Τα δόντια του στον Τραμπ έδειξε με την πρώτη του δήλωση ως πρωθυπουργός του Κανδά ο Μαρκ Κάρνεϊ, που διαδέχεται τον Τζάστιν Τριντό σε μια ιδιαίτερα κρίσιμη περίοδο.
Ο Μαρκ Κάρνεϊ, μέχρι πρότινος διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας του Καναδά και πρώην επικεφαλής της Τράπεζας της Αγγλίας, ξεκαθάρισε ότι ο Καναδάς δεν θα γίνει η 51η πολιτεία των ΗΠΑ, επιλέγοντας αντίπαλο στο πρόσωπο του Τραμπ ενόψει και των κρίσιμων εκλογών, ενώ το κόμμα του υπολείπεται στις Δημοσκοπήσεις.
Ο Μαρκ Κάρνεϊ αναμένεται να αναλάβει πρωθυπουργός του Καναδά, διαδεχόμενος τον Τζάστιν Τριντό, μετά την εκλογή του στην ηγεσία του κυβερνώντος Φιλελεύθερου Κόμματος.
Ο Τριντό παραιτήθηκε στις 6 Ιανουαρίου μετά από δέκα χρόνια στην πρωθυπουργία της χώρας, καθώς λόγω των αυξανόμενων εσωτερικών προβλημάτων, η δημοτικότητά του έπεφτε κατακόρυφα. Δεσμεύτηκε να παραμείνει στη θέση του έως ότου το κόμμα του εκλέξει νέο ηγέτη για να τον αντικαταστήσει.
Ο Καναδός ηγέτης είχε δεχθεί εσωκομματικές πιέσεις να παραιτηθεί, λόγω της δημοσκοπικής πτώσης που κατέγραφε. Τους μήνες που προηγήθηκαν της παραίτησης Τριντό, οι δημοσκοπήσεις προέβλεπαν ότι ο κύριος αντίπαλός του, ο Πιερ Πουαλιέβρ του Συντηρητικού Κόμματος, προηγούνταν με διψήφια διαφορά.
Από την Τράπεζα της Αγγλίας στην πρωθυπουργία του Καναδά
Ο Κάρνεϊ επικράτησε στις εσωκομματικές εκλογές για την ηγεσία του Φιλελεύθερου Κόμματος με συντριπτική πλειοψηφία, εξασφαλίζοντας σχεδόν το 86% των ψήφων, και στην πρώτη του ομιλία ως ηγέτης, έσπευσε να επιδείξει σθεναρή στάση απέναντι στις απειλές του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.
“Υπάρχει κάποιος που προσπαθεί να αποδυναμώσει την οικονομία μας”, προειδοποίησε ο Κάρνεϊ. “Ο Ντόναλντ Τραμπ. Όπως γνωρίζουμε, έχει επιβάλει αδικαιολόγητους δασμούς σε ό,τι κατασκευάζουμε, σε ό,τι πουλάμε και στον τρόπο με τον οποίο βγάζουμε τα προς το ζην. Επιτίθεται στις καναδικές οικογένειες, τους εργαζόμενους και τις επιχειρήσεις και δεν μπορούμε να τον αφήσουμε να πετύχει και δεν θα το κάνουμε”.
Ο Κάρνεϊ δήλωσε ότι ο Καναδάς θα διατηρήσει τους ανταποδοτικούς δασμούς μέχρι “οι Αμερικανοί να μας δείξουν σεβασμό”.
“Δεν ζητήσαμε αυτόν τον αγώνα, αλλά οι Καναδοί είναι πάντα έτοιμοι όταν κάποιος άλλος μας ρίχνει το γάντι”, πρόσθεσε ο Κάρνεϊ. “Δεν πρέπει να κάνουν κανένα λάθος [οι ΗΠΑ], στο εμπόριο, όπως και στο χόκεϊ, ο Καναδάς θα κερδίσει”.
