Ιδιαίτερα εύφλεκτο πολιτικό σκηνικό στην Ευρώπη δημιουργεί η παραίτηση το Ματέο Ρέντσι στην Ιταλία καθώς προστίθεται στην ανακοίνωση του Φρανσουά Ολάντ να μην διεκδικήσει νέα θητεία στις εκλογές του 2017. Παράλληλα το Brexit, η ασταθής βρετανική κυβέρνηση και η εκλογή του Ντόναλντ Τράμπ στην προεδρία των ΗΠΑ περιπλέκουν περαιτέρω την κατάσταση.
Στην ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή η απόσυρση Ολάντ και η παταγώδης αποτυχία του Ρέντσι αποσαρθρώνουν το μέτωπο του νότου, δημιουργώντας δυναμική ανάδειξης ευρωσκεπτικιστικών ή νεοφιλελεύθερων κυβερνήσεων.
Σε οικονομικό επίπεδο επανακάμπτουν οι φόβοι για αναζωπύρωση της ευρωπαϊκής κρίσης καθώς προβλήματα που παρέμεναν επιμελώς κρυμμένα αλλά και άλυτα επανέρχονται στο προσκήνιο με πάταγο.
Η κρίση χρέους της Ελλάδας, οι μεταρρυθμίσεις και το έλλειμμα στη Γαλλία και η υποβόσκουσα τραπεζική κρίση στην Ιταλία είναι τα κυριότερα ζητήματα που απαιτούν διαρκή προσοχή και θα βρεθούν στο στόχαστρο των αγορών.
Οι παρεμβάσεις που έχει προετοιμάσει ο Μάριο Ντράγκι αναμένεται να έχουν προσωρινό χαρακτήρα καθώς η διαφαινόμενη πολιτική αστάθεια στην Ιταλία αναμένεται να οδηγήσει σε μετάσταση της κρίσης.
Παράλληλα η πιστοληπτική ικανότητα της Πορτογαλίας κρέμεται από τη λεπτή κλωστή ενός μικρού οίκου αξιολόγησης, ενώ στο ζήτημα του ελληνικού χρέους μπορεί να σημειώνεται πρόοδος, εντούτοις δεν έχει ακόμη λυθεί οριστικά. Σε αυτά θα πρέπει να προστεθεί η τεράστια αβεβαιότητα για την έκβαση των γαλλικών προεδρικών εκλογών αλλά και η υλοποίηση του Brexit.
Η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης βιώνει εδώ και χρόνια μια βαθιά κρίση. Τα τελευταία δέκα χρόνια το ΑΕΠ της αυξήθηκε κατά μέσο όρο μόλις κατά 0,5%. Την ίδια ώρα το χρέος έχει εκτιναχθεί στο 132% του ΑΕΠ. Με μια στατική αγορά εργασίας, χαμηλή ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεών της, αναποτελεσματική δημόσια διοίκηση και αδύναμες τράπεζες, η χώρα αντιμετωπίζει ήδη τεράστια προβλήματα και σε αυτά δεν αποκλείεται να προστεθεί σύντομα άλλο ένα: η απουσία κυβέρνησης.
Aναλυτές εκτιμούν ωστόσο ότι οι Ιταλοί θα βρουν τον τρόπο να ξεπεράσουν γρήγορα τη διαφαινόμενη νέα κρίση. Σε διαφορετική περίπτωση, τα πράγματα θα είναι δύσκολα. «Η Ιταλία είναι πολύ μεγάλη για τον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης», σχολιάζει ο Φράτσερ. Και τότε θα επανέλθουν και τα σενάρια για την παραμονή της χώρας στο ευρώ, όπως το 2012.
Αν και για το ελληνικό ζήτημα ο κυβερνητικός συνασπισμός στο Βερολίνο ελπίζει να κλείσει σύντομα τόσο η αξιολόγηση όσο και το ζήτημα της συμμετοχής του ΔΝΤ στο ελληνικό πρόγραμμα, ωστόσο η ανατροπή του πολιτικού status quo στο Νότο δίνει χώρο για πιέσεις από την πλευρά του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ο οποίος βλέπει για ακόμη μια φορά τον Αλέξη Τσίπρα να μένει μόνος του στο “δάσος”.
Γερμανικά media εκτιμούν ότι το γεγονός ότι δρομολογείται ήδη λύση για τα βραχυπρόθεσμα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους και δη με τις «ευλογίες» του Βερολίνου, αφήνει σημαντικά περιθώρια αισιοδοξίας ότι το θέμα Ελλάδα δεν θα απασχολήσει την Ευρώπη το 2017. Θα επιστρέψει στην ατζέντα όμως το 2018 όταν θα πρέπει να εφαρμοστούν τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος.
Την ίδια ώρα τα μηνύματα από την Πορτογαλία είναι κάθε άλλο παρά ενθαρρυντικά. Η χώρα που έχει στο ενεργητικό της ήδη ένα μνημόνιο, κινδυνεύει εκ νέου. Μόλις ένας μικρός Οίκος Αξιολόγησης, ο DBRS διατηρεί την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας στο ΒΒΒ, την χαμηλότερη επενδυτική βαθμίδα μεν, αλλά μια βαθμίδα που εξασφαλίζει τη συμμετοχή των πορτογαλικών ομολόγων στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ. Γερμανοί πολιτικοί δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να προσφύγει η Λισαβόνα και πάλι στον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης. Στον προεκλογικό αγώνα αυτό θα χρεώνονταν σίγουρα στην ευρωπαϊκή πολιτική διάσωσης που διαμορφώνεται ως επί το πλείστον από το Βερολίνο.