Μπροστά σε περίοδο παρατεταμένης αβεβαιότητας βρίσκονται οι αγορές, με τους δείκτες μεταβλητότητας στα ύψη και τις αγορές να αλλάζουν κατεύθυνση ανά έξι ώρες στη σκιά των δηλώσεων και κινήσεων του Ντόναλντ Τραμπ και των απαντήσεων που λαμβάνει από τους κορυφαίους διεθνείς εταίρους.
Οι χρηματοπιστωτικές αγορές εισέρχονται σε επικίνδυνη τροχιά, καθώς ο εμπορικός πόλεμος που έχει εξαπολύσει ο Πρόεδρος Τραμπ πλήττει πλέον βασικούς άξονες της παγκόσμιας οικονομίας. Οι νέοι δασμοί 104% στις κινεζικές εισαγωγές ενεργοποίησαν αντίποινα από Πεκίνο και Βρυξέλλες, με την Κίνα να απαντά με δασμούς 84% σε αμερικανικά προϊόντα και την ΕΕ να στοχεύει ευαίσθητες αμερικανικές εξαγωγές ύψους €21 δισ. σε μια προσπάθεια πολιτικού πλήγματος.
Οι βασικοί δείκτες στις ΗΠΑ κατέγραψαν προσπάθεια ανάκαμψης, αλλά το ράλι κατέρρευσε με τον S&P 500 να σημειώνει τη μεγαλύτερη αναστροφή πορείας από το 1978, σύμφωνα με στοιχεία αγοράς. Η συνδυαστική πτώση του δολαρίου, η άνοδος των αποδόσεων στα 10ετή ομόλογα, και η πλήρης έλλειψη καταφυγίων, προκαλούν ανησυχίες για δομική ρήξη στις χρηματαγορές.
Το επιτελείο του Τραμπ καλεί για «ψυχραιμία», ενώ την ίδια στιγμή η Fed δέχεται πιέσεις για ενδεχόμενη παρέμβαση. Με αναλυτές από HSBC έως Apollo να προειδοποιούν για ενδεχόμενη ύφεση, και με τα θεμελιώδη στις αγορές να αποδυναμώνονται ταχύτατα, οι επόμενες συνεδριάσεις θεωρούνται κρίσιμες για τη σταθερότητα του παγκόσμιου συστήματος.
Οι νέοι δασμοί Τραμπ 110% στα κινεζικά προϊόντα μπλόκαραν την προσπάθεια αντίδρασης της Wall Street την Τρίτη, ενώ την Τετάρτη η αντίδραση της Κίνας με ανταποδοτικούς δασμούς 84% επιβάρυνε έτι περαιτέρω το ήδη προβληματικό κλίμα.
Οι συνέπειες είναι εκτεταμένες. Η αβεβαιότητα κυριαρχεί στις αγορές μετοχών, ενώ τα αμερικανικά κρατικά ομόλογα – παραδοσιακό καταφύγιο σε περιόδους κρίσης – υποχωρούν ραγδαία, καταγράφοντας εκρηκτική άνοδο αποδόσεων. Ταυτόχρονα, η αγορά εταιρικού χρέους και τα δημοτικά ομόλογα δέχονται έντονες πιέσεις, με την πιθανότητα στασιμοπληθωρισμού να αποκτά βάθος και πραγματική προοπτική.
Σε επίπεδο εταιριών, Amazon και Delta Air Lines επαναπροσδιορίζουν την παραγωγική τους στρατηγική. Η αυτοκινητοβιομηχανία πλήττεται άμεσα, με προβλήματα στην εφοδιαστική αλυσίδα και απολύσεις ήδη σε εξέλιξη. Την ίδια ώρα, η προεδρική προτροπή του Ντόναλντ Τραμπ “Be Cool” φαίνεται να απέχει πολύ από τις ανησυχίες των επενδυτών και των θεσμικών παραγόντων.
SITREP
- ΗΠΑ: Επιβολή δασμού 104% στην Κίνα, με πρόσθετα μέτρα σε Καναδά & Μεξικό.
- Κίνα: Αντεπιτίθεται με δασμούς 84% σε αμερικανικά προϊόντα – ταξιδιωτική προειδοποίηση προς τις ΗΠΑ.
- ΕΕ: Δασμοί ύψους €21 δισ. σε ευαίσθητα προϊόντα από πολιτείες-κλειδιά των ΗΠΑ.
