Σε νεα πολιτική δίνη εισήλθε η Γαλλία, καθώς ο πρωθυπουργός Μισέλ Μπαρνιέ αποφάσισε να διακόψει τις διαπραγματεύσεις με την ακροδεξιά της Λε Πεν για τον προϋπολογισμό της κοινωνικής ασφάλισης, ενώ παράλληλα ανακοίνωσε ότι δεν θα θέσει το νομοσχέδιο σε ψηφοφορία.
Πλέον, η Εθνική Συσπείρωση της Λε Πεν αναμένεται, όπως είχε προαναγγείλει, να καταθέσει πρόταση μομφής κατά της κυβέρνησης του Μισέλ Μπαρνιέ, ενώ οι αγορές, παραμένουν σαστισμένες και αναζητούν ψήγματα σταθερότητας, μέσα σε ένα εντελώς ρευστό και δυναμικό πολιτικό σκηνικό.
Ο πρωθυπουργός της Γαλλίας, Μισέλ Μπαρνιέ, άνοιξε τον δρόμο για τα κόμματα της αντιπολίτευσης να επιχειρήσουν να ανατρέψουν την κυβέρνησή του — πιθανότατα την Τετάρτη — ανακοινώνοντας ότι δεν θα υποβάλει τον προϋπολογισμό της κοινωνικής ασφάλισης σε ψηφοφορία.
Ο Μπαρνιέ και το ακροδεξιό κόμμα Εθνική Συσπείρωση της Μαρίν Λεπέν έχουν εμπλακεί σε μια κλιμακούμενη σύγκρουση υψηλού ρίσκου γύρω από το ζήτημα, το οποίο θα μπορούσε να οδηγήσει στην πτώση του πρωθυπουργού ακόμα και μέχρι το τέλος αυτής της εβδομάδας.
Η Γαλλία είναι πλέον έτοιμη να αντιμετωπίσει την αντίδραση των χρηματοοικονομικών αγορών, που συχνά εξαναγκάζουν τις κυβερνήσεις να αλλάξουν πορεία. Καθώς η κρίση εντάθηκε την περασμένη εβδομάδα, οι επενδυτές για λίγο θεώρησαν τη Γαλλία ως χειρότερο πιστωτικό κίνδυνο από την Ελλάδα, της οποίας το χρέος σχεδόν διέλυσε την ευρωζώνη πριν από μια δεκαετία. Η Γαλλία, ως η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης, πιθανότατα θα προκαλέσει αναταράξεις πέρα από τα σύνορά της.
Auditor’s note: Η αντίδραση των αγορών
Στο Χρηματιστήριο ο CAC 40 έκλεισε σχεδόν αμετάβλητος, αφού άνοιξε με απώλειες μεγαλύτερες του 1%, τις οποίες μάζεψε αργότερα, ενώ πέρασε και σε θετικό έδαφος κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης. Οι αποδόσεις των ομολόγων έχουν ενισχυθεί αισθητά, με τη χώρα να δανείζεται για πρώτη φορά με επιτόκιο μεγαλύτερο από της Ελλάδας, αν και η αξιολόγησή της παραμένει ΑΑ-.Η απόδοση του 10ετούς γαλλικού ομολόγου OAT κυμάνθηκε μεταξύ κερδών και απωλειών, διαμορφούμενη γύρω στο 2,9%, καθώς οι επενδυτές αξιολογούν την πολιτική αναταραχή στη χώρα.
Η κυβέρνηση χρησιμοποίησε το άρθρο 49.3 του γαλλικού συντάγματος για να περάσει τον προϋπολογισμό κοινωνικής ασφάλισης χωρίς ψηφοφορία στο κοινοβούλιο, μια κίνηση που πιθανότατα θα προκαλέσει πρόταση μομφής τις επόμενες ημέρες. Το ακροδεξιό κόμμα της Μαρίν Λεπέν, το οποίο κατέχει τις περισσότερες έδρες στο κοινοβούλιο, αναμένεται να υποστηρίξει την πρόταση. Η πολιτική αβεβαιότητα παραμένει υψηλή, δυσκολεύοντας την έγκριση του προϋπολογισμού του 2025 και ασκώντας πιέσεις στα γαλλικά περιουσιακά στοιχεία.
Το γαλλικό ασφάλιστρο κινδύνου έναντι των γερμανικών Bunds ξεπέρασε πρόσφατα τις 90 μονάδες βάσης, το υψηλότερο επίπεδο από το 2012. Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση στοχεύει στη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος από το εκτιμώμενο 6% του ΑΕΠ φέτος στο 5% το 2024, στηριζόμενη σε ένα πρόγραμμα λιτότητας ύψους 60 δισεκατομμυρίων ευρώ.
«Οι Γάλλοι ζητούν και περιμένουν σταθερότητα», δήλωσε ο Μπαρνιέ στους βουλευτές το απόγευμα της Δευτέρας. «Ο καθένας πρέπει να αναλάβει την ευθύνη του, και εγώ αναλαμβάνω τη δική μου».
Υπηρεσιακή κυβέρνηση
Σύμφωνα με το γαλλικό σύνταγμα, η κυβέρνηση μπορεί να περάσει νομοσχέδια χωρίς την έγκριση του κοινοβουλίου. Δεδομένου ότι το έκανε αυτό για τον προϋπολογισμό, οι βουλευτές μπορούν να καταθέσουν πρόταση δυσπιστίας. Αν αυτή επιτύχει, θα απορριφθεί ο νόμος και η κυβέρνηση θα αναγκαστεί να παραιτηθεί.
