Έτοιμη να “βάλει τα λεφτά εκεί που είναι το στόμα της” εμφανίζεται η κινεζική πολιτική ηγεσία, καθώς προαναγγέλλει διαρκώς μέτρα στήριξης της κατανάλωσης ως αντίδοτο στους δασμούς των ΗΠΑ και παράλληλα ξεδιπλώνει διπλωματικές πρωτοβουλίες για την ενίσχυση του εμπορίου στην ευρύτερη περιοχή των ASEAN, ενώ κινείται στρατηγικά για προσέγγιση με την Ευρώπη.
Η Κίνα επαναβεβαίωσε τη δέσμευσή της για την επίτευξη του στόχου αύξησης του ΑΕΠ κατά 5% το 2025, παρά τις εντεινόμενες εμπορικές εντάσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες και τις εσωτερικές οικονομικές προκλήσεις. Ο στόχος αυτός ανακοινώθηκε επίσημα στην Έκθεση Εργασίας της Κυβέρνησης που παρουσιάστηκε στο Εθνικό Λαϊκό Κογκρέσο τον Μάρτιο του 2025. Αυτή η στρατηγική περιλαμβάνει στοχευμένες δημοσιονομικές και νομισματικές πολιτικές, καθώς και εντατική διπλωματική δραστηριότητα σε Ευρώπη, Ασία και άλλες περιοχές, με σκοπό τη διατήρηση της οικονομικής σταθερότητας και την ενίσχυση των διεθνών εμπορικών σχέσεων.
Η επιβεβαίωση του αναπτυξιακού στόχου από το PolitBuro εμπεδώνει τη δυναμική παρεμβάσεων και στέλνει μήνυμα αποφασιστικότητας για την επίτευξη των στόχων. Με αυτό τον τρόπο το Πεκίνο επιχειρεί να προβάλλει την κινεζική οικονομία ως λύση στο πρόβλημα επιβράδυνσης και την αύξηση των πιθανοτήτων για ύφεση στις ΗΠΑ.
Παρά την επιβολή δασμών 145% στα κινεζικά προϊόντα από τις Ηνωμένες Πολιτείες και τους ανταποδοτικούς δασμούς 125% από την Κίνα, Κινέζοι αξιωματούχοι εκφράζουν εμπιστοσύνη στην ανθεκτικότητα της οικονομίας της χώρας. Επισημαίνουν τη θετική απόδοση του πρώτου τριμήνου του 2025 και την ικανότητα της Κίνας να διαφοροποιεί τις πηγές εισαγωγών, ειδικά σε αγροτικά και ενεργειακά προϊόντα, ως βασικούς παράγοντες που στηρίζουν τη συνεχιζόμενη ανάπτυξη.
Η Κίνα, αντιμετωπίζοντας τις αυξανόμενες εμπορικές εντάσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες, έχει υιοθετήσει μια πολυδιάστατη στρατηγική για την επίτευξη του στόχου οικονομικής ανάπτυξης 5% για το 2025.
Επιπλέον, η Κίνα έχει προχωρήσει σε μείωση ή άρση δασμών σε συγκεκριμένα αμερικανικά προϊόντα, όπως ημιαγωγοί και ιατρικός εξοπλισμός, ως ένδειξη καλής θέλησης και προσπάθειας αποκλιμάκωσης των εμπορικών εντάσεων.
Το anti-Trump effect master plan
Για την αντιστάθμιση των αρνητικών επιπτώσεων του εμπορικού πολέμου και την ενίσχυση της εγχώριας ζήτησης, οι κινεζικές αρχές ανακοίνωσαν αρκετές πολιτικές παρεμβάσεις:
- Χαλάρωση νομισματικής πολιτικής:
Η Λαϊκή Τράπεζα της Κίνας είναι έτοιμη να προχωρήσει σε μειώσεις επιτοκίων και να περιορίσει τους δείκτες υποχρεωτικών αποθεματικών, ώστε να ενισχύσει τη ρευστότητα και να στηρίξει την οικονομική δραστηριότητα. - Δημοσιονομική τόνωση:
Η κυβέρνηση σχεδιάζει να επιταχύνει την έκδοση ομολόγων και να παρέχει στοχευμένη υποστήριξη σε επιχειρήσεις και εργαζόμενους που πλήττονται από τους δασμούς, εστιάζοντας στη διατήρηση θέσεων εργασίας και τη σταθερότητα της οικονομίας. - Ενίσχυση της κατανάλωσης:
Μέτρα όπως η μείωση του ελάχιστου ποσού για επιστροφές φόρου στους τουρίστες στοχεύουν στην τόνωση της εγχώριας κατανάλωσης και στη στήριξη του τομέα των υπηρεσιών. - Εκσυγχρονισμός της βιομηχανίας:
Κίνητρα για την ανανέωση οχημάτων και εξοπλισμού αποσκοπούν στην τόνωση των επενδύσεων και στον εκσυγχρονισμό των βιομηχανιών.
