Τα στοιχεία για τη μείωση των τουριστικών εσόδων τον Ιούλιο και τον Αύγουστο, τη μείωση της κατά κεφαλή δαπάνης και την επιβάρυνση που δημιουργεί ο τουρισμός στο Real Estate και τα δίκτυα ενέργειας έχουν προκαλέσει ανησυχία, δεν ήταν όμως άγνωστα, αλλά το πολιτικό προσωπικό και πολλά media είχαν επιλέξει να τα παραβλέπουν, εμφορούμενοι από την γενικότερη αισιοδοξία που δημιουργεί η αύξηση των αφίξεων…
Τη μυωπική στάση του πολιτικού προσωπικού και των επαγγελματιών του κλάδου πληρώνει ο ελληνικός τουρισμός, καθώς -όπως αποδεικνύεται- ενδείξεις και προειδοποιήσεις είτε παραβλέφθηκαν, είτε αγνοήθηκαν με αποτέλεσμα τη μείωση των εσόδων από τον τουρισμό, υποβάθμιση του μίγματος των τουριστών και την απώλεια ανταγωνιστικότητας σε επίπεδο προϊόντος.
Έτσι, η τουριστική βιομηχανία, που αποτέλεσε λοκομοτίβα για τη διατήρηση υψηλών ρυθμών ανάπτυξης στην οικονομία και το Real Estate φαίνεται ότι δύσκολα θα μπορέσει να συντηρήσει τα περιθώρια κέρδους που είχε τα προηγούμενα χρόνια, προοπτική που θα μπορούσε να υπονομεύσει νέες επενδύσεις και να θέσει σε καθεστώς αναθεώρησης και εν εξελίξει project.
Να σημειωθεί ότι οι ταξιδιωτικές εισπράξεις κατέγραψαν μείωση 1,8%, παρά την άνοδο των αφίξεων 6,6% με πτώση της τουριστικής δαπάνης κατά 8,8% τον υψηλότερο στην τουριστική κίνηση μήνα του χρόνου τον Αύγουστο στην Ελλάδα. Τον Ιούλιο επίσης οι εισπράξεις ήταν μειωμένες κατά 4,2% παρά την άνοδο των αφίξεων.
Οι απειλές για το τουριστικό προϊόν
Το crisismonitor.gr μετά από αποστολές σε πόλεις της Γερμανίας όπου λειτουργούν μεγάλα ταξιδιωτικά πρακτορεία, μετά από δύο συμμετοχές σε διεθνή αεροπορικά συνέδρια του εξωτερικού έχει γράψει σε άρθρα του πώς: ο ελληνικός τουρισμός απειλείται από τον άνοιγμα νέων αεροπορικών κατευθείαν πτήσεων προς νέους μοναδικούς άγνωστους άλλοτε προορισμούς που έχουν κάνει σοβαρή δουλειά, αξιοποιώντας στο έπακρο Ευρωπαϊκά χρηματοδοτικά κονδύλια.
Απειλείται από τις υπερχρεώσεις και τις κατά κάποιον τρόπον κρυφές χρεώσεις στην εστίαση, τα ξενοδοχεία και τα αεροπορικά, αλλά και από τις φυσικές καταστροφές και κυρίως τις πυρκαγιές που καίνε την Ελλάδα. Απειλείται από την έλλειψη ενός ολιστικού επαγγελματικού τουριστικού μοντέλου. Από την προχειρότητα και ανικανότητα των Αρχών να υποβάλλουν προτάσεις που να επαληθεύεται η αποδοτικότητα τους, ώστε η χώρα αντί να διασκορπίζει και σπαταλά Ευρωπαϊκούς πόρους να αντλήσει χρηματοδοτικά κονδύλια, ΕΣΠΑ κτλ για την συνολική αναμόρφωση των πόλεων της. Παρόμοια κονδύλια έχουν δουλέψει με επιτυχία άλλες Ευρωπαϊκές πόλεις για παράδειγμα στις διασυνδέσεις και τις μεταφορές των δημοσίων μέσων μεταφοράς, οι υπογειοποιήσεις κεντρικών λεωφόρων μεγαλουπόλεων με την δημιουργία μεγάλων εκτάσεων πάρκων και δρόμων για πεζοπορία και ποδηλασία. Και ενώ, σε όλη την Ευρώπη επενδύουν στην αναμόρφωση των πόλεων αξιοποιώντας κάθε μέσο, στην Ελλάδα αυτό που ακούγεται περισσότερο ως επένδυση είναι οι ψηφιακοί οδηγοί τουριστών στις πόλεις και τα συναφή.
Φυσικές καταστροφές, γεωπολιτικό ρίσκο και οργανωμένο έγκλημα
Ο ελληνικός τουρισμός επίσης απειλείται από τις οικονομικές κρίσεις και τη γεωπολιτική ρευστότητα.
Οι σχέσεις με τη Ρωσία έχουν πληγεί, οι σχέσεις με την Κίνα δεν βελτιώνονται με ρυθμούς που θα αποδίδουν, ενώ η αύξηση της εξάρτησης από τουρίστες από το Ισραήλ υπονομεύει την ανθεκτικότητα των μικρών μονάδων, κυρίως λόγω του αυξημένου κόστους εξυπηρέτησης αυτών των πελατών του αντικτύπου που συχνά έχουν.
Επίσης, η Ελλάδα χωρίς σαφή εκστρατεία μάρκετινγκ και μετά από τα κανόνια σε μεγάλα ταξιδιωτικά γραφεία του Εξωτερικού δεν φαίνεται να έχει κατασταλάξει στο είδος, ύφος και την γεωγραφική κατανομή του τουρισμού που θέλει να προσεγγίσει.
