Την αποπομπή του προέδρου της Νοτίου Κορέας ψήφισε η Βουλή, με τη δεύτερη προσπάθεια, μετά από την απροειδοποίητη κήρυξη στρατιωτικού νόμου, που επιχείρησε και την οποία αναγκάστηκε να αναστρέψει έξι ώρες αργότερα.
Η Βουλή της Νοτίου Κορέας με 201 ψήφους πέρασε την αποπομπή του προέδρου Γιουν Σουκ Γιολ, απόφαση που θα χρειαστεί έως και έξι μήνες πριν οριστικοποιηθεί ή αναιρεθεί από το Ανώτατο Δικαστήριο της χώρας.
Στο μεταξύ, ο Γιουν Σουκ Γιολ τίθεται σε αναγκαστική αργία από τα καθήκοντά του, με τις αρμοδιότητες να περιέρχονται προσωρινά στον πρωθυπουργό της Νοτίου Κορέας.
Ο Γιουν Σουκ Γιολ δεσμεύτηκε να «μην τα παρατήσει ποτέ» μετά την ψήφο των βουλευτών υπέρ της παραπομπής του το Σάββατο, αφήνοντάς τον ένα βήμα πριν την καθαίρεσή του, αφού σόκαρε τη χώρα επιβάλλοντας για λίγο στρατιωτικό νόμο.
Η Εθνοσυνέλευση ενέκρινε το νομοσχέδιο παραπομπής με 204 βουλευτές από το σύνολο των 300, ξεπερνώντας την απαραίτητη πλειοψηφία των δύο τρίτων.
«Αν και μπορεί να σταματήσω προσωρινά, το ταξίδι προς το μέλλον, που διήνυσα με τον λαό τα τελευταία δυόμισι χρόνια, δεν πρέπει ποτέ να διακοπεί», ανέφερε ο Γιουν σε δήλωσή του.
Η ψήφος αυτή αποτελεί τη δεύτερη απόπειρα αποπομπής του Γιουν, μετά την κήρυξη στρατιωτικού νόμου στις 3 Δεκεμβρίου — την πρώτη τέτοια κίνηση από τότε που η Νότια Κορέα έγινε δημοκρατία, σχεδόν πριν από 40 χρόνια. Αν και ο Γιουν ανακάλεσε τη διαταγή έξι ώρες αργότερα, αφού οι βουλευτές έσπευσαν στην Εθνοσυνέλευση και απέρριψαν το διάταγμα, οι ενέργειές του προκάλεσαν αναταράξεις στις αγορές και οργή σε ολόκληρη τη χώρα.
Διαδηλώσεις κατά του Γιουν Σουκ Γιολ
Το αποτέλεσμα προκάλεσε τόσο πανηγυρισμούς όσο και δυσπιστία στους διαδηλωτές στους δρόμους της Σεούλ, με κάποιους να τραγουδούν τραγούδια K-pop και να απελευθερώνουν μπαλόνια στον ουρανό. Χιλιάδες άνθρωποι είχαν συγκεντρωθεί έξω από το κοινοβούλιο πριν από την ψήφο.
«Θα λάβω σοβαρά υπόψη όλη την κριτική, την ενθάρρυνση και τη στήριξη που μου απευθύνθηκαν και θα καταβάλω κάθε δυνατή προσπάθεια για το έθνος μέχρι το τέλος», πρόσθεσε ο Γιουν.
Η επόμενη μέρα
Ο Γιουν θα τεθεί σε αναστολή καθηκόντων, με τον Πρωθυπουργό Χαν Ντουκ-Σου να αναλαμβάνει προσωρινός ηγέτης μέχρι το Συνταγματικό Δικαστήριο να αποφανθεί για την πρόταση παραπομπής εντός 180 ημερών. Εάν το δικαστήριο συμφωνήσει με την καθαίρεσή του, θα διεξαχθούν πρόωρες προεδρικές εκλογές μέσα σε 60 ημέρες.
Σύμφωνα με τον νόμο, τουλάχιστον επτά δικαστές πρέπει να συνεδριάσουν για να εξετάσουν την υπόθεση παραπομπής, με έξι να απαιτούνται για την έγκριση. Ωστόσο, το δικαστήριο αυτή τη στιγμή διαθέτει μόνο έξι δικαστές, καθώς τρεις θέσεις παραμένουν κενές. Ένας αξιωματούχος του δικαστηρίου ανέφερε ότι η εξέταση μπορεί να προχωρήσει, αλλά δεν είναι σαφές αν μπορούν να καταλήξουν σε τελική απόφαση υπό αυτές τις συνθήκες.