Risk profile
Αν και η ηγεσία της Κίνας παραμένει αισιόδοξη, εξωτερικοί αναλυτές εκφράζουν ανησυχίες για πιθανούς κινδύνους, όπως αποπληθωριστικές πιέσεις, διαρκή κρίση στον τομέα των ακινήτων και υψηλά ποσοστά ανεργίας στους νέους. Ορισμένοι οργανισμοί, όπως το ΔΝΤ, έχουν αναθεωρήσει προς τα κάτω τις προβλέψεις για την ανάπτυξη της Κίνας, λαμβάνοντας υπόψη αυτές τις προκλήσεις.
Οι προληπτικές πολιτικές παρεμβάσεις της κινεζικής κυβέρνησης και η στρατηγική της εστίαση στην ενίσχυση της εγχώριας ζήτησης και στον εκσυγχρονισμό της βιομηχανίας αποτελούν τον κεντρικό άξονα για την επίτευξη του στόχου ανάπτυξης 5% το 2025.
Δημοσιονομική και νομισματική πολιτική
Το υπουργείο Οικονομικών της Κίνας έχει ανακοινώσει μια σειρά μέτρων για την ενίσχυση της εσωτερικής ζήτησης και την υποστήριξη των επιχειρήσεων που πλήττονται από τους δασμούς. Αυτά περιλαμβάνουν την επιτάχυνση της έκδοσης ομολόγων, την αύξηση των επιστροφών ασφαλιστικών εισφορών σε επιχειρήσεις και την παροχή κινήτρων για την ανανέωση εξοπλισμού και οχημάτων.
Μείωση επιτοκίων και ενίσχυση ρευστότητας
Τον Οκτώβριο του 2024, η PBOC μείωσε το επιτόκιο αναφοράς για δάνεια ενός έτους (LPR) κατά 25 μονάδες βάσης στο 3,10%, και το επιτόκιο για δάνεια πενταετούς διάρκειας στο 3,60%, στοχεύοντας στην τόνωση της κατανάλωσης και των επενδύσεων. Τον Νοέμβριο, διατήρησε τα επιτόκια αυτά αμετάβλητα, ενώ προχώρησε σε έγχυση 900 δισεκατομμυρίων γιουάν μέσω του μηχανισμού μεσοπρόθεσμου δανεισμού (MLF) με επιτόκιο 2%, προκειμένου να αντιμετωπίσει τις πιέσεις ρευστότητας που προέκυψαν από την αυξημένη έκδοση ομολόγων από τις τοπικές κυβερνήσεις.
Μείωση των υποχρεωτικών αποθεματικών (RRR)
Στις 27 Σεπτεμβρίου 2024, η PBOC ανακοίνωσε μείωση του δείκτη υποχρεωτικών αποθεματικών κατά 0,5 ποσοστιαίες μονάδες, φθάνοντας το μέσο σταθμισμένο ποσοστό στο 6,6%. Αυτή η κίνηση απελευθέρωσε περίπου 1 τρισεκατομμύριο γιουάν σε μακροπρόθεσμη ρευστότητα, ενισχύοντας την ικανότητα των τραπεζών να χορηγούν δάνεια και στηρίζοντας την οικονομική δραστηριότητα.
Μεταρρυθμίσεις στον Τομέα των Στεγαστικών Δανείων
Από την 1η Νοεμβρίου 2024, η PBOC επέτρεψε στους δανειολήπτες στεγαστικών δανείων με κυμαινόμενο επιτόκιο να επαναδιαπραγματευθούν τους όρους των δανείων τους, προσαρμόζοντας τα επιτόκια βάσει των τρεχουσών συνθηκών της αγοράς και του LPR. Αυτή η πολιτική στοχεύει στη μείωση του κόστους δανεισμού για τα νοικοκυριά και στην τόνωση της αγοράς ακινήτων.
Στρατηγική προσαρμογής της νομισματικής πολιτικής
Ο διοικητής της PBOC, Pan Gongsheng, δήλωσε ότι η τράπεζα θα εντείνει τις αντικυκλικές ρυθμίσεις της νομισματικής πολιτικής, διατηρώντας επαρκή ρευστότητα και μειώνοντας το κόστος χρηματοδότησης για επιχειρήσεις και νοικοκυριά. Η PBOC σχεδιάζει επίσης να μεταβεί από μια ποσοτική σε μια τιμολογιακή προσέγγιση στη νομισματική πολιτική, δίνοντας μεγαλύτερη έμφαση στη ρύθμιση των επιτοκίων ως κύριο εργαλείο πολιτικής.
