To guset list και αυτοί που τελικά θα παραβρεθούν στην τελετή ορκωμοσίας του Ντόναλντ Τραμπ αποτελούν στοιχεία με ιδιάζουσα πολιτική και γεωπολιτική αξία, καθώς αποτελούν σε μεγάλο βαθμό ένδειξη προθέσεων, διαθέσεων και ανταπόκρισης.
Παραδοσιακά η ορκωμοσία του προέδρου των ΗΠΑ είχε διαχρονικά αυξανόμενο ενδιαφέρον, καθώς το status των ΗΠΑ ως υπερδύναμη και “διεθνούς χωροφύλακα” έστρεφε τους διεθνείς ηγέτες προς τον εκάστοτε ένοικο του Λευκού Οίκου. Το σκηνικό αυτό είχε αρχίσει να αμβλύνεται τα τελευταία χρόνια, καθώς αρχικά η πρώτη εκλογή Τραμπ έγινε αισθητή ως “παρένθεση”, ενώ η εκλογή Μπάιντεν ως αναγκαιότητα. Η επανεκλογή όμως του Ντόναλντ Τραμπ και οι παγκόσμιες δυναμικές που αναπτύσσονται και εντείνονται ως αποτέλεσμά της, δημιουργούν νέα δεδομένα και ωθούν τους διεθνείς ηγέτες σε ενεργητική αντιμετώπιση των σχέσεων με τις ΗΠΑ.
Όπως έχει εγκαίρως επισημάνει το Crisis Monitor ηχηρή θα είναι η απουσία της προέδρου της Κομισιόν Ούρσουλα φον Ντερ Λάιεν, την οποία δεν κάλεσε ο Ντόναλντ Τραμπ, απαξιώνοντας έτσι τη θέση της και την ευρωπαϊκή ιεραρχία. Τα μηνύματα που εκπέμπει ο αποκλεισμός της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν αναλύονται διεξοδικά εδώ.
Ακολουθεί η ανάλυση για τη δεύτερη τελετή ορκωμοσίας του Ντόναλντ Τραμπ, καλύπτοντας τους βασικούς προσκεκλημένους, τις απουσίες και το γεωπολιτικό πλαίσιο που υποκρύπτεται πίσω από αυτές τις επιλογές:
Προσκεκλημένοι ηγέτες και συμμετέχοντες
Η λίστα προσκεκλημένων για τη δεύτερη ορκωμοσία του Τραμπ φαίνεται να είναι ιδιαίτερα προσεκτικά επιλεγμένη, αντανακλώντας ένα μείγμα συμμάχων, στρατηγικών εταίρων και ηγετών με ιδεολογική σύγκλιση.
Κύριοι προσκεκλημένοι
- Κίνα: Η παρουσία του Αντιπροέδρου Χαν Τζενγκ αντί του Προέδρου Σι Τζινπίνγκ είναι μια υπολογισμένη κίνηση. Δείχνει τη διάθεση της Κίνας να διατηρήσει επαφή με τις ΗΠΑ, παρά τις εντάσεις σχετικά με το εμπόριο, την τεχνολογία και την Ταϊβάν.
- Ιταλία: Η Πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι, μια λαϊκιστική ηγέτης με κοινές συντηρητικές αξίες, υπογραμμίζει την εστίαση της κυβέρνησης στη σύσφιξη δεσμών με ομοϊδεάτες κυβερνήσεις.
- Αργεντινή: Ο Πρόεδρος Χαβιέρ Μιλέι, ένας φιλελεύθερος ηγέτης, ευθυγραμμίζεται ιδεολογικά με τη βάση του Τραμπ, υποδεικνύοντας προτίμηση σε ηγέτες που είναι επικριτικοί απέναντι σε παγκοσμιοποιημένους θεσμούς.
- Ελ Σαλβαδόρ: Η πρόσκληση του Προέδρου Ναΐμπ Μπουκέλε αντικατοπτρίζει την εικόνα του ως μεταρρυθμιστή ηγέτη με τεχνολογική ευαισθησία.
- Ουγγαρία: Ο Πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν αποτελεί παράδειγμα της σύγκλισης του Τραμπ με εθνικιστικές και συντηρητικές μορφές στην Ευρώπη.
- Ινδία: Η συμμετοχή του Υπουργού Εξωτερικών Σ. Τζαϊσάνκαρ αντί του Πρωθυπουργού Μόντι υπογραμμίζει τη στρατηγική σημασία της Ινδίας για τις ΗΠΑ, ενώ επιτρέπει στην Ινδία να διατηρήσει ουδέτερη στάση.
