Την αποπομπή του υπουργού Οικονομικών και αρχηγού του Κόμματος των Ελεύθερων Δημοκρατών (FDP), Christian Lindner, ανακοίνωσε νωρίτερα ο Γερμανός καγκελάριος Olaf Scholz.
Την ανακοίνωση ακολούθησε η αποχώρηση του FDP από τον κυβερνητικό συνασπισμό με τον Scholz να δηλώνει ότι θα ζητήσει από την Bundestag ψήφο εμπιστοσύνης στις 15 Ιανουαρίου.
Εφόσον οι βουλευτές το αποφασίσουν, οι εκλογές θα μπορούσαν να διενεργηθούν το αργότερο στο τέλος Μαρτίου, πρόσθεσε και σημείωσε ότι έως το τέλος του τρέχοντος έτους θα πρέπει η Βουλή να ψηφίσει κρίσιμα νομοσχέδια, για το συνταξιοδοτικό και για την στήριξη της βιομηχανίας. Για τον σκοπό αυτό, ο καγκελάριος ανέφερε ότι θα συναντηθεί άμεσα με τον αρχηγό του Χριστιανοδημοκρατικού Κόμματυος (CDU) Friedrich Merz.
O Scholz κατηγορεί τον Lindner, ότι αρνήθηκε την πρόταση να ανασταλούν οι κανόνες που περιορίζουν τον νέο δανεισμό για να βοηθηθεί η κάλυψη του ελλείμματος στον προϋπολογισμό του επόμενου έτους.
«Πολύ συχνά ο Lindner μπλόκαρε λύσεις, πολύ συχνά έκανε κατάχρηση της εμπιστοσύνης μου», δήλωσε ο Scholz σε ασυνήθιστα αιχμηρά σχόλια το βράδυ της Πέμπτης. “Ο Lindner ενδιαφέρεται για τη βραχυπρόθεσμη επιβίωση του κόμματός του. Ένας τέτοιος εγωισμός είναι εντελώς ακατανόητος».
Η κίνησή του δεν ήταν απροσδόκητη δεδομένης της συνεχιζόμενης διαμάχης του συνασπισμού για τον προϋπολογισμό του 2025 και την αντιμετώπιση των προκλήσεων που αντιμετωπίζει η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης.
Ο Scholz υποστήριξε ότι η Γερμανία χρειάζεται «περισσότερο δημοσιονομικό περιθώριο» για να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει.
«Η κατάσταση είναι σοβαρή. Υπάρχει ένας πόλεμος στην Ευρώπη, αυξανόμενες εντάσεις στη Μέση Ανατολή, η οικονομία βρίσκεται σε στασιμότητα», δήλωσε ο Scholz. «Οι εταιρείες χρειάζονται στήριξη τώρα».
Οι Γερμανοί καγκελάριοι δεν έχουν την εξουσία να προκηρύξουν πρόωρες εκλογές, η οποία ανήκει στον ομοσπονδιακό πρόεδρο, αλλά μπορούν να προσπαθήσουν να τις προκαλέσουν χάνοντας σκόπιμα μια ψήφο εμπιστοσύνης στην κάτω βουλή του κοινοβουλίου.
Μόλις ο Scholz αποτύχει να συγκεντρώσει την πλειοψηφία στην ψηφοφορία της 15ης Ιανουαρίου, μπορεί να ζητήσει από τον πρόεδρο Frank-Walter Steinmeier, πρώην αντικαγκελάριο των Σοσιαλδημοκρατών, να παρέμβει και να διαλύσει το κοινοβούλιο. Οι εκλογές θα πρέπει τότε να διεξαχθούν εντός 60 ημερών.
Ο Scholz και οι υπουργοί του έχουν παρουσιάσει μια δυσλειτουργική εικόνα τις τελευταίες εβδομάδες, πραγματοποιώντας αντικρουόμενες συναντήσεις με βιομηχανικούς ομίλους και αξιωματούχους της εργασίας και δημοσιεύοντας αντικρουόμενα έγγραφα πολιτικής που μοιάζουν με προεκλογικές διακηρύξεις.
Ένα ιδιαίτερο σημείο διαμάχης είναι η επιμονή του Lindner να επιμείνει η Γερμανία αυστηρά στους κανόνες που περιορίζουν τον νέο δανεισμό. Αυτό έχει ενοχλήσει το SPD του Scholz και τους Πράσινους, οι οποίοι τάσσονται υπέρ της επέκτασης του χρέους για τη χρηματοδότηση πρωτοβουλιών όπως η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και η ενίσχυση του στρατού.
Σημειώνεται ότι η συντηρητική συμμαχία CDU/CSU υπό τον Friedrich Merz προηγείται σήμερα στις δημοσκοπήσεις με ποσοστό άνω του 30% των ψήφων και θα ήταν σε πλεονεκτική θέση για να κερδίσει μια πρόωρη προσφυγή στις κάλπες, επαναφέροντάς την στην εξουσία μετά την ήττα της από το SPD του Scholz πριν από τρία χρόνια.
Η κυβερνητική αναταραχή, όπως αναμεταδίδει το Bloomberg, έρχεται στον απόηχο της επανεκλογής του Donald Trump στις ΗΠΑ, η οποία αύξησε την προοπτική ενός νέου διατλαντικού εμπορικού πολέμου και ανάγκασε σε επανεκτίμηση της αμυντικής σχέσης της Ευρώπης με την Ουάσινγκτον. Η Γερμανία παλεύει επίσης με μια στασιμότητα της οικονομίας της, η οποία έχει δει μια μακρά υποχώρηση του σημαντικού μεταποιητικού της τομέα.
Οι εικασίες ότι η νίκη του Trump στις αμερικανικές εκλογές της Τρίτης και οι πιθανοί κλυδωνισμοί για τη χάραξη παγκόσμιας πολιτικής θα ωθούσαν τον Scholz και τους εταίρους του να συνεχίσουν την κυβερνητική τους θητεία για χάρη της σταθερότητας αποδείχθηκαν εκτός πραγματικότητας.
Το FDP συγκεντρώνει σήμερα ποσοστό μόλις 3%, από 11,5% στις εκλογές του 2021, με αποτέλεσμα να κινδυνεύει να χάσει το όριο του 5% για την είσοδο στο κοινοβούλιο.
Αν και η διαφορά είναι πιθανό να μειωθεί, οι τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η υποστήριξη για το CDU/CSU του Merz είναι υπερδιπλάσια από την υποστήριξη για το κόμμα του Scholz. Το SPD βρίσκεται με ποσοστό περίπου 16% στην τρίτη θέση, πίσω από την ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία που βρίσκεται στη δεύτερη θέση με ποσοστό περίπου 17%.
Οι Πράσινοι βρίσκονται στο 11% περίπου στην τέταρτη θέση, ενώ ένα νέο ακροαριστερό κόμμα – η Συμμαχία Sahra Wagenknecht – είναι πέμπτο με 8% περίπου.