Η ΕΚΤ αναμένεται να ανακοινώσει νέα μείωση των επιτοκίων σήμερα, κατεβάζοντας το κόστος δανεισμού στο 2,75% και επιβεβαιώνοντας τις προσδοκίες των αγορών, η εστίαση όμως θα είναι στην ανακοίνωση πολιτικής και τις δηλώσεις της Κριστίν Λαγκάρντ καθώς η κεντρική τράπεζα είναι ο πρώτος θεσμός της ΕΕ που έχει ξεκινήσει να ξεδιπλώνει αναχώματα απέναντι στον Ντόναλντ Τραμπ και οι κινήσεις -έστω και σιωπηρά- στοχεύουν στην διαμόρφωση περιβάλλοντος σταθερότητας για τη διαχείριση της κρίσης Trump-Effect.
Η διήμερη συνεδρίαση της ΕΚΤ ολοκληρώνεται σήμερα στη Φρανκφούρτη, με το εκτελεστικό συμβούλιο να ανακοινώνει μείωση των επιτοκίων. Ωστόσο, το μείζον θέμα είναι η εκτίμηση γεωπολιτικού και γεωοικονομικού αντικτύπου της ΕΚΤ απέναντι στις πολιτικές του Ντόναλντ Τραμπ και πλέον στο ταχέως μεταβαλλόμενο τοπίο στην Τεχνητή Νοημοσύνη.
Κεντρικός στόχος της ΕΚΤ είναι ο έλεγχος του πληθωρισμού, που φαίνεται ότι είναι σε βιώσιμα πτωτικό μονοπάτι και θα καταλήξει στο 2% -με την Ελλάδα να αποτελεί μια από τις λίγες εξαιρέσεις-. Ωστόσο, οι κεντρικοί τραπεζίτες της Ευρωζώνης καλούνται να διαμορφώσουν στεγανά ώστε οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις να μπορέσουν να “αγοράσουν” τον απαραίτητο χρόνο για να προσαρμοστούν στη μεταβολή του πεδίου ανταγωνισμού, σύμφωνα με τις δηλώσεις του Ντόναλντ Τραμπ. Υπ’ αυτό πρίσμα, η ΕΚΤ θα επιχειρήσει με τις πράξεις και τις δηλώσεις της να δείξει στις αγορές ότι δεν συντρέχει λόγος πανικού και ότι οι φύλακες έχουν γνώση και εφόσον απαιτηθεί θα παρέμβουν χρησιμοποιώντας όπλα από το οπλοστάσιο που έχει αναπτύξει η ΕΚΤ στη διάρκεια των προηγούμενων κρίσεων.
Οι αγορές αναμένουν από την Κριστίν Λαγκάρντ να δώσει την εκτίμηση του μεγέθους της πιθανής αναταραχής που θα προκαλέσει η ενδεχόμενη πραγμάτωση των απειλών Τραμπ. Η ΕΚΤ όμως δεν πρόκειται να αναφερθεί συγκεκριμένα στο Trump-effect, ούτε να αποκαλύψει απριόρι τα όπλα για τη διαχείριση της κρίσης, αλλά να επισημάνει την ετοιμότητα και την ευελιξία για να το πράξει.
Οι αναλυτέςαναμένουν ευρέως ότι η ΕΚΤ θα ανακοινώσει μείωση των βασικών επιτοκίων της κατά 25 μονάδες βάσης στις 30 Ιανουαρίου, μειώνοντας το επιτόκιο διευκόλυνσης καταθέσεων στο 2,75%, το χαμηλότερο επίπεδο από τις αρχές του 2023.
Στην δευτερεύουσα ατζέντα της ΕΚΤ βρίσκονται τα stress test των τραπεζών, τα οποία εστιάζουν στη διαχείριση των εμπορικών εντάσεων, καθώς επίσης και η μετάβαση στο ISO 20022 από το SWIFT. Οι αξιωματούχοι παρακολουθούν και τη “μάχη” στην Τεχνητή Νοημοσύνη, θέμα που θα συζητηθεί και στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, καθώς αφορά τόσο τις σχέσεις ΕΕ – Κίνας όσο και αυτές με τις ΗΠΑ, όπως έχει επισημάνει το Crisis Monitor.
