Απαισιόδοξο είναι το ευρωπαϊκό κλιμάκιο -υπό τον Μάρκο Σέφκοβιτς, που έχει μεταβεί στις ΗΠΑ για την επαναδιαπραγμάτευση των εμπορικών συμφωνιών.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι Ηνωμένες Πολιτείες σημείωσαν ελάχιστη πρόοδο στην προσπάθεια γεφύρωσης των εμπορικών τους διαφορών αυτή την εβδομάδα, καθώς αξιωματούχοι της κυβέρνησης του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ άφησαν να εννοηθεί ότι το μεγαλύτερο μέρος των δασμών που έχουν επιβληθεί από τις ΗΠΑ στο μπλοκ δεν πρόκειται να αρθεί.
Σε αυτή τη φάση των διαπραγματεύσεων -συνήθως- ολες οι πλευρές κινούνται μαξιμαλιστικά και στόχος τους είναι να “διαβάσουν” προθέσεις και κόκκινες γραμμές, ώστε να σκιαγραφήσουν τα περιθώρια της απέναντι πλευράς. Ο χρόνος ακόμη είναι αρκετός, ωστόσο αν δεν υπάρξει απτή πρόοδος άμεσα, τότε είναι πολύ πιθανό οι δύο πλευρές να απομακρυνθούν. Ακόμη δεν είναι σαφές με βάση πιο playbook διαπραγματεύεται η κάθε πλευρά και αν ο στόχος είναι για άμεση συμφωνία, ή για επί μέρους συμφωνίες και επιμήκυνση των διαπραγματεύσεων.
Τί βρίσκεται στο τραπέζι
Στον τομέα του χάλυβα και του αλουμινίου, καθώς και για ενδεχόμενους μελλοντικούς δασμούς στον χαλκό, οι ΗΠΑ ζητούν από την ΕΕ να παρουσιάσει προτάσεις, ενώ εξετάζουν και την πιθανότητα επιβολής κοινών δασμών, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές. Δεν ήταν σαφές αν κάποιες από τις ιδέες αυτές έχουν ευρύτερη υποστήριξη εντός της κυβέρνησης, ωστόσο αρκετές θεωρούνται ασύμβατες με τους κανόνες του ΠΟΕ.
Η Κομισιόν εργάζεται ήδη σε ένα “πλαίσιο συμφωνίας” που περιλαμβάνει πιθανούς τομείς διαπραγμάτευσης, όπως μείωση δασμών, ρυθμίσεις και πρότυπα.
Η ΕΕ έχει επίσης προτείνει την αύξηση των εισαγωγών υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) από τις ΗΠΑ, αλλά η κυβέρνηση Τραμπ δεν έχει δείξει ενδιαφέρον για τη συγκεκριμένη κατεύθυνση ως εναλλακτική των δασμών.
Ο Τραμπ ωστόσο πρότεινε νωρίτερα μέσα στον μήνα ότι οι ενεργειακές αγορές θα μπορούσαν να βοηθήσουν στη μείωση του εμπορικού πλεονάσματος της ΕΕ έναντι των ΗΠΑ. Δήλωσε ότι το έλλειμμα των ΗΠΑ “μπορεί να εξαφανιστεί εύκολα και γρήγορα” επειδή η ΕΕ χρειάζεται αμερικανική ενέργεια.
«Πρέπει να αγοράσουν και να δεσμευτούν να αγοράσουν αντίστοιχη ποσότητα ενέργειας», είπε. «Και εμείς την έχουμε».
Οι αξιωματούχοι των ΗΠΑ επέμειναν να τεθούν στο τραπέζι και μη δασμολογικά εμπόδια, όπως οι κανονισμοί για την ψηφιακή τεχνολογία, την τεχνητή νοημοσύνη και τα πρότυπα τροφίμων, σύμφωνα με τις πηγές. Οι συνομιλίες μεταξύ των δύο πλευρών θα συνεχιστούν σε τεχνικό επίπεδο.
Άκαμπτοι οι Αμερικανοί
Ο Επίτροπος Εμπορίου της ΕΕ, Μάρος Σέφτσοβιτς, αποχώρησε από τη συνάντηση χωρίς σαφή εικόνα για τη στάση των ΗΠΑ, αδυνατώντας να προσδιορίσει τους στόχους της αμερικανικής πλευράς, σύμφωνα με άτομα που έχουν γνώση των συνομιλιών. Ο Σέφτσοβιτς συναντήθηκε για περίπου δύο ώρες με τον Υπουργό Εμπορίου των ΗΠΑ, Χάουαρντ Λούτνικ, και τον Εμπορικό Αντιπρόσωπο, Τζέιμσον Γκριρ, τη Δευτέρα στην Ουάσιγκτον.
Οι Αμερικανοί αξιωματούχοι άφησαν να εννοηθεί ότι οι «ανταποδοτικοί» δασμοί 20% —που έχουν προσωρινά μειωθεί σε 10% για 90 ημέρες— καθώς και άλλοι δασμοί που στοχεύουν σε τομείς όπως τα αυτοκίνητα και τα μέταλλα, δεν θα αρθούν συνολικά, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές που μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας.
Ο Τραμπ ανακοίνωσε φέτος ένα εκτεταμένο πακέτο δασμών στο πλαίσιο της προσπάθειάς του να αναμορφώσει το παγκόσμιο εμπορικό σύστημα, να επαναφέρει θέσεις εργασίας στη μεταποίηση στις ΗΠΑ και να αυξήσει τα κρατικά έσοδα για να χρηματοδοτήσει την επέκταση των φοροελαφρύνσεων. Η κυβέρνησή του έχει επίσης προχωρήσει σε σχέδια επιβολής δασμών σε εισαγωγές ημιαγωγών και φαρμακευτικών προϊόντων. Όλοι οι νέοι δασμοί του Τραμπ αφορούν προϊόντα της ΕΕ αξίας περίπου €380 δισ. ($431 δισ.).
