Ενώ μια ειρηνευτική συμφωνία, στην οποία ο ορυκτός πλούτος της Ουκρανίας θα αξιοποιούνταν για τη δημιουργία εγγυήσεων ασφαλείας και τη διατήρηση της διεθνούς υποστήριξης, θεωρούνταν ως πιθανή τόσο για τις ΗΠΑ όσο και για τις ευρωπαϊκές δυνάμεις, οι πρόσφατες δηλώσεις του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ τις τελευταίες δύο εβδομάδες έχουν σοβαρά υπονομεύσει την προοπτική αυτή.
Ο Τραμπ δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι οι ΗΠΑ θα συνεχίσουν να παρέχουν χρηματοδότηση στην Ουκρανία, αλλά εξέφρασε την επιθυμία του να εκμεταλλευτεί τον ορυκτό πλούτο της χώρας σε επίπεδο 500 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ποσό που υπερβαίνει κατά πολύ τη στρατιωτική βοήθεια που έχει μέχρι στιγμής διατεθεί ή εγκριθεί από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Ένα προσχέδιο συμφωνίας αποκάλυψε ότι ο Τραμπ επιδίωκε να αποκτήσει το 50% των ουκρανικών κοιτασμάτων “σπάνιων γαιών”. Την Τρίτη και την Τετάρτη, ο Τραμπ επανέλαβε τη θέση του, χαρακτηρίζοντας τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι “δικτάτορα” επειδή ανέβαλε τις εκλογές υπό καθεστώς στρατιωτικού νόμου, ενώ παράλληλα απέδωσε την ευθύνη για τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία τόσο στην ίδια τη χώρα όσο και στους συμμάχους της στο ΝΑΤΟ. Οι δηλώσεις αυτές έγιναν λίγο μετά από μια αμφιλεγόμενη συνάντηση για τον πόλεμο μεταξύ Ρώσων και Αμερικανών αξιωματούχων στη Σαουδική Αραβία, χωρίς τη συμμετοχή της Ουκρανίας ή ευρωπαϊκών χωρών. Η συμφωνία πλέον έχει εγκαταλειφθεί, αλλά το Κίεβο φέρεται να προετοιμάζει μια αντιπρόταση με μεγαλύτερη έμφαση στις εγγυήσεις ασφαλείας.
Η ιδέα της αξιοποίησης των ορυκτών πόρων της Ουκρανίας ως μέρος μιας ειρηνευτικής συμφωνίας παρουσιάστηκε για πρώτη φορά ως μέρος του “Σχεδίου Νίκης” της χώρας, το οποίο αποκαλύφθηκε τον Οκτώβριο, και αποτελεί επίσης τμήμα ενός ευρύτερου σχεδίου ανασυγκρότησης και ένταξης στην ΕΕ, γνωστού ως “Σχέδιο Ουκρανίας”. Το Κίεβο φέρεται να καθυστέρησε την υπογραφή μιας τέτοιας συμφωνίας με τις Ηνωμένες Πολιτείες, προκειμένου να την εφαρμόσει υπό τη διακυβέρνηση Τραμπ.
Η Ουκρανία διαθέτει σημαντικό ορυκτό πλούτο για το μέγεθός της. Ωστόσο, οι σπάνιες γαίες δεν βρίσκονται στο επίκεντρο της παραγωγής της, καθώς η χώρα δεν εξορύσσει ουσιαστικά καμία από αυτές. Τα διαθέσιμα δεδομένα σχετικά με τα κοιτάσματα σπάνιων γαιών στην Ουκρανία είναι περιορισμένα, και η Γεωλογική Υπηρεσία των ΗΠΑ καταγράφει μόνο γνωστά αποθέματα ενός από τα 17 στοιχεία της ομάδας των σπάνιων γαιών – του σκανδίου.
Η χώρα παράγει το 2% του παγκόσμιου βρωμίου, το οποίο χρησιμοποιείται ως επιβραδυντικό φλόγας. Παράγει επίσης το 1,3% της παγκόσμιας παραγωγής ιλμενίτη, ενός συμπυκνώματος τιτανίου που χρησιμοποιείται στην παραγωγή τιτανίου, ενώ διαθέτει το 1,2% των γνωστών αποθεμάτων διοξειδίου του τιτανίου (την πιο κοινή μορφή αποθέματος). Το τιτάνιο θεωρείται στρατηγικό ορυκτό λόγω των στρατιωτικών εφαρμογών του. Το ίδιο ισχύει και για το γάλλιο, το οποίο η Ουκρανία παρήγαγε πριν από τον πόλεμο και το οποίο χρησιμοποιείται επίσης σε ημιαγωγούς και βιοϊατρικές εφαρμογές.
Εξαιτίας του πολέμου, έχει διακοπεί επίσης η παραγωγή αλουμίνας και μαγγανίου, δύο βασικών στοιχείων για την παραγωγή χάλυβα και αλουμινίου. Από τα παραδοσιακότερα ορυκτά της Ουκρανίας, η χώρα παράγει το 1,7% του παγκόσμιου σιδηρομεταλλεύματος, το 0,5% του χυτοσιδήρου και το 2,2% της παγκόσμιας παραγωγής τύρφης. Επιπλέον, η Ουκρανία συγκαταλέγεται στις οκτώ κορυφαίες χώρες παγκοσμίως σε αποθέματα υδραργύρου και διαθέτει κοιτάσματα γρανάτη, ενός πολύτιμου λίθου και βιομηχανικού λειαντικού.
Η Ουκρανία καταλαμβάνει το 0,4% της παγκόσμιας ξηράς και αντιπροσώπευε περίπου το 0,17% του παγκόσμιου ΑΕΠ το 2023 (0,21% πριν από τον πόλεμο).
You will find more infographics at Statista
