Νέα δεδομένα γεννά καθημερινά πλέον η προσέγγιση Τραμπ – Πούτιν, με τον Αμερικανό πρόεδρο να αναφέρεται σήμερα σε σενάριο αποδοχής από τον Ρώσο ομόλογό του της αποστολής ευρωπαϊκών δυνάμεων για την επιτήρηση εκεχειρίας στην Ουκρανία.
Οι τελευταίες εξελίξεις στη διεθνή σκηνή αποκαλύπτουν μια δυναμική διεύρυνση των επαφών μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ρωσίας, με τον Ντόναλντ Τραμπ να βρίσκεται σε “σοβαρές συνομιλίες” με τον Βλαντιμίρ Πούτιν για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία. Η στάση της Ουάσινγκτον αλλάζει άρδην, καθώς ο Τραμπ δείχνει διατεθειμένος να διαπραγματευτεί απευθείας με τη Μόσχα, ενώ οι Ευρωπαίοι ηγέτες βρίσκονται σε δίλημμα, αναζητώντας ισορροπίες μεταξύ αποτροπής και συμβιβασμού.
Η δημόσια αποκάλυψη του Τραμπ για συνομιλίες με τον Πούτιν μέσω του Truth Social υποδηλώνει ένα νέο πλαίσιο διαλόγου που περιλαμβάνει όχι μόνο την Ουκρανία αλλά και “μεγάλες οικονομικές συμφωνίες” μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας. Ο Τραμπ φαίνεται να προσανατολίζεται προς μια συμφωνία που θα περιλαμβάνει οικονομικά κίνητρα για τη Ρωσία, πιθανώς με άρση κυρώσεων ή νέες εμπορικές συνεργασίες.
Ενδεικτική είναι η πρόθεση του Τραμπ να συναντήσει τον Πούτιν “στην κατάλληλη στιγμή”, απορρίπτοντας μεν την 9η Μαΐου ως πιθανή ημερομηνία, αλλά αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο μιας επίσκεψης στη Μόσχα. Παράλληλα, ο Αμερικανός Πρόεδρος τονίζει ότι οι ομάδες των δύο χωρών βρίσκονται σε συνεχή επικοινωνία.
Η Αντίδραση των Ευρωπαίων
Απέναντι στη μετατόπιση της αμερικανικής πολιτικής, οι Ευρωπαίοι ηγέτες, και ιδιαίτερα ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, επιχειρούν να διαμορφώσουν μια ανεξάρτητη στρατηγική. Ο Μακρόν δήλωσε ότι η Γαλλία είναι έτοιμη να παρέχει εγγυήσεις ασφαλείας στην Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένης της αποστολής ευρωπαϊκών στρατευμάτων με ειρηνευτικό ρόλο. Η θέση αυτή έρχεται σε αντίθεση με τις δηλώσεις του Σεργκέι Λαβρόφ, που είχε αποκλείσει οποιαδήποτε παρουσία ΝΑΤΟϊκών ή άλλων δυνάμεων σε ουκρανικό έδαφος.
Επιπλέον, ο Μακρόν τονίζει ότι η Ευρώπη πρέπει να ενισχύσει την αποτρεπτική της ισχύ και να διασφαλίσει ότι η ειρήνη στην Ουκρανία δεν θα είναι εις βάρος της ουκρανικής κυριαρχίας. Ειδικότερα, η Γαλλία και άλλες χώρες της ΕΕ φαίνεται να αναζητούν τρόπους διατήρησης της στρατιωτικής και οικονομικής στήριξης της Ουκρανίας, ενώ εξετάζουν το ενδεχόμενο αξιοποίησης των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων.
Το ΝΑΤΟ και η Ευρωπαϊκή Στρατηγική
Ο Τραμπ, αν και δηλώνει ότι το ΝΑΤΟ “είναι μια καλή ιδέα, αν γίνει σωστά”, υπογραμμίζει την ανάγκη για μεγαλύτερη συμμετοχή των Ευρωπαίων στη διαχείριση της ασφάλειας. Η στάση αυτή προκαλεί ανησυχίες στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, που βλέπουν μια πιθανή απόσυρση των ΗΠΑ από τη στήριξη της Ουκρανίας ως απειλή για την περιφερειακή σταθερότητα.
Ο Μακρόν επιχειρεί να γεφυρώσει το κενό, δηλώνοντας ότι “η ισχυρή εμπλοκή των ΗΠΑ αποτελεί πηγή αβεβαιότητας για τον Πούτιν” και ότι η Ευρώπη πρέπει να μοιραστεί το βάρος της ασφάλειας. Η έμφαση στη στρατιωτική αυτονομία της Ευρώπης ενδέχεται να επιταχύνει τις διαδικασίες για τη δημιουργία ενός κοινού αμυντικού μηχανισμού.
Γεωπολιτικές επιπτώσεις και προοπτικές
Η προσέγγιση Τραμπ – Πούτιν διαμορφώνει νέα δεδομένα στη γεωπολιτική σκακιέρα. Η ενδεχόμενη διαπραγμάτευση για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία θα μπορούσε να οδηγήσει σε παραχωρήσεις που θα εξυπηρετούσαν τη Ρωσία, προκαλώντας ρήξη μεταξύ ΗΠΑ και Ευρωπαίων συμμάχων. Παράλληλα, οι οικονομικές συμφωνίες μεταξύ Ουάσινγκτον και Μόσχας θα μπορούσαν να μεταβάλουν το ισοζύγιο ισχύος, ιδιαίτερα αν συνοδεύονται από χαλάρωση των κυρώσεων.
Η αντίδραση των ευρωπαϊκών χωρών, που επιχειρούν να διατηρήσουν την πίεση προς τη Ρωσία, μπορεί να οδηγήσει σε νέες διπλωματικές συγκρούσεις με τις ΗΠΑ. Το αποτέλεσμα θα εξαρτηθεί από το κατά πόσο ο Τραμπ θα προχωρήσει σε άμεσες ενέργειες επαναπροσέγγισης με τη Μόσχα και αν η Ευρώπη θα μπορέσει να προσαρμοστεί σε μια πιθανή αποδυνάμωση της αμερικανικής στρατηγικής στην Ουκρανία.
Η επόμενη περίοδος προμηνύεται κρίσιμη, καθώς οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες αναζητούν στρατηγικές για να ισορροπήσουν μεταξύ της πιθανής αλλαγής πορείας των ΗΠΑ και της ανάγκης διατήρησης της ασφάλειας και σταθερότητας στην περιοχή.