Από τη θέση του επικεφαλής της κεντρικής Τράπεζας του Καναδά ο Μαρκ Κάρνεϊ είχε αντιμετωπίσει στο παρελθόν οικονομικές κρίσεις. Το 2013 διορίστηκε διοικητής της Τράπεζας της Αγγλίας, υπό τον τότε Βρετανό πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον, και έγινε ο πρώτος μη Βρετανός που διοικεί την κεντρική τράπεζα της Αγλλίας από την ίδρυσή της το 1694.
Ο διορισμός του απέσπασε διακομματικούς επαίνους στο Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς ο Κάρνεϊ ήταν παγκοσμίως γνωστός στον τομέα του. Υπό την ηγεσία του, ο Καναδάς ήταν από τις πρώτες χώρες παγκοσμίως που ανέκαμψαν από τις δυσμενείς επιπτώσεις της χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008.
Οι αντιπολιτευόμενοι Συντηρητικοί του Καναδά προτιμούσαν μια εκλογική αναμέτρηση με τον Τριν, η δημοτικότητα του οποίου μειώθηκε καθώς οι τιμές των τροφίμων και των κατοικιών αυξήθηκαν σημαντικά στο εσωτερικό και η μετανάστευση αυξήθηκε κατακόρυφα.
«Η Αμερική είναι ένα χωνευτήρι. Ο Καναδάς είναι μωσαϊκό»
Ο εμπορικός πόλεμος που εξαπέλυσε ο Ντόναλντ Τραμπ ωστόσο και η συζήτηση για μετατροπή του Καναδά στην 51η πολιτεία των ΗΠΑ έχουν εξοργίσει τους Καναδούς. Πολλοί ακυρώνουν ταξίδια στις ΗΠΑ και αποφεύγουν να αγοράζουν αμερικανικά προϊόντα όπου και όταν είναι δυνατόν.
Η έξαρση του καναδικού εθνικισμού ενίσχυσε τις πιθανότητες του Φιλελεύθερου Κόμματος στις βουλευτικές εκλογές, που ενισχύεται σταθερά στις δημοσκοπήσεις.
“Οι Αμερικανοί θέλουν τους πόρους μας, το νερό μας, τη γη μας, τη χώρα μας. Σκεφτείτε το. Αν πετύχουν, θα καταστρέψουν τον τρόπο ζωής μας”, δήλωσε ο Κάρνεϊ. “Στην Αμερική η υγειονομική περίθαλψη είναι μεγάλη επιχείρηση. Στον Καναδά είναι δικαίωμα”.
Ο Κάρνεϊ σημείωσε ότι η Αμερική είναι “ένα χωνευτήρι. Ο Καναδάς είναι μωσαϊκό”. “Η Αμερική δεν είναι ο Καναδάς. Και ο Καναδάς ποτέ, μα ποτέ, δεν θα αποτελέσει κομμάτι της Αμερικής με οποιονδήποτε τρόπο, μορφή ή μορφή”.
Μετά από δεκαετίες διμερούς σταθερότητας, οι εκλογές για τον επόμενο ηγέτη του Καναδά αναμένεται τώρα να επικεντρωθεί στο ποιος είναι καταλληλότερος για να αντιμετωπίσει την απειλή που θέτει ο Τραμπ.
“Αυτές είναι σκοτεινές μέρες, σκοτεινές μέρες που προκλήθηκαν από μια χώρα που δεν μπορούμε πλέον να εμπιστευτούμε”, δήλωσε ο Κάρνεϊ. “Ξεπερνάμε το σοκ, αλλά ας μην ξεχνάμε ποτέ τα διδάγματα. Πρέπει να φροντίζουμε τους εαυτούς μας και πρέπει να προσέχουμε ο ένας τον άλλον. Πρέπει να είμαστε ενωμένοι στις δύσκολες ημέρες που έρχονται”.
Ο Τραμπ ανέβαλε για ένα μήνα τους δασμούς 25% σε πολλά αγαθά από τον Καναδά και το Μεξικό, εν μέσω φόβων για έναν ευρύτερο εμπορικό πόλεμο. Αλλά έχει απειλήσει με άλλους δασμούς στον χάλυβα, το αλουμίνιο, τα γαλακτοκομικά και άλλα προϊόντα.
