Ημέρες του… κόκκινου Οκτώβρη 2018 βιώνουν οι χρηματιστηριακές αγορές απανταχού, καθώς – όπως και τότε – η κήρυξη του οικονομικού πολέμου μέσω της επιβολής των δασμών από τον Αμερικανό πρόεδρο Τραμπ, φέρνει νευρικό κλονισμό και τεράστιο κύμα ρευστοποιήσεων σε όλες τις αγορές, με αιχμή όμως τη Wall Street, με ό,τι μπορεί να συνεπάγεται αυτό.
- Μεγαλύτερο το πλήγμα στις ΗΠΑ, «λένε» οι αγορές
- «Μακελειό» στη Wall Street, καταποντισμός για τους τρεις δείκτες
- «Κάηκαν» σχεδόν 2 τρισ. δολ. από τις αμερικανικές μετοχές
- Απώλειες έως 3,6% στις ευρωπαϊκές αγορές – Καλύτερη εικόνα στο Χ.Α.
- Μεγάλη άνοδος έως και 32% του δείκτη φόβου στις ΗΠΑ
- Μικρότερο το πλήγμα στο Χ.Α., λόγω μικρής έκθεσης ελληνικών εταιρειών στις ΗΠΑ
- «Επιστράτευση» της Coca Cola HBC (+2,67%) για βοήθειες στο Γενικό Δείκτη
Το 2018 η αιτία της βύθισης των αγορών ήταν η επιβολή των δασμών από την πλευρά Τραμπ πρωτίστως προς το αντίπαλο οικονομικό δέος στο διεθνή στίβο, την Κίνα, ενώ τον Απρίλιο του 2025, το μέτρο της οικονομικής… φράξιας, περιλαμβάνει 180 χώρες, σε μια πρωτοφανή στα χρονικά απόφαση, που φέρνει κλυδωνισμούς σε οικονομίες, χώρες και επιχειρήσεις σε βαθμό που ουδείς μπορεί να μετρήσει αποτελεσματικά ακόμα.
Η απόφαση του Τραμπ για την επιβολή τόσο γενικευμένων και τόσο ισχυρών δασμών, στην ουσία ακυρώνει το παγκόσμιο εμπόριο όπως το ξέραμε τις τελευταίες δεκαετίες, αναγκάζοντας πλέον όλο το σύστημα σε γενικευμένη αναδίπλωση και αναζήτηση εναλλακτικών που όμως δεν υπάρχουν.
Τεράστιοι τριγμοί – Καταποντισμός στη Wall Street
Εκατομμύρια επιχειρήσεις σε όλο τον κόσμο έχουν «χτιστεί«» πάνω στο ελεύθερο εμπόριο μεταξύ των λαών και των χωρών, πολλές εξ αυτών δουλεύουν με συγκεκριμένες αγορές με αιχμή την Αμερική που είναι ο ισχυρότερος καταναλωτής στον κόσμο, οπότε θα αντιμετωπίσουν τεράστια προβλήματα βιωσιμότητας, με ό,τι μπορεί να συνεπάγεται αυτό για το ευρύτερο κοινωνικό, οικονομικό και γεωπολιτικό αποτύπωμα.
Είναι τόσο μεγάλοι οι τριγμοί και οι κλυδωνισμοί που δημιουργούνται σε γεωπολιτικό, γεωοικονομικό και κοινωνικό επίπεδο, ώστε αναλυτές κρίνουν πως είναι σχεδόν αδύνατον να παγιωθούν αυτοί οι δασμοί, θεωρώντας κάτι παραπάνω από σίγουρο την άρση τους, και μάλιστα πολύ σύντομα. Κάτι ανάλογο βεβαίως έγινε και το 2018.
Μέσα σε αυτό το τοπίο, έχει ενδιαφέρον πως το μεγαλύτερο πλήγμα το δέχονται οι αμερικανικές μετοχές και όχι οι ευρωπαϊκές ή οι ασιατικές, μολονότι στην Ευρώπη οι δείκτες βούτηξαν έως 3,60%. Η αμερικανική οικονομία, η πιο φιλελεύθερη αλλά και η πιο διεθνοποιημένη οικονομία του πλανήτη, δείχνει ότι θα δεχτεί το ισχυρότερο πλήγμα από τον πόλεμο των δασμών, αν απαντήσει και ο υπόλοιπος κόσμος ανάλογα.
