Καταιγιστικές είναι οι εξελίξεις στη Συρία, καθώς ο Μπασάρ αλ Άσαντ έχασε την εξουσία, με τη Ρωσία να αναφέρει ότι έχει εγκαταλείψει τη χώρα.
Η ανατροπή του Σύρου Προέδρου Μπασάρ αλ-Άσαντ σηματοδοτεί το τέλος μιας αυταρχικής διακυβέρνησης που διήρκεσε πάνω από δύο δεκαετίες, αλλά έχει βυθίσει τη χώρα σε ένα επισφαλές και αβέβαιο μέλλον. Οι δυνάμεις των ανταρτών, υπό την ηγεσία της ισλαμιστικής οργάνωσης Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ (HTS), έχουν καταλάβει τη Δαμασκό, δημιουργώντας ένα κενό εξουσίας που εγείρει σοβαρές ανησυχίες τόσο στο εσωτερικό της Συρίας όσο και στην ευρύτερη περιοχή.
Με την κατάρρευση του καθεστώτος του Άσαντ, ο άμεσος κίνδυνος είναι η πιθανότητα βίαιων συγκρούσεων μεταξύ των διάφορων φατριών που επιδιώκουν να αποκτήσουν τον έλεγχο. Η κυριαρχία της HTS, μιας οργάνωσης που προέρχεται από την αλ-Κάιντα, εντείνει τους φόβους ότι η Συρία μπορεί να μετατραπεί σε κέντρο εξτρεμιστικής δραστηριότητας, παρά τις προσπάθειες της οργάνωσης να παρουσιαστεί ως πιο μετριοπαθής. Η πιθανότητα προηγμένων όπλων να πέσουν σε λάθος χέρια αποτελεί άμεση απειλή για την ασφάλεια της περιοχής, ειδικά για το γειτονικό Ισραήλ, που έχει ήδη ενισχύσει τα σύνορά του στα Υψίπεδα του Γκολάν.
Οι συνέπειες της πτώσης του Άσαντ γίνονται αισθητές σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή. Η Τουρκία, που στήριξε για χρόνια τους Σύρους αντάρτες, αντιμετωπίζει πλέον μια διπλή πρόκληση: να διαχειριστεί το κύμα εκτοπισμένων Σύρων και να αντιμετωπίσει τις απειλές ασφαλείας από την αστάθεια στα σύνορά της. Ο Λίβανος και το Ιράκ, ήδη πιεσμένα από οικονομικές και πολιτικές κρίσεις, προετοιμάζονται για περαιτέρω επιπτώσεις, ενώ το Ιράν και η Ρωσία, οι κύριοι υποστηρικτές του Άσαντ, φαίνεται να επαναπροσδιορίζουν τις στρατηγικές τους εν μέσω αυτής της γεωπολιτικής αναταραχής. Η σιωπή του Ιράν και οι εκκλήσεις της Ρωσίας για ηρεμία δείχνουν αβεβαιότητα για τον μελλοντικό τους ρόλο στη Συρία.
Οι ανθρωπιστικές ανησυχίες παραμένουν πρωταρχικές. Στη Λατάκια και σε άλλες πόλεις έχουν ξεσπάσει λεηλασίες και βία, ενώ οι πολίτες βρίσκονται σε μεγάλο κίνδυνο λόγω της κατάρρευσης της διοίκησης. Οι αυτοκινητόδρομοι είναι γεμάτοι με πρόσφυγες και εκτοπισμένους, σηματοδοτώντας μια επιδεινούμενη κρίση που θα απαιτήσει διεθνή παρέμβαση. Οι εκκλήσεις για μια συμπεριληπτική πολιτική διαδικασία με στόχο την ανοικοδόμηση της Συρίας αρχίζουν να πολλαπλασιάζονται, αλλά η επίτευξη συμφιλίωσης και ανασυγκρότησης σε ένα τόσο κατακερματισμένο τοπίο θα είναι μια τεράστια πρόκληση.
Η αποχώρηση του Άσαντ, αν και συμβολική νίκη για τους αντιπάλους του, έχει αφήσει τη Συρία στο χείλος του χάους. Η πορεία της χώρας εξαρτάται από το πόσο γρήγορα και αποτελεσματικά οι περιφερειακοί και διεθνείς παράγοντες θα μπορέσουν να ισορροπήσουν μεταξύ της αντιμετώπισης των άμεσων απειλών ασφαλείας και της προώθησης μακροπρόθεσμης πολιτικής σταθερότητας.
