Με μια δραματική αλλαγή πλεύσης, ο πρώην Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε 90ήμερη αναστολή των αυξήσεων δασμών για τους εμπορικούς εταίρους που δεν αντέδρασαν με αντίποινα, προκαλώντας ιστορικό ράλι στις χρηματαγορές.
Από την κίνηση εξαιρείται η Κίνα, η οποία αντιμετωπίζει άμεση και υψηλή αύξηση δασμών στο 125%, παγιώνοντας την απομόνωσή της στο νέο αμερικανικό εμπορικό αφήγημα. Η ανακοίνωση διαψεύδει ευθέως τη χθεσινή δήλωση του ίδιου του Τραμπ, ο οποίος είχε χαρακτηρίσει «ψεύτικες ειδήσεις» τις φήμες περί παύσης.
Η αιφνιδιαστική 90ήμερη αναστολή των δασμών για μη-αντεπιτιθέμενους εμπορικούς εταίρους εκ μέρους του Τραμπ αναδιαμορφώνει το εμπορικό τοπίο και πυροδοτεί ένα ιστορικό ράλι στις χρηματαγορές. Ωστόσο, πίσω από την ευφορία ελλοχεύει έντονη στρατηγική αβεβαιότητα, ιδίως για χώρες όπως ο Καναδάς και η ΕΕ που καλούνται να αποφασίσουν άμεσα για τη στάση τους.
Οι βραχυπρόθεσμοι νικητές είναι σαφείς. Οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις θα εξαρτηθούν από τις επόμενες διαπραγματεύσεις – και από την αντίδραση της Κίνας.
Η αντίδραση των αγορών
Ο S&P 500 σημείωσε άνοδο 7,3%, τη μεγαλύτερη ενδοσυνεδριακή άνοδο από τον Απρίλιο του 2020, ενώ ο Nasdaq 100 απογειώθηκε με +8,9%, με ηγέτιδες μετοχές όπως η Apple (+13%) και η Nvidia (+12%). Ο χρυσός κατέγραψε το μεγαλύτερο ημερήσιο άλμα από το 2020 και νομίσματα αναδυόμενων αγορών όπως το μπατ Ταϊλάνδης και το πέσο Μεξικού ηγήθηκαν των ανοδικών κινήσεων. Οι αγορές ομολόγων αντέδρασαν θετικά μετά από ισχυρή δημοπρασία 10ετών τίτλων, με αποκλιμάκωση των αποδόσεων.
Στρατηγικές επιπτώσεις
Η 90ήμερη παύση των δασμών επανακαθορίζει το πεδίο εμπορικής αντιπαράθεσης, εισάγοντας μια διπλή στρατηγική: συμφιλιωτική για τους συμμάχους, επιθετική για την Κίνα και τις χώρες που απάντησαν με αντίποινα. Η τακτική αυτή φαίνεται σκόπιμα υπολογισμένη, ενταγμένη σε ένα ευρύτερο σχέδιο δημιουργίας οικονομικής συμμαχίας κατά του Πεκίνου. Η κίνηση επιβεβαιώνει το σενάριο του Ρον Μπέσεντ, ο οποίος είχε προβλέψει διμερείς συμφωνίες με συμμάχους πριν από μια συντονισμένη πίεση προς την Κίνα.
Κερδισμένοι από την παύση:
- Ιαπωνία, Νότια Κορέα, Βιετνάμ, Ινδία – κράτη που επέλεξαν να μην απαντήσουν με αντίποινα.
- Μεξικό, Ταϊλάνδη – τα νομίσματά τους σημείωσαν άνοδο λόγω υποχώρησης του εμπορικού κινδύνου.
- Αυστραλία, Ηνωμένο Βασίλειο – αναμένεται επίσημη επιβεβαίωση τις επόμενες ώρες.
Αντιθέτως, ο Καναδάς, ο οποίος επέβαλε 25% δασμούς στα αμερικανικά αυτοκίνητα, μένει εκτός παγώματος. Οι Ford, GM και Stellantis θα δεχτούν το μεγαλύτερο βάρος λόγω της εξάρτησης από τις εξαγωγές προς τον Καναδά.
