Την απόφασή της να σκληρύνει τη διαδικασία των stress tests που υποβάλλει τις συστημικές τράπεζες ανακοίνωσε η ΕΚΤ, υπογραμμίζοντας μάλιστα ότι οι τραπεζίτες είχαν υποβάλλει υπεραισιόδοξα σενάρια, ενώ στο παρελθόν ο τότε επικεφαλής του SSM Αντρέα Ενρία, είχε κάνει ανοιχτά λόγο ακόμα για συντονισμό των τραπεζιτών με συμβούλους προκειμένου να διαμορφώσουν μέσους όρους.
Σε προηγούμενα stress tests, ορισμένες τράπεζες υπέβαλαν προβλέψεις που ήταν υπερβολικά αισιόδοξες, γεγονός που σήμαινε ότι δεν αντανακλούσαν πλήρως τον αντίκτυπο του σεναρίου stress test, δεδομένων των συγκεκριμένων προφίλ κινδύνου των τραπεζών αυτών.
Στη διάρκεια της άσκησης του 2025, η ΕΚΤ θα ενισχύσει τον έλεγχο υποβολών που δεν είναι επαρκώς συνετές. Οι τράπεζες που επιδεικνύουν αυτή τη συμπεριφορά θα υπόκεινται σε επιπλέον έλεγχο κατά τη φάση διασφάλισης ποιότητας, πιθανώς συμπεριλαμβανομένων επιτόπιων επισκέψεων.
Με βάση τις πληροφορίες που συλλέγονται κατά τη διάρκεια αυτών των επισκέψεων και τα συνολικά αποτελέσματα της διασφάλισης ποιότητας, ορισμένες τράπεζες μπορεί να υποβληθούν σε επιτόπιες επιθεωρήσεις μετά την ολοκλήρωση του stress test, για τον εντοπισμό διαρθρωτικών αδυναμιών στο πλαίσιο stress test τους και για τη βελτίωση των ικανοτήτων τους. Οι τράπεζες που αποτυγχάνουν επανειλημμένα να διορθώσουν ζητήματα στο πλαίσιο stress test τους μπορεί τελικά να αντιμετωπίσουν άλλα μέτρα στο πλαίσιο μιας διαδικασίας κλιμάκωσης σε επόμενες ασκήσεις.
Stress test σε δύο γκρουπ
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) θα διενεργήσει stress test σε συνολικά 96 τράπεζες που εποπτεύει άμεσα το 2025.
Συγκεκριμένα, οι επόπτες της ΕΚΤ θα εξετάσουν 51 από τις μεγαλύτερες τράπεζες της ζώνης του ευρώ, οι οποίες αντιπροσωπεύουν περίπου το 75% των τραπεζικών περιουσιακών στοιχείων της ζώνης του ευρώ, στο πλαίσιο του stress test σε επίπεδο ΕΕ για το 2025, το οποίο συντονίζει η Ευρωπαϊκή Αρχή Τραπεζών (ΕΒΑ).
Παράλληλα, η ΕΚΤ θα διενεργήσει δικό της stress test σε 45 μεσαίου μεγέθους τράπεζες που δεν περιλαμβάνονται στο δείγμα της ΕΑΤ λόγω του μικρότερου μεγέθους τους. Η ΕΚΤ σχεδιάζει να δημοσιεύσει τα αποτελέσματα και των δύο stress tests στις αρχές Αυγούστου 2025. Τα αποτελέσματα θα ρίξουν φως στο πώς υποθετικά αρνητικά σοκ επηρεάζουν την ανθεκτικότητα των τραπεζών υπό δύσκολες μακροοικονομικές συνθήκες.
Η EBA θα συντονίσει το stress test σε επίπεδο ΕΕ σε στενή συνεργασία με την ΕΚΤ και τις εθνικές εποπτικές αρχές της ΕΕ εκτός του Ενιαίου Εποπτικού Μηχανισμού. Το stress test της EBA θα διεξαχθεί εφαρμόζοντας τη μεθοδολογία και τα πρότυπα stress test της EBA, καθώς και τα σενάρια που παρέχει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συστημικού Κινδύνου.
