Ο ηγέτης του πολιτικού σκέλους της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγια δολοφονήθηκε στην Τεχεράνη, από εκτελεστή που φέρεται να έχει λάβει εντολές από το Ισραήλ, σηματοδοτώντας τη μεγαλύτερη έως σήμερα κλιμάκωση, κόντρα στις πιέσεις της διεθνούς κοινότητας και των ΗΠΑ για αποκλιμάκωση.
Με δύο πλήγματα στην πρωτεύουσα του Λιβάνου τη Βηρυτό κατά ηγετικού στελέχους της Χεζμπολάχ και στην πρωτεύουσα του Ιράν, κατά του πολιτικού ηγέτη της Χαμάς, το Ισραήλ στέλνει σαφές μήνυμα διάχυσης της έντασης από τον πόλεμο στη Γάζα, με τον Νετανιάχου να προβοκάρει ασταμάτητα το Ιράν.
Παρά τις αποφάσεις του Διεθνούς Δικαστηρίου που ζητούν αποκλιμάκωση και προστασία αμάχων, τις πιέσεις των ΗΠΑ για συμφωνία εκεχειρίας και την έξαρση του αντισημιτισμού στη Δύση και σε άλλες περιοχές, ο Νετανιάχου επιμένει να προσπαθεί να μετατρέψει την περιφερειακή σύγκρουση με τη Χαμάς στη Γάζα σε πόλεμο με το Ιράν προκαλώντας ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή. Στόχος του Ισραηλινού πρωθυπουργού, όπως έχει κατ επανάληψη επισημάνει το Crisis Monitor είναι να εξαναγκάσει άμεση αντιπαράθεση ΗΠΑ – Ιράν.
Πρέπει να σημειωθεί ότι το Ισραήλ είχε καταστήσει τον Χανίγιε κορυφαίο στόχο των στρατιωτικών του επιχειρήσεων, στοχοποιώντας το σπίτι του στη Γάζα και σκοτώνοντας αρκετά από τα παιδιά του σε δύο βομβαρδισμούς.
Ο Χανίγιε, που εντάχθηκε στη Χαμάς κατά την πρώτη Ιντιφάντα, ανακηρύχθηκε ηγέτης του πολιτικού σκέλους της οργάνωσης του 2017, απολαμβάνοντας σχετική ελευθερία κινήσεων, καθώς ζούσε στη Ντόχα του Κατάρ και ταξίδευε σε πολλές χώρες της ευρύτερης περιοχής.
Πλέον, το ενδιαφέρον στρέφεται στην αντίδραση της Χαμάς, του Ιράν και τη διαδοχή του Χανίγε, δεδομένου ότι ο υπαρχηγός του σκοτώθηκε επίσης από βομβαρδισμό του Ισραήλ.
Η δολοφονία Χανίγε είναι προφανές ότι υπονομεύει τα περιθώρια για συμφωνία εκεχειρίας και ότι θα οδηγήσει σε αντίποινα και νέα έξαρση της βίας. Τα σημειολογικά μηνύματα τόσο από τη δολοφονία Χανίγε στην Τεχεράνη, όσο και από τον βομβαρδισμό στόχων μέσα στη Βηρυτό είναι ισχυρά και δεν αφήνουν περιθώρια παρερμηνίας.
Τα γεγονότα
- Δολοφονία του Ηγέτη της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγιε:
- Τοποθεσία και Μέθοδος: Ο Χανίγιε δολοφονήθηκε στην Τεχεράνη, στο Ιράν, σε αυτό που η Χαμάς αποκαλεί “προδοτική σιωνιστική επιδρομή” στην κατοικία του. Η ισραηλινή κυβέρνηση δεν έχει επισήμως επιβεβαιώσει τη συμμετοχή της.
- Το πλαίσιο: Ο Χανίγιε παρευρισκόταν στην τελετή ορκωμοσίας του νέου προέδρου του Ιράν κατά τη διάρκεια της δολοφονίας του. Αυτό το γεγονός έχει σημαντικές πολιτικές επιπτώσεις δεδομένης της υποστήριξης του Ιράν στη Χαμάς.
- Αντιδράσεις από Κύριους Παίκτες:
- Ισραήλ: Ο Υπουργός Κληρονομιάς του Ισραήλ, Αμιχάι Ελιάχου, πανηγύρισε τη δολοφονία, περιγράφοντάς την ως ένα βήμα προς την ειρήνη.
- Χαμάς: Η οργάνωση χαρακτήρισε τη δολοφονία ως “σοβαρή κλιμάκωση” και υποσχέθηκε ανοιχτό πόλεμο για την απελευθέρωση της Ιερουσαλήμ. Ο ανώτερος αξιωματούχος της Χαμάς, Μούσα Αμπού Μαρζούκ, υποσχέθηκε ότι αυτή η πράξη δεν θα μείνει ατιμώρητη.
- Ιράν: Αν και δεν συμπεριλήφθηκε επίσημη δήλωση του Ιράν στις ζωντανές ενημερώσεις, η μακροχρόνια υποστήριξη του Ιράν στη Χαμάς υποδηλώνει πιθανές αντίποινες ή αυξημένη υποστήριξη στη Χαμάς.
- Δευτερεύουσα Επίθεση στον Λίβανο:
- Περιστατικό: Ισραηλινή επίθεση στόχευσε διοικητή της Χεζμπολάχ στον νότιο Βηρυτό, με αποτέλεσμα τρεις θανάτους αμάχων, μεταξύ αυτών δύο παιδιά, και 74 τραυματισμούς.