Στο διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ συμμετέχουν και τραπεζίτες από χώρες που έχουν αναπτύξει μεγαλύτερη εγγύτητα με τον Ντόναλντ Τραμπ, όπως η Ιταλία. Τα υπόλοιπα μέλη αναμένουν την τοποθέτηση και τις συζητήσεις με τον Ιταλό κεντρικό τραπεζίτη, Φάμπιο Πανέτα, ώστε να αποτιμήσεις τη δυναμική της προσέγγισης Μελόνι – Τραμπ και τον πιθανό αντίκτυπο στις σχέσεις Ιταλίας – ΕΕ και τη λειτουργία της Κομισιόν.
Οι παράγοντες που σπρώχνουν σε μείωση επιτοκίων
- Ανησυχίες για την Οικονομική Ανάπτυξη:
Η ευρωζώνη βιώνει ασθενή οικονομική ανάπτυξη, που χαρακτηρίζεται από ύφεση στη βιομηχανία και μειωμένη καταναλωτική δαπάνη.
Αυτοί οι παράγοντες έχουν ωθήσει την ΕΚΤ να εξετάσει τη χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής για να ενισχύσει την οικονομία. - Πορεία του Πληθωρισμού:
Ο πληθωρισμός έχει σημειώσει βελτίωση, φτάνοντας το 2,4% τον Δεκέμβριο του 2024, πλησιάζοντας τον στόχο της ΕΚΤ.
Ωστόσο, η έμφαση έχει μετατοπιστεί προς τη στήριξη της οικονομικής ανάπτυξης λόγω των τρεχουσών προκλήσεων. - Αβεβαιότητα στο Παγκόσμιο Εμπόριο:
Πιθανοί κίνδυνοι που απορρέουν από τις εμπορικές εντάσεις, ιδιαίτερα με τις Ηνωμένες Πολιτείες υπό την προεδρία του Ντόναλντ Τραμπ, έχουν αυξήσει την οικονομική αβεβαιότητα, επηρεάζοντας την απόφαση της ΕΚΤ για περαιτέρω χαλάρωση.
Ατζέντα της Διήμερης Συνεδρίασης:
Αν και η ΕΚΤ δεν δημοσιοποιεί λεπτομερώς την ατζέντα των συνεδριάσεών της, η συνήθης δομή περιλαμβάνει:
- Ανάλυση Οικονομικής και Νομισματικής Κατάστασης:
Αξιολόγηση της τρέχουσας οικονομικής κατάστασης, συμπεριλαμβανομένης της ανάπτυξης, του πληθωρισμού και των δεικτών απασχόλησης. - Ανασκόπηση των Χρηματοοικονομικών Αγορών:
Μελέτη των οικονομικών και νομισματικών συνθηκών, όπως οι τάσεις δανεισμού και η ρευστότητα της αγοράς. - Συζητήσεις Πολιτικής:
Συζήτηση για τα μέτρα νομισματικής πολιτικής, όπως οι προσαρμογές επιτοκίων και μη συμβατικά εργαλεία πολιτικής. - Ανακοίνωση Αποφάσεων:
Η συνεδρίαση ολοκληρώνεται με την ανακοίνωση της νομισματικής πολιτικής, ακολουθούμενη από συνέντευξη τύπου για να εξηγηθούν οι ληφθείσες αποφάσεις.
Η ΕΚΤ αναμένεται να ανακοινώσει τις αποφάσεις της για τη νομισματική πολιτική στις 30 Ιανουαρίου 2025, στις 14:15 ώρα Κεντρικής Ευρώπης (CET), και να ακολουθήσει συνέντευξη τύπου στις 14:45 CET, όπου η πρόεδρος Κριστίν Λαγκάρντ θα παρέχει περισσότερες λεπτομέρειες.
