Μία ελάχιστη συμφωνία πάνω σε ένα σχέδιο δράσης που θα συνδέεται με τη δίκαιη πράσινη μετάβαση είναι απαραίτητη σύμφωνα με τους συμμετέχοντες στις εκδηλώσεις της πρωτοβουλίας Άθενς ΚΟΠ που ολοκληρώθηκαν την Τετάρτη 4 Δεκεμβρίου.
Στην πρωτοβουλία της Οργάνωσης Γη, που έλαβε χώρα στον πολυχώρο Κ44, συμμετείχαν ο κ. Χρήστος Σούλης, Γραμματέας Περιβάλλοντος & Κλιματικής Αλλαγής της Νέας Δημοκρατίας, Μανώλης Χριστοδουλάκης, Υπεύθυνος Κοινοβουλευτικού Τομέα Περιβάλλοντος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, Μιλτιάδης Ζαμπάρας, Τομεάρχης Περιβάλλοντος και Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ- Προοδευτική Συμμαχία, Αλέξης Χαρίτσης, Πρόεδρος της Νέας Αριστεράς και Πέτρος Κόκκαλης, Γραμματέας του ΚΟΣΜΟΥ, σε συντονισμό της δημοσιογράφου κ. Τασούλας Επτακοίλη.
Καλωσόρισμα απηύθυναν οι κ.κ. Βασίλης Σταμογιάννης, Community Manager της Οργάνωσης Γη, Αντώνης Ζάκας, Συνιδρυτής της Syniparxis Org και Μάρω Ζήνα, μέλος της ομάδας της Άθενς ΚΟΠ, που με αφορμή το ανδροκρατούμενο πάνελ πρότεινε προς τους εκπροσώπους των κομμάτων να υπάρχει στο μέλλον, συνεπικεφαλής άνδρας και γυναίκα σε κάθε τομέα.
Η χρηματοδότηση των ισχυρών προς του αδύνατους
Στις τοποθετήσεις τους οι εκπρόσωποι των πολιτικών κομμάτων κλήθηκαν να αποτιμήσουν την 29η Διεθνή Διάσκεψη των Μερών για την Κλιματική Αλλαγή (COP29) του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών και συμφώνησαν ότι τα ζητήματα της κλιματικής κρίσης θα πρέπει να αποτελούν πεδίο διερεύνησης υπερκομματικών συναινέσεων. Τόνισαν ότι είναι αναγκαίος ο κοινός βηματισμός και μία ελάχιστη συμφωνία πάνω σε ένα σχέδιο δράσης που θα συνδέεται με τη δίκαιη πράσινη μετάβαση. Ανέφεραν ότι αν και η αρχική πρόβλεψη χρηματοδότησης προς τις αναπτυσσόμενες χώρες ήταν 1,3 τρισ. δολάρια, η τελική συμφωνία των 300 δισ. δολαρίων με βάθος χρόνου έως το 2035 ήταν πολύ μικρότερη των προσδοκιών και κατώτερη των περιστάσεων από τις χώρες που φέρουν την ευθύνη. Με αφορμή αυτό τέθηκε το θέμα της κλιματικής δικαιοσύνης, αφού φαινόμενα και καταστροφές που οφείλονται στην κλιματική αλλαγή δεν μπορεί να αντιμετωπίζονται μόνο από χώρες που έχουν την οικονομική δυνατότητα.
Κατά τη διάρκεια της συζήτησης έγινε αναφορά στην εκλογή του Ντόναλντ Τράμπ, και στην πρόθεσή του να αποσύρει τις ΗΠΑ από οποιεσδήποτε διεθνείς συμφωνίες για το κλίμα, γεγονός που επηρεάζει και την Κίνα, ενώ αρνητικά σχολιάστηκε και η απουσία της προέδρου της Κομισιόν κ. Ούρσουλας φον ντερ Λάιεν από τη σύνοδο COP29.
Η πράσινη μετάβαση στην Ελλάδα
Όσον αφορά την πράσινη μετάβαση στην Ελλάδα, οι εκπρόσωποι των κομμάτων αναφέρθηκαν κυρίως στην ενέργεια και τις υποδομές. Τονίστηκε ότι η συντριπτική πλειοψηφία του ηλεκτρικού χώρου καλύπτεται από 4 μεγάλες ενεργειακές εταιρείες που αξιοποιούν ευρωπαϊκά κονδύλια με όρους απορρόφησης και όχι όρους επενδύσεων, ενώ θα μπορούσε να ενισχυθεί η ενεργειακή δημοκρατία, με αποκέντρωση της παραγωγής και με τη συμμετοχή ιδιωτών, συνεταιρισμών και αυτοδιοίκησης. Αυτή τη στιγμή, πάνω από το 30% της πράσινης ενέργειας που παράγεται στην Ελλάδα, χάνεται και δεν αξιοποιείται επειδή δεν έχει λυθεί το ζήτημα της αποθήκευσης, κι ούτε πρόκειται μέχρι το 2030.