Το προφίλ της HTS
Η Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ (HTS), που στα αραβικά σημαίνει “Οργάνωση για την Απελευθέρωση του Λεβάντε”, είναι μια ενεργή τζιχαντιστική μαχητική ομάδα που εμπλέκεται στον Συριακό εμφύλιο πόλεμο. Ιδρύθηκε στις 28 Ιανουαρίου 2017, ως αποτέλεσμα συγχώνευσης διαφόρων ισλαμιστικών φατριών, με κυρίαρχη τη Τζαμπχάτ αλ-Νούσρα, πρώην παρακλάδι της αλ-Κάιντα στη Συρία.
Η HTS έχει την έδρα της στην επαρχία Ιντλίμπ της Συρίας, όπου ασκεί σημαντική επιρροή. Αν και έχει προσπαθήσει να παρουσιαστεί ως πιο μετριοπαθής οντότητα, παραμένει προσηλωμένη σε μια αυστηρή ερμηνεία του Ισλάμ και έχει κατηγορηθεί για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Η ομάδα έχει επίσης εμπλακεί σε συγκρούσεις με άλλες ανταρτικές και τζιχαντιστικές ομάδες, επιδιώκοντας την κυριαρχία της στην περιοχή.
Η HTS έχει χαρακτηριστεί ως τρομοκρατική οργάνωση από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τον ΟΗΕ και άλλες χώρες, λόγω των εξτρεμιστικών της δραστηριοτήτων και των δεσμών της με την αλ-Κάιντα.
Παρά τις προσπάθειές της να αποστασιοποιηθεί από την αλ-Κάιντα και να αποκτήσει διεθνή νομιμοποίηση, η ομάδα συνεχίζει να θεωρείται απειλή για την περιφερειακή ασφάλεια.
Πρόσφατα, η HTS ηγήθηκε αιφνιδιαστικής επίθεσης στο Χαλέπι, καταλαμβάνοντας μεγάλα τμήματα της πόλης και του αεροδρομίου της. Αυτή η εξέλιξη υπογραμμίζει την ικανότητα της ομάδας να διεξάγει σημαντικές στρατιωτικές επιχειρήσεις και να επηρεάζει τις εξελίξεις στον συνεχιζόμενο συριακό εμφύλιο πόλεμο.
Το who is who της HTS
Βασικά Στελέχη:
- Αμπού Μοχάμεντ αλ-Τζαουλάνι: Ιδρυτής και ηγέτης της HTS. Το 2016, ανακοίνωσε τη διακοπή των σχέσεων με την αλ-Κάιντα και τη διάλυση της Τζαμπχάτ αλ-Νούσρα, οδηγώντας στη δημιουργία της HTS.
Οργανωτική Δομή: Η HTS λειτουργεί ως συνασπισμός διαφόρων ισλαμιστικών ομάδων, με κεντρική διοίκηση υπό την ηγεσία του αλ-Τζαουλάνι. Η δομή της περιλαμβάνει στρατιωτικούς και πολιτικούς βραχίονες, επιτρέποντάς της να ασκεί τόσο στρατιωτικό έλεγχο όσο και διοικητική διακυβέρνηση στις περιοχές υπό την επιρροή της, κυρίως στην επαρχία Ιντλίμπ.
Σχέσεις με Χώρες:
- Τουρκία: Η HTS φέρεται να έχει υποστηριχθεί από την Τουρκία, ιδιαίτερα σε στρατιωτικές επιχειρήσεις όπως η πρόσφατη κατάληψη του Χαλεπίου.
Ωστόσο, η φύση και η έκταση αυτής της υποστήριξης παραμένουν ασαφείς.
- Διεθνής Κοινότητα: Οι Ηνωμένες Πολιτείες, ο ΟΗΕ και άλλες χώρες έχουν χαρακτηρίσει την HTS ως τρομοκρατική οργάνωση, λόγω των εξτρεμιστικών της δραστηριοτήτων και των ιστορικών δεσμών της με την αλ-Κάιντα.