Έρχεται μπαράζ μειώσεων το 2025
Ο οικονομολόγος της Goldman Sachs, Sven Jari Stehn, αναμένει πρόσθετη μείωση των επιτοκίων κατά 25 μονάδες βάσης στη συνεδρίαση της ΕΚΤ τον Μάρτιο, με τις επόμενες κινήσεις πολιτικής να εξαρτώνται από τα οικονομικά δεδομένα. “Διατηρούμε την πρόβλεψή μας για διαδοχικές μειώσεις στο 1,75% τον Ιούλιο, δεδομένης της πρόβλεψής μας για υποτονική ανάπτυξη”, δήλωσε.
Ο αναλυτής της ING, Francesco Pesole, σημείωσε ότι “μια επανάληψη του ευρέως ήπιου μηνύματος μπορεί να ανοίξει το δρόμο για χαμηλότερα επιτόκια στην ευρωζώνη”.
Η Bank of America προβλέπει ότι η ΕΚΤ θα μειώσει τα επιτόκια τόσο τον Ιανουάριο όσο και τον Μάρτιο, με τα επιτόκια να φθάνουν ενδεχομένως σε τελικό επίπεδο 1,5% ή και χαμηλότερα, διευρύνοντας το χάσμα νομισματικής πολιτικής με την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ.
“Πρόκειται για μια συνεδρίαση που έχει μεγάλες πιθανότητες να είναι μη θεαματική, τουλάχιστον επειδή τα στοιχεία για τον πληθωρισμό του Ιανουαρίου θα ανακοινωθούν μόλις την επόμενη εβδομάδα”, δήλωσε ο οικονομολόγος της Bank of America, Ruben Segura-Cayuela.
Παρά τις προσδοκίες για back-to-back μειώσεις των επιτοκίων, ο Segura-Cayuela προειδοποίησε για πιθανές καθυστερήσεις πέραν του Μαρτίου λόγω της μεταβλητότητας του πυρήνα του πληθωρισμού.
Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής της ΕΚΤ μιλώντας στο Νταβός αναγνώρισαν ότι οι κίνδυνοι πληθωρισμού στις ΗΠΑ και την ευρωζώνη αποκλίνουν, με τις ευρωπαϊκές ανησυχίες για τον πληθωρισμό να εμφανίζονται λιγότερο σοβαρές. Κανένας από τους ομιλητές της ΕΚΤ δεν υπογράμμισε τους ανοδικούς κινδύνους για τον πληθωρισμό που απορρέουν από τις πρόσφατες κινήσεις των τιμών της ενέργειας.
Η Bank of America προβλέπει ότι η οικονομική ανάπτυξη της Ευρωζώνης το τέταρτο τρίμηνο θα διαμορφωθεί στο 0,1% σε τριμηνιαία βάση, με την Ισπανία να προηγείται (0,5%), ακολουθούμενη από την Ιταλία (0,2%), ενώ η Γαλλία (-0,1%) και η Γερμανία (0,0%) υστερούν.
Οι συμμετέχοντες στην αγορά αναμένουν τέσσερις μειώσεις επιτοκίων από την ΕΚΤ το 2025, με το επιτόκιο καταθέσεων να φτάνει το 2% μέχρι το τέλος του έτους.
Το ρίσκο του εμπορικού πολέμου με Τραμπ
Η πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ είναι πιθανό να αντιμετωπίσει ερωτήσεις κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου της Πέμπτης σχετικά με τις πιθανές επιπτώσεις των αμερικανικών δασμών στην ευρωπαϊκή οικονομία.
Τη Δευτέρα εμφανίστηκαν πληροφορίες ότι ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Σκοτ Μπέσεντ ετοιμάζει έναν καθολικό δασμό 2,5%, με σταδιακές μηνιαίες αυξήσεις έως και 20%, επιτρέποντας στις επιχειρήσεις να προσαρμοστούν και στις χώρες να διαπραγματευτούν με τη νέα αμερικανική κυβέρνηση.
Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανέφερε ότι προτιμά “πολύ μεγαλύτερους” καθολικούς δασμούς και εξετάζει το ενδεχόμενο επιβολής δασμών σε ένα ευρύ φάσμα αγαθών, από χάλυβα και χαλκό έως τσιπ ημιαγωγών.
