Οι Γερμανοί νομοθέτες ενέκριναν ένα ιστορικό πακέτο δαπανών, κάνοντας ένα μεγάλο βήμα για την εξασφάλιση εκατοντάδων δισεκατομμυρίων ευρώ σε χρηματοδότηση μέσω χρέους για την άμυνα και τις υποδομές, και σηματοδοτώντας το τέλος δεκαετιών λιτότητας στον προϋπολογισμό.
Ο αμφιλεγόμενος νόμος -τον οποίο προώθησε ο συντηρητικός υποψήφιος καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς- εγκρίθηκε την Τρίτη από τη χαμηλή βουλή του κοινοβουλίου με 512 ψήφους από συνολικά 733, ξεπερνώντας άνετα το απαιτούμενο όριο των δύο τρίτων για την αλλαγή των συνταγματικών κανόνων δανεισμού της χώρας.
Ο νόμος, ο οποίος υποστηρίχθηκε επίσης από τους Σοσιαλδημοκράτες και τους Πράσινους, θα απελευθερώσει κυρίως τις δαπάνες για την άμυνα από το λεγόμενο “φρένο του χρέους”, δημιουργώντας μια ενδεχομένως απεριόριστη πηγή χρημάτων για τον επανεξοπλισμό της χώρας προκειμένου να αποτρέψει τη Ρωσία. Επίσης, θα δημιουργήσει ένα ταμείο 500 δισεκατομμυρίων ευρώ (546 δισεκατομμύρια δολάρια) για να επενδύσει στις γηρασμένες υποδομές της χώρας.
«Αυτό είναι πιθανότατα το μεγαλύτερο πακέτο δαπανών στην ιστορία της χώρας μας», δήλωσε ο Λαρς Κλινγκμπάιλ, συν-ηγέτης των Σοσιαλδημοκρατών και πιθανός μέλος του επόμενου κυβερνητικού συνασπισμού, κατά τη διάρκεια της συζήτησης στο Βερολίνο. «Η Γερμανία πρέπει να αναλάβει τον ηγετικό της ρόλο στην Ευρώπη.»
Η στροφή της Γερμανίας σε επεκτατική δημοσιονομική πολιτική υπόσχεται να αναβιώσει την μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης, μετά από δύο χρόνια συρρίκνωσης λόγω δομικών προβλημάτων, όπως τα υψηλά κόστη ενέργειας, η αργή μεταποίηση και η υπερβολική γραφειοκρατία. Η ιστορική απόφαση-η οποία αναμένεται να βοηθήσει και στην ενίσχυση της ανάπτυξης σε όλη την περιοχή- προκλήθηκε από την αλλαγή κατεύθυνσης του Ντόναλντ Τραμπ μακριά από τη διατλαντική συμμαχία.
«Οι Γερμανοί πολιτικοί αναλαμβάνουν τώρα μια τεράστια ευθύνη», δήλωσε ο Πέτερ Αντριάν, πρόεδρος του γερμανικού βιομηχανικού λόμπι DIHK, σε δήλωσή του μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. «Τα δισεκατομμύρια πρέπει να χρησιμοποιηθούν με σύνεση και αποτελεσματικότητα. Αν αυτό δεν συμβεί, αυτό το τεράστιο χρέος μπορεί να γίνει ένας τεράστιος κίνδυνος.»
Ο δείκτης DAX της Γερμανίας παρέμεινε αμετάβλητος με τις ειδήσεις, αφού είχε αγγίξει προηγουμένως υψηλό ρεκόρ. Τα γερμανικά ομόλογα διέγραψαν μια αρχική πτώση μετά την είδηση. Το ευρώ υποχώρησε. Τόσο οι αποδόσεις των γερμανικών ομολόγων όσο και το νόμισμα έχουν σημειώσει σημαντική άνοδο αυτόν τον μήνα, εν αναμονή της αύξησης των δαπανών.
Μετά την έγκριση από την Κάτω Βουλή, ο νόμος θα περάσει σε ψηφοφορία την Παρασκευή στο Bundesrat, όπου εκπροσωπούνται τα 16 ομοσπονδιακά κρατίδια της Γερμανίας. Αν εγκριθεί εκεί -κάτι που θεωρείται πιθανό, αφού οι τοπικές κυβερνήσεις υποσχέθηκαν δισεκατομμύρια ευρώ- τότε θα υπογραφεί ως νόμος από τον Πρόεδρο Φρανκ-Βάλτερ Στάινμαϊερ.
