Εμβάθυνση της… διαίρεσης. Αυτό είναι το συμπέρασμα από τη Σύνοδο Βορείων – Νοτίων της ΕΕ, στην οποία συμμετείχε και ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος διεκδίκησε και ρόλο με δηλώσεις του για τις αμυντικές δαπάνες….
Κινητικότητα που θα μπορούσε να ερμηνευτεί και ως… αμφισβήτηση του διευθυντηρίου της ΕΕ αποκάλυψε η Σύνοδος Βορείων – Νοτίων, στην οποία συμμετείχε και ο Κυριάκος Μητσοτάκης, καθώς έδειξε διάθεση αλλαγής γραμμής πλεύσης σε μια σειρά από ζητήματα και μάλιστα στην κατεύθυνση… Τραμπ.
Από πολιτική και χρονική πλευρά, η Σύνοδος Βορείων – Νοτίων έρχεται τη στιγμή που η Γερμανία οδεύει σε εκλογές, η Γαλλία αναζητά τη σταθερότητα και ο Τραμπ εντείνει τις πιέσεις στην ΕΕ. Αυτό πρακτικά συνεπάγεται ότι επιχειρείται να εμπεδωθεί ένα νέο power group εντός της ΕΕ, το οποίο θα επιχειρήσει να παίξει τον ρόλο πόλου, ενώ παράλληλα στοχεύει να αποτελέσει το ηχείο των αμερικανικών θέσεων στην Άμυνα.
Η Σύνοδος
Ηγέτες από τη βόρεια και τη νότια Ευρώπη έχουν βρέθηκαν στο Σααρισέλκα, στην περιοχή Λαπωνίας της Φινλανδίας, για τη Σύνοδο Κορυφής Βορρά-Νότου σχετικά με την ευρωπαϊκή ασφάλεια και άμυνα.
Στη σύνοδο συμμετείχαν ο Φινλανδός Πρωθυπουργός Πέτερι Όρπο, η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ για τις Εξωτερικές Υποθέσεις Κάγια Κάλλας, η Ιταλίδα Πρωθυπουργός Τζόρτζια Μελόνι, ο Έλληνας Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Σουηδός Πρωθυπουργός Ουλφ Κρίστερσον.
Το κύριο αντικείμενο της συνόδου ήταν η άμυνα και η ετοιμότητα, συμπεριλαμβανομένης της ασφάλειας στη Βαλτική Θάλασσα, μετά τις ζημιές που προκλήθηκαν σε διάφορα υποθαλάσσια καλώδια τον Νοέμβριο.
Αν και οι χώρες που συμμετείχαν στη Σύνοδο Βορείων – Νοτίων δεν αντιπροσωπεύουν επαρκές τμήμα της ΕΕ, εν τούτοις η συγκυρία της Συνόδου τόσο από χρονική όσο και από πολιτική και γεωπολιτική σκοπιά αποτελεί σαφές μήνυμα προσπάθειας μέρους των χωρών της ΕΕ μα διαπραγματευτεί με τον Ντόναλντ Τραμπ σε όρους εκτός… ΕΕ.
Στη Σύνοδο Κορυφής συμμετείχε και η Κάγια Κάλας, Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ, η οποία όμως θεωρείται ακραία φωνή στην ΕΕ. Ενδιαφέρον θα έχει το ταγκό της Κάλας με τον Τραμπ… καθώς οι δυο τους διαφωνούν για στα ρωσικά, αλλά φαίνεται ότι συμφωνούν στα αμυντικά και τα ενεργειακά.
Τα αποτελέσματα της Συνόδου
Ο Έλληνας Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε ότι η κατευθυντήρια γραμμή για τις χώρες του ΝΑΤΟ να δαπανούν τουλάχιστον 2% του οικονομικού τους προϊόντος για την άμυνα είναι «πιθανώς παρελθόν».
«Ξέρουμε ότι θα πρέπει να δαπανήσουμε περισσότερο από το 2%», δήλωσε ο Μητσοτάκης σε δημοσιογράφους σε συνάντηση στη βόρεια Φινλανδία την Κυριακή. Η μίνι σύνοδος, την οποία συγκάλεσε ο Φινλανδός Πρωθυπουργός Πέτερι Όρπο, περιελάμβανε επίσης την Ιταλίδα Πρωθυπουργό Τζόρτζια Μελόνι, τον Σουηδό Πρωθυπουργό Ουλφ Κρίστερσον και την επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης Κάγια Κάλλας.