Και οι τρεις δείκτες της Wall Street στις πρώτες ώρες της συνεδρίασης καταποντίστηκαν, με τον Dow Jones να φτάνει να υποχωρεί αρχικά έως και 1.600 μονάδες και άνω του -3,60%, ενώ έχει περιορίσει στο -2,75% την πτώση. Ο S&P 500, ο πιο καθοριστικός χρηματιστηριακός δείκτης του κόσμου έφτασε να χάνει άνω του 4,10% όμως περιόρισε στο -3,39% τις απώλειες, ενώ ο Nasdaq, που έχει τις πιο διεθνοποιημένες εταιρείες στον πλανήτη, όπως είναι οι εταιρείες τεχνολογίας, διαδικτυακών πωλήσεων και κοινωνικής δικτύωσης, έφτασε να χάνει 5,70%, ενώ πλέον υποχωρεί κατά 4,50%. Συνάμα, ο δείκτης φόβου VIX στις ΗΠΑ έφτασε να καταγράφει άνοδο 32,45% ή +6,28% μονάδων!
Μικρή πτώση στην Ασία, τριγμοί και στην Ευρώπη
Οι ασιατικές αγορές αντιμετώπισαν αρκετά ψύχραιμα – τηρουμένων των αναλογιών – τους δασμούς Τραμπ, κάτι που λέει πολλά, με τον Nikkei 225 να υποχωρεί κατά 2,77%, τον Hang Seng να χάνει 1,52% και τον Asia Dow -0,48%. Στην Ευρώπη, οι αγορές υποχώρησαν σημαντικά, όμως – τουλάχιστον σε πρώτη ανάγνωση – δεν υπήρξε πανικός άλλων εποχών με ξεπουλήματα που έφεραν δείκτες σε πτώση 4-5% ή 6%.
Ο FTSE 100 στο Λονδίνο υποχώρησε κατά 1,55%, ο γερμανικός DAX είχε πτώση 3,01% χάνοντας και τις 22.000 μονάδες με κλείσιμο στις 21.717,39 μονάδες, ο γαλλικός CAC 40 είχε πτώση 3,31%, ο ιταλικός FTSE MIB έκλεισε στο -3,60%, ο ισπανικός IBEX 35 είχε τις μικρότερες απώλειες -1,19%, ενώ ο πανευρωπαϊκός Stoxx 600 έχασε 2,57% με κλείσιμο στις 523,12 μονάδες.
Ψύχραιμη πτώση στο Χ.Α., μικρή η (αμερικανική) έκθεση της Ελλάδας
Μέσα στο περιβάλλον που περιγράφουμε παραπάνω, το ελληνικό χρηματιστήριο, τηρουμένων των αναλογιών, έδειξε αρκετά ψύχραιμη και ανθεκτική εικόνα, δεδομένου και του ράλι που είχε προηγηθεί, τόσο το Μάρτιο όσο και συνολικά το πρώτο τρίμηνο όπου είχε καταγράψει άνοδο κοντά στο 15%.
Η Ελλάδα έχει πολύ μικρή βιομηχανική παραγωγή, πάντα συγκρινόμενοι με τα διεθνή μεγέθη, δεν έχει αυτοκινητοβιομηχανία ώστε να κάνει εξαγωγές που «χτυπούν» στους δασμούς, δεν εξάγει ισχυρή τεχνολογία στις ΗΠΑ (εξάγει ελάχιστη έτσι κι αλλιώς), ενώ το όποιο πλήγμα είναι για εταιρείες μετάλλων και κατασκευών σωλήνων χάλυβα και παρεμφερών προϊόντων.
Όπως λένε οι αναλυτές, οι περιορισμένες εξαγωγές της Ελλάδας στις ΗΠΑ και οι ταξιδιωτικές εισπράξεις από τη χώρα μειώνουν τον άμεσο αντίκτυπο των νέων δασμών. Σύμφωνα με την Optima Bank, οι εξαγωγές της Ελλάδας προς τις ΗΠΑ ανήλθαν σε 2,4 δισ. ευρώ το 2024, ενώ οι ταξιδιωτικές εισπράξεις έφτασαν το 1,58 δισ. ευρώ, αποτελώντας το 7,3% του συνόλου. Βεβαίως, παρ’ όλο που η χώρα δεν αναμένεται να υποστεί άμεσα πλήγματα, ο κίνδυνος για παράπλευρες απώλειες λόγω της επιβράδυνσης της ΕΕ παραμένει υψηλός.