Μια πρόταση δυσπιστίας αναμένεται πιθανότατα την Τετάρτη. Στη συνέχεια, η κυβέρνηση θα λειτουργεί ως υπηρεσιακή έως ότου οριστεί νέα διοίκηση.
Μετά την ανακοίνωση του Μπαρνιέ, η Λεπέν δήλωσε ότι η Εθνική Συσπείρωση θα καταθέσει τη δική της πρόταση δυσπιστίας και θα στηρίξει εκείνη της αριστεράς. Ο προϋπολογισμός, δήλωσε στους δημοσιογράφους, θα «αναγκάσει τους Γάλλους να πληρώσουν τις συνέπειες της ανικανότητας του [Προέδρου της Γαλλίας Εμανουέλ] Μακρόν τα τελευταία επτά χρόνια».
Αν δεν συμβεί κάποιο απίθανο σενάριο, στο οποίο μία από τις μεγάλες ομάδες της αντιπολίτευσης του Μπαρνιέ κάνει πίσω, η κυβέρνηση θα πέσει πριν το τέλος της εβδομάδας. Ωστόσο, πρόωρες εκλογές δεν μπορούν να προκηρυχθούν πριν το επόμενο καλοκαίρι, που σημαίνει ότι η επόμενη κυβέρνηση θα πρέπει να αντιμετωπίσει το ίδιο κατακερματισμένο πολιτικό τοπίο.
Αυτή θα είναι η πρώτη επιτυχής πρόταση δυσπιστίας από το 1962 και μόλις η δεύτερη από τη δημιουργία της σημερινής Γαλλικής Δημοκρατίας το 1958.
Τη Δευτέρα, το κόστος δανεισμού για τα δεκαετή κρατικά ομόλογα της Γαλλίας διευρύνθηκε σε σχέση με εκείνα της Γερμανίας, φτάνοντας νέα 12ετή υψηλά. Το μέτρο αυτό αντανακλά πόσο πιο ριψοκίνδυνο θεωρεί η αγορά το δανεισμό στη Γαλλία σε σχέση με τη Γερμανία. Όσο μεγαλύτερη η διαφορά, τόσο μεγαλύτερος ο αντιληπτός κίνδυνος.
Σε ρόλο ρυθμιστή
Αρχικά, το κόμμα της Λεπέν ήταν διατεθειμένο να διαδραματίσει ρόλο ρυθμιστή, επιτρέποντας στον Μπαρνιέ να παραμείνει στην εξουσία με αντάλλαγμα ορισμένες παραχωρήσεις. Ωστόσο, το ακροδεξιό κόμμα στη συνέχεια έδειξε πως ήταν έτοιμο να στραφεί εναντίον του 73χρονου πρωθυπουργού, κατηγορώντας τον ότι δεν πήρε στα σοβαρά τις ανησυχίες του.
Ο πρόεδρος της Εθνικής Συσπείρωσης, Ζορντάν Μπαρντέλα, προειδοποίησε το πρωί της Δευτέρας ότι θα χρειαστεί «ένα θαύμα της τελευταίας στιγμής» για να αλλάξει γνώμη το κόμμα σχετικά με την ψήφο κατά της κυβέρνησης.
Για λίγες ώρες τη Δευτέρα, φάνηκε ότι ένα τέτοιο θαύμα ίσως να είχε έρθει με τη μορφή δήλωσης από το γραφείο του πρωθυπουργού. Ο Μπαρνιέ είχε υποχωρήσει σε ένα βασικό αίτημα του ακροδεξιού κόμματος, δεσμευόμενος ότι η κυβέρνηση δεν θα σταματήσει την αποζημίωση ασθενών για ορισμένα είδη φαρμάκων.
Παζάρια και… νάρκες
Ο Μπαρνιέ είχε ήδη κάνει σημαντικές παραχωρήσεις προς την ακροδεξιά — συμφωνώντας να περιορίσει την πρόσβαση στην δημόσια υγειονομική περίθαλψη για παράτυπους μετανάστες — αλλά δεν είχε δημόσια αποδώσει εύσημα στην Εθνική Συσπείρωση για αυτές τις αλλαγές, προς δυσαρέσκεια της Λεπέν.
Αυτή τη φορά, ωστόσο, ο πρωθυπουργός ανέφερε ονομαστικά το ακροδεξιό κόμμα και την υποψήφια πρόεδρό του: «Πολλές απαιτήσεις τέθηκαν για αυτό το θέμα. Η κυρία Μαρίν Λεπέν, εκπροσωπώντας την Εθνική Συσπείρωση, υπενθύμισε αυτό στον πρωθυπουργό κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής συνομιλίας [το πρωί της Δευτέρας]. Η κυβέρνηση δεσμεύεται να μην σταματήσει την αποζημίωση φαρμάκων το 2025.»
Παρόλα αυτά, αυτό δεν φαίνεται να αρκεί για τη Λεπέν, η οποία πλέον ζητά η κυβέρνηση να κάνει μία ακόμη δαπανηρή παραχώρηση εφαρμόζοντας πλήρη αναπροσαρμογή των συντάξεων με βάση τον πληθωρισμό από την 1η Ιανουαρίου. «Είναι απόφαση της κυβέρνησης να το αποδεχτεί ή όχι», δήλωσε η Λεπέν μετά τη δήλωση του γραφείου του πρωθυπουργού