Ο χρόνος πιέζει, γιατί ο συντηρητικός ηγέτης Μερτς επιθυμούσε να περάσει το μέτρο πριν αναλάβει το νέο κοινοβούλιο την επόμενη εβδομάδα. Οι συνταγματικές αλλαγές θα γίνουν πιο δύσκολες μετά την αύξηση της υποστήριξης από τα ακροδεξιά κόμματα Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD) και το αντι-καπιταλιστικό Κόμμα της Αριστεράς (Die Linke) στις εκλογές της 23ης Φεβρουαρίου. Και τα δύο κόμματα έχουν αντιταχθεί στο σχέδιο δαπανών και έχουν κερδίσει έδαφος στις τελευταίες δημοσκοπήσεις.
Απόφαση – οροσημο
Για τον Μερτς, η έγκριση είναι ορόσημο, ακόμη και αν η αξιοπιστία του είχε δεχτεί επιθέσεις μετά την εκστρατεία του για τη δημοσιονομική σύγκλιση. Το σχέδιο χρηματοδότησης θα διευκολύνει τις συνομιλίες για τη δημιουργία κυβερνητικού συνασπισμού με τους Σοσιαλδημοκράτες του απερχόμενου καγκελάριου Όλαφ Σολτς, οι οποίοι υποχώρησαν στην τρίτη θέση στις εκλογές του περασμένου μήνα. Κατά τη διάρκεια της συζήτησης στο Bundestag, και τα τρία κεντροαριστερά κόμματα συσπειρώθηκαν μαζί, σε αντίθεση με τις διχαστικές μάχες γύρω από τη μετανάστευση. Τον Ιανουάριο, ο Μερτς βάθυνε τις ρωγμές με τους Σοσιαλδημοκράτες και τους Πράσινους με μια αποτυχημένη προσπάθεια να επιβάλει αυστηρότερα μέτρα κατά των παράνομων εισόδων με την υποστήριξη της AfD.
«Ολοκληρώσαμε την κοινοβουλευτική περίοδο με εντυπωσιακό τρόπο», δήλωσε ο Ρόμπερτ Χάμπεκ, ο απερχόμενος αντικαγκελάριος από τους Πράσινους, μετά την ψήφο. «Η προστασία του κλίματος στη Γερμανία δεν μπορεί πλέον να αποτύχει λόγω χρημάτων. Μπορεί να αποτύχει μόνο λόγω έλλειψης ικανότητας ή βούλησης.»
Τονίζοντας την αλληλεγγύη, ο 69χρονος Μερτς δήλωσε ότι η κίνηση της Γερμανίας να ξεκλειδώσει δισεκατομμύρια ευρώ για τις στρατιωτικές δαπάνες θα πρέπει να θεωρηθεί ως «το πρώτο μεγάλο βήμα» για τη δημιουργία μιας ευρύτερης ευρωπαϊκής αμυντικής κοινότητας, που θα περιλαμβάνει και μη μέλη της ΕΕ, όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και η Νορβηγία.
Με τον απερχόμενο Σολτς να παρακολουθεί από τα κυβερνητικά έδρανα, ο Μερτς μίλησε για την ανάγκη της Γερμανίας να ανακατασκευάσει τις αμυντικές της δυνατότητες μετά από χρόνια παραμέλησης και «λανθασμένης αίσθησης ασφάλειας», και ζήτησε την ανάθεση συμβολαίων σε ευρωπαϊκούς κατασκευαστές.
Η αμυντική βιομηχανία, από τη Thyssenkrupp AG μέχρι τη BAE Systems Plc και μικρότεροι κατασκευαστές drones, αναμένεται να επωφεληθούν περισσότερο από την «εκστρατεία δαπανών» για την άμυνα της Γερμανίας, ανέφερε το Bloomberg την Δευτέρα.
«Οι σύμμαχοί μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΝΑΤΟ μας κοιτάζουν σήμερα, ακριβώς όπως και οι αντίπαλοί μας και οι εχθροί της δημοκρατικής και βασισμένης σε κανόνες τάξης μας», δήλωσε ο Μερτς.