Με καταιγιστικούς ρυθμούς τρέχουν οι εξελίξεις στο μέτωπο της Ουκρανίας και στις διμερείς σχέσεις ΗΠΑ – Ρωσίας, καθώς ήδη ξεκίνησαν οι επαφές ειδικών συμβούλων για την προετοιμασία Συνόδου Κορυφής Πούτιν – Τραμπ.
Ανώτατοι αξιωματούχοι από τις ΗΠΑ και τη Ρωσία θα συναντηθούν την επόμενη εβδομάδα στη Σαουδική Αραβία για να προετοιμάσουν το έδαφος για μια πιθανή σύνοδο κορυφής των ηγετών έως τα τέλη του μήνα, με στόχο τη συζήτηση για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν το ζήτημα.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, άφησε να εννοηθεί την Πέμπτη ότι επίκειται σύνοδος κορυφής με τον Βλαντίμιρ Πούτιν στο βασίλειο του Κόλπου και τόνισε ότι οι Ουκρανοί θα εμπλακούν. Οι δύο ηγέτες αντάλλαξαν επίσης προσκλήσεις κατά τη διάρκεια μιας 90λεπτης τηλεφωνικής συνομιλίας, που αποτέλεσε την πρώτη τους επαφή από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022.
Οι λεπτομέρειες της συνάντησης και η λίστα των συμμετεχόντων βρίσκονται ακόμη υπό επεξεργασία, αλλά σύμφωνα με πληροφορίες, η ομάδα πιθανότατα θα αποτελείται από συμβούλους εθνικής ασφάλειας. Ο στόχος είναι να καθοριστεί μια ημερομηνία πριν από την έναρξη του ιερού μήνα του Ραμαζανιού τον Μάρτιο, ανέφερε μία πηγή.
Οι περισσότεροι Ευρωπαίοι δεν έχουν ενημερωθεί μέχρι στιγμής, σύμφωνα με έναν άλλο αξιωματούχο που μίλησε υπό την προϋπόθεση της ανωνυμίας. Παρόλο που αναμένεται η συμμετοχή Ουκρανών αξιωματούχων, φαίνεται ότι ούτε αυτοί είναι πλήρως ενήμεροι για τις προετοιμασίες.
Μάλιστα ο ειδικός απεσταλμένος του Τραμπ για την Ουκρανία Κιθ Κέλογκ ξεκαθάρισε ότι οι Ευρωπαίοι δεν θα έχουν θέση στο τραπέζι, στέλνοντας μήνυμα ότι ο Τραμπ δεν θεωρείται την Ευρώπη απαραίτητο συστατικό της νέας αρχιτεκτονικής ασφαλείας για την περιοχή.
Μύλος με τους προσκεκλημένους
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε ότι δεν γνωρίζει για κάποια πρόσκληση και εξέφρασε την αντίθεσή του σε έναν σχεδιασμό που πραγματοποιείται χωρίς τον έλεγχο του Κιέβου.
«Δεν είναι δυνατόν απλώς να πει κάποιος, “αύριο θα γίνουν συνομιλίες εκεί” και η Ουκρανία θα καθίσει στο τραπέζι», είπε στους δημοσιογράφους στο περιθώριο της Διάσκεψης Ασφαλείας του Μονάχου το Σάββατο. Νωρίτερα, είχε δηλώσει ότι το Κίεβο «δεν θα αποδεχθεί ποτέ συμφωνίες που γίνονται πίσω από την πλάτη του».
Ο καγκελάριος της Γερμανίας, Όλαφ Σολτς, άφησε επίσης να εννοηθεί ότι δεν είχε ενημερωθεί, σε συνέντευξή του στο Bloomberg Television.
