Τον εμπορικό πόλεμο διευρύνει γεωγραφικά και εμβαθύνει σε αντικείμενο ο Ντόναλντ Τραμπ με την υπογραφή νέου εκτελεστικού διατάγματος που επισπευδει την επιβολή δασμών 25% στις εισαγωγές αυτοκινήτων στις ΗΠΑ, θέλοντας έτσι να εντείνει την πίεση στις αυτοκινητοβιομηχανίες για την εδραίωση γραμμών παραγωγής στις ΗΠΑ.
Παράλληλα, όμως, η αμερικανική κυβέρνηση αντιλαμβάνεται τους δασμούς -βραχυχρόνια και ενδεχομένως και μεσοπρόθεσμα- ως μέσο ενίσχυσης των δημοσίων εσόδων για την αντιστάθμιση των απωλειών από τις σχεδιαζόμενες φοροαπαλλαγές και από την κάμψη της οικονομικής δραστηριότητας.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ προανήγγειλε την ανακοίνωση μιας ακόμη κίνησης στο μέτωπο του εμπορικού πολέμου και ενδεχομένως την επόμενη εβδομάδα.
Οι δασμοί στις εισαγωγές αυτοκινήτων αναμένεται να τεθούν σε ισχύ στις 3 Απριλίου, με τους δασμούς να εφαρμόζονται όχι μόνο στα πλήρως συναρμολογημένα αυτοκίνητα, αλλά και σε βασικά εξαρτήματα, όπως κινητήρες, κιβώτια ταχυτήτων, συστήματα μετάδοσης κίνησης και ηλεκτρικά εξαρτήματα, με καταληκτική ημερομηνία εφαρμογής για τα εξαρτήματα την 3η Μαΐου.
Τα σχέδια δασμών του Τραμπ αποτελούν θεμέλιο της οικονομικής του ατζέντας και οι επιχειρήσεις αναμένουν τις επιπτώσεις τους καθώς αποκαλύπτει τα σχέδιά του.
Οι δασμοί πιθανότατα θα αυξήσουν τις τιμές των ξένων αυτοκινήτων, ενώ ακόμα και τα οχήματα που κατασκευάζονται στις ΗΠΑ θα δουν αυξήσεις τιμών εάν τα εξαρτήματα που εισάγονται ή οι αλυσίδες εφοδιασμού επηρεαστούν από δασμούς.
Η αξία των εισαγωγών αυτοκινήτων και ελαφρών φορτηγών στις ΗΠΑ πέρυσι ξεπέρασε τα 240 δισεκατομμύρια δολάρια.
Οι ανακοινώσεις Τραμπ
«Αυτό που θα κάνουμε είναι να επιβάλουμε δασμό 25% σε όλα τα αυτοκίνητα που δεν κατασκευάζονται στις Ηνωμένες Πολιτείες», δήλωσε ο Τραμπ στον Λευκό Οίκο την Τετάρτη. «Θα χρεώνουμε τις χώρες που κάνουν επιχειρήσεις στη χώρα μας και μας παίρνουν τις δουλειές, τον πλούτο μας, και πολλά άλλα πράγματα που μας έχουν πάρει όλα αυτά τα χρόνια».
Η προκήρυξη του Τραμπ, που δημοσιεύθηκε αργότερα την Τετάρτη, ανέφερε ότι οι δασμοί στα αυτοκίνητα θα αρχίσουν να συλλέγονται από τις 12:01 π.μ. ώρα Ουάσιγκτον στις 3 Απριλίου.
Ο Λευκός Οίκος ανέφερε ότι οι δασμοί θα εφαρμόζονται όχι μόνο σε πλήρως συναρμολογημένα αυτοκίνητα, αλλά και σε βασικά εξαρτήματα αυτοκινήτων, όπως κινητήρες, κιβώτια ταχυτήτων, μέρη συστήματος μετάδοσης κίνησης και ηλεκτρικά εξαρτήματα. Οι δασμοί στα εξαρτήματα θα τεθούν σε ισχύ το αργότερο έως τις 3 Μαΐου, σύμφωνα με την προκήρυξη. Αυτή η λίστα μπορεί επίσης να επεκταθεί με την πάροδο του χρόνου ώστε να περιλάβει επιπλέον εξαρτήματα.
Ο Τραμπ χαρακτήρισε τους δασμούς ως «μόνιμους» και δήλωσε ότι δεν ενδιαφέρεται να διαπραγματευτεί εξαιρέσεις. Οι μετοχές των General Motors Co., Ford Motor Co. και Stellantis NV σημείωσαν πτώση στις μετα-συναλλακτικές ώρες καθώς μιλούσε ο Τραμπ. Οι ασιατικές αυτοκινητοβιομηχανίες επίσης υποχώρησαν, με επικεφαλής την Toyota Motor Corp.
