Την ανταλλαγή 300 και πλέον κρατουμένων ανακοίνωσαν ότι ολοκλήρωσαν Ρωσία και Ουκρανία λίγο πριν την πρωτοχρονιά του 2025, κίνηση εξαιρετικής σημειολογικής και πολιτικής αξίας, η οποία εντάσσεται στο ευρύτερο πνεύμα των ημερών, παράλληλα όμως αποτελεί προοίμιο καλής θέλησης και από τις δύο πλευρές, καθώς επιχειρείται να διαμορφωθεί το έδαφος για διαπραγματεύσεις.
Η Ρωσία και η Ουκρανία πραγματοποίησαν μεγάλη ανταλλαγή κρατουμένων, με τουλάχιστον 150 άτομα από κάθε πλευρά να επιστρέφουν στις πατρίδες τους πριν την Παραμονή της Πρωτοχρονιάς, σε μια ανταλλαγή που εν μέρει μεσολάβησε τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.
«Η επιστροφή των ανθρώπων μας από τη ρωσική αιχμαλωσία είναι πάντα πολύ καλά νέα για όλους μας. Και σήμερα είναι μια από αυτές τις ημέρες: η ομάδα μας κατάφερε να φέρει 189 Ουκρανούς σπίτι», δήλωσε ο πρόεδρος της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, σε μήνυμα που ανήρτησε στο Telegram τη Δευτέρα.
Το ρωσικό υπουργείο Άμυνας ανέφερε ότι 150 κρατούμενοι από κάθε πλευρά επέστρεψαν στις πατρίδες τους, χωρίς να υπάρχει άμεση εξήγηση για τη διαφορά στον αριθμό.
Το ουκρανικό κέντρο συντονισμού για ανταλλαγές ανέφερε ότι όσοι επέστρεψαν στην Ουκρανία περιλάμβαναν 87 στρατιώτες του στρατού, 43 από την εθνική φρουρά, 33 συνοριοφύλακες, 24 από το ναυτικό και δύο πολίτες. Ανέφερε επίσης ότι 14 αξιωματικοί βρίσκονταν ανάμεσα στην ομάδα.
Το κέντρο ανέφερε ότι όσοι επέστρεψαν στη Ρωσία ήταν κρατούμενοι που συνελήφθησαν κατά τη διάρκεια της ουκρανικής επίθεσης στην περιοχή Κουρσκ, η οποία ξεκίνησε στα τέλη του καλοκαιριού και είχε ως αποτέλεσμα την κατάληψη μικρού τμήματος ρωσικού εδάφους από την Ουκρανία.
Μεταξύ των δηλωμένων στόχων της επιχείρησης στην Κουρσκ ήταν η απόκτηση διαπραγματευτικής ισχύος για πιθανές μελλοντικές συνομιλίες και η σύλληψη κρατουμένων για ανταλλαγή με Ουκρανούς που κρατούνται από τη Ρωσία.
Κάποιοι από αυτούς που επέστρεψαν από τη Ρωσία τη Δευτέρα κρατούνταν από τους πρώτους μήνες του πολέμου, ο οποίος ξεκίνησε όταν η Ρωσία εισέβαλε τον Φεβρουάριο του 2022.
Η ανταλλαγή, η 11η φέτος, έφερε τον συνολικό αριθμό Ουκρανών κρατουμένων που επέστρεψαν από τη Ρωσία το 2024 στους 1.358, σύμφωνα με το κέντρο συντονισμού, προσθέτοντας ωστόσο ότι πολλοί ακόμη παραμένουν στη Ρωσία. «Εργαζόμαστε για να ελευθερώσουμε όλους από τη ρωσική αιχμαλωσία. Αυτός είναι ο στόχος μας. Δεν ξεχνάμε κανέναν», δήλωσε ο Ζελένσκι.
Βασανιστήρια
Κρατούμενοι που απελευθερώθηκαν έχουν αναφέρει στη Guardian σωματική και ψυχολογική βαρβαρότητα κατά τη διάρκεια της αιχμαλωσίας, συμπεριλαμβανομένων επανειλημμένων ξυλοδαρμών, ταπεινωτικών σωματικών ελέγχων, εκφοβιστικών ανακρίσεων και εντολών να τραγουδήσουν τον ρωσικό εθνικό ύμνο ή να απαγγείλουν ρωσική ποίηση.
Η Μαρία Κλίμικ, από την Πρωτοβουλία ΜΜΕ για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα στο Κίεβο, της οποίας η οργάνωση έχει διεξαγάγει συνεντεύξεις με περισσότερους από 100 επιστρέφοντες κρατούμενους, ανέφερε ότι πολλοί επέστρεψαν με τραύματα από υποσιτισμό, παραμέληση ή κακοποίηση, και κάποιοι χρειάστηκαν ακόμα και ακρωτηριασμούς. «Σχεδόν όλοι όσοι έχουμε μιλήσει βασανίστηκαν», είπε πέρυσι.
Ρίχνουν βάσεις
Ο Ζελένσκι μοιράστηκε φωτογραφίες κάποιων από αυτούς που ανταλλάχθηκαν τη Δευτέρα, οι οποίοι κάθονταν σε ένα λεωφορείο και κρατούσαν ουκρανικές σημαίες.
Η Ρωσίδα επίτροπος για τα ανθρώπινα δικαιώματα, Τατιάνα Μοσκάλκοβα, δημοσίευσε βίντεο με Ρώσους στρατιώτες να συγκεντρώνονται έξω από λεωφορεία. «Πολύ σύντομα οι άνδρες μας θα αγκαλιάσουν τους συγγενείς και τους φίλους τους και θα γιορτάσουν την Πρωτοχρονιά στην πατρίδα τους», έγραψε σε μήνυμα στο Telegram.
Η ανταλλαγή αποτελεί ένα σπάνιο θετικό νέο για την Ουκρανία καθώς η χώρα πλησιάζει την Παραμονή της Πρωτοχρονιάς, όταν παραδοσιακά οι οικογένειες συγκεντρώνονται για μία από τις μεγαλύτερες γιορτές του έτους σε Ουκρανία και Ρωσία.
Το Κίεβο παρακολουθεί με αγωνία την πιθανή επιστροφή του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, για να δει πώς θα υλοποιηθεί στην πράξη ο δηλωμένος στόχος του για γρήγορη ειρήνη στη σύγκρουση.
Ο Μπάιντεν στέλνει όπλα και χρημα
Τη Δευτέρα, η κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν ανακοίνωσε στρατιωτική και οικονομική βοήθεια ύψους σχεδόν 6 δισ. δολαρίων για την Ουκρανία, στο πλαίσιο των προσπαθειών να αυξηθεί η υποστήριξη πριν αναλάβει ο Τραμπ την προεδρία.
«Σήμερα, είμαι περήφανος που ανακοινώνω σχεδόν 2,5 δισ. δολάρια σε στρατιωτική βοήθεια για την Ουκρανία, καθώς ο ουκρανικός λαός συνεχίζει να υπερασπίζεται την ανεξαρτησία και την ελευθερία του από τη ρωσική επιθετικότητα», ανέφερε ο Μπάιντεν σε δήλωσή του. Το πακέτο θα επιτρέψει στο Πεντάγωνο να πάρει όπλα από τα αμερικανικά αποθέματα και να τα στείλει γρήγορα στην Ουκρανία.
Ταυτόχρονα, το αμερικανικό Υπουργείο Οικονομικών ανακοίνωσε 3,4 δισ. δολάρια σε άμεση οικονομική υποστήριξη για την Ουκρανία.