Διεθνείς πρωτοβουλίες
Η PBOC έχει ενισχύσει τις διεθνείς συνεργασίες της, υπογράφοντας μνημόνια συνεργασίας για τη δημιουργία μηχανισμών εκκαθάρισης σε γιουάν με χώρες όπως η Μαυρίκιος. Επιπλέον, έχει προχωρήσει σε μέτρα για την ενίσχυση της διασυνοριακής χρήσης του γιουάν και την προώθηση της διεθνούς χρηματοοικονομικής συνεργασίας.
Ο πρόεδρος της Κίνας, Σι Τζινπίνγκ, πραγματοποίησε σημαντικές περιοδείες σε Ευρώπη και Νοτιοανατολική Ασία το 2024 και 2025, με στόχο την ενίσχυση των οικονομικών και διπλωματικών σχέσεων της χώρας του εν μέσω αυξανόμενων εμπορικών εντάσεων με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Παράλληλα, διεξήγαγε κύκλους επαφών με Κινέζους και Αμερικανούς επιχειρηματίες στέλνοντας σήμα ότι το Πεκίνο θα είναι πιο φιλικό στις επενδύσεις και δεν θα δεχθεί τον αναθεωρητισμό του Τραμπ στο διεθνές εμπόριο.
Στη δεύτερη, μέσα σε λίγους μήνες, συνάντησή του με τον Ισπανό πρωθυπουργό Πέδρο Σάντσεθ ο Σι Ζινπίνγκ τόνισε ότι η παγκόσμια κατάσταση χαρακτηρίζεται από επιταχυνόμενες αλλαγές και πολλαπλές προκλήσεις, υπογραμμίζοντας τη σημασία της αλληλεγγύης και του συντονισμού μεταξύ των χωρών για τη διατήρηση της παγκόσμιας ειρήνης και σταθερότητας. Επιπλέον, επεσήμανε την ανάγκη για δίκαιη και ισότιμη παγκόσμια διακυβέρνηση, προτρέποντας τις δυτικές χώρες να υποστηρίξουν τον πολυμερισμό και την ανοιχτή συνεργασία.
Από την πλευρά του, ο Πέδρο Σάντσεθ εξέφρασε την επιθυμία της Ισπανίας να εμβαθύνει τις σχέσεις με την Κίνα και να συμβάλει στην ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Κίνας. Τόνισε τη σημασία της επίλυσης των διαφορών μέσω διαλόγου και διαπραγμάτευσης, ιδιαίτερα ενόψει των εμπορικών εντάσεων.
Οι business relations του Σι
Στις 27 Μαρτίου 2024, ο Πρόεδρος της Κίνας, Σι Τζινπίνγκ, συναντήθηκε με εκπροσώπους της αμερικανικής επιχειρηματικής, στρατηγικής και ακαδημαϊκής κοινότητας στο Μέγαρο του Λαού στο Πεκίνο. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο Σι υπογράμμισε τη σημασία της σχέσης Κίνας-ΗΠΑ, χαρακτηρίζοντάς την ως μία από τις σημαντικότερες διμερείς σχέσεις παγκοσμίως. Τόνισε ότι η επιτυχία της κάθε χώρας αποτελεί ευκαιρία για την άλλη και ότι, εφόσον οι δύο πλευρές αντιμετωπίζουν η μία την άλλη ως εταίρους με αμοιβαίο σεβασμό, ειρηνική συνύπαρξη και συνεργασία για αμοιβαίο όφελος, οι σχέσεις τους θα βελτιωθούν.
Ο Σι επεσήμανε ότι η κινεζική οικονομία παραμένει υγιής και βιώσιμη, σημειώνοντας ότι το 2023 η Κίνα κατέγραψε έναν από τους υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης μεταξύ των μεγάλων οικονομιών, συμβάλλοντας σε πάνω από το 30% της παγκόσμιας ανάπτυξης. Δήλωσε ότι η Κίνα θα συνεχίσει να προωθεί την υψηλής ποιότητας ανάπτυξη και τον εκσυγχρονισμό, επιτρέποντας στον κινεζικό λαό να ζήσει καλύτερα και συμβάλλοντας περισσότερο στη βιώσιμη ανάπτυξη παγκοσμίως.