Δεν σχολίασαν το μήνυμα Τραμπ… αλλά απάντησαν
Οι ηγέτες ρωτήθηκαν σχετικά με δημοσίευμα των Financial Times την Παρασκευή, που ανέφερε ότι στελέχη του Ντόναλντ Τραμπ ενημέρωσαν Ευρωπαίους αξιωματούχους ότι ο εκλεγμένος Πρόεδρος των ΗΠΑ θέλει να αυξήσει το όριο δαπανών του ΝΑΤΟ στο 5%. Οι ηγέτες αρνήθηκαν να σχολιάσουν συγκεκριμένα ποσά.
«Ας μην θέσουμε ένα συγκεκριμένο ποσοστό», δήλωσε ο Έλληνας Πρωθυπουργός. Τα λόγια του επανέλαβε και ο Σουηδός ομόλογός του, ο οποίος ανέφερε: «Υπάρχουν πολλές φήμες που κυκλοφορούν».
Η πίεση προς την Ευρώπη να αυξήσει τις δαπάνες για την άμυνα αυξάνεται, καθώς ο πόλεμος της Ρωσίας στην Ουκρανία διαρκεί για τρίτη χρονιά και καθώς ο Τραμπ ετοιμάζεται να αναλάβει την εξουσία στις 20 Ιανουαρίου. Ο εκλεγμένος Πρόεδρος έχει μιλήσει με ένταση για την ανάγκη των Ευρωπαίων συμμάχων να συμμορφωθούν με τη δέσμευση του ΝΑΤΟ για την άμυνα. Είκοσι τρία από τα 32 μέλη του ΝΑΤΟ αναμένεται να το πράξουν φέτος.
«Η δίκαιη κατανομή του βάρους πρέπει να βρίσκεται στο επίκεντρο κάθε συμμαχίας», δήλωσε ο Μητσοτάκης. «Θα γίνει σαφές μόλις συζητήσουμε με τον νέο Πρόεδρο ποιο θα είναι το ποσοστό που θα συμφωνήσουμε στο ΝΑΤΟ».
Η Μελόνι ζήτησε… υπομονή
«Θα περίμενα να κατανοήσουμε ακριβώς ποια είναι η πραγματική πρόθεση του νέου Προέδρου των ΗΠΑ», δήλωσε. «Όλοι γνωρίζουμε και καταλαβαίνουμε ότι πρέπει να κάνουμε περισσότερα για το ΝΑΤΟ. Πολλά από όσα μπορούμε να κάνουμε εξαρτώνται από τα εργαλεία που μπορούμε να θέσουμε στο τραπέζι».
Σκοπός της φινλανδικής συνάντησης ήταν να προωθηθεί ένας πιο ελεύθερος διάλογος για τις κοινές προκλήσεις ασφάλειας που αντιμετωπίζουν οι δύο βόρειες και οι δύο νότιες ευρωπαϊκές χώρες, περιλαμβάνοντας και τη «χρήση» της μετανάστευσης, δήλωσε ο Όρπο. Οι πέντε ηγέτες εξήραν τις ανοιχτές συζητήσεις και απέρριψαν τη διαίρεση βορρά-νότου στην ΕΕ ως κατάλοιπο του παρελθόντος, λέγοντας ότι η οικονομική απόκλιση που κάποτε υποστήριζε αυτή τη διαίρεση πλέον δεν υφίσταται.
Τα 1.300 χιλιόμετρα συνόρων της Φινλανδίας με τη Ρωσία παραμένουν κλειστά για περισσότερο από έναν χρόνο, με τις αρχές στο Ελσίνκι να ανησυχούν για μια πιθανή πίεση μεταναστών από το Κρεμλίνο εάν τα σημεία ελέγχου ανοίξουν ξανά. Εν τω μεταξύ, τα κράτη στη νότια πλευρά της ΕΕ αντιμετωπίζουν μια συνεχή ροή μεταναστών από την Αφρική και τη Μέση Ανατολή.
«Πρέπει να καθίσουμε μαζί — πρέπει να κατανοήσουμε καλύτερα ο ένας τον άλλο», δήλωσε ο Όρπο. «Γεωγραφικά, είμαστε στην πρώτη γραμμή με διαφορετικούς τρόπους».