Μπορεί ο Τραμπ να χρησιμοποιεί τους δασμούς ως μοχλό πίεσης για εμπορικές διαπραγματεύσεις, στην πραγματικότητα όμως η εισαγωγή τους εγκυμονεί τεράστιους κινδύνους για την αμερικανική οικονομία, γι αυτό και ο ίδιος ζήτησε από τους αγρότες του να προετοιμαστούν και έχει μιλήσει για “δύσκολη αλλά αναγκαία περίοδο.”
Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ, επέβαλε δασμούς 25% σε όλες τις εισαγωγές από το Μεξικό, στις περισσότερες εισαγωγές από τον Καναδά και πρόσθετους δασμούς 10% σε κινεζικά προϊόντα τα μεσάνυχτα της Τρίτης. Η κυβέρνησή του υποστηρίζει ότι το μέτρο αυτό είναι απαραίτητο για να σταματήσει η ροή παράνομων ουσιών και παράτυπων μεταναστών.
Ωστόσο, ειδικοί πιστεύουν ότι οι δασμοί που επιβάλλονται στους σημαντικότερους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ μπορεί να έχουν σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στο ΑΕΠ και την απασχόληση παγκοσμίως, ενώ ταυτόχρονα αυξάνουν τον πληθωρισμό. Παραμένει αβέβαιο αν η κίνηση αυτή θα επαναφέρει βιομηχανίες και θέσεις εργασίας στις Ηνωμένες Πολιτείες, όπως ο ίδιος ο Τραμπ έχει επανειλημμένα διακηρύξει.
Αντίποινα από Καναδά και Κίνα
Ο Καναδάς αντέδρασε άμεσα, επίσης τα μεσάνυχτα, επιβάλλοντας δασμούς 25% σε αμερικανικά προϊόντα αξίας 30 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Ο πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό δήλωσε ότι σε τρεις εβδομάδες το μέτρο θα επεκταθεί σε αμερικανικές εισαγωγές συνολικής αξίας 125 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Το 2023, ο Καναδάς είχε εισαγάγει από τις ΗΠΑ αγαθά αξίας 269 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Η Κίνα επίσης αντέδρασε, ανακοινώνοντας νέους δασμούς 10-15% σε διάφορα αμερικανικά αγροτικά προϊόντα. Η χώρα ήταν ο μεγαλύτερος αγοραστής αυτών των προϊόντων μετά τη συμφωνία που τερμάτισε τον εμπορικό πόλεμο κατά την πρώτη θητεία του Τραμπ. Οι νέοι δασμοί που επέβαλε στη δεύτερη θητεία του διαταράσσουν πλέον και τη Συμφωνία Ηνωμένων Πολιτειών-Μεξικού-Καναδά (USMCA), την εμπορική συμφωνία που είχε διαπραγματευθεί ο ίδιος το 2018 ως διάδοχο της NAFTA.
Το Μεξικό καταδίκασε την επιβολή των δασμών αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει καταλήξει σε συγκεκριμένα αντίμετρα.
Οικονομικές επιπτώσεις στις ΗΠΑ, τον Καναδά και το Μεξικό
Σύμφωνα με υπολογισμούς του Ινστιτούτου Brookings, οι δασμοί 25% που επέβαλε η Ουάσινγκτον στο Μεξικό και τον Καναδά αναμένεται να μειώσουν την πραγματική αύξηση του ΑΕΠ των ΗΠΑ κατά 0,24 ποσοστιαίες μονάδες. Αν οι δύο χώρες απαντήσουν με αντίστοιχους δασμούς 25% σε όλα τα αμερικανικά προϊόντα, η επίπτωση θα αυξηθεί στο -0,32 ποσοστιαίες μονάδες.
Το Μεξικό και ο Καναδάς, που εξάγουν περίπου το 80% των προϊόντων τους στις Ηνωμένες Πολιτείες, είναι ακόμα πιο ευάλωτα. Οι εκτιμήσεις δείχνουν ότι μπορεί να χάσουν πάνω από μία ποσοστιαία μονάδα ανάπτυξης ΑΕΠ, ενώ σε περίπτωση πλήρους αντιποίνων οι απώλειες μπορεί να ξεπεράσουν τις 3 ποσοστιαίες μονάδες.
Όσον αφορά την απασχόληση, οι ΗΠΑ κινδυνεύουν να χάσουν από 0,11% έως 0,25% των θέσεων εργασίας, ενώ στον Καναδά οι απώλειες αναμένεται να κυμανθούν μεταξύ 1,3% και 2,5% (αν επιβληθούν πλήρεις αντίμετρα). Στο Μεξικό, η κατάσταση θα είναι ακόμα χειρότερη, με απώλειες από 2,3% έως 3,6% της συνολικής απασχόλησης.
Επιπλέον, το Ινστιτούτο Brookings εκτιμά ότι οι δασμοί του Τραμπ θα αυξήσουν τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ κατά 1,33 ποσοστιαίες μονάδες. Αν υπάρξουν αντίποινα, η αύξηση θα περιοριστεί στο 0,77 ποσοστιαίες μονάδες. Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα της Βοστώνης αναμένει παρόμοιο αποτέλεσμα, εκτιμώντας ότι ο δομικός πληθωρισμός θα αυξηθεί κατά 0,5-0,8 ποσοστιαίες μονάδες.
Πλήγμα στις εξαγωγές και στις κρίσιμες βιομηχανίες
Εάν οι δασμοί παραμείνουν, οι αμερικανικές εξαγωγές προς τον Καναδά και το Μεξικό αναμένεται να μειωθούν κατά 6-9%, ενώ οι καναδικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ μπορεί να μειωθούν από 9% έως 19%. Οι μεξικανικές εξαγωγές στις ΗΠΑ θα μπορούσαν να μειωθούν κατά 14% έως σχεδόν 26%.
Βιομηχανίες που βασίζονται σε ολοκληρωμένες εμπορικές αλυσίδες μεταξύ των χωρών, όπως οι υπολογιστές, ο ηλεκτρονικός εξοπλισμός και η κατασκευή μεταφορικών μέσων, θα δεχθούν ισχυρό πλήγμα.
Στην πλευρά των αμερικανικών εξαγωγών, ο τομέας της εξόρυξης, η ξυλεία και τα μέταλλα αναμένεται να δεχθούν τεράστιο πλήγμα, με τις εξαγωγές προς τον Καναδά και το Μεξικό να μειώνονται κατά 76% έως 97% (αν εφαρμοστούν πλήρεις αντίμετρα).
Τέλος, τόσο ο Καναδάς όσο και το Μεξικό αναμένεται να μειώσουν τις εξαγωγές αυτοκινήτων προς τις ΗΠΑ κατά 40% έως 68%, γεγονός που θα μπορούσε να εκτοξεύσει την τιμή του πιο πολύτιμου εισαγόμενου προϊόντος των Ηνωμένων Πολιτειών.
You will find more infographics at Statista