Επιπλέον, ο Σι ανέφερε ότι η Κίνα σχεδιάζει και εφαρμόζει μια σειρά σημαντικών μέτρων για την πλήρη εμβάθυνση των μεταρρυθμίσεων και τη σταδιακή δημιουργία ενός επιχειρηματικού περιβάλλοντος που βασίζεται στην αγορά, το νόμο και τα διεθνή πρότυπα. Αυτό θα δημιουργήσει ευρύτερο χώρο ανάπτυξης για τις αμερικανικές και άλλες ξένες επιχειρήσεις.
Περιοδεία στην Ευρώπη (Μάιος 2024):
Ο Σι Τζινπίνγκ επισκέφθηκε τη Γαλλία, τη Σερβία και την Ουγγαρία από τις 5 έως τις 10 Μαΐου 2024. Στη Γαλλία, συναντήθηκε με τον Πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν και υπέγραψαν σχεδόν 20 συμφωνίες που καλύπτουν τομείς όπως το εμπόριο, η τεχνολογία και οι περιβαλλοντικές πρωτοβουλίες. Στη Σερβία, οι δύο χώρες υπέγραψαν 18 συμφωνίες, συμπεριλαμβανομένης μιας επικείμενης συμφωνίας ελεύθερου εμπορίου, με την Κίνα να είναι ήδη ο μεγαλύτερος ξένος επενδυτής στη Σερβία με χρηματοδότηση ύψους 20 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Στην Ουγγαρία, ενίσχυσαν τη στρατηγική τους εταιρική σχέση με επίκεντρο την οικονομική ανάπτυξη.
Περιοδεία στη Νοτιοανατολική Ασία (Απρίλιος 2025):
Τον Απρίλιο του 2025, ο Σι Τζινπίνγκ επισκέφθηκε το Βιετνάμ, τη Μαλαισία και την Καμπότζη. Στο Βιετνάμ, υπεγράφησαν 45 συμφωνίες συνεργασίας, συμπεριλαμβανομένων συμφωνιών για την ενίσχυση των εφοδιαστικών αλυσίδων, την τεχνητή νοημοσύνη και την ανάπτυξη σιδηροδρομικών υποδομών. Στη Μαλαισία και την Καμπότζη, οι συζητήσεις επικεντρώθηκαν στην ενίσχυση των διμερών εμπορικών σχέσεων και στην προώθηση της Πρωτοβουλίας «Μια Ζώνη, Ένας Δρόμος».
Στρατηγική σημασία:
Οι περιοδείες αυτές υπογραμμίζουν τη στρατηγική της Κίνας να ενισχύσει τις σχέσεις της με χώρες που είναι ανοιχτές σε συνεργασία, ιδιαίτερα εν μέσω των αυξανόμενων εντάσεων με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η Κίνα επιδιώκει να παρουσιάσει τον εαυτό της ως αξιόπιστο εμπορικό εταίρο και υποστηρικτή του πολυμερούς εμπορίου, σε αντίθεση με τις μονομερείς ενέργειες των ΗΠΑ. Οι συμφωνίες που υπογράφηκαν κατά τη διάρκεια αυτών των επισκέψεων ενισχύουν τη θέση της Κίνας στην παγκόσμια οικονομία και προωθούν την ατζέντα της για έναν πολυπολικό κόσμο.
Backstop στους δασμούς
Η Κίνα έχει υιοθετήσει μια στρατηγική διαφοροποίησης των εισαγωγών της, μειώνοντας την εξάρτηση από τις Ηνωμένες Πολιτείες και ενισχύοντας τις εμπορικές σχέσεις με χώρες όπως η Βραζιλία και η Αργεντινή. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της σημασίας των αμερικανικών αγροτικών και ενεργειακών προϊόντων στην κινεζική αγορά.
Παράλληλα, το Πεκίκο έχει ενισχύσει τη θέση της σε διεθνείς οργανισμούς όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου (ΠΟΕ), προωθώντας την πολυμερή συνεργασία και καταγγέλλοντας τις μονομερείς ενέργειες των Ηνωμένων Πολιτειών ως επιβλαβείς για το παγκόσμιο εμπορικό σύστημα.
Συνολικά, η Κίνα εφαρμόζει μια ολοκληρωμένη στρατηγική για την αντιμετώπιση των εμπορικών προκλήσεων, συνδυάζοντας εσωτερικές πολιτικές ενίσχυσης της οικονομίας με ενεργή διπλωματία και διεθνή συνεργασία. Αυτή η προσέγγιση στοχεύει στη διατήρηση της οικονομικής ανάπτυξης και της σταθερότητας, παρά τις συνεχιζόμενες εμπορικές εντάσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