- Μετοχές: Έντονες διακυμάνσεις – Nasdaq ενισχύεται, S&P 500 κυμαίνεται σταθερά.
- Ομόλογα: Άνοδος αποδόσεων – 10ετές στο υψηλότερο σημείο του 2025.
- Εμπορεύματα: Πτώση στις τιμές πετρελαίου και βιομηχανικών μετάλλων.
- Γεωργία: Υπό εξέταση πακέτο στήριξης αγροτών από την κυβέρνηση των ΗΠΑ.
- Πιστωτικός Κίνδυνος: Διεύρυνση spreads – σημαντική υποχώρηση σε high-yield ομόλογα.
- Εταιρική Δραστηριότητα: Η Amazon ακυρώνει παραγγελίες από την Κίνα – αρνητική υποδοχή στο νέο ομόλογο της Paychex.
- Αυτοκινητοβιομηχανία: Προβλήματα εφοδιαστικής αλυσίδας – απολύσεις σε Καναδά & Μεξικό.
- Αερομεταφορές: Η Delta αποσύρει τις προβλέψεις κερδοφορίας λόγω εμπορικής αβεβαιότητας.
Χωρίς ορατότητα τα χρηματιστήρια
Οι αμερικανικές μετοχές κινούνται νευρικά, καθώς οι επενδυτές προσπαθούν να αποτιμήσουν τον αντίκτυπο του νέου εμπορικού πολέμου. Ο S&P 500 κατέγραψε διακυμάνσεις με τάσεις σταθεροποίησης, ενώ ο Nasdaq 100 ενισχύθηκε πάνω από 1%, οδηγούμενος από αγορές στον τεχνολογικό κλάδο. Ωστόσο, η αβεβαιότητα κυριαρχεί, καθώς ο CEO της JPMorgan, Jamie Dimon, προειδοποιεί για αυξημένο κίνδυνο ύφεσης.
Τα σχόλια του Προέδρου Τραμπ περί “ευκαιρίας αγοράς” προκάλεσαν προσωρινή άνοδο των δεικτών – αντίστοιχα με το 2018 – όμως η επίδραση εξανεμίστηκε γρήγορα καθώς μεγάλες εταιρείες όπως η Amazon και η Delta υποβάθμισαν τις προβλέψεις τους.
Το κύμα πωλήσεων από short sellers – με κέρδη $159 δισ. σε 6 ημέρες – υπογραμμίζει την πτωτική ορμή που έχει αναπτυχθεί, ειδικά στις μετοχές υψηλής κεφαλαιοποίησης.
Ομόλογα: Όταν τα καταφύγια καταρρέουν
Αντί να αποτελούν ασφαλή επενδυτικά καταφύγια, τα αμερικανικά ομόλογα κατέρρευσαν, με την απόδοση του 10ετούς να αγγίζει νέα υψηλά του 2025. Οι πραγματικές αποδόσεις σημείωσαν άλμα – το 30ετές ξεπέρασε τις 40 μ.β. σε μόλις 6 συνεδριάσεις – με αναλυτές να μιλούν για μακροοικονομικό φόρο στην ανάπτυξη.
Τα δημοτικά ομόλογα δέχθηκαν μαζικές ρευστοποιήσεις, με συναλλαγές άνω των $23 δισ. και μεγάλο μέρος του χρέους να βγαίνει στο σφυρί. Οι τιμές στα ομόλογα Buckeye και Cofina (Πουέρτο Ρίκο) υποχώρησαν πάνω από 8%.
Η επενδυτική πίστωση δέχεται ισχυρές πιέσεις: Τα CDS spreads σε εταιρικά ομόλογα αγγίζουν επίπεδα της τραπεζικής κρίσης του 2023, ενώ νέα εκδόσεις όπως αυτή της Paychex αποδίδουν χειρότερα στην αγορά.
Βουτιά στο πετρέλαιο – ανεβαίνει ο χρυσός
Οι τιμές πετρελαίου υποχωρούν εν μέσω αυξανόμενων φόβων για πτώση της παγκόσμιας ζήτησης.
Τα futures του Brent κατρακύλησαν κατά 6%, πλησιάζοντας τα 59 δολάρια το βαρέλι την Τετάρτη, το χαμηλότερο επίπεδο από τον Φεβρουάριο του 2021, καθώς οι φόβοι για επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας έπληξαν τις αγορές ενέργειας.
