Ένα νέο σκάνδαλο διαφθοράς έχει ταράξει το κέντρο εξουσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με την κινεζική εταιρεία τεχνολογίας Huawei και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να βρίσκονται στο επίκεντρο της έρευνας. Οι αρχές ερευνούν τις κατηγορίες για «ενεργή διαφθορά εντός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου», σύμφωνα με την εισαγγελία της Βελγικής Ομοσπονδίας. Οι κατηγορίες υποστηρίζουν ότι η Huawei εμπλέκεται σε διαφθορά εντός του θεσμού.
Το σκάνδαλο αυτό φέρνει στο προσκήνιο ανησυχίες που συνδέονται με τις αμφιλεγόμενες λόμπι πρακτικές στις Βρυξέλλες, αυτή τη φορά με την Huawei στο επίκεντρο, και παραλληλίζεται με το σκάνδαλο Qatargate του 2022, το οποίο οδήγησε στη σύλληψη αρκετών μελών του Κοινοβουλίου.
Οι δημοσιογράφοι του ολλανδικού ειδησεογραφικού οργανισμού Follow The Money, καθώς και οι βελγικές εφημερίδες Le Soir και Knack, ήταν οι πρώτοι που ανέφεραν το θέμα.
Ποιες είναι οι κατηγορίες;
Η νέα έρευνα επικεντρώνεται στη Huawei και τη σχέση της με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Οι κατηγορίες περιλαμβάνουν:
- Αμοιβή για πολιτικές θέσεις: Υποστηρίζεται ότι η Huawei πλήρωνε για να επηρεάσει τις πολιτικές θέσεις των μελών του Κοινοβουλίου.
- Υπερβολικά δώρα: Αυτά περιλάμβαναν πλούσια δώρα, όπως φαγητό, έξοδα ταξιδιών και εισιτήρια για ποδοσφαιρικούς αγώνες.
- Προώθηση ιδιωτικών εμπορικών συμφερόντων: Ο στόχος ήταν η επιρροή στις πολιτικές αποφάσεις για να ωφεληθούν τα εμπορικά συμφέροντα της Huawei.
Η βελγική εισαγγελία ανέφερε ότι αυτές οι ενέργειες συνέβησαν τακτικά και διακριτικά από το 2021 μέχρι σήμερα. Οι αρχές πραγματοποίησαν εφόδους σε 21 τοποθεσίες σε Βρυξέλλες, Φλάνδρα, Βαλλονία και Πορτογαλία, συλλαμβάνοντας πολλούς ανθρώπους.
Η έρευνα αφορά 15 πρώην και νυν ευρωβουλευτές, με έναν βασικό ύποπτο να είναι ανώτερος λομπίστας της Huawei στις Βρυξέλλες. Αστυνομικοί είδαν να εισέρχονται στα γραφεία της Huawei στις Βρυξέλλες και να κατασχέτουν υλικό και έγγραφα.
Πώς αντέδρασε η Huawei;
Η Huawei αντέδρασε γρήγορα στην εξέλιξη αυτή, με έναν εκπρόσωπο να δηλώνει: «Η Huawei παίρνει σοβαρά αυτές τις κατηγορίες και θα επικοινωνήσει άμεσα με την έρευνα για να κατανοήσει την κατάσταση. Η Huawei έχει πολιτική μηδενικής ανοχής στη διαφθορά ή άλλες ατασθαλίες και δεσμεύεται να τηρεί όλους τους ισχύοντες νόμους και κανονισμούς σε κάθε περίπτωση.»
Τι συμβαίνει με το Κοινοβούλιο;
Η εισαγγελία ανακοίνωσε την Πέμπτη ότι έχει «ζητήσει την τοποθέτηση σφραγίδων» στα γραφεία δύο κοινοβουλευτικών βοηθών που φέρονται να εμπλέκονται στην υπόθεση. Η μία από τις σφραγισμένες πόρτες ανήκε στην ιταλική αντιπροσωπεία της ομάδας Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (ΕΛΚ), ενώ η δεύτερη στην βουλγαρική αντιπροσωπεία της ομάδας «Renew Europe», ανήκοντας στον Άνταμ Μούχταρ, μακροχρόνιο αξιωματούχο και συνιδρυτή της ομάδας EU40, που είχε πρόεδρο την Εύα Καϊλή, κεντρική φιγούρα στο σκάνδαλο Qatargate.
Ο Μούχταρ αρνήθηκε οποιαδήποτε αδικοπραγία και ο επικεφαλής του, ο νεοεκλεγείς ευρωβουλευτής Νικολά Μίντσεφ, τον απέλυσε από τα καθήκοντά του μετά τη σφράγιση του γραφείου.
Η άλλη σφραγισμένη πόρτα ανήκε σε βοηθούς των ιταλών ευρωβουλευτών Φούλβιο Μαρτουτσιέλο και Μάρκο Φαλκόνε. Ο Μαρτουτσιέλο δήλωσε ότι το γραφείο δεν ανήκει σε αυτόν, αλλά δεν παρείχε περισσότερες πληροφορίες.
Πώς κινούνταν η Huawei στις Βρυξέλλες;
Η Huawei υπήρξε ένας ισχυρός λομπίστας στις Βρυξέλλες κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 2010, δαπανώντας εκατομμύρια ευρώ σε λόμπι και διαφημιστικές εκστρατείες. Η εταιρεία διοργάνωνε πολυτελή πάρτι σε κομψούς χώρους, όπως το εορταστικό δείπνο για το κινεζικό νέο έτος στο Concert Noble, και ήταν γνωστή για την προσφορά γενναιόδωρων δώρων στους επαφές της.
Από το 2019, η εταιρεία βρέθηκε σε δύσκολη θέση, καθώς οι ανησυχίες για την ασφάλεια των 5G συσκευών της εντάθηκαν. Για να αντιμετωπίσει την πίεση, η Huawei προσέφερε εξάψης αμοιβές σε πρώην πολιτικούς και δημοσιογράφους της Δύσης, προκειμένου να υπερασπιστεί την εικόνα της.
Τα τελευταία χρόνια, η επιρροή της Huawei στις Βρυξέλλες έχει μειωθεί, καθώς οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις είναι πλέον πιο επιφυλακτικές όσον αφορά τη χρήση του εξοπλισμού της. Το 2023, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε ότι θα αποκλείσει την Huawei και την ZTE από την χρηματοδότηση ερευνών και τις συμβάσεις εντός της ΕΕ.
Αντιδράσεις από τους Ευρωπαϊκούς Θεσμούς
Με αφορμή την έρευνα, τόσο το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο όσο και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισαν να απαγορεύσουν την είσοδο των λομπιστών της Huawei στις εγκαταστάσεις τους. Το Κοινοβούλιο απαγόρευσε την είσοδο σε όλες τις εγκαταστάσεις στις Βρυξέλλες, το Στρασβούργο και το Λουξεμβούργο, καθώς και στα γραφεία σύνδεσης που διατηρούν τα θεσμικά όργανα της ΕΕ σε διάφορες χώρες.
Η Επιτροπή ανακοίνωσε ότι θα διακόψει όλες τις επαφές και συναντήσεις με την Huawei μέχρι νεωτέρας.
Οι ευρωβουλευτές έχουν ήδη ζητήσει μεταρρυθμίσεις για τη μεγαλύτερη διαφάνεια στους θεσμούς της ΕΕ. Κάποιες ομάδες, που υποστηρίζουν την δημιουργία κοινών ηθικών προτύπων, τονίζουν την ανάγκη για αυστηρότερους ελέγχους.