Λόγος έγινε και για την ανάγκη εκσυγχρονισμού των υποδομών της χώρας, με έμφαση στην πολιτική προστασία, σε αντιπλημμυρικά έργα, σε θέματα ξηρασίας και λειψυδρίας.
Ο Γραμματέας Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής της Νέας Δημοκρατίας κ. Χρήστος Σούλης κατά τη διάρκεια της τοποθέτησής του ανέφερε, «Είναι θετικό να βρισκόμαστε στο ίδιο τραπέζι, να ανταλλάξουμε απόψεις και να εξάγουμε τα συμπεράσματά μας. Μπορεί να χαράσσουμε διαφορετικές πολιτικές και στρατηγικές, αλλά, έστω και εάν συμφωνούμε ότι διαφωνούμε, κοινός στόχος είναι η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και οι προκλήσεις που αφορούν το περιβάλλον. Όλοι κρινόμαστε από το αποτέλεσμα». Αναφερόμενος στη χώρα μας, τόνισε, «Η Ελλάδα έχει σκύψει πάνω στο πρόβλημα και ήδη παράγει πάνω από το 45%της ενέργειας από ΑΠΕ», ενώ εστίασε στις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης παγκοσμίως, την ανάγκη χρηματοδότησης για την αντιμετώπισή της, τα μέτρα που πρέπει να ληφθούν άμεσα και τις δράσεις που απαιτούνται για την άμβλυνση των συνεπειών της.
«Το σημαντικό όμως είναι ότι η κλιματική κρίση επηρεάζει όλες τις εποχές του χρόνου ,όλες τις χώρες, χωρίς εξαίρεση. Πρέπει να δοθεί έμφαση στις χώρες που δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν αυτά τα φαινόμενα. Η συνεργασία είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την αντιμετώπιση του προβλήματος», πρόσθεσε.
Ο κ. Μανώλης Χριστοδουλάκης, Υπεύθυνος Κοινοβουλευτικού Τομέα Περιβάλλοντος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ σημείωσε πως, «Οι προκλήσεις της κλιματικής κρίσης οφείλουν να είναι πεδίο υπερκομματικών συγκλίσεων, όμως δεν είναι πολιτικά και ιδεολογικά ουδέτερες. Η ενεργειακή μετάβαση δεν αρκεί απλώς να είναι πράσινη. Πρέπει να είναι και δίκαιη. Τα συμπεράσματα από την COP29 στο Μπακού μπορούν να συνοψιστούν στη φράση του Ευρωπαίου Επιτρόπου Δράσης για το κλίμα ‘Δεν κερδίσαμε αυτά που θέλαμε, δεν χάσαμε αυτά που φοβόμασταν’. Δεν πήγαμε πίσω από το ορόσημο της COP28 για την ‘αρχή του τέλους των ορυκτών καυσίμων’, ωστόσο η Διάσκεψη του Μπακού έδειξε μια διπλή ατολμία. Από τη μία, όσον αφορά το ποσό της ετήσιας χρηματοδότησης προς τις αναπτυσσόμενες χώρες, που ήταν κάτω από το 25% αυτού που οι ίδιες ζητούσαν. Από την άλλη, το έλλειμμα μηχανισμών επιβολής μέτρων για την πράσινη μετάβαση. Η ευρύτερη συνθήκη είναι κρίσιμη, η εκλογή Τράμπ δυσχεραίνει το κλιματικό τοπίο, και αυτό αναδεικνύει τον ηγετικό ρόλο που οφείλει να διαδραματίσει η Ευρώπη, ως ένας υπερεθνικός μεταρρυθμιστικός οργανισμός στην παγκόσμια κλιματική μετάβαση. Η αύξηση των συνεισφορών από τις πλουσιότερες χώρες, η κατάργηση των επιδοτήσεων στα ορυκτά καύσιμα, και η ενίσχυση των μηχανισμών τιμολόγησης του άνθρακα, ώστε να χρηματοδοτηθούν επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και πράσινη ανάπτυξη, είναι μερικές από τις προκλήσεις της ευρωπαϊκής προοδευτικής στοχοθεσίας».
