Να κατεβάσει τον πήχη των προσδοκιών και προοπτικών από τον ελληνοτουρκικό διάλογο αποφάσισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, μετά την έντονη εσωκομματική κριτική που δέχεται, αναγνωρίζοντας εμμέσως πλην σαφώς ότι δεν διαθέτει το απαιτούμενο πολιτικό κεφάλαιο για να προωθήσει έγκαιρα και αποτελεσματικά μια συμφωνία.
Ξεκινώντας την ομιλία του στο συνέδριο του Βήματος για τη Μεταπολίτευση, ο Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε ότι “αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει προοπτική για να συζητηθεί η διαφορά για υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ.
Η δήλωση αυτή του Κυριάκου Μητσοτάκη θα μπορούσε να αποτελεί φρένο στον ελληνοτουρκικό διάλογο, δεδομένου ότι, όπως δήλωσε, η Ελλάδα δεν αναγνωρίζει άλλη διαφορά. Ωστόσο, οι συζητήσεις περιστρέφονται γύρω από μια σειρά άλλα θέματα, τα οποία δεν αφορούν την χάραξη γραμμών στο Αιγαίο, αλλά το διμερές εμπόριο, την πολιτική προσέγγιση και την διαμόρφωση νέου γεωοικοομικού προφίλ για την περιοχή.
Συνεπώς, αν και δεν προβλέπεται να τεθεί επί τάπητος το ουσιαστικό ζήτημα της οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ, Ελλάδα και Τουρκία έχουν ανοίξει μια σειρά από άλλα θέματα, τα οποία θα προηγηθούν, εδραιώνοντας και διευρύνοντας οικονομικούς δεσμούς, εμβαθύνοντας την πολιτική συνεργασία και δημιουργώντας εν τέλει αναπόδραστη δυναμική συγκλήσεων.
Ιδιαίτερη σημασία έχει η χρονική περίοδος και η συγκυρία που εξελίσσεται η δημόσια αυτή αντιπαράθεση, καθώς προηγείται της σχεδιαζόμενης για τον Ιανουάριο επίσκεψης του Κυριάκου Μητσοτάκη στην Τουρκία, Είχε προηγηθεί η δημόσια -μέσω Bloomberg- διαβεβαίωση ότι θα παραμείνει πρωθυπουργός και ακολούθως ότι θα είναι υποψήφιος και στις επόμενες εκλογές. Η κίνηση αυτή είχε ερμηνευθεί ως προσπάθεια διαβεβαίωσης των συνομιλητών σε διεθνές επίπεδο, ώστε να διατηρήσει τις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις σε παραγωγική τροχιά, καθώς το εσωτερικό πολιτικό δράμα είχε φτάσει σε σημείο απονομιμοποίησης της κυβέρνησης απέναντι στο διεθνές ακροατήριο και στα διεθνή φόρα.
Εξωτερική πολιτική
Είναι σημαντικό να θυμίσουμε ότι ο τουρκικός αναθεωρητισμός δεν προέκυψε τα τελευταία πέντε χρόνια, επισήμανε ο Κυριάκος Μητσοτάκης μιλώντας στο συνέδριο του Βήματος, θυμίζοντας ότι από το συγκεκριμένο βήμα πέρασαν και προηγούμενοι πρωθυπουργοί.
Δεν έχουμε παραβιάσεις στο Αιγαίο για πάνω από 18 μήνες και έχουμε μια συνεργασία στο προσφυγικό. Κάναμε μια εξαιρετικά θετική συμφωνία, δίνοντας βίζες στους Τούρκους για επισκέψεις σε ελληνικά νησιά, σημείωσε.
“Ήξεις, αφήξεις”…
«Εχοντας συναντήσει έξι φορές τον Ταγίπ Ερντογάν, έχουμε διερευνήσει αν υπάρχει δυνατότητα να μπούμε πιο ουσιαστικά στον πυρήνα της κύριας διαφοράς που έχουμε με την Τουρκία στο θέμα της οριοθέτησης υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ. Σας λέω ανοιχτά αυτή τη στιγμή δεν βλέπω προοπτική να μπορεί να γίνει η συζήτηση», τόνισε ο πρωθυπουργός.
«Όταν οι προηγούμενοι πρωθυπουργοί έκαναν διερευνητικές συζητήσεις ή συζητούσαν κατ’ ιδίαν με τον Ταγίπ Ερντογάν για το θέμα, είχαν ψευδαισθήσεις; Ούτε εμείς έχουμε ψευδαισθήσεις», συμπλήρωσε ο κ. Μητσοτάκης.
«Η Ελλάδα παραμένει σταθερή ότι αυτή είναι η διαφορά (ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα) που έχουμε με την Τουρκία. Οποιοδήποτε άλλο θέμα βάζει η Τουρκία στο τραπέζι, η Ελλάδα δεν είναι διατεθειμένη να το συζητήσει. Αυτή η θέση είναι παράξενο πώς με επιμονή διαστρεβλώνεται από κάποιους, σαν να θέλουν να παρουσιάσουν την κυβέρνησή μας ως λιγότερο πατριώτες, πιο ενδοτικούς, στα πλαίσια μιας διαρκούς αναπαραγωγής τέτοιων στερεοτύπων που αφορούν μια μικρή μερίδα της κοινής γνώμης. Η κοινή γνώμη θέλει ασφάλεια στις γεωπολιτικές εξελίξεις και στο να κρατάει κάποιος σταθερά το τιμόνι», επεσήμανε.
