Καμπανάκι κινδύνου για τη δυναμική του ελλείμματος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών κρούουν τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, καθώς παρά τη σημαντική αύξηση των τουριστικών εσόδων, το έλλειμμα διευρύνθηκε στα 8,8 δισ. στο πρώτο εξάμηνο, δημιουργώντας τρύπα που υπονομεύει την αναπτυξιακή δυναμική και τη δημοσιονομική ισορροπία.
Σε σανίδα σωτηρίας για το ισοζύγιο πληρωμών εξελίσσεται το ταξιδιωτικό ισοζύγιο, καθώς συνεχίζει να παράγει αυξανόμενα πλεονάσματα, καθώς τα τουριστικά έσοδα τρέχουν με ρυθμό που υπερβαίνει τον πληθωρισμό και τις προβλέψεις του προϋπολογισμού, ταυτόχρονα όμως το έλλειμμα ισοζύγιο.
Το πρώτο εξάμηνο του 2024, το έλλειμμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων διευρύνθηκε σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023 και διαμορφώθηκε σε 9,4 δισεκ. ευρώ. Με εξαίρεση τα τουριστικά έσοδα, στο εξάμηνο, καταγράφονται ελλείμματα παντού, ενώ τρομάζει η αρνητική ροή στο ισοζύγιο κεφαλαίων, που καταδεικνύει απουσία Άμεσων Ξένων Επενδύσεων.
Με 12,2% έτρεξαν στο 6μηνο τα τουριστικά έσοδα σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε η Τράπεζα της Ελλάδος, επιτρέποντας μάλιστα τον Ιούνιο να καταγραφεί πλεόνασμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών.
Μάλιστα, για τον Ιούνιο του 2024 η ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών πέρασε σε πλεόνασμα, έναντι ελλείμματος το 2023 λόγω των ταξιδιωτικών εισπράξεων. Ωστόσο, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών στο πρώτο εξάμηνο, αυξήθηκε κατά 693,4 εκατ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023 και διαμορφώθηκε σε 8,8 δισ. ευρώ.
Με βάση τα δεδομένα, τα ταξιδιωτικά έσοδα τους πρώτους έξι μήνες του έτους διαμορφώθηκαν σε 6,9 δισ. ευρώ έναντι 6,1 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2023. Προστέθηκαν δηλαδή 754 εκατ. ευρώ ή άνοδος 12,2%. Στο διάστημα αυτό οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 15,5%.
Ειδικά για τον Ιούνιο ωστόσο, ο ρυθμός αύξησης είναι πιο περιορισμένος, στο 7,7%. Τον συγκεκριμένο μήνα τα έσοδα διαμορφώθηκαν σε 3,11 δισ. ευρώ έναντι 2,89 δισ. ευρώ την αμέσως προηγούμενη χρονιά, με τη θετική διαφορά στα 223 εκατ. ευρώ.
Από τα στοιχεία διαμορφώνεται τάση υποχώρηση της κατα κεφαλή δαπάνης, χωρίς ωστόσο να δημιουργείται ανησυχία για τη δυναμική.
Τα στοιχεία της ΤτE
Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών
Τον Ιούνιο του 2024, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών κατέγραψε πλεόνασμα ύψους 270,8 εκατ. ευρώ, έναντι ελλείμματος τον αντίστοιχο μήνα του 2023.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών περιορίστηκε, λόγω της ταυτόχρονης αύξησης των εξαγωγών και μείωσης των εισαγωγών. Σε τρέχουσες τιμές, οι εξαγωγές αγαθών αυξήθηκαν κατά 3,3% (-2,0% σε σταθερές τιμές), ενώ οι εισαγωγές αγαθών μειώθηκαν κατά 1,4% (-3,1% σε σταθερές τιμές). Ειδικότερα, σε τρέχουσες τιμές οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα παρουσίασαν μείωση κατά 5,8% (-9,2% σε σταθερές τιμές), ενώ οι εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα υποχώρησαν κατά 1,5% (-1,8% σε σταθερές τιμές).