Αυτό έχει οδηγήσει σε διεθνείς κυρώσεις και περιορισμούς εναντίον της.
Η HTS συνεχίζει να διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στις εξελίξεις του συριακού εμφυλίου πολέμου, με την επιρροή της να επηρεάζει τις περιφερειακές και διεθνείς ισορροπίες.
Διεθνείς επιρροές
1. Τουρκία
- Η Τουρκία φαίνεται να έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την HTS, καθώς η ομάδα ελέγχει την επαρχία Ιντλίμπ, η οποία βρίσκεται κοντά στα τουρκικά σύνορα.
- Η Άγκυρα συνεργάζεται με ισλαμιστικές φατρίες στη Συρία για να αντιμετωπίσει τις κουρδικές δυνάμεις (YPG), που θεωρεί τρομοκρατική οργάνωση συνδεδεμένη με το PKK.
- Υπάρχουν κατηγορίες ότι η Τουρκία έχει παράσχει υποστήριξη σε ομάδες όπως η HTS, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τον εξοπλισμό και τη στρατιωτική τακτική, αν και επισήμως αρνείται τέτοια συνεργασία.
(periodista.gr)
2. Ρωσία
- Η Ρωσία, που παραδοσιακά στηρίζει το καθεστώς του Άσαντ, βλέπει την HTS ως τρομοκρατική οργάνωση και έχει διεξάγει αεροπορικές επιδρομές στις περιοχές της ομάδας.
- Η παρουσία της HTS στην Ιντλίμπ έχει χρησιμοποιηθεί από τη Μόσχα ως αιτιολογία για τις στρατιωτικές της επιχειρήσεις στην περιοχή, δικαιολογώντας τις ενέργειές της με βάση τον “πόλεμο κατά της τρομοκρατίας.”
3. Ιράν
- Το Ιράν, σύμμαχος του Άσαντ, θεωρεί την HTS απειλή για τη στρατηγική του στη Συρία.
- Η παρουσία της HTS αντιτίθεται στα συμφέροντα του Ιράν, καθώς η ομάδα είναι εχθρική προς σιιτικές δυνάμεις, όπως η Χεζμπολάχ, που μάχονται στο πλευρό του συριακού καθεστώτος.
4. Ηνωμένες Πολιτείες
- Οι ΗΠΑ έχουν κατατάξει την HTS ως τρομοκρατική οργάνωση λόγω των ριζών της στην αλ-Κάιντα και των εξτρεμιστικών της δράσεων.
- Παρά τις προσπάθειες της HTS να αποστασιοποιηθεί από τον τρομοκρατικό της χαρακτήρα, η Ουάσιγκτον παραμένει κατηγορηματικά αντίθετη στη νομιμοποίηση της ομάδας.
- Επιπλέον, οι ΗΠΑ παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις στην Ιντλίμπ, καθώς η περιοχή είναι πιθανό να εξελιχθεί σε νέο επίκεντρο τρομοκρατικής δραστηριότητας.
5. Άλλοι Διεθνείς Παίχτες
- Ευρωπαϊκή Ένωση: Αντιμετωπίζει την HTS ως απειλή για την περιφερειακή σταθερότητα και την ασφάλεια της ΕΕ λόγω της πιθανής εξαγωγής τρομοκρατίας.
- Σαουδική Αραβία και Κατάρ: Αν και επίσημα δεν υποστηρίζουν την HTS, κάποιες ροές χρηματοδότησης προς ισλαμιστικές ομάδες έχουν κατηγορηθεί ότι συνδέονται με κράτη του Κόλπου.
Γενική Εικόνα
Η HTS βρίσκεται στο σταυροδρόμι της σύγκρουσης συμφερόντων ξένων παιχτών. Η Τουρκία προσπαθεί να εκμεταλλευτεί την παρουσία της ομάδας για γεωπολιτικούς σκοπούς, ενώ οι Ρωσία, Ιράν, και ΗΠΑ τη θεωρούν εμπόδιο στη δική τους στρατηγική. Αυτή η πολυπλοκότητα καθιστά την HTS έναν από τους πιο σημαντικούς και επικίνδυνους παράγοντες στη συνεχιζόμενη συριακή κρίση.