Παράλληλα, ο OPEC+ αποφάσισε να αυξήσει την παραγωγή πετρελαίου ταχύτερα απ’ ό,τι αναμενόταν, αυξάνοντας τον κίνδυνο υπερπροσφοράς. Την ίδια στιγμή, στοιχεία από τον Αμερικανικό Ινστιτούτο Πετρελαίου (API) έδειξαν ότι τα αποθέματα αργού στις ΗΠΑ μειώθηκαν κατά 1,1 εκατ. βαρέλια την εβδομάδα που έληξε στις 4 Απριλίου, έναντι εκτιμήσεων για αύξηση περίπου 1,4 εκατ. βαρελιών.
Η αβεβαιότητα γύρω από τις αερομεταφορές – με τη Delta να ανακοινώνει μείωση κρατήσεων ΗΠΑ-Καναδά – επιδεινώνει το κλίμα, ενώ το ίδιο συμβαίνει και στον βιομηχανικό τομέα.
Πέφτουν τα μέταλλα στην Κίνα
Τα βιομηχανικά μέταλλα επηρεάζονται άμεσα από τους ευρωπαϊκούς δασμούς, με τον κλάδο να δέχεται πίεση σε επίπεδο κόστους και κατανάλωσης. Οι τιμές χαλυβδοπροϊόντων και αλουμινίου σημειώνουν πτώση, αυξάνοντας τις πληθωριστικές πιέσεις.
Τα futures για το σιδηρομετάλλευμα στην Κίνα υποχώρησαν κάτω από τα 690 γουάν ανά τόνο τον Απρίλιο, στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων σχεδόν επτά μηνών, καθώς η κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας άσκησε πίεση στις προοπτικές ζήτησης για σιδηρούχα μέταλλα. Οι ανησυχίες ότι η μειωμένη εμπορική δραστηριότητα θα πλήξει τις αντίστοιχες οικονομίες περιόρισαν τις προοπτικές για παγκόσμιες αγορές σιδηρομεταλλεύματος. Παρ’ όλα αυτά, ο αντίκτυπος των δασμών στον κινεζικό χάλυβα ήταν μικρότερος σε σύγκριση με αυτόν στα βασικά μέταλλα, καθώς η οικονομική στήριξη από το Πεκίνο αναμένεται να ενισχύσει την κατανάλωση των νοικοκυριών και τη χρηματοοικονομική σταθερότητα των κατασκευαστικών εταιριών. Αυτό συμβαδίζει με την αύξηση του δείκτη PMI για τις κατασκευές στην Κίνα σε υψηλό 10 μηνών τον Μάρτιο, ενώ και η μεταποιητική δραστηριότητα παρουσίασε έντονη ανάπτυξη.
Σε χαμηλό 7μηνου ο χάλυβας
Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης για ράβδους οπλισμού χάλυβα (steel rebar) υποχώρησαν κάτω από τα 3.050 γουάν ανά τόνο τον Απρίλιο, καταγράφοντας πτώση σχεδόν 5% από την αρχή του έτους, στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων επτά μηνών, καθώς ο εντεινόμενος παγκόσμιος εμπορικός πόλεμος επηρέασε αρνητικά τις προοπτικές του κατασκευαστικού και μεταποιητικού τομέα.
Ράλι στον χρυσό
Ο κίνδυνος παγκόσμιας στασιμότητας με πληθωρισμό βαθαίνει όσο οι εμπορικές συγκρούσεις επεκτείνονται σε στρατηγικούς κλάδους.
Ο χρυσός εκτινάχθηκε σχεδόν κατά 3%, ξεπερνώντας τα 3.060 δολάρια ανά ουγγιά την Τετάρτη, ενισχυμένος από τη ζήτηση για ασφαλή καταφύγια καθώς οι φόβοι για έναν ολοκληρωτικό εμπορικό πόλεμο αναζωπύρωσαν τις ανησυχίες για παγκόσμια ύφεση.
12η μέρα πτώσης για τα ναύλα
Ο δείκτης μεταφορών χύδην ξηρού φορτίου Baltic Exchange, ο οποίος παρακολουθεί τα ναύλα για πλοία που μεταφέρουν ξηρά εμπορεύματα, επέκτεινε την πτωτική του πορεία για 12η συνεχόμενη συνεδρίαση την Τετάρτη, σημειώνοντας βουτιά περίπου 6,2% στις 1.359 μονάδες — το χαμηλότερο επίπεδο από τις 5 Μαρτίου — καθώς οι επίμονες εμπορικές εντάσεις συνεχίζουν να επιβαρύνουν τη ζήτηση για όλα τα είδη πλοίων.
