Τον σοβαρό συστημικό κίνδυνο που δημιουργεί για την Ελλάδα η έλλειψη συντεταγμένης και ισχυρής αντιπολίτευσης επισημαίνει με άρθρο του στην Καθημερινή ο Αλέξης Παπαχελάς, υπογραμμίζοντας ότι η απουσία θεσμικού αντίβαρου “επιβάλλει” ουσιατικά την διατήρηση του Κυριάκου Μητσοτάκη στην εξουσία και εγείρει ανησυχία για το ενδεχόμενο αντιστυστημικών κομμάτων, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Αν και ο Αλέξης Παπαχελάς δεν αναφέρεται ευθέως σε κόμματα και πρόσωπα, εν τούτοις προσδιορίζει με σαφήνεια το πλαίσιο και τους κινδύνους, φωτογραφίζοντας έτσι την ανεπάρκεια και τους κινδύνους. Χωρίς περιστροφές, ο διευθυντής της Καθημερινής αναφέρεται στην αδυναμία συγκρότησης ικανού αντιπολιτευτικού μετώπου, σε μια περίοδο που η προσπάθεια συγκρότησης ενιαίου φορέα από τα θραύσματα του ΣΥΡΙΖΑ απέτυχε, ενώ το ΠΑΣΟΚ, υπό τον Νίκο Ανδρουλάκη, δεν κατάφερε να ανταποκριθεί στον ρόλο της αξιωματικής αντιπολίτευσης, με αποτέλεσμα τη δημοσκοπική κατάρρευσή του.
Σε αυτό το πλαίσιο, η άνοδος της Πλεύσης Ελευθερίας, ως μείζονα αντισυστημικού σχηματισμού, ο οποίος αποτινάσσει μεθοδικά και εκρηκτικά τις παρελθούσες πολιτικές αναφορές της προέδρου της, αναδεικνύεται ως μείζονα συστημική απειλή, που γενά πολιτικό ρίσκο.
Στην κατακλείδα του άρθρου του ο Αλέξης Παπαχελάς σημειώνει εν μέσω ενός πολύ πιο σύνθετου και αβέβαιο κόσμου, ακόμα, τη μάχη κερδίζει η λογική έναντι του θυμικού και γι αυτό επιβιώνει η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Έτσι, εμμέσως πλην σαφώς επιρρίπτει ευθύνες γι αυτό στην αδυναμία ανασυγκρότησης της αντιπολίτευσης.
“Στο τέλος της ημέρας, όμως, μια κρίσιμη μάζα πολιτών αντιλαμβάνεται ότι ο κόσμος γύρω μας γίνεται όλο και πιο επικίνδυνος και απρόβλεπτος, και στη μάχη της λογικής και του ενστίκτου επιβίωσης με το θυμικό κερδίζει η λογική. Αυτή θα είναι η εικόνα όσο δεν υπάρχει κάποια αξιόπιστη εναλλακτική λύση, όσα λάθη και αν κάνει η κυβέρνηση, όσα αυτογκόλ και αν βάζει.”
Το άρθρο του Αλέξη Παπαχελά
Ενα τεράστιο κενό στην πολιτική ζωή
Η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα τεράστιο κενό: την απουσία αντιπολίτευσης. Εχουμε μπόλικους πολιτικούς αρχηγούς, οι οποίοι κάνουν φασαρία, ασκούν «δυναμική» αντιπολίτευση και προσπαθούν να εκμεταλλευθούν το κλίμα λαϊκής δυσαρέσκειας που αναπόφευκτα δημιουργείται μετά έξι χρόνια διακυβέρνησης. Στην εποχή της απόλυτης τοξικότητας και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, οι εν λόγω πολιτικοί πιστεύουν ότι όποιος φωνάζει πιο πολύ κερδίζει. Και πράγματι, μπορεί να αυξάνει κάποιος τα ποσοστά του και δύο και τρεις μονάδες. Δεν πείθει, όμως, κανέναν ότι μπορεί να κυβερνήσει μόνος του ή να συγκυβερνήσει ως υπεύθυνος εταίρος.
Το εκλογικό σώμα είναι χωρισμένο σε δύο «ενορίες» ή πελατείες, όπως το δει κανείς. Η αντισυστημική πελατεία είναι διασκορπισμένη σε πολλά κομμάτια και κανείς δεν έχει μπορέσει να την ενώσει. Περιθώριο για Ελληνα ή Ελληνίδα Μελόνι ή Λεπέν υπάρχει απεριόριστο αν δει κάποιος τα συνολικά ποσοστά του χώρου. Καθώς μάλιστα η διακυβέρνηση Τραμπ έχει νομιμοποιήσει το χθεσινό άκρο ως τον σημερινό κανόνα, το εκκρεμές έχει μετακινηθεί πολύ προς τα δεξιά και την αντισυστημικότητα. Λείπει ωστόσο ο πολιτικός που μπορεί να σαγηνεύσει και να πείσει πως θα μπορούσε να κυβερνήσει, με μεγάλες δόσεις δήθεν αποτελεσματικού αυταρχισμού. Οπως θα έλεγε όμως ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, «η ζήτηση είναι εκεί, κάποιος θα το ανοίξει το μαγαζί». Προς το παρόν, τα «μαγαζάκια» είναι πολλά.
Εχουμε μπόλικους πολιτικούς αρχηγούς οι οποίοι κάνουν φασαρία και ασκούν «δυναμική» αντιπολίτευση, αλλά στην ουσία έχουμε απουσία αντιπολίτευσης.
Στον χώρο των μη ή λιγότερο αντισυστημικών κομμάτων, ο προφανής στόχος θα ήταν να πείσουν ότι μπορούν να κυβερνήσουν. Δεν το κάνουν, δεν το προσπαθούν καν. Εσωκομματικές ισορροπίες και ανασφάλειες τα καθηλώνουν σε πολύ χαμηλά ποσοστά. Το γεγονός ότι εξέλεξαν ή επανεξέλεξαν σχετικά πρόσφατα, και με απολύτως δημοκρατικό τρόπο, ηγεσίες δεν αφήνει περιθώρια ξεμπλοκαρίσματος.
Αυτή η εικόνα δεν είναι καλή για την υγεία του πολιτικού συστήματος. Δεν κάνει καλό στην κυβέρνηση και ωθεί τους πολίτες σε πολύ ακραίες επιλογές. Συμβαίνει μάλιστα το παράδοξο, να κάνει τους πολίτες που νιώθουν ότι δεν έχουν διέξοδο να θυμώνουν περισσότερο με τον πρωθυπουργό. Στο τέλος της ημέρας, όμως, μια κρίσιμη μάζα πολιτών αντιλαμβάνεται ότι ο κόσμος γύρω μας γίνεται όλο και πιο επικίνδυνος και απρόβλεπτος, και στη μάχη της λογικής και του ενστίκτου επιβίωσης με το θυμικό κερδίζει η λογική. Αυτή θα είναι η εικόνα όσο δεν υπάρχει κάποια αξιόπιστη εναλλακτική λύση, όσα λάθη και αν κάνει η κυβέρνηση, όσα αυτογκόλ και αν βάζει.