Συμφωνία επί πλαισίου αντιπαράθεσης
Σχολίασε ότι έχει σημασία «να συμφωνήσουμε ότι μπορούμε να διαφωνούμε πολιτισμένα. Πολλές χώρες έχουν συνοριακές διαφορές και είναι οι καλύτεροι σύμμαχοι. Δεν πρέπει σε καμία περίπτωση η διαφωνία μας επί των θεμάτων αυτών, να οδηγήσει σε αχρείαστες εντάσεις. Αν προέκυπτε τέτοια ένταση, η Ελλάδα θα ήταν έτοιμη να απαντήσει».
Ο πρωθυπουργός ρωτήθηκε αν «έχει κάτι καινούργιο» για το θέμα του Προέδρου της Δημοκρατίας: Προσπάθησα από το Σεπτέμβριο, όχι με πολύ επιτυχία, να κλείσω το θέμα γιατί η χώρα έχει αυτή τη στιγμή Πρόεδρο Δημοκρατίας. Με το νέο έτος, πέριξ στα τέλη Ιανουαρίου, όποτε το ορίζουν οι σχετικές προθεσμίες θα τοποθετηθώ.
Πολιτικό σκηνικό
Στη σκιά του Σαμαρά
Στην σκιά των όσων είπε χθες ο Αντώνης Σαμαράς, ρωτήθηκε, επίσης, αν η Νέα Δημοκρατία «έχει πάει αλλού»: Ναι, γι’ αυτό πήραμε τρεις φορές 40%. Τα κόμματα εξελίσσονται. Όταν εξελέγην πρόεδρος της ΝΔ δεν είπσ ότι θα την κρατήσω ίδια. Θα την εξελίσσω σεβόμενος ότι είναι μια κεντροδεξιά παράταξη.
Τελικά μετράει το σκορ. Αυτή η πολιτική δικαιώθηκε τρεις φορές. Η ΝΔ παρά την κόπωση είναι κυρίαρχη δύναμη πολιτικά και η μόνη που έχει συγκροτημένο σχέδιο για τη χώρα. Το 2027 θα κριθούμε αν έχουμε υλοποιήσει τις δεσμεύσεις.
Διεθνοποίηση της ακρίβειας
Δημοσκοπήσεις: Ο κ. Μητσοτάκης έκανε λόγο για μια «συσσωρευμένη ακρίβεια που προφανώς δημιούργησε προβλήματα σε όλες τις κυβερνήσεις του κόσμου». Επισήμανε ότι η ΝΔ, «παρά τη φθορά, έχει μια σταθερή και ισχυρή κοινοβουλευτική πλειοψηφία και προηγείται μακράν σε όλες τις μετρήσεις. Και πριν το 2023 είχαμε δει δημοσκοπικά στοιχεία που δεν προϊδέαζαν την αυτοδυναμία μας. Στην οικονομία το 2025 θα είναι καλύτερο από το 2024, το 2026 καλύτερο από το 2025 και το 2027 καλύτερο από το 2026».
Εκλογικός νόμος: «Ακολουθώ μια στρατηγική θεσμικής σταθερότητας. Δεν θα αλλάξω τον εκλογικό νόμο», σημείωσε ο πρωθυπουργός και πρόσθεσε: «Οι κανόνες του παιχνιδιού δεν θα αλλάξουν εν κινήσει από την κυβερνητική πλειοψηφία. Θα υπάρξει μία μόνο παρέμβαση που αφορά την ψήφο των Ελλήνων του εξωτερικού.
Αυτοδύναμες κυβερνήσεις
Πιστεύω ότι οι αυτοδύναμες κυβερνήσεις είναι καλύτερες από τις κυβερνήσεις συνεργασίας. Είδαμε τι έγινε στην Γερμανία, βλέπουμε τι γίνεται στην Γαλλία. Στην Ευρώπη αλλάζουν οι κυβερνήσεις, εδώ αλλάζουν αντιπολιτεύσεις».
Η πρώτη πενταετία: Ο Κυριάκος Μητσοτάκης σημείωσε ότι «έχει αξία να μπορούμε να αξιολογούμε τις πολιτικές μας. Ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι αυτός της αλαζονείας της εξουσίας, ειδικά όταν έχουμε καλά εκλογικά αποτελέσματα και ο κίνδυνος της απομόνωσης εντός του πρωθυπουργικού γραφείου. Επιλέγω συνέχεια αν είμαι εκτός και να περιοδεύω στη χώρα».
Αναθεώρηση του Συντάγματος: «Η διαδικασία θα μας απασχολήσει από τα τέλη του 2025 και πρωτίστως το 2026. Έχει πολλές επιμέρους ιδέες, όχι μια κεντρική ιδέα. Η ίδια η αναθεωρητική διαδικασία απαιτεί ευρύτερες συναινέσεις. Δεν είμαι σίγουρος ότι η πολυδιασπασμένη αυτή Βουλή θα μπορέσει να υπηρετήσει αυτή τη συνταγματική επιταγή», τόνισε ο πρωθυπουργός.
Νέα κυβέρνηση στις ΗΠΑ: «Κανείς δεν είναι απολύτως σίγουρος για το πώς θα συμπεριφερθεί ο Πρόεδρος Τραμπ. Νομίζω όμως ότι έχει μεγαλύτερη εμπειρία, όσοι στελεχώνουν το ΥΠΕΞ έχουν γνώση της περιοχής μας», ανέφερε ο κ. Μητσοτάκης.