«Είναι απολύτως σαφές ότι θα υπάρξουν συζητήσεις μεταξύ Ρωσίας και Ηνωμένων Πολιτειών για αυτό το ζήτημα», είπε. «Η έκκλησή μου είναι ότι θα πρέπει πρώτα να σταλεί ένα μήνυμα στον Πούτιν ότι η Ευρώπη και οι Ηνωμένες Πολιτείες θα συνεχίσουν την υποστήριξή τους προς την Ουκρανία, γιατί πρέπει να καταλάβει ότι δεν μπορεί να ελπίζει πως θα σταματήσουμε τη βοήθειά μας».
Ποιοί θα κάτσουν στο τραπέζι
Οι σαουδαραβικές αρχές έχουν προσκαλέσει εκπροσώπους των ΗΠΑ, της Ρωσίας και της Ουκρανίας στη συνάντηση στο Ριάντ, σύμφωνα με άτομα που έχουν γνώση του θέματος, τα οποία αρνήθηκαν να κατονομαστούν λόγω της ευαισθησίας της συνάντησης. Ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας της Σαουδικής Αραβίας, Μουσάεντ Αλ-Αϊμπάν, θα συγκαλέσει τις συνομιλίες, ανέφερε μια πηγή, προσθέτοντας ότι τα σχέδια θα μπορούσαν να ακυρωθούν λόγω απρόβλεπτων εξελίξεων της τελευταίας στιγμής.
Ο Αλ-Αϊμπάν είναι έμπειρος διπλωμάτης, στενός συνεργάτης του πρίγκιπα διαδόχου Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, και έχει εκπροσωπήσει το Ριάντ σε διαπραγματεύσεις με το Ιράν, καθώς και στις συνομιλίες με την Ουάσινγκτον για μια αμυντική και στρατηγική συνεργασία και την προοπτική εξομάλυνσης των σχέσεων με το Ισραήλ.
Ο σύμβουλος εθνικής ασφάλειας Μάικλ Γουόλτζ και ο ειδικός απεσταλμένος Στιβ Γουίτκοφ αναμένεται να ηγηθούν των διαπραγματεύσεων στη Σαουδική Αραβία, σύμφωνα με πληροφορίες. Αυτό εγείρει ερωτήματα σχετικά με τον ρόλο που θα διαδραματίσει ο ειδικός εκπρόσωπος Κιθ Κέλογκ.
Τα πρόσωπα
Ο Πούτιν συγκροτεί μια ομάδα διαπραγματευτών υψηλού επιπέδου με δεκαετίες εμπειρίας σε διαπραγματεύσεις υψηλού ρίσκου. Σε αυτήν περιλαμβάνονται ο Γιούρι Ουσάκοφ, κύριος σύμβουλος εξωτερικής πολιτικής του Κρεμλίνου με πενήντα χρόνια διπλωματικής εμπειρίας, και ο κορυφαίος επικεφαλής των ρωσικών μυστικών υπηρεσιών, Σεργκέι Ναρίσκιν, ο οποίος είχε υπηρετήσει μαζί με τον Πούτιν στη σοβιετική KGB. Ο Κιρίλ Ντμιτρίεφ, χρηματοδότης με σπουδές στο Στάνφορντ και το Χάρβαρντ, που έχει στενούς δεσμούς με την οικογένεια του Ρώσου προέδρου, ενδέχεται να διαδραματίσει βασικό ρόλο ως ανεπίσημος διαμεσολαβητής με τους διαπραγματευτές του Τραμπ, σύμφωνα με πηγές.
Το επίπεδο επαφών έχει ενταθεί την τελευταία εβδομάδα, ιδιαίτερα μετά τη δριμεία ομιλία του αντιπροέδρου των ΗΠΑ, JD Βανς, στη Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου, η οποία σόκαρε τους Ευρωπαίους παρευρισκόμενους, καθώς περιλάμβανε προσωπικές επικρίσεις για τις «θεμελιώδεις αξίες» και τη δημοκρατική ευθραυστότητα της Ευρώπης.
Το βασίλειο έχει καλλιεργήσει στενές σχέσεις με τις ΗΠΑ, τη Ρωσία και την Ουκρανία και θεωρείται ουδέτερο έδαφος για πιθανές ειρηνευτικές συνομιλίες.