Δύο ιρανικά φορτηγά πλοία, που μεταφέρουν συστατικά για την παραγωγή πυραυλικών καυσίμων, αναμένεται να αποπλεύσουν από την Κίνα για το Ιράν τις επόμενες εβδομάδες, σύμφωνα με τους Financial Times, επικαλούμενοι πηγές από αξιωματούχους ασφαλείας δύο δυτικών χωρών.
Η κίνηση αυτή εντείνει τη γεωπολιτική κινητικότητα, με την Κίνα και το Ιράν να πυκνώνουν την αμυντική τους συνεργασία, προκαλώντας νευρικότητα στις ΗΠΑ, τη στιγμή που επανασχεδιάζουν την προσέγγισή τους απέναντι και στους δύο παίκτες. Θα μπορούσε να οδηγήσει σε αμερικανικές κυρώσεις κατά των εμπλεκόμενων κινεζικών οντοτήτων, καθώς τα δύο ιρανικά πλοία έχουν ήδη υποστεί αμερικανικές κυρώσεις. Σύμφωνα με τους Financial Times, τα ιρανικά πλοία Golbon και Jairan αναμένεται να μεταφέρουν πάνω από 1.000 τόνους υπερχλωρικού νατρίου, το οποίο χρησιμοποιείται για την παραγωγή υπερχλωρικού αμμωνίου, βασικό συστατικό για τα στερεά καύσιμα πυραύλων.
Το υπερχλωρικό αμμώνιο είναι μια από τις χημικές ουσίες που ελέγχονται υπό το καθεστώς των εξαγωγών πυραυλικής τεχνολογίας για την αποτροπή της διάδοσης πυρηνικών όπλων.
Η Κίνα τηρεί πάντα τους διεθνείς κανονισμούς
Όπως ανέφεραν οι FT, οι αξιωματούχοι δεν μπορούσαν να επιβεβαιώσουν αν το Πεκίνο είχε γνώση των αποστολών αυτών.
Η εκπρόσωπος του κινεζικού Υπουργείου Εξωτερικών, Μάο Νινγκ, δήλωσε σε τακτική ενημέρωση ότι δεν είχε λεπτομέρειες για την υπόθεση, προσθέτοντας όμως πως η Κίνα τηρεί πάντα τους διεθνείς κανονισμούς και τις υποχρεώσεις της όσον αφορά τον έλεγχο των εξαγωγών. Σημείωσε επίσης ότι η Κίνα αντιτίθεται στις «παράνομες μονομερείς κυρώσεις».
Παραλήπτες οι Φρουροί της Επανάστασης
Οι αξιωματούχοι ανέφεραν ότι το υπερχλωρικό νάτριο αποστέλλεται στο Σώμα Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης του Ιράν. Οι 34 εμπορευματοκιβώτια με το χημικό φορτώθηκαν στο Golbon, το οποίο απέπλευσε από το κινεζικό νησί Νταϊσάν την Τρίτη και βρισκόταν κοντά στις ακτές του Νινγκμπό στην επαρχία Ζετζιάνγκ την Τετάρτη. Το Jairan αναμένεται να αποπλεύσει από την Κίνα στις αρχές Φεβρουαρίου με 22 εμπορευματοκιβώτια.
Η διάρκεια του ταξιδιού και των δύο πλοίων εκτιμάται σε τρεις εβδομάδες, χωρίς να προσεγγίσουν λιμάνια.
Κυρώσεις των ΗΠΑ
Ο Νταγκ Τζέικομπσον, δικηγόρος ειδικός σε κυρώσεις, δήλωσε ότι αν και οι κυρώσεις του ΟΗΕ για το πυραυλικό πρόγραμμα του Ιράν δεν ισχύουν πια, οι κινεζικές οντότητες που εμπλέκονται στις αποστολές ενδέχεται να αντιμετωπίσουν αμερικανικές κυρώσεις.
Ο Βαν Ντίπεν, πρώην αξιωματούχος του αμερικανικού Υπουργείου Εξωτερικών για τη μη διάδοση των πυρηνικών όπλων, δήλωσε ότι οι κινεζικές οντότητες υποστήριζαν το πυραυλικό πρόγραμμα του Ιράν από τη δεκαετία του 1980 και ότι το Ιράν πιθανώς διαθέτει ήδη εγκαταστάσεις για την παραγωγή υπερχλωρικής αμμωνίας, αλλά ενδέχεται να χρειάζεται πρώτες ύλες.
Επιπλέον, το αμερικανικό Υπουργείο Εξωτερικών δεν ανταποκρίθηκε άμεσα σε αίτημα για σχόλιο, αλλά αξιωματούχος ανέφερε ότι εάν οι πύραυλοι προορίζονταν για χρήση από τη Ρωσία στην Ουκρανία, η αποστολή μπορεί να υπόκειται σε κυρώσεις για περιορισμό των συναλλαγών με τη Μόσχα.
Το 2023, οι ΗΠΑ επέβαλαν κυρώσεις σε άτομα και οντότητες στην Κίνα, το Χονγκ Κονγκ και το Ιράν λόγω της υποστήριξής τους στην προμήθεια τεχνολογίας για την ανάπτυξη βαλλιστικών πυραύλων του Ιράν. Παρόμοιες κυρώσεις επιβλήθηκαν και το 2024.