Ο κ. Μιλτιάδης Ζαμπάρας, Τομεάρχης Περιβάλλοντος & Ενέργειας του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτικής Συμμαχία δήλωσε, «Η 29η Διάσκεψη για το κλίμα των Ηνωμένων Εθνών για μία ακόμη φορά ήταν πολύ κατώτερη των περιστάσεων αλλά και των αναγκών. Αυτό που πραγματικά διαπιστώσαμε ξανά είναι η υποκρισία των αναπτυγμένων χωρών. Οι χώρες που φέρουν την κύρια ευθύνη για την κλιματική αλλαγή, εμφανίζονται να «μεγαλοψυχούν» προσφέροντας, ουσιαστικά, «ψίχουλα» ως βοήθεια για την επιτάχυνση της πράσινης μετάβασης στις φτωχότερες χώρες. Η εκλογή του Ντόναλντ Τράμπ αλλά και η αύξηση των ακροδεξιών ποσοστών τόσο στην Ευρώπη όσο και σε όλο τον κόσμο είναι ανησυχητικά. Οι αρνητές της κλιματικής κρίσης δεν είναι πια περιθωριακοί είναι στις θέσεις εξουσίας. Ο μόνος τρόπος να μπορέσει να υπάρξει μια αναχαίτιση όλων αυτών των φαινομένων είναι μια ενιαία σύμπραξη των προοδευτικών δυνάμεων σε συνεργασία με την κοινωνία των πολιτών, τους επιστημονικούς και περιβαλλοντικούς φορείς με επίκεντρο όχι μόνο την πράσινη ανάπτυξη αλλά την δίκαιη πράσινη ανάπτυξη».
Ο Πρόεδρος της Νέας Αριστεράς, κ. Αλέξης Χαρίτσης δήλωσε, «Στον δυτικό κόσμο συνολικότερα, αλλά ακόμα περισσότερο στη χώρα μας, η συζήτηση περί κλιματικής κρίσης, και βεβαίως η συζήτηση για την COP29 είναι μια συζήτηση η οποία φαίνεται ότι περισσεύει και η οποία δεν απασχολεί σχεδόν καθόλου τον δημόσιο διάλογο. Εδώ υπάρχει ένα πολύ σοβαρό πολιτικό ζήτημα το οποίο θέτει μπροστά μας δύο πολύ κρίσιμες προϋποθέσεις: Πρώτη προϋπόθεση, να απεμπλακούμε από τη λογική της περίφημης συναίνεσης της Ουάσιγκτον, ότι η οικονομική πολιτική σημαίνει μείωση δημοσίων επενδύσεων, συρρίκνωση του κοινωνικού κράτους και πλήρης παράδοση στον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας. Δεύτερη πολύ σοβαρή προϋπόθεση είναι το ζήτημα της κρατικής παρέμβασης, της επιστροφής του κράτους. Όχι με μια λογική ενός παρωχημένου και αναποτελεσματικού κρατικισμού περασμένων εποχών, αλλά με μια λογική ενός σύγχρονου αναπτυξιακού κράτους, το οποίο θα μπορεί να παράγει δημόσιες πολιτικές και να αξιοποιεί χρηματοδοτήσεις. Θα μπορεί να ελέγχει και να λογοδοτεί στην κοινωνία, θα μπορεί να ενεργοποιεί την τοπική αυτοδιοίκηση, την κοινωνία των πολιτών».
Ο Γραμματέας του ΚΟΣΜΟΥ κ. Πέτρος Κόκκαλης, σημείωσε πως κατά τη διάρκεια της COP29 δεν υπήρξε καμία πρόοδος στο θέμα του παγκόσμιου στόχου για την προσαρμογή και τη μείωση των εκπομπών ρύπων, αλλά όλα επικεντρώθηκαν στα οικονομικά. «Λέμε για χρηματοδότηση των ανεπτυγμένων χωρών του βορά προς τον αναπτυσσόμενο νότο, αλλά αυτές οι χρηματοδοτήσεις περιλαμβάνουν και δάνεια, που ήδη επιβαρύνουν τα πολύ άσχημα δημοσιονομικά των χωρών αυτών». Συνεχίζοντας δήλωσε πως, «Πρέπει να αναμορφωθεί η COP. Δεν έχουμε βρει κάτι άλλο να την αντικαταστήσουμε, ωστόσο όλη αυτή η αρχιτεκτονική τίθεται σε αμφιβολία και κίνδυνο. Καθώς η κλιματική κατάρρευση καλπάζει και η COP29 έδειξε τα όριά της είναι κρίσιμο τα πολιτικά κόμματα να αναλάβουν τις ευθύνες και το ρόλο τους θέτοντας κοινούς στόχους που θα μας βοηθήσουν να προχωρήσουμε απέναντι σε αυτή την έκτακτη κατάσταση με αλληλεγγύη και δημοκρατία».
Η Άθενς ΚΟΠ ολοκληρώθηκε με ερωτήσεις από το κοινό.
