Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα μειώσει τα επιτόκια ταχύτερα από ό,τι προβλεπόταν προηγουμένως για να τονώσει μια οικονομία που αντιμετωπίζει ασθενέστερη ανάπτυξη και πληθωρισμό, έδειξε δημοσκόπηση του Bloomberg.
Οι ερωτηθέντες προβλέπουν μείωση κατά ένα τέταρτο της μονάδας την επόμενη εβδομάδα και σε κάθε συνεδρίαση πολιτικής μέχρι τον Ιούνιο – οδηγώντας το επιτόκιο καταθέσεων στο 2%. Νωρίτερα, έβλεπαν ότι αυτό το επίπεδο θα επιτευχθεί μόνο σε ένα χρόνο από τώρα.
Με τις προβλέψεις για την οικονομική επέκταση και τις τιμές καταναλωτή να περιορίζονται, η ευρεία πλειοψηφία των αναλυτών αναμένει ότι το κόστος δανεισμού θα είναι αρκετά χαμηλό έως το τέλος του 2025 για να τονώσει την ανάπτυξη. Νωρίτερα, οι περισσότεροι προέβλεπαν μόνο ουδέτερες ρυθμίσεις.
Η μετατόπιση αντανακλά τις αναδυόμενες ρωγμές στην οικονομία των 20 χωρών της ευρωζώνης, όπου ο τομέας των υπηρεσιών έχει ακολουθήσει τους επί μακρόν προβληματικούς κατασκευαστές σε συρρίκνωση και η αβεβαιότητα μαστίζει τόσο τις επιχειρήσεις όσο και τους καταναλωτές.
Πράγματι, οι κίνδυνοι αυξάνονται. Η πολιτική αναταραχή έχει αφήσει τη Γερμανία και τη Γαλλία χωρίς σταθερές κυβερνήσεις, προκαλώντας αναστάτωση στους επενδυτές. Πέρα από τα σύνορα της Ευρώπης, οι πόλεμοι μαίνονται στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή και ο Donald Trump απειλεί με εμπορικούς δασμούς.
Τι λέει το Bloomberg Economics…
«Η ΕΚΤ είναι πολύ πιθανό να μειώσει τα επιτόκια κατά 25 μονάδες βάσης στις 12 Δεκεμβρίου και τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου χαράζουν γραμμές μάχης για το τι θα ακολουθήσει το 2025. Αν και δεν περιμένουμε ότι η πρόεδρος Christine Lagarde θα σχολιάσει πολλά για τα βήματα του επόμενου έτους, ο γενικός τόνος της συνέντευξης Τύπου είναι πιθανό να είναι ήπιος – οι προοπτικές για τον πληθωρισμό και την ανάπτυξη του ΑΕΠ έχουν σκοτεινιάσει από την τελευταία συνεδρίαση της ΕΚΤ», δήλωσε ο David Powell, ανώτερος οικονομολόγος της ζώνης του ευρώ.
Η γενική αίσθηση κατήφειας έχει τροφοδοτήσει τις εικασίες σχετικά με το αν η ΕΚΤ θα μπορούσε να επιλέξει μια μείωση κατά μισή μονάδα – αντί να συνεχίσει με τα βήματα των 25 μονάδων βάσης που έχει θεσπίσει μέχρι σήμερα – όταν καθορίσει τα επιτόκια την Πέμπτη στη Φρανκφούρτη.
Αλλά ενώ ο Γάλλος Francois Villeroy de Galhau και ο Πορτογάλος Mario Centeno έχουν δηλώσει ανοιχτοί σε μια τέτοια κίνηση, οι περισσότεροι αξιωματούχοι -συμπεριλαμβανομένων ορισμένων κορυφαίων «περιστεριών»- υποστηρίζουν μια σταδιακή προσέγγιση που θεωρείται ευρέως ότι σημαίνει αυξήσεις κατά ένα τέταρτο της μονάδας.
Οι οικονομολόγοι συμφωνούν. Μόνο η ομάδα της JPMorgan προβλέπει μείωση κατά μισή μονάδα τον Δεκέμβριο. Ο Jussi Hiljanen της SEB είναι ο μόνος ερωτηθέντας που προβλέπει μια κίνηση αυτού του μεγέθους τον Μάρτιο.
«Η υπόθεση της χαλάρωσης είναι σαφής», δήλωσε ο Bill Diviney της ABN Amro. «Αλλά είναι δύσκολο να δούμε τον επείγοντα χαρακτήρα μιας μείωσης κατά 50 μονάδες βάσης σε αυτό το σημείο».
Πράγματι, τα στοιχεία που ανακοινώθηκαν την Παρασκευή επιβεβαίωσαν την πρόοδο του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος κατά 0,4% το τρίτο τρίμηνο, με ενδείξεις ότι οι καταναλωτές αρχίζουν επιτέλους να τροφοδοτούν την ανάπτυξη.
Πιο πιθανή για την ΕΚΤ είναι η αλλαγή της επίσημης δήλωσης πολιτικής στην οποία δεσμεύεται σήμερα να διατηρεί τα επιτόκια «επαρκώς περιοριστικά για όσο διάστημα χρειαστεί».
Περίπου το 53% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα προσαρμόσουν αυτή τη διατύπωση, αν και μόνο το ένα τρίτο αναμένει σαφέστερη καθοδήγηση σχετικά με το πού κατευθύνονται τα επιτόκια.