Πρώην ηγέτες των ΗΠΑ
- Οι πρώην Πρόεδροι Μπαράκ Ομπάμα, Τζορτζ Μπους και Μπιλ Κλίντον αναμένεται να παραστούν, τηρώντας την παράδοση της διακομματικής ενότητας.
- Η απουσία της πρώην Πρώτης Κυρίας Μισέλ Ομπάμα ξεχωρίζει, πιθανότατα αντικατοπτρίζοντας πολιτικές εντάσεις.
Τεχνολογικός τομέας
- Η παρουσία προσωπικοτήτων όπως ο Έλον Μασκ, ο Τζεφ Μπέζος και ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ υπογραμμίζει την αναγνώριση της επιρροής του τεχνολογικού τομέα από τον Τραμπ.
Σημαντικές απουσίες
- Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Ο αποκλεισμός της Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είναι σημαντικός. Υπογραμμίζει τη δυσπιστία του Τραμπ απέναντι στην ΕΕ και την προτίμησή του για διμερείς συμφωνίες.
- Γαλλία και Γερμανία: Η απουσία ηγετών όπως ο Εμανουέλ Μακρόν και ο Όλαφ Σολτς ενισχύει τη ρήξη στις διατλαντικές σχέσεις.
- Προοδευτική Λατινική Αμερική: Η μη πρόσκληση ηγετών όπως ο Γκουστάβο Πέτρο (Κολομβία) και ο Γκαμπριέλ Μπόριτς (Χιλή) ευθυγραμμίζεται με τη συντηρητική κλίση του Τραμπ.
Γεωπολιτικές επιπτώσεις
Ενίσχυση δεσμών με συμμάχους
Η προσέγγιση ηγετών όπως ο Μιλέι, η Μελόνι και ο Όρμπαν αντικατοπτρίζει την ιδεολογική σύγκλιση του Τραμπ με λαϊκιστικά και συντηρητικά κινήματα παγκοσμίως. Αυτή η στρατηγική στοχεύει στη συγκρότηση ενός «αντι-παγκοσμιοποιητικού» μπλοκ.
Κίνα και Ασία
Η παρουσία του Αντιπροέδρου της Κίνας δείχνει προσεκτική διπλωματία, που ισορροπεί τον ανταγωνισμό με τη συνεργασία.
Σχέσεις με την ΕΕ
Η απουσία υψηλόβαθμων Ευρωπαίων αξιωματούχων υποδεικνύει στροφή προς διμερείς σχέσεις. Αυτό ευθυγραμμίζεται με τις προηγούμενες επικρίσεις του Τραμπ προς την ΕΕ.
Λατινική Αμερική
Με την πρόσκληση ηγετών όπως ο Μιλέι και ο Μπουκέλε, ο Τραμπ υπογραμμίζει τη συνεργασία με ηγέτες που θεωρούνται φιλικοί προς τα αμερικανικά συμφέροντα.
Συνεργασία με τον τεχνολογικό τομέα
Η προεξέχουσα παρουσία τεχνολογικών ηγετών δείχνει τη δέσμευση της κυβέρνησης για την καινοτομία, την εθνική ασφάλεια και την οικονομική ανάπτυξη.
Ευρύτερα μηνύματα
Η «Αμερική Πρώτα» επιστρέφει
Οι επιλεκτικές προσκλήσεις ενισχύουν την πολιτική «Πρώτα η Αμερική». Με έμφαση σε στρατηγικούς συμμάχους και ιδεολογικούς εταίρους, το γεγονός υπογραμμίζει την επιδίωξη ηγεσίας των ΗΠΑ σε ένα επαναπροσδιορισμένο παγκόσμιο σύστημα.
Παγκόσμια πόλωση
Η λίστα προσκεκλημένων υπογραμμίζει το παγκόσμιο χάσμα μεταξύ λαϊκιστικών και προοδευτικών δυνάμεων. Η σύγκλιση του Τραμπ με συντηρητικούς ηγέτες τον τοποθετεί ως αντίβαρο σε φιλελεύθερες, πολυμερείς δομές.
Προτεραιότητα στην τεχνολογία και τις επιχειρήσεις
Η προβολή του επιχειρηματικού και τεχνολογικού τομέα αντικατοπτρίζει την εστίαση της κυβέρνησης σε συνεργασίες για την εθνική ασφάλεια και την οικονομική ανταγωνιστικότητα.