Τι έγινε στο ταμπλό – Στα 221,24 εκατ. ο τζίρος
Ο Γενικός Δείκτης του Χ.Α. στις 11:41 π.μ. έφτασε έως το υψηλό των 1.712,13 όταν ενισχύονταν κατά 0,19%, όμως έκτοτε κατρακύλησε χαμηλότερα, φτάνοντας έως το χαμηλό των 1.676,28 μονάδων (-1,91%) στις 14:55 μ.μ., για να κλείσει τελικώς στις 1.678,70 μονάδες με πτώση 1,77%.
O FTSE 25 έκλεισε στις 4.136,84 μονάδες με απώλειες 1,93%, ο Mid Cap υποχώρησε κατά 1,85% στις 2.634,66 μονάδες, ενώ ο τραπεζικός δείκτης καταποντίστηκε κατά 3,70% στις 1.572,39 μονάδες, που ήταν και το χαμηλό ημέρας. Η αξία συναλλαγών διαμορφώθηκε στα 221,24 εκατ. ευρώ, επίδοση μεγαλύτερη από τις δύο προηγούμενες συνεδριάσεις, αλλά όχι τέτοια που να φοβίζει ότι υπήρξε γενικευμένο ξεπούλημα και συστημικό σήκωμα κεφαλαίων από το Χ.Α..
Στις τράπεζες διακινήθηκαν συναλλαγές 119,2 εκατ. ευρώ, ενώ στις 25 μετοχές του Large Cap διακινήθηκε τζίρος 198,7 εκατ. ευρώ. Στην κορυφή των συναλλαγών η Alpha Bank με 38,29 εκατ. ευρώ, η Εθνική διακίνησε 33,91 εκατ., η Πειραιώς 29,69 εκατ. η Metlen 16,27 και η Eurobank 16,25 εκατ. ευρώ. Θα ήταν αρκετά μεγαλύτερη η πτώση στο Χ.Α. αν δεν επιστρατεύονταν – όπως συχνά γίνεται – η leader Coca Cola HBC η οποία σε τέτοια συνεδρίαση ενισχύθηκε κατά 2,67% κλείνοντας στα 43,14 ευρώ που είναι νέα ιστορικά υψηλά.
Μαζί με τον ΟΤΕ (+1,92%) και τη Σαράντης (+0,31%) ήταν οι μόνες μετοχές του Large Cap με θετικό πρόσημο, ενδεικτικό του κλίματος. Στην κορυφή της πτώσης η Eurobank που έχασε 4,85%, στο -4,18% η ElvalHalcor λόγω των δασμών, -3,96% η Motor Oil λόγω των χθεσινών αποτελεσμάτων, στο -3,73% η Aegean Airlines λόγω του ευρύτερου φόβου περαιτέρω κλυδωνισμών και πλήγμα στις μεταφορές, ενώ ισχυρές πιέσεις δέχτηκαν μετοχές όπως Πειραιώς, Alpha Bank, Ελλάκτωρ, Εθνική, Optima Bank, Τιτάν, Aktor Group, Cenergy Holdings, ΟΠΑΠ κ.α.
Η Profile κράτησε τη… σημαία του Mid Cap
Στο χώρο της μεσαίας κεφαλαιοποίησης, εντυπωσιακή ανθεκτικότητα έδειξε η μετοχή της Profile Software, που έκλεισε με άνοδο 1,36% στα 5,20 ευρώ, ενώ έφτασε να κερδίζει έως 6,63%. Αποτελεί την πιο διεθνοποιημένη (ελληνικών συμφερόντων) εταιρία πληροφορικής και κατασκευής λογισμικού, ενώ την ισχυρή ώθηση έδωσε η παρουσίαση στην Ένωση Θεσμικών χθες στο ελληνικό χρηματιστήριο.
Ο ιδρυτής και κύριος μέτοχος (42%) Μπάμπης Στασινόπουλος έκανε λόγο για μεγάλο επενδυτικό πλάνο έως 100 εκατ. ευρώ, με στόχο η εταιρεία να έχει κύκλο εργασιών 130 εκατ. ευρώ και EBITDA 40 εκατ. έως το 2028. Η εταιρεία ετοιμάζει νέες εξαγορές στο εξωτερικό έχοντας σε εξέλιξη δύο due diligence και σύντομα αναμένονται ανακοινώσεις.
Κατά τα λοιπά, ισχυρές πιέσεις δέχτηκαν στον Mid Cap μετοχές όπως ΕΧΑΕ (-3,97%), Κρι Κρι (-3,70%), Intralot, Intracom Holdings, ΟΛΠ, Πλαστικά Θράκης, AustriaCard κ.λπ. Στο σύνολο της αγοράς, 100 μετοχές είχαν πτώση έναντι 29 με άνοδο.