Ένας μη πολιτικός απέναντι στον Τραμπ
Ο Κάρνεϊ είναι ένας πολύ μορφωμένος οικονομολόγος με εμπειρία στη Wall Street, ο οποίος ενδιαφέρεται εδώ και καιρό να μπει στην πολιτική και να γίνει πρωθυπουργός, αλλά προερχόμενος από επιχειρήσεις και χρηματοοικονομικό υπόβαθρο, δεν έχει πολιτική εμπειρία.
Ο Κάρνεϊ είναι πρώην στέλεχος της Goldman Sachs. Εργάστηκε επί 13 χρόνια στο Λονδίνο, το Τόκιο, τη Νέα Υόρκη και το Τορόντο, προτού διοριστεί αναπληρωτής διοικητής της Τράπεζας του Καναδά το 2003.
Το 2020 υπηρέτησε ως ειδικός απεσταλμένος των Ηνωμένων Εθνών για τη δράση και τη χρηματοδότηση για το κλίμα, υπό τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.
Είναι η πρώτη φορά που κάποιος χωρίς καμιά εμπειρία στην πολιτική και χωρίς έδρα στη Βουλή θα γίνει πρωθυπουργός του Καναδά. Ο ίδιος επιχειρηματολογεί πως η εμπειρία του στην ηγεσία δυο κεντρικών τραπεζών της G7 του έδωσε τα εφόδια για να διαπραγματευτεί με τον Ντόναλντ Τραμπ.
Στην αρχή της χρονιάς, δημοσκοπήσεις έφεραν τους Φιλελεύθερους να βρίσκονται 20 μονάδες πίσω από τους Συντηρητικούς του Πιερ Πουαλιέβρ. Ωστόσο το τρέχον διάστημα οι δυο παρατάξεις φέρονται να βρίσκονται πολύ πιο κοντά, αν και καμιά τους δεν θα κατάφερνε να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση, τουλάχιστον κατά τα ευρήματα των ινστιτούτων σφυγμομετρήσεων.
Οι εσωκομματικοί αντίπαλοι
Ο Κάρνεϊ είχε να αντιμετωπίσει πιο γνωστά ονόματα στην κούρσα για την ηγεσία του Φιλελεύθερου Κόμματος. Απέναντί του τέθηκε η αναπληρώτρια πρωθυπουργός -και πρώην υπουργός Οικονομικών του Τριντό- Chrystia Freeland. Η ίδια παραιτήθηκε από την κυβέρνηση τον Δεκέμβριο, αφού ο Τριντό δήλωσε ότι δεν την εμπιστευόταν πλέον. Παρέμεινε ωστόσο στο πόστο της ως αναπληρώτρια πρωθυπουργός και ως το πρόσωπο αναφοράς για τις σχέσεις ΗΠΑ-Καναδά.
Ο μελλοντικός ηγέτης του Καναδά ξεπέρασε τη Freeland, η οποία κατάφερε να κερδίσει μόνο το 8% των ψήφων, καθώς ο Κάρνεϊ εξασφάλισε την υποστήριξη από υπουργούς και μέλη του Κοινοβουλίου.
Ο Κάρνεϊ, ο οποίος θα ορκιστεί πρωθυπουργός τις επόμενες ημέρες, ενδέχεται να μην κρατήσει τη θέση του για πολύ, καθώς αναμένεται να προκηρύξει άμεσα πρόωρες εκλογές, προλαβαίνοντας τα κόμματα της αντιπολίτευσης στο Κοινοβούλιο, που θα μπορούσαν να τις επιβάλουν με ψήφο δυσπιστίας.
Το Φιλελεύθερο Κόμμα έχει εντολή να διεξάγει γενικές εκλογές έως τις 20 Οκτωβρίου. Ο Τριντό κάλεσε τους υποστηρικτές των Φιλελευθέρων να συμμετάσχουν και να υποστηρίξουν τον νέο ηγέτη. “Αυτή είναι μια στιγμή που καθορίζει το έθνος. Η δημοκρατία δεν είναι δεδομένη. Οι ελευθερίες δεν είναι δεδομένες. Ακόμη και ο Καναδάς δεν είναι δεδομένος”.
με πληροφορίες από Euronews