Καυτό θέμα τα αυτοκίνητα
Η ΕΕ έχει προτείνει την αμοιβαία άρση όλων των δασμών στα βιομηχανικά αγαθά, συμπεριλαμβανομένων των αυτοκινήτων. Οι ΗΠΑ μέχρι στιγμής έχουν απορρίψει την πρόταση.
Οι ΗΠΑ εισήγαγαν νέα οχήματα αξίας άνω των $52,3 δισ. από την ΕΕ πέρυσι, σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Εμπορίου. Ένα σημαντικό μέρος των $11,3 δισ. εξαγωγών οχημάτων των ΗΠΑ προς την ΕΕ αφορούσε SUV που κατασκευάζονται από τις γερμανικές BMW AG και Mercedes-Benz Group AG.
Ο Τραμπ έχει επανειλημμένα επιτεθεί στην ΕΕ —τον μεγαλύτερο εμπορικό εταίρο των ΗΠΑ αν υπολογιστεί ως μπλοκ— υποστηρίζοντας ότι δημιουργήθηκε για να “εκμεταλλευτεί” τις ΗΠΑ και ότι το πλεόνασμα της ΕΕ στο εμπόριο αγαθών αποδεικνύει μια άδικη σχέση. Ο μέσος σταθμισμένος δασμός της ΕΕ ήταν 2,7% το 2023, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου.
Οι ΗΠΑ θα ήθελαν να δουν περισσότερες ευρωπαϊκές χημικές εταιρίες να παράγουν πρόδρομες ουσίες της φαρμακοβιομηχανίας εντός ΗΠΑ, να ενσωματωθούν οι εφοδιαστικές αλυσίδες, να θεσπιστεί προτιμησιακή δημόσια προμήθεια, και πρότειναν η ΕΕ να αυξήσει τις τιμές των φαρμάκων της, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές.
Ο Αντιπρόεδρος των ΗΠΑ, JD Vance, έχει δηλώσει στο παρελθόν ότι η Ευρώπη πληρώνει λιγότερο για πολλά από τα φάρμακά της επειδή οι Αμερικανοί επιδοτούν το ευρωπαϊκό σύστημα υγείας.
Η αντίδραση των αγορών
Τα ευρωπαϊκά ομόλογα περιόρισαν τις απώλειες μετά τη δημοσίευση της έκθεσης, με την απόδοση του γερμανικού δεκαετούς να αυξάνεται κατά δύο μονάδες βάσης στο 2,53%, έχοντας φτάσει το 2,55% λίγο πριν τις σχετικές ειδήσεις. Ο δείκτης Stoxx Europe 600 περιόρισε τα κέρδη του μετά τις εξελίξεις.
Τα χρηματιστήρια στην Ευρώπη συνεχίζουν να αντιδρούν, καθώς οι κινήσεις του Τραμπ προς την Κίνα καταμαρτρούν διάθεση αποκλιμάκωσης και επιμέρους συμφωνιών, καθώς ενέταξε υπολογιστές και ηλεκτρονικά σε διαφορετικό καλάθι με χαμηλότερους δασμούς.
Εκπρόσωποι του Γραφείου του Εμπορικού Αντιπροσώπου των ΗΠΑ και του Υπουργού Εμπορίου δεν απάντησαν άμεσα σε αιτήματα για σχολιασμό. Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αρνήθηκε να σχολιάσει.
Με το δάκτυλο στη σκανδάλη
Η ΕΕ συμφώνησε την περασμένη εβδομάδα να καθυστερήσει για 90 ημέρες την εφαρμογή δικών της ανταποδοτικών δασμών κατά των ΗΠΑ, ως απάντηση στους δασμούς 25% που επέβαλε ο Τραμπ στις εξαγωγές χάλυβα και αλουμινίου από την Ένωση. Η κίνηση αυτή ήρθε αφότου ο Αμερικανός Πρόεδρος μείωσε για το ίδιο χρονικό διάστημα τον λεγόμενο ανταποδοτικό δασμό του για τις περισσότερες ευρωπαϊκές εξαγωγές.
Η ΕΕ έχει δηλώσει ότι τα δικά της μέτρα, τα οποία στοχεύουν αμερικανικά προϊόντα αξίας περίπου €21 δισ., θα τεθούν σε ισχύ μετά τις 90 ημέρες εφόσον οι διαπραγματεύσεις δεν φέρουν ικανοποιητικά αποτελέσματα. Ήδη εργάζεται για την προετοιμασία επιπρόσθετων αντιμέτρων σε περίπτωση που το σενάριο αυτό υλοποιηθεί. Παράλληλα, επιταχύνει τις εμπορικές συμφωνίες με χώρες ανά τον κόσμο και επιδιώκει τη βελτίωση της λειτουργίας της ενιαίας αγοράς της.
Αν και οι Αμερικανοί αξιωματούχοι πρότειναν ότι τα τομεακά μέτρα έπρεπε να παραμείνουν, ορισμένοι από τους δασμούς στα αυτοκίνητα θα μπορούσαν να αντισταθμιστούν μέσω αύξησης επενδύσεων, παραγωγής και εξαγωγών από τις ΗΠΑ, ανέφεραν οι ίδιες πηγές. Ωστόσο, υπέθεσαν ότι οι επιβαρύνσεις αυτές ενδέχεται να αυξηθούν στο μέλλον εάν δεν υπάρξει αντίστοιχη ενίσχυση των αμερικανικών εξαγωγών.
