Στον κόσμο των κρίσιμων μετάλλων, δύο στοιχειώδη ονόματα παίζουν ρόλο-κλειδί, αν και σπάνια τραβούν τα φώτα της δημοσιότητας: το σκάνδιο και το γερμάνιο.
Από τις τηλεπικοινωνίες και τα στρατιωτικά drones μέχρι τις κυψέλες καυσίμου και τις διαστημικές τεχνολογίες, η ζήτηση για αυτά τα μέταλλα ανεβαίνει κατακόρυφα. Αλλά ποιος τα ελέγχει; Πού βρίσκεται η Ευρώπη σε αυτόν τον αγώνα δρόμου; Και, το πιο ενδιαφέρον, μπορεί η Ελλάδα να εκμεταλλευτεί τον δικό της βωξίτη για να εξασφαλίσει ένα μερίδιο από την παγκόσμια πίτα;
Το σκάνδιο (Sc) και το γερμάνιο (Ge) είναι δύο κρίσιμα μέταλλα με σημαντικές εφαρμογές σε προηγμένες τεχνολογίες. Παρακάτω παρουσιάζονται πληροφορίες σχετικά με την παγκόσμια και ευρωπαϊκή παραγωγή και ζήτηση αυτών των μετάλλων, τους κύριους παραγωγούς, καθώς και την πιθανή απόδοσή τους από την επεξεργασία βωξίτη.
Παγκόσμια και ευρωπαϊκή παραγωγή και ζήτηση
-
Σκάνδιο (Sc): Το σκάνδιο είναι σπάνιο και παράγεται κυρίως ως υποπροϊόν από την επεξεργασία άλλων μετάλλων, όπως το ουράνιο και το θόριο. Η παγκόσμια παραγωγή είναι περιορισμένη, με τη Ρωσία και την Κίνα να είναι οι κύριοι παραγωγοί. Στην Ευρώπη, η παραγωγή σκανδίου είναι ελάχιστη, με τη ζήτηση να καλύπτεται κυρίως μέσω εισαγωγών.
-
Γερμάνιο (Ge): Το γερμάνιο εξάγεται κυρίως ως υποπροϊόν από την επεξεργασία ψευδαργύρου και από ορισμένα είδη άνθρακα. Οι κύριοι παραγωγοί είναι η Κίνα, η Ρωσία και ο Καναδάς. Στην Ευρώπη, η παραγωγή γερμανίου είναι περιορισμένη, με τη ζήτηση να καλύπτεται κυρίως μέσω εισαγωγών.
Κύριοι παίκτες στην παραγωγή
-
Σκάνδιο: Η Ρωσία και η Κίνα κυριαρχούν στην παραγωγή σκανδίου, με περιορισμένη παραγωγή σε άλλες χώρες.
-
Γερμάνιο: Η Κίνα είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός, ακολουθούμενη από τη Ρωσία και τον Καναδά.
Εξαγωγή από βωξίτη
Ο βωξίτης, το κύριο μετάλλευμα για την παραγωγή αλουμινίου, περιέχει ίχνη σπανίων γαιών, συμπεριλαμβανομένου του σκανδίου. Η περιεκτικότητα σε σκάνδιο ποικίλει ανάλογα με την προέλευση του βωξίτη. Σύμφωνα με μελέτες, τα κατάλοιπα βωξίτη μπορούν να περιέχουν σκάνδιο, και η αξιοποίησή τους αποτελεί αντικείμενο έρευνας . Ωστόσο, η ακριβής ποσότητα σκανδίου που μπορεί να εξαχθεί από 800.000 τόνους ελληνικού ή τροπικού βωξίτη εξαρτάται από την περιεκτικότητα του μεταλλεύματος και τις μεθόδους επεξεργασίας, για τις οποίες δεν υπάρχουν διαθέσιμα συγκεκριμένα δεδομένα.
Συνολικά, η παραγωγή σκανδίου και γερμανίου είναι περιορισμένη και συγκεντρωμένη σε λίγες χώρες. Η δυνατότητα εξαγωγής αυτών των μετάλλων από τον βωξίτη αποτελεί πεδίο έρευνας, με στόχο την αξιοποίηση των εγχώριων πόρων και τη μείωση της εξάρτησης από εισαγωγές.