχής, ενώ την ίδια στιγμή προέβαλλαν αναξιόπιστα στοιχεία από το γνωστό προβοκατόρικο Nordic Monitor, που είχαν επίσης στόχο την Τουρκία.
Πιθανές απαντήσεις
Καθώς η Ελλάδα επιλέγει πολιτική χαμηλών τόνων και αποφεύγει να χρεώσει δημοσίως την Άγκυρα, το περιστατικό τείνει να αποδοθεί σε ατύχημα ίσης υπαιτιότητας. Κάτι τέτοιο, όμως, στην Ευρώπη -και ιδιαίτερα στους συντηρητικούς κύκλους- μεταφράζεται ως ελληνοτουρκικά παιχνίδια με ευρωπαϊκά κονδύλια. Υπάρχει βέβαια και το ενδεχόμενο η μη-δημοσιοποίηση και από τις δύο πλευρές να αποτελεί κίνηση διαχείρησης του κόστους από κακούς χειρισμούς σε επιχειρησιακό επίπεδο… κάτι που θα μπορούσε να παραπέμπει ακόμα και σε υποθέσεις… διαφθοράς.
Το πλαίσιο
Τη Δευτέρα το απόγευμα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης συναντά τον Ταγίπ Ερντογάν στις Βρυξέλλες, στο περθώριο της Συνόδου Κορυφής του NATO. Ο Τούρκος πρόεδρος θα συναντηθεί στις Βρυξέλλες και με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, σε μια προσπάθεια επανεκκίνησης των αμερικανο-τουρκικών σχέσεων.
Εν συνεχεία, ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα συμμετάσχει στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, στην κορυφή της ατζέντας της οποίας βρίσκονται οι σχέσεις με την Τουρκία και η… θετική ατζέντα. Η ΕΕ είχε καλέσει Αθήνα και Άγκυρα να επιδείξουν εποικοδομητική διάθεση και να επενδύσουν στην προώθηση του διαλόγου.
Μέχρι τώρα είχε καταγραφεί μια εντελώς οριακή πρόοδος σε επίπεδο διερευνητικών επαφών, μεγαλύτερη κινητικότητα στην κατεύθυνση των μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Η Τουρκία επιχείρησε πολλές φορές να στρέψει τη συζήτηση για τα ΜΟΕ από το διμερές πλαίσιο, σε αυτό του NATO, κάτι που η Αθήνα προσπάθησε να αποφύγει, αλλά δεν πέτυχε στο βαθμό που θα ήθελε.
Θύμα ή τακτικισμός
Είναι γνωστό ότι εντάσεις και ανταγωνισμοί σε επιχειρησιακό επίπεδο στο Αιγαίο, όπως και στον Έβρο, συντηρούνται, ενώ τα ατυχήματα έχουν καταστεί πλέον κανονικότητα. Το νέο περιστατικό και οι χειρισμοί της Αθήνας δείχνουν ότι η ελληνική κυβέρνηση είτε αποδέχεται την κανονικοποίηση της έντασης, είτε επιχειρεί να αποφύγει μια άλλη παγίδα, η οποία ωστόσο δεν φαίνεται από τα όσα έχουν γίνει μέχρι τώρα γνωστά.
Το σκάφος του ΛΣ που ενεπλάκη στο επεισόδιο με τους Τούρκους είναι το ΛΣ-910 το οποίο παρελήφθη τον Απρίλιο 2021.
Το σκάφος της τουρκικής ακτοφυλακής είναι ένα εκ των 6 τα οποία ναυπηγήθηκαν με χρήματα της Ε.Ε. (άρα και της Ελλάδας).
Η χρηματοδότηση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της Ειδικής Δράσης Εξοπλισμού FRONTEX του Ταμείου Εσωτερικής Ασφάλειας Συμμετοχής 90% και Εθνικής Συμμετοχής: 10%.
Gap διαχείρισης
Σε ατίστοιχο περιστατικό είχε εμπλακεί το 2018 -επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ- και το ΠΑΘ-090 “ΓΑΥΔΟΣ” το οποίο εμβολίστηκε. Η Ελλάδα, τότε, είχε ανεβάσει πολύ το ζήτημα ζητώντας καταθέτοντας παράλληλα και αγωγή αποζημίωσης κατά της Τουρκίας για παράβαση των κανόνων ναυσιπολοΐας.
Στο μεταξύ αντίστοιχα ή μικρότερης κλίμακας περιστατικά έχουν τύχει μεγαλύτερης δημοσιότητας και εντονότερης πολιτικής και διπλωματικής διαχείρισης.
Η διαφοροποίηση στη διαχείριση των περιστατικών και η απουσία video προκαλούν εύλογα ερωτηματικά, τα οποία είναι πολύ πιθανό να μείνουν αναπάντητα.