Στις Βρυξέλλες, η εξέλιξη προκάλεσε αμηχανία. Η ΕΕ, που είχε μόλις οριστικοποιήσει δικό της πακέτο αντιποίνων, καλείται τώρα να αποφασίσει εάν θα προχωρήσει ή θα παγώσει τη δράση της. Όπως σχολίασε χαρακτηριστικά ένας συντάκτης, «Σίγουρα υπάρχουν αξιωματούχοι στις Βρυξέλλες που θα ήθελαν να γνωρίζουν νωρίτερα ότι ο Τραμπ σκόπευε να παγώσει τους δασμούς για 90 ημέρες».
Αντίκτυπος στις αγορές
Μετοχές
- S&P 500 +7,3%: Μεγαλύτερη άνοδος από την παρέμβαση της Fed τον Απρίλιο του 2020.
- Nasdaq 100 +8,9%: Η τεχνολογία ηγήθηκε της ανόδου.
- Apple +13%: Ρεκόρ από τον Μάρτιο του 2020.
- Nvidia +12%: Υψηλότερη ημερήσια άνοδος από τον Ιούλιο 2023.
Νομίσματα
- Μπατ Ταϊλάνδης και Πέσο Μεξικού: Κορυφαίες επιδόσεις μεταξύ των νομισμάτων αναδυόμενων αγορών.
- Γιουάν Κίνας: Υπό πίεση, καθώς οι αγορές τιμολογούν πιθανή περαιτέρω απομόνωση της Κίνας.
Εμπορεύματα
- Χρυσός: Ημερήσια άνοδος-ρεκόρ από το 2020, ως αντιστάθμιση αβεβαιότητας.
Ομόλογα
- Απόδοση 10ετών ομολόγων ΗΠΑ: Πτώση μετά την επιτυχημένη δημοπρασία.
- Απόδοση στο 4,435%, κάτω από την εκτιμώμενη 4,465%, δείγμα ισχυρής ζήτησης.
- Η BMO Capital Markets χαρακτήρισε την έκδοση «πολύ ισχυρή».
Αγορές Πίστωσης
- Η Kelsey Berro της JP Morgan προειδοποιεί ότι τα spreads δεν αποζημιώνουν επαρκώς για τον αυξανόμενο κίνδυνο ύφεσης, ειδικά εάν η αποκλιμάκωση των δασμών δεν συνεχιστεί.
Πολιτικές κωλοτούμπες ως στρατηγική
Η απόφαση Τραμπ ήρθε λιγότερο από 24 ώρες αφότου είχε χαρακτηρίσει “ψεύτικες ειδήσεις” τις σχετικές φήμες, αποκαλύπτοντας τον ασταθή και απρόβλεπτο χαρακτήρα της επικοινωνίας του. Οι αγορές αρχικά αδιαφόρησαν αλλά αιφνιδιάστηκαν πλήρως από την επίσημη ανακοίνωση.
Σε ανάρτηση στο Truth Social, ο Τραμπ έγραψε:
«Χαλαρώστε! Όλα θα πάνε καλά.»
Μήνυμα καθησυχαστικό μεν, αλλά σε ένα περιβάλλον πολιτικής ανακολουθίας, ενδέχεται να εντείνει τη σύγχυση.
Προοπτικές
- Διπλωματικές επαφές: Αναμένονται ταχείες διαβουλεύσεις με Τόκιο, Σεούλ, Ανόι και Νέο Δελχί. Οι συνομιλίες ενδέχεται να επεκταθούν σε ημιαγωγούς, εφοδιαστικές αλυσίδες και πρότυπα ψηφιακού εμπορίου.
- Απομόνωση Κίνας: Η αύξηση των δασμών στο 125% εντείνει την πίεση. Ενδέχεται να ακολουθήσουν αντίμετρα από Πεκίνο – είτε μέσω περιορισμών εξαγωγών είτε με υποτίμηση του γιουάν.
- Δίλημμα ΕΕ: Καθοριστικός παράγοντας. Αν επιλέξει πάγωμα, ενδέχεται να συμμετάσχει στη συμμαχία. Αν προχωρήσει σε αντίποινα, κινδυνεύει να απομονωθεί.
- Κίνδυνοι μεταβλητότητας: Παρά το ράλι, η αστάθεια παραμένει. Περαιτέρω αντιδράσεις ή ανατροπές είναι απολύτως πιθανές.
