Μπορεί οι χώρες -μέλη του NATO να είχαν για χρόνια αγνοήσει τον στόχο για αμυντικές δαπάνες στο 2% του προϋπολογισμού που έθεσαν στη συμμαχία το μακρινό 2014, σήμερα όμως στη σκιά της επιθετικότητας της Ρωσίας και του Trump 2.0 το 2024 φαίνεται ότι οι δαπάνες αυξήθηκαν κάθετα.
Οι χώρες αύξησαν τις δαπάνες τους καθώς ο φόβος νέων πολέμων παρέμενε έντονος και οι αμφιβολίες για τη συνέχιση της παγκόσμιας στρατιωτικής προβολής των ΗΠΑ υπό τον επανεκλεγέντα Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ αυξήθηκαν. Μέχρι τον Ιούνιο του περασμένου έτους, 23 από τα 31 κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ με ένοπλες δυνάμεις προβλεπόταν να επιτύχουν τον στόχο εκείνο το έτος, έναντι μόλις 10 από τα 30 ένα χρόνο νωρίτερα. Η Σουηδία και η Φινλανδία είναι δύο νέα μέλη που εντάχθηκαν στη στρατιωτική συμμαχία το 2023 και το 2024, αυξάνοντας τις στρατιωτικές τους δαπάνες πάνω από το 2% του ΑΕΠ με αυτήν την ευκαιρία.
Αν και ο ορισμός, όπως συμφωνήθηκε στη Σύνοδο Κορυφής της Ουαλίας του ΝΑΤΟ πριν από 10 χρόνια, είναι ασαφής, ο στόχος του 2% θεωρείται ωστόσο ορόσημο της επιτυχίας του ΝΑΤΟ, καθώς και σημείο τριβής εντός της συμμαχίας και στον δημόσιο διάλογο. Τα δεδομένα δείχνουν επίσης ότι οι ΗΠΑ παραμένουν ο μεγαλύτερος δαπανητής στην οργάνωση, διαθέτοντας περισσότερους πόρους στην άμυνα από όλα τα υπόλοιπα μέλη μαζί (αντιστοιχώντας στο 3,4% του ΑΕΠ), ενώ οι στρατιωτικές δαπάνες των μη αμερικανικών μελών αυξήθηκαν περισσότερο τα τελευταία 10 χρόνια, φτάνοντας πλέον κατά μέσο όρο πάνω από το 2%.
Σύμφωνα με δεδομένα που δημοσιεύθηκαν έως τις 17 Ιουνίου, οι χώρες που εξακολουθούσαν να υπολείπονται του στόχου ήταν τα νότια ευρωπαϊκά μέλη όπως η Ισπανία, η Ιταλία, η Πορτογαλία και η Κροατία, καθώς και το Βέλγιο, ο Καναδάς, η Σλοβενία και το Λουξεμβούργο.
Ο πρώην Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, δήλωσε ότι η συμμαχία υφίσταται επί του παρόντος «τη μεγαλύτερη αναμόρφωση της συλλογικής άμυνας και αποτροπής από τον Ψυχρό Πόλεμο», αφού αναδείχθηκε ως ο βασικός υποστηρικτής της Ουκρανίας στην αμυντική της προσπάθεια ενάντια στη ρωσική εισβολή. Ωστόσο, ακόμη και πριν ο πόλεμος επιστρέψει στην ευρωπαϊκή ήπειρο το 2022, οι εντάσεις σχετικά με την κατάσταση των στρατιωτικών υποδομών του ΝΑΤΟ ήταν έντονες, καθώς οι περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες είχαν υιοθετήσει μια χαλαρή προσέγγιση στις αμυντικές δαπάνες σε περιόδους ειρήνης. Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, είχε ήδη θέσει το ζήτημα στο προσκήνιο το 2018, επικρίνοντας ορισμένα κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ, ιδιαίτερα τη Γερμανία, για την ανεπαρκή τους προσπάθεια να επιτύχουν το όριο των στρατιωτικών δαπανών στο 2% του ΑΕΠ.
You will find more infographics at Statista
