Νέα δεδομένα σε πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο δημιουργεί το δυναμικό ξέσπασμα των πολιτών σε όλη την Ελλάδα και στο Εξωτερικό για την τραγωδία των Τεμπών, καθώς η δυναμικότητα των συγκεντρώσεων υπογραμμίζει την μετεξέλιξη της οργής σε κίνημα με ενιαία χαρακτηριστικά, που διατρανώνει την κατακραυγή -και όχι απλώς τη δυσαρέσκεια- προς την κυβέρνηση. Η νηφαλιότητα καταδεικνύει ένα άλλο επίπεδο ωρίμανσης του θυμού, που δεν έχει καταγραφεί στις δημοσκοπήσεις.
Παρά τις οργανωμένες και κεντρικά ενορχηστρωμένες προσπάθειες απαξίωσης και σπίλωσης της ηγετικής φυσιογνωμίας του κινήματος των Τεμπών της Μαρίας Καρυστιανού, εν τέλει το ζήτημα και η ίδια αποδεικνύονται απρόσμενα ανθεκτικοί. Ακολούθως, η αστυνομία προσπάθησε με κάθε τρόπο να υποβαθμίσει και να διαλύσει την συγκέντρωση, κάνοντας λόγο για 30.000 συμμετέχοντες στην Αθήνα και 10.000 στη Θεσσαλονίκη, όταν οι πιο συντηρητικές εκτιμήσεις από την ανάλυση πυκνότητας του AI του Crisis Monitor ανεβάζουν τα στοιχεία στους 150 και 60 χιλιάδες αντίστοιχα.
Η ταυτόχρονη πανελλαδική και διεθνής κινητοποίηση αναδεικνύει τον κινηματικό χαρακτήρα, που υπερβαίνει τα κόμματα και συμπαρασύρει ανθρώπους όλων των ηλικιακών ομάδων και κοινωνικών τάξεων. Τα χαρακτηριστικά είναι τόσο ευρεία που θεωρείται ότι θα μπορούσαν υπό συνθήκες να δημιουργήσουν νέα πολιτικά δεδομένα, τροφοδοτώντας ακόμη και δυναμική κοινωνικών αναταραχών με στόχο τη Δικαιοσύνη.
Hybrid warfare
Καλά πληροφορημένες πηγές αναφέρουν ότι η ελληνική κυβέρνηση μέσω διαύλων και ενδιάμεσων έχει απευθυνθεί σε όλες τις πλατφόρμες των social media ευθέως και πλαγίως προσπαθώντας να περιορίσει την απήχηση εικόνων και video από τις πορείες με το πρόσχημα της έγερσης σε βίαιες αντιδράσεις και κοινωνικές αναταραχές. Υπάρχουν καταγγελίες για απροειδοποίητη απόσυρση stories, μείωση διακίνησης φωτογραφιών και video. Στα social media στήθηκε επίσης και ένα άλλο πεδίο μάχης με φιλοκυβερνητικά accounts να προσπαθούν να επηρεάσουν τη δυναμική ανεβάζοντας το hastag #mati αντί για το hashtag #tempi, τόσο στο X όσο και στο Facebook.
Επίσης, κατά τη διάρκεια της συγκέντρωσης οι επικοινωνίες στην περιοχή του κέντρου της Αθήνας διεξάγονταν με εξαιρετική δυσκολία. Επισήμως η αιτιολογία είναι η υπερφόρτωση των δικτύων, ωστόσο αυτό φαίνεται να μην ισχύει καθώς σε απόσταση μερικών δεκάδων μέτρων η επικοινωνία ήταν απρόσκοπτη.
Τα στοιχεία αυτά και οι προβοκάτσιες της αστυνομίας για τη διάλυση του πλήθους, αποτελούν σαφείς ενδείξεις επικράτησης ανασφάλειας σε πολιτικό και επιχειρησιακό επίπεδο.
Πολιτικό ρίσκο
Η έντονη κοινωνική κινητοποίηση έχει ανεβάσει το πολιτικό ρίσκο αισθητά. Το γεγονός ότι οι διαδηλώσεις ξεπέρασαν τοπικά και εθνικά όρια, με τη συμμετοχή όλων των ηλικιακών ομάδων, φέρνει στο προσκήνιο ένα διευρυμένο ρήγμα εμπιστοσύνης μεταξύ πολιτών και πολιτείας. Η έλλειψη άμεσης και διαφανούς ανάληψης ευθυνών από την πλευρά της κυβέρνησης εντείνει το αίσθημα απογοήτευσης και ωθεί την κοινωνία σε περαιτέρω ριζοσπαστικοποίηση.
Η μαζικότητα των διαδηλώσεων αποτελεί σαφές μήνυμα προς τις πολιτικές ηγεσίες ότι η κοινωνία απαιτεί δικαιοσύνη και ευρείας κλίμακας αλλαγές. Η παρελκυστική πολιτική της κυβέρνησης, ο αποπροσανατολισμός της αντιπολίτευσης και οι ενδείξεις συγκάλυψης με τη συμμετοχή παραγόντων και της Δικαιοσύνης, μπορεί να αποτελέσει το υπόβαθρο για παρατεταμένη κοινωνική αστάθεια και πολιτική φθορά.