«Οι διεθνείς οικονομικοί εταίροι δεν συμπαθούν την αβεβαιότητα και οι διπλωματικοί εταίροι θα θυμούνται αυτήν την αστάθεια», δήλωσε ο Λάιφ-Έρικ Ίσλι, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Ewha στη Σεούλ. «Αλλά η δημοκρατία της Νότιας Κορέας λειτουργεί, ενώ παρέχει μαθήματα προσοχής για άλλες χώρες».
Αμφιλεγόμενη προσωπικότητα
Πρόκειται για μια δραματική πτώση για τον Γιουν, έναν καριερίστα εισαγγελέα που ανέβηκε στην εξουσία το 2022, κερδίζοντας την πιο αμφίρροπη προεδρική εκλογή στην ιστορία της Νότιας Κορέας. Ο Γιουν θεωρήθηκε στην Ουάσιγκτον ως βασικός σύμμαχος και υπερασπιστής της δημοκρατίας, αλλά εντός της χώρας, η εικόνα είναι διαφορετική.
Ο Γιουν έχει εντείνει τις επιθέσεις του στα μέσα ενημέρωσης και έχει δεσμευτεί να καταργήσει το Υπουργείο Ισότητας των Φύλων, μια κίνηση που, σύμφωνα με τους επικριτές, θα υπονόμευε τις προσπάθειες για την αντιμετώπιση των ανισοτήτων φύλου, οι οποίες είναι από τις χειρότερες στον κόσμο. Η ικανότητά του να περνάει νόμους έχει αποδυναμωθεί σημαντικά μετά τη μεγάλη νίκη της αντιπολίτευσης στις βουλευτικές εκλογές του Απριλίου.
Ο νέος αρχηγός του κράτους και οι εξουσίες
Δεν είναι άμεσα σαφές πόση εξουσία θα έχει ο Χαν ως προσωρινός ηγέτης. Γνωστός ως κεντρώος, έχει υπηρετήσει ως πρωθυπουργός τόσο σε συντηρητικές όσο και σε φιλελεύθερες κυβερνήσεις. Όταν ρωτήθηκε από δημοσιογράφους μετά την ψήφο αν σκοπεύει να χρησιμοποιήσει την προεδρική εξουσία βέτο, δεν απάντησε.
Ο Χαν αναμένεται να απευθύνει εθνική ομιλία μετά από συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου, σύμφωνα με αξιωματούχους. Βρίσκεται επίσης υπό έρευνα για τον ρόλο του στο φιάσκο του στρατιωτικού νόμου και έχει ζητήσει συγγνώμη επειδή δεν κατάφερε να σταματήσει τον Γιουν από την έκδοση της διαταγής.
Πρόωρες εκλογές
Εάν το δικαστήριο επικυρώσει την παραπομπή του Γιουν, το πιθανότερο φαβορί για την αντικατάστασή του θα είναι ο ηγέτης της αντιπολίτευσης, Λι Τζε-Μιούνγκ, ο οποίος ηγείται του Δημοκρατικού Κόμματος. Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση της Gallup Korea, το 29% των ερωτηθέντων προτιμά τον Λι ως τον επόμενο πρόεδρο, ενώ το 11% υποστηρίζει τον Χαν Ντονγκ-Χουν, επικεφαλής του κυβερνώντος κόμματος People Power Party.
«Πρέπει να συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε μαζί για να διασφαλίσουμε την άμεση και αποφασιστική λογοδοσία και καθαίρεση του Γιουν Σουκ Γιολ στον συντομότερο δυνατό χρόνο», δήλωσε ο Λι το Σάββατο.
Το κόμμα του Λι υποστηρίζει μια πιο ήπια στάση απέναντι στη Βόρεια Κορέα, περισσότερες χρηματικές παροχές στους πολίτες και υψηλότερους φόρους για τις πλουσιότερες επιχειρήσεις της χώρας. Ο Λι αντιμετωπίζει τα δικά του νομικά προβλήματα, καθώς δικαστήριο στη Σεούλ τον καταδίκασε τον περασμένο μήνα για παραβίαση εκλογικών νόμων. Έχει ασκήσει έφεση στην απόφαση.