Ο δείκτης capesize, που αφορά πλοία τα οποία μεταφέρουν φορτία 150.000 τόνων όπως σιδηρομετάλλευμα και άνθρακα, υποχώρησε επίσης για 12η διαδοχική ημέρα, καταγράφοντας πτώση άνω του 9% σε χαμηλό έξι εβδομάδων, στις 1.732 μονάδες. Ο δείκτης panamax, που συνήθως αφορά πλοία που μεταφέρουν 60.000-70.000 τόνους άνθρακα ή σιτηρών, κατέγραψε απώλειες για έβδομη συνεχόμενη ημέρα, σημειώνοντας πτώση περίπου 5,9% στο χαμηλότερο επίπεδο από τις 12 Μαρτίου, στις 1.203 μονάδες.
«Ένας συνδυασμός χαμηλής ζήτησης για εμπορεύματα — κυρίως άνθρακα που μεταφέρεται στην Κίνα, σιδηρομετάλλευμα και σιτηρά — πλήττει τα έσοδα», δήλωσε ο Γιάννης Πάργανας, επικεφαλής του τμήματος ερευνών της Intermodal.
Μεταξύ των μικρότερων πλοίων, ο δείκτης supramax υποχώρησε κατά 0,6% σε χαμηλό σχεδόν ενός μήνα, στις 948 μονάδες.
Πληρώνουν πανάκριβα το hedging
Τα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης αποτυπώνουν αυξημένη νευρικότητα, με το VIX να παραμένει σε υψηλά επίπεδα και το skew να διευρύνεται – οι επενδυτές πληρώνουν premium για προστασία από περαιτέρω πτώση.
Στην αγορά επιτοκίων, οι traders αρχίζουν να προεξοφλούν παρέμβαση της Fed εντός του 2025, ίσως ακόμη και με μείωση επιτοκίων από το γ’ τρίμηνο, σε περίπτωση εκτεταμένης χρηματοοικονομικής αποσταθεροποίησης.
Τα συμβόλαια σε αγροτικά προϊόντα (π.χ. σόγια, καλαμπόκι) υποχωρούν, καθώς η Κίνα στοχεύει τις εξαγωγές των ΗΠΑ, ενισχύοντας τις φήμες για νέο πρόγραμμα ενίσχυσης των Αμερικανών αγροτών.
Σκηνικό arbitrage στο δολάριο
Σε διαδικασία αναπροσαρμογής βρίσκεται το δολάριο, καθώς ενισχύεται έναντι των νομισμάτων υψηλού κινδύνου αλλά χάνει έδαφος έναντι του ευρώ, καθώς εντείνονται οι εκτιμήσεις για παρέμβαση της ΕΚΤ.
Το κινεζικό γουάν είναι πλέον στο επίκεντρο, με αναλυτές να καλούν το Πεκίνο να αποφύγει νομισματική υποτίμηση ως εργαλείο αντιποίνων, ώστε να μην ενισχυθούν οι φόβοι για συστημικό κίνδυνο στις αγορές συναλλάγματος.
Πανσπερμία κινδύνων
Οι επενδυτές βρίσκονται αντιμέτωποι με πολλαπλούς ταυτόχρονους κινδύνους: επιβράδυνση της ανάπτυξης, πληθωριστικές πιέσεις, αδύναμες αγορές ομολόγων και νομισματική σύγχυση. Η πιθανότητα στασιμοπληθωρισμού δεν είναι πλέον απλή θεωρία αλλά ένα σενάριο που εξετάζεται σοβαρά από τους διαχειριστές κεφαλαίων.
Οι ανακοινώσεις κερδών (ξεκινώντας με τη JPMorgan την Παρασκευή), η στάση της Federal Reserve, και οι εξελίξεις στο Κογκρέσο για το εμπόριο θα κρίνουν σε μεγάλο βαθμό την πορεία των αγορών.
Ορόσημα της επόμενης στιγμής…
- Κέρδη JPMorgan (Παρασκευή)
- Καταθέσεις στο Κογκρέσο για εμπορική πολιτική
- Δηλώσεις αξιωματούχων της Fed
- Δείκτες PMI και πληθωρισμός διεθνώς