«Περιμένω νέα διατύπωση ότι η πολιτική πιθανότατα θα κινηθεί σταδιακά προς την ουδέτερη κατεύθυνση», δήλωσε ο Arne Petimezas, αναλυτής της AFS Group.
Μια τέτοια δήλωση θα χρειαζόταν ευρεία συμφωνία μεταξύ των αξιωματούχων σχετικά με το πόσο μπορούν να πέσουν τα επιτόκια προτού η στάση πολιτικής μετατραπεί από περιοριστική σε διευκολυντική. Ενώ οι απόψεις εντός του Διοικητικού Συμβουλίου διαφέρουν, ο επικεφαλής οικονομολόγος Philip Lane τοποθετεί το επίπεδο αυτό περίπου στο 1,5% με 2,5%.
Οι ερωτηθέντες δίνουν ένα στενότερο εύρος. Εννέα στους 10 τοποθετούν το λεγόμενο ουδέτερο επιτόκιο μεταξύ 2% και 2,5%, ενώ σχεδόν τα δύο τρίτα προβλέπουν ότι τα επιτόκια θα είναι τονωτικά μέχρι το τέλος του επόμενου έτους. Μόνο το 11% αναμένει ότι η πολιτική θα παραμείνει περιοριστική.
Ήδη τώρα, η «ακόμη περιοριστική στάση της νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ έχει γίνει παράγοντας κινδύνου», δήλωσε ο Carsten Brzeski της ING, υπογραμμίζοντας τα διαρθρωτικά ζητήματα, τον κίνδυνο ενός εμπορικού πολέμου υπό την ηγεσία των ΗΠΑ και τις πολιτικές διαμάχες της Γαλλίας.
Η τελευταία έχει οδηγήσει σε άνοδο τις αποδόσεις των ομολόγων στη Νο 2 οικονομία της ευρωζώνης, με τη διαφορά μεταξύ των 10ετών ομολόγων της και του συγκρίσιμου γερμανικού χρέους να προσεγγίζει τα επίπεδα που παρατηρήθηκαν για τελευταία φορά κατά τη διάρκεια της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους το 2012.
Ακόμα κι έτσι, μόνο το 8% των ερωτηθέντων σε δημοσκόπηση αναμένει ότι η ΕΚΤ θα ενεργοποιήσει ένα πρόγραμμα που έχει σχεδιαστεί για την αντιμετώπιση των υπερβολικών κινήσεων της αγοράς, γνωστό ως Transmission Protection Instrument, κατά τους επόμενους 12 μήνες.
Μεταξύ των μεγαλύτερων προκλήσεων που θα αντιμετωπίσει η Lagarde την επόμενη εβδομάδα είναι να «καταστήσει σαφές ότι οι παρεμβάσεις του TPI δεν πρόκειται να γίνουν – χωρίς να τρομάξουν τις αγορές», δήλωσε ο Martin Wolburg της Generali.
Η πλειοψηφία των ερωτηθέντων στην έρευνα αναμένει ότι η ΕΚΤ θα μειώσει την πρόβλεψή της για την οικονομική ανάπτυξη το 2025 και θα μειώσει τις προοπτικές της για τον πληθωρισμό φέτος και του χρόνου.
Σχεδόν τα δύο τρίτα θεωρούν ότι η υποεκπλήρωση του στόχου για τις τιμές του 2% μεσοπρόθεσμα αποτελεί μεγαλύτερο κίνδυνο από την υπέρβασή του. Αυτό είναι αυξημένο από 55% πριν από δύο μήνες.
Η πολιτική των ΗΠΑ και οι γεωπολιτικές εντάσεις θεωρούνται ως οι μεγαλύτερες οικονομικές απειλές.
«Η μεγαλύτερη πρόκληση για την ΕΚΤ θα είναι να αποκτήσει έναν έλεγχο των βραχυπρόθεσμων, μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων επιπτώσεων της οικονομικής πολιτικής του Trump», δήλωσε ο Marco Wagner της Commerzbank. «Τέτοιες αναλύσεις μπορούν να γίνουν μόνο με τεράστιες αβεβαιότητες, καθώς οι επερχόμενες πολιτικές των ΗΠΑ δεν είναι ακόμη καθόλου συγκεκριμένες».
Παρόλα αυτά, φαίνεται να υπάρχει συναίνεση ότι οι δασμοί του Trump θα επιβραδύνουν την ανάπτυξη, αλλά δεν θα επηρεάσουν ιδιαίτερα τον πληθωρισμό – βάζοντας την ΕΚΤ σε δύσκολη θέση.
«Οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα πρέπει να διασφαλίσουν ότι υπάρχει επαρκής νομισματική στήριξη για την οικονομία της ευρωζώνης, ώστε να αντιμετωπιστούν οι κίνδυνοι ύφεσης και να μετριαστούν οι κίνδυνοι να υποσκελιστεί και πάλι ο πληθωρισμός μακροπρόθεσμα», δήλωσε ο Dennis Shen της Scope Ratings. «Αλλά η ΕΚΤ θα πρέπει επίσης να διατηρήσει επαρκώς σφιχτή πολιτική βραχυπρόθεσμα για να αντιμετωπίσει τυχόν αναζωπύρωση του πληθωρισμού από τους αντιτίμους».