Ανεστραμμένα stress test
Το stress test σε επίπεδο ΕΕ θα ακολουθήσει μια προσέγγιση «από κάτω προς τα πάνω» με ορισμένα στοιχεία «από πάνω προς τα κάτω». Οι τράπεζες θα εφαρμόσουν τα δικά τους μοντέλα για την πρόβλεψη των επιπτώσεων των σεναρίων, υπό αυστηρούς κανόνες και λεπτομερή έλεγχο από τις αρμόδιες αρχές. Ο έλεγχος θα περιλαμβάνει τη χρήση εποπτικών μοντέλων για τη σύγκριση των βασικών παραμέτρων κινδύνου μεταξύ γεωγραφικών περιοχών και επιχειρηματικών μοντέλων.
Η μεθοδολογία που θα χρησιμοποιήσει η ΕΚΤ για να διενεργήσει stress test στις 45 τράπεζες εκτός του δείγματος της ΕΑΤ θα είναι ευθυγραμμισμένη με τη μεθοδολογία stress test της EBA, λαμβάνοντας υπόψη το συνολικά μικρότερο μέγεθος και την απλούστερη φύση αυτών των τραπεζών.
Επικαιροποίηση του Πυλώνα 2
Τα αποτελέσματα του stress test θα χρησιμοποιηθούν για την επικαιροποίηση των οδηγιών του Πυλώνα 2 για κάθε τράπεζα στο πλαίσιο της Διαδικασίας Εποπτικής Επανεξέτασης και Αξιολόγησης (SREP). Δεδομένης της σημασίας της συγκέντρωσης και της αναφοράς δεδομένων κινδύνου για την ανθεκτικότητα των τραπεζών, το stress test του 2025 θα εστιάσει στην αξιολόγηση της ποιότητας των δεδομένων που παρέχουν οι τράπεζες. Η ΕΚΤ μπορεί να ζητήσει από τις τράπεζες να διορθώσουν τις σοβαρότερες ελλείψεις που εντοπίζονται στις αναφορές δεδομένων τους, και αυτά τα ευρήματα θα επηρεάσουν άμεσα το SREP. Ποιοτικά ευρήματα για αδυναμίες στις πρακτικές stress test των τραπεζών μπορεί επίσης να επηρεάσουν τις βαθμολογίες τους που σχετίζονται με τις δυνατότητες συγκέντρωσης δεδομένων κινδύνου και, κατά συνέπεια, τις απαιτήσεις του Πυλώνα 2. Θα χρησιμοποιηθούν επίσης για την ενημέρωση άλλων εποπτικών δραστηριοτήτων.
Τέλος, η άσκηση stress test θα υποστηρίξει μακροπροληπτικά καθήκοντα, και η ΕΚΤ θα αξιολογήσει τις μακροπροληπτικές επιπτώσεις των αποτελεσμάτων για τη ζώνη του ευρώ.
Επιπλέον, για το stress test του 2025, η ΕΚΤ θα διεξάγει ανάλυση σεναρίου για τον πιστωτικό κίνδυνο αντισυμβαλλομένου (CCR) για επιλεγμένες τράπεζες. Αυτό θα επιτρέψει στους επόπτες να αξιολογήσουν πόσο καλά μπορούν οι τράπεζες να μοντελοποιούν τον CCR υπό συνθήκες πίεσης στις αγορές και να εκτιμήσουν πόσο ευάλωτες είναι οι τράπεζες λόγω διασυνδέσεων με μη τραπεζικούς χρηματοοικονομικούς διαμεσολαβητές. Αυτό θα συμβάλει τελικά στην αντιμετώπιση ελλείψεων στα πλαίσια διαχείρισης πιστωτικού κινδύνου και CCR των τραπεζών, σύμφωνα με τις εποπτικές προτεραιότητες του ΕΕΜ για το 2024-2026 και το 2025-2027. Οι πληροφορίες που θα συλλεχθούν θα συμβάλουν στην καθημερινή εποπτεία, για παράδειγμα βελτιώνοντας τις αξιολογήσεις τρωτοτήτων εντός των χαρτοφυλακίων CCR και αξιολογώντας τις πρακτικές stress test των τραπεζών. Αυτή η άσκηση δεν θα έχει επιπτώσεις στο κεφάλαιο, αλλά μπορεί να τροφοδοτήσει το SREP. Τα συνολικά αποτελέσματα του εξερευνητικού σεναρίου CCR θα δημοσιευτούν μαζί με αυτά του stress test της ΕΚΤ στις αρχές Αυγούστου.