Έτοιμος να επιβάλλει δασμούς σε Μεξικό και Καναδά μέχρι την 1η Φεβρουαρίου δήλωσε ο Ντόναλντ Τραμπ αμέσως μετά την ανάληψη των καθηκόντων του, στήνοντας έτσι τη σκηνή για διαπραγματεύσεις. Ο νέος πρόεδρος των ΗΠΑ όμως άφησε εκτός του επιθετικού κρεσέντου την Κίνα.
Ο Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε ότι σχεδιάζει να επιβάλει τους προαναγγελθέντες δασμούς ύψους έως και 25% σε Μεξικό και Καναδά μέχρι την 1η Φεβρουαρίου, επαναλαμβάνοντας τη θέση του ότι οι δύο γειτονικές χώρες των ΗΠΑ επιτρέπουν σε παράνομους μετανάστες και ναρκωτικά να πλημμυρίζουν τη χώρα.
«Σκεφτόμαστε δασμούς της τάξης του 25% για το Μεξικό και τον Καναδά, γιατί επιτρέπουν την είσοδο μεγάλων αριθμών ανθρώπων» στις ΗΠΑ, δήλωσε ο Τραμπ απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων στο Οβάλ Γραφείο το βράδυ της Δευτέρας. «Νομίζω ότι θα το κάνουμε την 1η Φεβρουαρίου».
Όπως και στο παρελθόν, ο Τραμπ επιχειρεί με επιθετικές δηλώσεις να εξαναγκάσει άλλες χώρες να κάτσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων από μειονεκτική θέση, δημιουργώντας έτσι δυναμική για την επιβολή των απαιτήσεών του, που συνήθως δεν περιορίζονται στο επίδικο θέμα.
Τα σχέδια του Τραμπ για δασμούς στις δύο χώρες, που είναι ζωτικής σημασίας για τις εισαγωγές ενέργειας και αυτοκινήτων των ΗΠΑ, απειλούν να πυροδοτήσουν έναν εμπορικό πόλεμο μεταξύ των υπογραφόντων της Συμφωνίας ΗΠΑ-Μεξικού-Καναδά (USMCA), η οποία αποτελεί τον διάδοχο της NAFTA που διαπραγματεύτηκε ο Τραμπ κατά την πρώτη του θητεία. Η συμφωνία ρύθμιζε τις ροές εμπορίου αγαθών και υπηρεσιών ύψους 1,8 τρισ. δολαρίων, βάσει των δεδομένων του 2022.
Ο Καναδάς και το Μεξικό έχουν ανακοινώσει ότι θα απαντήσουν στο ενδεχόμενο επιβολής αμερικανικών κυρώσεων. Η USMCA αναμένεται να επανεξεταστεί το 2026.
«Ο Καναδάς είναι πολύ κακός καταχραστής», είπε ο Τραμπ, παραπονούμενος για τη ροή φαιντανύλης και μεταναστών μέσω των βόρειων συνόρων των ΗΠΑ.
Το δολάριο ενισχύθηκε έναντι των περισσότερων βασικών νομισμάτων μετά τις δηλώσεις του Τραμπ. Ο δείκτης δολαρίου του Bloomberg αυξήθηκε κατά 0,7%, η μεγαλύτερη άνοδος από τις 18 Δεκεμβρίου, καθώς οι επενδυτές στράφηκαν στο ασφαλές καταφύγιο του παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος. Το καναδικό δολάριο και το μεξικανικό πέσο υποχώρησαν έως και 1,4% το καθένα έναντι του αμερικανικού δολαρίου μετά την είδηση.
Η παράλειψη της Κίνας στις έως τώρα αναφορές του Τραμπ για εμπορικές κυρώσεις έχει δημιουργήσει ένα αίσθημα συγκρατημένης ανακούφισης στις αγορές τόσο στην Κίνα όσο και διεθνώς.
Η αγορά του Χονγκ Κονγκ ενισχύθηκε κατά 1%, ενώ οι δείκτες στην ενδοχώρα παρουσίασαν διακυμάνσεις. Το υπεράκτιο γουάν υποχώρησε κατά 0,2%, αλλά διατήρησε το μεγαλύτερο μέρος της ανόδου της Δευτέρας.
Στα κάγκελα η αυτοκινητοβιομηχανία
Αναλυτές επισημαίνουν ότι δασμοί τέτοιου μεγέθους που προτείνει ο Τραμπ στους γείτονες των ΗΠΑ θα σηματοδοτούσαν «καταστροφή» για τη βιομηχανία αυτοκινήτων των ΗΠΑ και τις αυτοκινητοβιομηχανίες του Ντιτρόιτ, καθεμία από τις οποίες εισάγει σημαντικό αριθμό οχημάτων από τον Καναδά και το Μεξικό. Να σημειωθεί ότι η Stellantis NV εισάγει περίπου το 40% των οχημάτων που πωλεί στις ΗΠΑ, ενώ η General Motors Co. εισάγει περίπου 30% και η Ford Motor Co. το 25%.
Οι επιπλέον δασμοί θα επιβαρύνουν αγαθά αξίας περίπου 97 δισ. δολαρίων σε εξαρτήματα αυτοκινήτων και 4 εκατ. έτοιμα οχήματα που εισέρχονται στις ΗΠΑ από αυτές τις χώρες, ενώ θα μπορούσαν να αυξήσουν τις μέσες τιμές νέων αυτοκινήτων κατά περίπου 3.000 δολάρια, σύμφωνα με την Wolfe Research, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τον πληθωρισμό.
Οριζόντιοι δασμοί
Ο Τραμπ ανέφερε επίσης ότι εξακολουθεί να εξετάζει έναν καθολικό δασμό σε όλες τις ξένες εισαγωγές στις ΗΠΑ, αλλά δήλωσε ότι «δεν είναι ακόμα έτοιμος για αυτό».
«Θα επιβάλλω έναν καθολικό δασμό σε οποιονδήποτε κάνει δουλειές στις Ηνωμένες Πολιτείες, γιατί έρχονται και κλέβουν τον πλούτο μας», είπε, προσθέτοντας ότι η εφαρμογή θα μπορούσε να είναι «άμεση».
Πολιτική… μέσω social media
Σε ανάρτησή του στις 25 Νοεμβρίου στο Truth Social, ο Τραμπ προειδοποίησε ότι θα επιβάλει δασμούς 25% σε όλες τις εισαγωγές από το Μεξικό και τον Καναδά ως «μία από τις πρώτες Εκτελεστικές Εντολές μου» και είπε ότι θα «παραμείνει σε ισχύ έως ότου σταματήσουν τα ναρκωτικά, ιδιαίτερα η φαιντανύλη, και όλοι οι Παράνομοι Μετανάστες αυτή την Εισβολή στη Χώρα μας!»
Αυτές οι τακτικές προκάλεσαν κινητικότητα στην Πόλη του Μεξικού και την Οτάβα για να αποδείξουν στον νέο πρόεδρο ότι και οι δύο κυβερνήσεις αντιμετωπίζουν τις ανησυχίες του.
Μέσα σε λίγες ημέρες, ο πρωθυπουργός Τζάστιν Τριντό, ο οποίος έκτοτε δήλωσε ότι παραιτείται, πέταξε στη Φλόριντα για να πείσει τον Τραμπ ότι ο αριθμός των μεταναστών που περνούν τα σύνορα της χώρας προς τις ΗΠΑ είναι μικρός και ότι ο Καναδάς συνεργάζεται επίσης στενά με τις ΗΠΑ για να σταματήσει η διακίνηση ναρκωτικών.