Το ευρώ, το οποίο είχε ενισχυθεί για λίγο πάνω από το 1,05 έναντι του δολαρίου μετά το ξεπούλημα της Wall Street που προκλήθηκε από το κινεζικό μοντέλο τεχνητής νοημοσύνης ανοικτού κώδικα DeepSeek, υποχώρησε στο 1,0430 καθώς εμφανίστηκαν τα νέα για τους δασμούς.
Πως ψηφίζουν τα μέλη του εκτελεστικού συμβουλίου της ΕΚΤ
Κατά τον Ιανουάριο του 2025, το Διοικητικό Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) αποτελείται από τα έξι μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής και τους διοικητές των 20 εθνικών κεντρικών τραπεζών (ΕΚΤ) των χωρών της ευρωζώνης.
Τα μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής έχουν μόνιμα δικαιώματα ψήφου, ενώ οι διοικητές των ΕΚΤ μοιράζονται 15 εκ περιτροπής δικαιώματα ψήφου.
Το σύστημα εκ περιτροπής ψηφοφορίας έχει σχεδιαστεί για να διασφαλίζει αποτελεσματική λήψη αποφάσεων εντός του Διοικητικού Συμβουλίου.
(ecb.europa.eu)
Μέλη της εκτελεστικής επιτροπής με μόνιμο δικαίωμα ψήφου:
- Κριστίν Λαγκάρντ – Πρόεδρος
- Λουίς ντε Γκίντος – Αντιπρόεδρος
- Πιέρο Τσιπολόνε – Μέλος
- Φρανκ Έλντερσον – Μέλος
- Φίλιπ Ρ. Λέιν – Μέλος
- Ιζαμπέλ Σνάμπελ – Μέλος
Ποιοί διοικητές κεντρικών τραπεζών ψηφίζουν
Οι διοικητές των ΕΚΤ χωρίζονται σε δύο ομάδες, βάσει του μεγέθους των οικονομιών και των χρηματοοικονομικών τομέων των χωρών τους:
- Ομάδα 1: Περιλαμβάνει τις πέντε μεγαλύτερες οικονομίες (Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία και Ολλανδία), οι οποίες μοιράζονται 4 δικαιώματα ψήφου.
- Ομάδα 2: Περιλαμβάνει τις υπόλοιπες 15 χώρες, οι οποίες μοιράζονται 11 δικαιώματα ψήφου.
Το δικαίωμα ψήφου μεταξύ των διοικητών των ΕΚΤ εναλλάσσεται σε μηνιαία βάση.
Για τον Ιανουάριο του 2025, η κατανομή των δικαιωμάτων ψήφου είναι η εξής:
Ομάδα 1 (4 Δικαιώματα Ψήφου):
- Γερμανία: Γιόαχιμ Νάγκελ ✅
- Γαλλία: Φρανσουά Βιλερουά ντε Γκαλό ✅
- Ιταλία: Φάμπιο Πανέτα ✅
- Ισπανία: Χοσέ Λουίς Εσκρίβα ✅
- Ολλανδία: Κλάας Νοτ ❌ (δεν ψηφίζει αυτόν τον μήνα)
Ομάδα 2 (11 Δικαιώματα Ψήφου):
- Βέλγιο: Πιερ Βουνς ✅
- Εσθονία: Μάντις Μίλερ ✅
- Ελλάδα: Γιάννης Στουρνάρας ✅
- Κροατία: Μπόρις Βούιτσιτς ✅
- Λετονία: (Σε αναμονή διορισμού) ✅
- Λιθουανία: Γκεντιμίνας Σίμκους ✅
- Λουξεμβούργο: Γκαστόν Ρέινεσχ ✅
- Αυστρία: Ρόμπερτ Χόλτσμαν ✅
- Πορτογαλία: Μάριο Σεντένο ✅
- Σλοβενία: (Σε αναμονή διορισμού) ✅
- Φινλανδία: Όλι Ρεν ✅
❌ Δεν ψηφίζουν τον Ιανουάριο 2025:
- Ιρλανδία (Γκάμπριελ Μακλούφ)
- Κύπρος (Χριστόδουλος Πατσαλίδης)
- Μάλτα (Έντουαρντ Σικλούνα)
- Σλοβακία (Πέτερ Καζίμιρ)