Ο Λευκός Οίκος σε ένα ενημερωτικό δελτίο ανέφερε ότι οι εισαγωγείς των οποίων τα οχήματα καλύπτονται από τη συμφωνία USMCA, που διαπραγματεύτηκε ο Τραμπ στην πρώτη του θητεία με τον Καναδά και το Μεξικό, θα έχουν τη δυνατότητα να πιστοποιήσουν το περιεχόμενο που κατασκευάζεται στις ΗΠΑ και τα συστήματα θα εφαρμοστούν έτσι ώστε ο δασμός 25% να εφαρμόζεται μόνο στην αξία του περιεχομένου που δεν κατασκευάζεται στις ΗΠΑ.
Οι δασμοί θα προστεθούν πάνω από τους ήδη υπάρχοντες δασμούς, δήλωσε ο Γραμματέας του Λευκού Οίκου, Will Scharf, και η κυβέρνηση προβλέπει ότι οι δασμοί θα αποφέρουν νέα ετήσια έσοδα ύψους 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων στις ΗΠΑ.
Ανταποδοτικοί δασμοί – το νέο εμπορικό όπλο
Η κίνηση της Τετάρτης έρχεται ενόψει μιας ακόμη ευρύτερης ανακοίνωσης για τους λεγόμενους ανταποδοτικούς δασμούς, που αναμένεται στις 2 Απριλίου — μια προσπάθεια να μειωθούν τα εμπόδια που επιβάλλουν άλλες χώρες και να μειωθούν τα εμπορικά ελλείμματα των ΗΠΑ. Αυτοί οι δασμοί θα εφαρμόζονται κατά χώρα, με στόχο την αντιμετώπιση εμποδίων που επιβάλλονται στις αμερικανικές εξαγωγές.
Ο Τραμπ απείλησε επίσης με δασμούς σε ξυλεία, ημιαγωγούς και φαρμακευτικά προϊόντα.
«Αυτή είναι η πραγματική Ημέρα Απελευθέρωσης της Αμερικής, και αυτό θα γίνει στις 2 Απριλίου, και το περιμένω με ανυπομονησία», δήλωσε την Τετάρτη.
Διεθνείς αντιδράσεις
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε ότι η απόφαση των ΗΠΑ ήταν ατυχής και ότι η ΕΕ θα εξετάσει το ζήτημα προσεκτικά. Πρέπει όμως να σημειωθεί ότι ο Τραμπ επιμένει να αγνοεί και να υπονομεύει την Κομισιόν, όπως και τα περισσότερα συλλογικά όργανα της ΕΕ, επιδιώκοντας καταμόνας διαπραγματεύσεις με τις χώρες-μέλη.
Ο Καναδός πρωθυπουργός Μαρκ Κάρνεϊ χαρακτήρισε τους δασμούς των ΗΠΑ ως «άμεση επίθεση» στους εργαζόμενους της αυτοκινητοβιομηχανίας και παραβίαση της εμπορικής συμφωνίας USMCA.
Ο πρωθυπουργός της Ιαπωνίας Σιγκέρου Ισίμπα δήλωσε ότι δεν αποκλείει αντίμετρα και ότι πρέπει να εξεταστούν όλες οι επιλογές.
Αντιδρά η βιομηχανία αυτοκίνητων
Η ένωση Autos Drive America, που εκπροσωπεί ξένες αυτοκινητοβιομηχανίες στις ΗΠΑ, προειδοποίησε ότι οι νέοι δασμοί θα αυξήσουν τις τιμές των αυτοκινήτων και θα μειώσουν τις θέσεις εργασίας.
Παρά τις προειδοποιήσεις, ο Τραμπ ισχυρίζεται ότι οι δασμοί θα βοηθήσουν στην ανάπτυξη της εγχώριας βιομηχανίας αυτοκινήτων και θα πιέσουν τις εταιρείες να μεταφέρουν περισσότερη παραγωγή στις ΗΠΑ.
«Πριν εκλεγώ, χάναμε όλα τα εργοστάσια που κατασκευάζονταν στο Μεξικό και τον Καναδά. Τώρα αυτά τα εργοστάσια έχουν σταματήσει σε μεγάλο βαθμό και τα μεταφέρουν στη χώρα μας», δήλωσε ο Τραμπ.
Ο πρόεδρος των United Auto Workers, Σον Φέιν, χαιρέτισε την κίνηση ως «ιστορική» στην προσπάθεια να τερματιστεί η «κούρσα προς τα κάτω» στη βιομηχανία αυτοκινήτων.