- Επιπτώσεις: Αυτό το περιστατικό υπογραμμίζει τον κίνδυνο της επέκτασης της σύγκρουσης στον Λίβανο και της άμεσης εμπλοκής της Χεζμπολάχ, αυξάνοντας την πιθανότητα ευρύτερης περιφερειακής σύγκρουσης.
- Κατάσταση στη Γάζα:
- Δημόσιο Συναίσθημα: Η δολοφονία του Χανίγιε έχει προκαλέσει σημαντικό φόβο και ανησυχία στους κατοίκους της Γάζας, οι οποίοι τον βλέπουν ως μετριοπαθή και πραγματιστή ηγέτη.
- Ανθρωπιστικές Ανησυχίες: Οι άνθρωποι στη Γάζα προετοιμάζονται για αυξημένη βία και πιθανή παρατεταμένη σύγκρουση, η οποία θα μπορούσε να επιδεινώσει την ήδη κρίσιμη ανθρωπιστική κατάσταση.
Ανάλυση Επιπτώσεων:
- Κλιμάκωση της Βίας:
- Άμεσα Αντίποινα: Η Χαμάς πιθανότατα θα εκτελέσει αντίποινα κατά ισραηλινών στόχων μετά τη δολοφονία του Χανίγιε. Αυτό θα μπορούσε να περιλαμβάνει εκτοξεύσεις πυραύλων, επιθέσεις αυτοκτονίας ή συντονισμένες επιθέσεις σε ισραηλινούς στρατιώτες και αμάχους.
- Στρατιωτικές Επιχειρήσεις: Το Ισραήλ μπορεί να προβεί σε περαιτέρω προληπτικές επιθέσεις για την εξουδετέρωση των δυνατοτήτων της Χαμάς, οδηγώντας σε έναν κύκλο κλιμάκωσης και αντεκδίκησης.
- Περιφερειακή Αστάθεια:
- Εμπλοκή της Χεζμπολάχ: Η ισραηλινή επίθεση στον Λίβανο μπορεί να προκαλέσει στρατιωτική αντίδραση της Χεζμπολάχ, ανοίγοντας ένα νέο μέτωπο στη σύγκρουση και περαιτέρω αποσταθεροποιώντας τον Λίβανο.
- Αντίδραση του Ιράν: Δεδομένης της υποστήριξης του Ιράν στη Χαμάς, η Τεχεράνη μπορεί να αυξήσει τη στρατιωτική και χρηματοδοτική της υποστήριξη προς τις παλαιστινιακές ένοπλες ομάδες, ενδεχομένως εμπλεκόμενη σε μυστικές ή άμεσες ενέργειες κατά ισραηλινών συμφερόντων.
- Ανθρωπιστική Κρίση:
- Απώλειες Αμάχων: Η κλιμάκωση αναμένεται να οδηγήσει σε αύξηση των απωλειών αμάχων και καταστροφών υποδομών στη Γάζα, επιδεινώνοντας την ανθρωπιστική κρίση.
- Εκτοπισμός: Η εντατικοποίηση των συγκρούσεων μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικό εκτοπισμό ανθρώπων εντός της Γάζας και πιθανώς σε γειτονικές χώρες, κατακλύζοντας τις ανθρωπιστικές οργανώσεις.
- Πρόσβαση σε Βοήθεια: Η σύγκρουση θα μπορούσε να εμποδίσει την παροχή απαραίτητης ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα, επιδεινώνοντας τις συνθήκες για τον ήδη πάσχοντα πληθυσμό.
- Διεθνείς Αντιδράσεις:
- Παγκόσμια Καταδίκη: Η δολοφονία μπορεί να προκαλέσει ευρεία καταδίκη από τη διεθνή κοινότητα, οδηγώντας σε αυξημένη διπλωματική πίεση στο Ισραήλ και εκκλήσεις για αυτοσυγκράτηση και από τις δύο πλευρές.
- Προσπάθειες Διαμεσολάβησης: Διεθνείς παράγοντες μπορεί να εντείνουν τις προσπάθειες διαμεσολάβησης για κατάπαυση του πυρός, αν και η δολοφονία καθιστά τις προοπτικές επιτυχών διαπραγματεύσεων πιο δύσκολες.
Συμπέρασμα: Η δολοφονία του Ισμαήλ Χανίγιε αποτελεί σημαντική κλιμάκωση στη σύγκρουση Ισραήλ-Παλαιστίνης με εκτεταμένες επιπτώσεις. Οι άμεσες ενέργειες αντιποίνων από τη Χαμάς και η πιθανή εμπλοκή της Χεζμπολάχ και του Ιράν θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε ευρύτερη περιφερειακή σύγκρουση. Η ανθρωπιστική κατάσταση στη Γάζα είναι έτοιμη να επιδεινωθεί περαιτέρω, και οι διεθνείς διπλωματικές προσπάθειες θα είναι κρίσιμες για την προσπάθεια αποκλιμάκωσης της κατάστασης και την αντιμετώπιση των ανθρωπιστικών αναγκών. Η στενή παρακολούθηση και μια συντονισμένη απάντηση από διεθνείς παράγοντες θα είναι απαραίτητες για να μετριαστεί η αυξανόμενη βία και οι επιπτώσεις της.