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών κατέγραψε άνοδο, λόγω της βελτίωσης πρωτίστως του ισοζυγίου ταξιδιωτικών υπηρεσιών και δευτερευόντως του ισοζυγίου μεταφορών. Σε σχέση με τον Ιούνιο του 2023, οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 8,8% και οι σχετικές εισπράξεις κατά 7,7%.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων μειώθηκε σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2023, αντανακλώντας την αύξηση των καθαρών εισπράξεων από λοιπά πρωτογενή εισοδήματα και την παράλληλη μείωση των καθαρών πληρωμών για τόκους, μερίσματα και κέρδη. Το έλλειμμα του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων κατέγραψε μικρή βελτίωση σε σχέση με τον Ιούνιο του 2023, ως αποτέλεσμα της μείωσης των καθαρών πληρωμών στους λοιπούς, εκτός της γενικής κυβέρνησης, τομείς της οικονομίας.
Το πρώτο εξάμηνο του 2024, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε κατά 693,4 εκατ. ευρώ σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023 και διαμορφώθηκε σε 8,8 δισεκ. ευρώ.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών αυξήθηκε λόγω της ταυτόχρονης μείωσης των εξαγωγών και αύξησης των εισαγωγών. Σε τρέχουσες τιμές, οι εξαγωγές αγαθών μειώθηκαν κατά 2,9% (‑5,9% σε σταθερές τιμές) και οι εισαγωγές αγαθών αυξήθηκαν κατά 3,4% (3,8% σε σταθερές τιμές). Ειδικότερα, σε τρέχουσες τιμές οι εξαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα παρουσίασαν μείωση κατά 4,4%, ενώ οι αντίστοιχες εισαγωγές κατέγραψαν αύξηση κατά 4,0% (‑7,3% και 4,4% σε σταθερές τιμές αντίστοιχα).
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών διευρύνθηκε, παρά τη βελτίωση πρωτίστως του ισοζυγίου ταξιδιωτικών υπηρεσιών και δευτερευόντως του ισοζυγίου μεταφορών. Σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2023, οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 15,5% και οι σχετικές εισπράξεις κατά 12,2%.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων σημείωσε άνοδο σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023, κυρίως λόγω της μείωσης των καθαρών εισπράξεων από λοιπά πρωτογενή εισοδήματα. Το πλεόνασμα του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων σχεδόν διπλασιάστηκε έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2023, λόγω της αύξησης των καθαρών εισπράξεων στους λοιπούς, εκτός της γενικής κυβέρνησης, τομείς της οικονομίας.
Ισοζύγιο Κεφαλαίων
Τον Ιούνιο του 2024, το ισοζύγιο κεφαλαίων κατέγραψε πλεόνασμα ύψους 76,2 εκατ. ευρώ, έναντι ελλείμματος τον αντίστοιχο μήνα του 2023, αντανακλώντας την καταγραφή καθαρών εισπράξεων έναντι καθαρών πληρωμών στους λοιπούς, εκτός της γενικής κυβέρνησης, τομείς της οικονομίας.
Το πρώτο εξάμηνο του 2024, το ισοζύγιο κεφαλαίων εμφάνισε έλλειμμα, έναντι πλεονάσματος την αντίστοιχη περίοδο του 2023, το οποίο διαμορφώθηκε σε 566,0 εκατ. ευρώ, λόγω της μείωσης των καθαρών εισπράξεων της γενικής κυβέρνησης, καθώς και της καταγραφής καθαρών πληρωμών έναντι καθαρών εισπράξεων στους λοιπούς, εκτός γενικής κυβέρνησης, τομείς της οικονομίας.
Συνολικό Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών και Κεφαλαίων
Τον Ιούνιο του 2024, το συνολικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων (το οποίο αντιστοιχεί στις ανάγκες της οικονομίας για χρηματοδότηση από το εξωτερικό) παρουσίασε πλεόνασμα ύψους 347,0 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2023, όταν είχε καταγραφεί έλλειμμα.
Το πρώτο εξάμηνο του 2024, το έλλειμμα του συνολικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών και κεφαλαίων διευρύνθηκε σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023 και διαμορφώθηκε σε 9,4 δισεκ. ευρώ.
Ισοζύγιο Χρηματοοικονομικών Συναλλαγών
Τον Ιούνιο του 2024, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, οι απαιτήσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού κατέγραψαν καθαρές ροές ύψους 323,2 εκατ. ευρώ και οι υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού καθαρές ροές ύψους 520,7 εκατ. ευρώ, χωρίς αξιοσημείωτες συναλλαγές.
Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η μείωση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού αντανακλά κυρίως την υποχώρηση κατά 1,2 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεών τους σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού. Η μείωση των υποχρεώσεών τους οφείλεται κυρίως στην υποχώρηση κατά 441,0 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ελληνικά ομόλογα και έντοκα γραμμάτια.
Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων καταγράφηκε άνοδος των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού, λόγω της αύξησης κατά 470,0 εκατ. ευρώ της χορήγησης δανείων σε μη κατοίκους από εγχώρια χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, της στατιστικής προσαρμογής που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 452,0 εκατ. ευρώ) και, σε μικρότερο βαθμό, της αύξησης κατά 230,0 εκατ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό. Η άνοδος των υποχρεώσεών τους προέρχεται κυρίως από τη στατιστική προσαρμογή που συνδέεται με την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 452,0 εκατ. ευρώ), η οποία αντισταθμίστηκε, ως ένα βαθμό, από τη μείωση κατά 281,5 εκατ. ευρώ των δανειακών υποχρεώσεών τους προς μη κατοίκους.
Το πρώτο εξάμηνο του 2024, στην κατηγορία των άμεσων επενδύσεων, οι απαιτήσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού κατέγραψαν καθαρές ροές ύψους 885,4 εκατ. ευρώ και οι υποχρεώσεις των κατοίκων έναντι του εξωτερικού, που αντιστοιχούν σε άμεσες επενδύσεις μη κατοίκων στην Ελλάδα, σημείωσαν καθαρές ροές ύψους 2,1 δισεκ. ευρώ.
Στις επενδύσεις χαρτοφυλακίου, η αύξηση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται κατά το μεγαλύτερο μέρος της στην άνοδο κατά 4,0 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια του εξωτερικού. Η αύξηση των υποχρεώσεών τους αντανακλά κυρίως την άνοδο κατά 5,9 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε ελληνικά ομόλογα και έντοκα γραμμάτια, καθώς και την αύξηση κατά 1,6 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε μετοχές εγχώριων επιχειρήσεων.
Στην κατηγορία των λοιπών επενδύσεων, η μείωση των απαιτήσεων των κατοίκων έναντι του εξωτερικού οφείλεται κυρίως στην υποχώρηση κατά 4,9 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων κατοίκων σε καταθέσεις και repos στο εξωτερικό, η οποία αντισταθμίστηκε μερικώς από την αύξηση κατά 879,9 εκατ. ευρώ της χορήγησης δανείων σε μη κατοίκους και τη στατιστική προσαρμογή για την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 464,0 εκατ. ευρώ). Η μείωση των υποχρεώσεών τους συνδέεται με την υποχώρηση κατά 3,0 δισεκ. ευρώ των δανειακών υποχρεώσεών τους προς μη κατοίκους, που αντισταθμίστηκε ως ένα βαθμό από την αύξηση κατά 2,5 δισεκ. ευρώ των τοποθετήσεων μη κατοίκων σε καταθέσεις και repos στην Ελλάδα (περιλαμβάνεται και ο λογαριασμός TARGET) και τη στατιστική προσαρμογή για την έκδοση τραπεζογραμματίων (κατά 464,0 εκατ. ευρώ).
Στο τέλος Ιουνίου του 2024, τα συναλλαγματικά διαθέσιμα της χώρας διαμορφώθηκαν σε 13,3 δισεκ. ευρώ, έναντι 12,0 δισεκ. ευρώ στο τέλος Ιουνίου του 2023.
Το πλεόνασμα του ισοζυγίου υπηρεσιών διευρύνθηκε, λόγω της βελτίωσης πρωτίστως του ισοζυγίου ταξιδιωτικών υπηρεσιών και δευτερευόντως του ισοζυγίου μεταφορών. Σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2023, οι αφίξεις μη κατοίκων ταξιδιωτών αυξήθηκαν κατά 15,5% και οι σχετικές εισπράξεις κατά 12,2%.
Το έλλειμμα του ισοζυγίου πρωτογενών εισοδημάτων σημείωσε άνοδο σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2023, κυρίως λόγω της μείωσης των καθαρών εισπράξεων από λοιπά πρωτογενή εισοδήματα. Το πλεόνασμα του ισοζυγίου δευτερογενών εισοδημάτων σχεδόν διπλασιάστηκε έναντι της αντίστοιχης περιόδου του 2023, λόγω της αύξησης των καθαρών εισπράξεων στους λοιπούς, εκτός της γενικής κυβέρνησης, τομείς της οικονομίας.