Γεωπολιτικό ρίσκο
Για την κυβέρνηση, η εμπέδωση και σύμπτυξη του μετώπου αυτού, αποτελεί μείζον πρόβλημα, καθώς αναθερμαίνει τη δυναμική φθοράς της, σε μια περίοδο που τα κόμματα της αντιπολίτευσης ανασυντάσσονται τόσο στα αριστερά όσο και στα δεξιά.
Επίσης, η κυκλοφορία των εικόνων, των video και των πολιτικών αναλύσεων στο εξωτερικό τόσο μέσω των social media και των media αλλά και μέσω των εκθέσεων αντικτύπου που στέλνουν σταθερά οι πρεσβείες, δημιουργούν την αίσθηση μιας καταρρέουσας και κοινωνικά απονομιμοποιημένης κυβέρνησης, περιορίζοντας δραστικά το διαπραγματευτικό της εύρος και ικανότητα. Υπ’ αυτό το πρίσμα, ο κίνδυνος είναι οι διεθνείς συνομιλητές να ζητήσουν έμπρακτα δείγματα αποκατάστασης της εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό ώστε να δεσμευτούν σε μεσοπρόθεσμες συμφωνίες.
Η κοινωνία στα κάγκελα
Η τραγωδία στα Τέμπη συγκλόνισε την ελληνική κοινωνία, αφυπνίζοντας έντονα συναισθήματα θλίψης και οργής. Οι διαδηλώσεις που ξέσπασαν σε όλη τη χώρα και το εξωτερικό εκφράζουν την αγανάκτηση του κόσμου για τις πολιτικές ευθύνες και την αδιαφορία που φέρεται να επέτρεψαν τη δυστύχημα. Αυτές οι κινητοποιήσεις σηματοδοτούν μια νέα εποχή κοινωνικής αφύπνισης και διεκδίκησης δικαιοσύνης.
Οι κινητοποιήσεις αυτές δεν αποτελούν μόνο ένα στιγμιαίο ξέσπασμα, αλλά μια εντεινόμενη κοινωνική αντίδραση με πολιτικές και κοινωνικές επιπτώσεις. Το πολιτικό σύστημα καλείται να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της κοινωνίας, διαφορετικά κινδυνεύει να ενισχύσει περαιτέρω το ρήγμα εμπιστοσύνης.
Ανάλυση κινητοποιήσεων
Πορείες και συγκεντρώσεις σε όλη την Ελλάδα
- Συνολικά σημεία συγκεντρώσεων στην Ελλάδα: 97 πόλεις.
- Συγκεντρώσεις στο εξωτερικό: 13 πόλεις σε 10 χώρες.
- Συνολικός αριθμός συμμετεχόντων στην Ελλάδα: 500.000 άτομα (εκτίμηση).
- Μεγαλύτερες συγκεντρώσεις:
- Σύνταγμα: Πλημμυρισμένο από πάνω από 150 χιλιάδες διαδηλωτές, σύμφωνα με ανάλυση από το AI του Crisis Monitor.
- Θεσσαλονίκη (Καμάρα): Πάνω από 60.000 άτομα, σύμφωνα με ανάλυση φωτογραφιών και πυκνότητας από το AI του Crisis Monitor.
- Ηράκλειο (Πλατεία Ελευθερίας): 10.000 άτομα.
- Ιωάννινα (Κτίριο Περιφέρειας): Χιλιάδες πολίτες κατέκλυσαν την πλατεία.
Προβοκάτσια της αστυνομίας στο Σύνταγμα
Λίγο μετά τις 14:00, η ειρηνική διαμαρτυρία στο Σύνταγμα διακόπηκε από επεισόδια. Οι αστυνομικές δυνάμεις χρησιμοποίησαν κροτίδες λάμψης για να διαλύσουν τους συγκεντρωμένους, με αποτέλεσμα την υποχώρησή τους, συνοδευόμενη από έντονα συνθήματα. Τα επεισόδια αυτά προκάλεσαν αντιδράσεις για την υπερβολική χρήση βίας.
Η αστυνομία κάνει λόγο για απρόκλητες επιθέσεις κατά MAT από αγνώστους, οι οποίες επιβεβαιώνονται εν μέρει, ενώ δεν υπήρξαν προσαγωγές ή συλλήψεις, γεγονός που παραπέμπει σε τακτικές προβοκάτσιας για την διάλυση της τεράστιας σε όγκο συγκέντρωσης.
Βασικά συνθήματα και μηνύματα
- Το σύνθημα «Δεν έχω οξυγόνο» αποτέλεσε τον κεντρικό άξονα των διαδηλώσεων, συμβολίζοντας τόσο την έλλειψη δικαιοσύνης όσο και την τραγική μοίρα των θυμάτων της φωτιάς στα Τέμπη.
- Κύρια μηνύματα: Απαιτήσεις για δικαιοσύνη, ανάληψη πολιτικών ευθυνών και διαφάνεια στη διερεύνηση των αιτίων της τραγωδίας.
Διεθνής απήχηση
Η τραγωδία και οι κινητοποιήσεις της ελληνικής κοινωνίας απέκτησαν διεθνή διάσταση, με συγκεντρώσεις σε σημαντικές πόλεις όπως οι Βρυξέλλες, η Φρανκφούρτη και το Άμστερνταμ. Οι διαδηλώσεις στο εξωτερικό υπογραμμίζουν την ευαισθητοποίηση της διασποράς και της διεθνούς κοινότητας για την αναζήτηση δικαιοσύνης.