Οι φωτιές, η προβληματική ανταπόκριση των αρχών στις φυσικές καταστροφές, η κλιματική αλλαγή και η έλλειψη επενδύσεων σε υποδομές, καθώς και η βαριά ειδησεογραφία για τη δράση του οργανωμένου εγκλήματος και ιδιαίτερα σε κορυφαίους τουριστικούς προορισμούς, όπως η Μύκονος και η Σαντορίνη, επιδεινώνουν την εικόνα στο εξωτερικό. Η επιχείρηση κάθαρσης των δύο μεγάλων νησιών από το οργανωμένο έγκλημα έδειξε να αποδίδει καρπούς στην προσέλκυση νέων επενδύσεων, καθώς Four Seasons και Hilton έχουν προγραμματίσει επενδύσεις, ενώ και μεγάλες ελληνικές εταιρίες όπως η Intrakat έχουν σπεύσει να αναμορφώσουν και να ισχυροποιήσουν την παρουσία τους. Στο μεταξύ όμως, η τουριστική κίνηση και τα έσοδα έχουν καταρρεύσει στους συγκεκριμένους προορισμούς.
Βάζουν ανεμογεννήτριες, αλλά λείπουν δίκτυα και υποδομές
Αν σε αυτά προστεθεί η “πράσινη απόβαση”, δηλαδή τα μαζικά project τοποθέτησης ανεμογεννητριών, που πλήττουν τη φυσική ομορφιά, παρά τις αντιδράσεις των κατοίκων, τότε η προοπτική προσέλκυσης τουρισμού υψηλής εισοδηματικής κλίμακας θολώνει.
Η διαμόρφωση όμως βιώσιμου τουριστικού προϊόντος απαιτεί επενδύσεις σε δίκτυα και υποδομές: Μεταφορών, ηλεκτρισμού, ύδρευσης και υγειονομικής περίθαλψης. Η θέση της Ελλάδας σε αυτά είναι χαμηλή, οι εξαγγελθείσες προοπτικές δεν φαίνονται ικανές να καλύψουν το κενό και έτσι οι προοπτικές δεν βελτιώνονται αλλά εξασθενούν.
Τα Τέμπη και η έλλειψη τρένων ευρωπαϊκού επιπέδου, το ολιγοπωλιακό καθεστώς στις τουριστικές μεταφορές, σε αερομεταφορές και ναυτιλία, το υψηλό κόστος των καυσίμων, η περιορισμένη ανάπτυξη δικτύου ταχυφορτιστών αυτοκινήτων
Σκουπίδια και VIP τουρίστες… a no go
Ο ελληνικός τουρισμός επίσης απειλείται από την κακή διαχείριση των απορριμμάτων που στοιβάζονται σε γωνιές έξω από ορισμένα ξενοδοχεία ή στοιβάζονται σε περιοχές. προκαλώντας οσμές και αποκρουστικές εικόνες στους ταξιδιώτες σύμφωνα με μαρτυρίες στο crisisomonitor ανθρώπων από τον τουρισμό που διαθέτουν πολυτελείς επαύλεις στην Σαντορίνη και που δηλώνουν απογοητευμένοι από την ποιότητα του ελληνικού τουρισμού. Οι ίδιοι καταγγέλλουν το πράσινο τέλος εισπράττεται, δεν ανταποδίδεται και δεν εκπληρώνει το στόχο του. Το γεγονός αυτό προκαλεί αθροιστικές βλάβες στον τουρισμό ενώ φρενάρει ακόμα περισσότερο του τους VIP τουρίστες οι οποίοι θα επιλέξουν άλλους προορισμούς.
Η κίνηση από τις κυριότερες αγορές
Τον Αύγουστο του 2024, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις μειώθηκαν κατά 1,8% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2023. Αναλυτικότερα, αύξηση κατά 5,1% κατέγραψαν οι εισπράξεις από κατοίκους των χωρών της ΕΕ-27, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 2.599,2 εκατ. ευρώ, έναντι 2.473,8 εκατ. ευρώ τον αντίστοιχο μήνα του 2023, ενώ οι εισπράξεις από κατοίκους των λοιπών χωρών εμφάνισαν μείωση κατά 13,9% (Αύγουστος 2024: 1.506,4 εκατ. ευρώ, Αύγουστος 2023: 1.750,3 εκατ. ευρώ). Ειδικότερα, όσον αφορά τις σημαντικότερες χώρες προέλευσης ταξιδιωτών από τη ζώνη του ευρώ, οι εισπράξεις από τη Γερμανία αυξήθηκαν κατά 13,0% και διαμορφώθηκαν στα 729,2 εκατ. ευρώ, ενώ οι εισπράξεις από τη Γαλλία μειώθηκαν κατά 9,6% και διαμορφώθηκαν στα 331,7 εκατ. ευρώ. Αυξημένες κατά 18,5% ήταν οι εισπράξεις από την Ιταλία, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 396,1 εκατ. ευρώ.
Από τις λοιπές χώρες, μείωση κατά 14,6% παρουσίασαν οι εισπράξεις από το Ηνωμένο Βασίλειο, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 647,3 εκατ. ευρώ, ενώ αύξηση κατά 14,7% εμφάνισαν οι εισπράξεις από τις ΗΠΑ, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 215,9 εκατ. ευρώ. Τέλος, δεν σημειώθηκαν εισπράξεις από τη Ρωσία, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος.
