Μπροστά σε νέο εντελώς απρόβλεπτο κύκλο έντασης βρίσκεται η Μέση Ανατολή, καθώς η διπλή επίθεση του Ισραήλ κατά Χαμάς και Χεσμπολάχ στη Λίβανο και Ιράν στόχο έχει να προβοκάρει την Τεχεράνη, πυροδοτώντας απάντηση που θα αναγκάσει τις ΗΠΑ να παρέμβουν ενεργά στην περιοχή και να οδηγήσει σε νέες κυρώσεις.
Ο Νετανιάχου, αγνοώντας το Διεθνές Δικαστήριο, τον ΟΗΕ, ακόμα και τις πιέσεις των ΗΠΑ επιχειρεί να βάλει φωτιά στη Μέση Ανατολή με τη δολοφονία του υπαρχηγού της Χεζμπολάχ με βομβαρδισμό στη Βηρυτό και του πολιτικού αρχηγού της Χαμάς Ισμαήλ Χανίγε στην Τεχεράνη.
Τα πλήγματα αυτά εξαντλούν τα περιθώρια μετριοπαθούς και ετεροχρονισμένης αντίδρασης του νέου προέδρου του Ιράν, ο οποίος κινδυνεύει να αποδυναμωθεί πριν καλά, καλά αναλάβει καθήκοντα. Στόχος της στρατηγικής του Νετανιάχου είναι να διαχύσει την ένταση και να προκαλέσει διεθνείς παρεμβάσεις κατά του Ιράν, εφόσον η Τεχεράνη εμπλακεί άμεσα και ενεργά στη σύγκρουση στη Γάζα.
Τα γεγονότα
Η Χαμάς ανακοίνωσε ότι ο πολιτικός της ηγέτης, Ισμαήλ Χανίγιε, σκοτώθηκε σε αεροπορική επιδρομή στην Τεχεράνη για την οποία κατηγόρησε το Ισραήλ, μια εξέλιξη που δημιουργεί κίνδυνο νέας κλιμάκωσης στη Μέση Ανατολή.
Ο Χανίγιε, επικεφαλής διαπραγματευτής της Χαμάς με έδρα το Κατάρ, βρέθηκε στην Τεχεράνη για την ορκωμοσία του νέου προέδρου του Ιράν την Τρίτη. Σκοτώθηκε «σε μια προδοτική σιωνιστική αεροπορική επιδρομή στην κατοικία του» στην πόλη, ανέφερε σε ανακοίνωσή της η Χαμάς νωρίς την Τετάρτη. Τα ιρανικά μέσα ενημέρωσης ανέφεραν ότι ο σωματοφύλακάς του πέθανε επίσης.
Διττή επίθεση
Ο θάνατος του Χανίγιε ακολουθεί ένα ισραηλινό χτύπημα στη Βηρυτό αργά την Τρίτη με στόχο ανώτερο διοικητή της Χεζμπολάχ. Αυτή η επίθεση, για την οποία το Ισραήλ λέει ότι σκότωσε τον διοικητή, ήταν μια απάντηση σε μια θανατηφόρα επίθεση με ρουκέτα στα υψώματα του Γκολάν που ελέγχονται από το Ισραήλ το Σαββατοκύριακο.
Η αντίδραση των αγορών
Οι τιμές του πετρελαίου εκτινάχθηκαν, με το αργό πετρέλαιο Brent να σκαρφαλώνει 1,5% φθάνοντας λίγο κάτω από τα 80 δολάρια το βαρέλι, αν και εξακολουθεί να είναι σε πτώση αυτή την εβδομάδα.
Ανοδικά κινείται και ο χρυσός εξαλείφοντας προηγούμενες απώλειες καθώς οι επενδυτές ενισχύουν τις θέσεις τους στα ασφαλή καταφύγια.
Τα χρηματιστήρια δείχνουν να κινούνται ανοδικά, καθώς το σκηνικό της έντασης στη Μέση Ανατολή δεν έχει αποκρυσταλλωθεί ακόμη, αλλά η πρώτη εκτίμηση είναι ότι επιδρά θετικά στην κατεύθυνση μείωσης επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες.
Σε κάθε περίπτωση η αύξηση του γεωπολιτικού ρίσκου είναι μια πραγματικότητα που αξιολογείται δυναμικά από τις αγορές.
Η επόμενη μέρα
Ο θάνατός του θα θεωρηθεί ως σημαντική κίνηση από τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου και τον συνασπισμό του, ο οποίος ορκίστηκε να εξαλείψει τους ηγέτες της Χαμάς μετά την επίθεση κατά του Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου.
Η κίνηση αναμένεται ότι θα πυροδοτήσει τις εντάσεις με το Ιράν και ακολουθεί την αντιπαράθεση μεταξύ Τεχεράνης και Ισραήλ τον Απρίλιο. Τότε, οι δύο πλευρές απάντησαν η μία στην άλλη με βαθμονομημένο τρόπο για να αποφύγουν την πυροδότηση ενός περιφερειακού πολέμου, επισημαίνει το Bloomberg.
Η επίθεση είναι ντροπιαστική για το Ιράν και θέτει στον Ανώτατο Ηγέτη Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ και στον Πρόεδρο Μασούντ Πεζεσκιάν την πρόκληση πώς να απαντήσουν. Από την εκλογική νίκη του Πεζεσκιάν νωρίτερα αυτόν τον μήνα, ο ίδιος και ο Χαμενεΐ έχουν σημειώσει ότι θέλουν να βελτιώσουν τους δεσμούς με τη Δύση για να χαλαρώσουν οι κυρώσεις.
Ο Χανίγιε, ήταν πρόσωπο-κλειδί στις διαπραγματεύσεις για κατάπαυση του πυρός μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς και θεωρείτο μετριοπαθής. Η δολοφονία του Χανίγε θα μπορούσε να οδηγήσει σε κατάρρευση των διαπραγματεύσεων και νέες επιθέσεις.
Ο Νετανιάχου είπε πρόσφατα ότι η στρατιωτική πίεση του Ισραήλ στη Χαμάς στη Γάζα αναγκάζει την ομάδα να υποχωρήσει σε ορισμένα σημεία.
Το βιογραφικό του Χανίγε
Ο Χανίγιε γεννήθηκε το 1962 στη Γάζα. Το 2006, όταν η Χαμάς κέρδισε τις κοινοβουλευτικές εκλογές, ηγήθηκε μιας βραχύβιας παλαιστινιακής κυβέρνησης. Ένα χρόνο αργότερα, το 2007, η Χαμάς πήρε τον πλήρη έλεγχο της Λωρίδας της Γάζας μετά από έναν σύντομο εμφύλιο πόλεμο με το πιο μετριοπαθές κόμμα Φάταχ. Το Ισραήλ και η Αίγυπτος έχουν επιβάλει αποκλεισμό στη Γάζα από τότε.
Ο Χανίγιε έφυγε από τη Γάζα το 2019 και ζει ως επί το πλείστον στη Ντόχα, την πρωτεύουσα του Κατάρ, τα τελευταία χρόνια. Το Κατάρ, μαζί με την Αίγυπτο και τις ΗΠΑ, είναι βασικός μεσολαβητής μεταξύ της Χαμάς και του Ισραήλ.
Τον Απρίλιο, το Ισραήλ σκότωσε τρία από τα παιδιά του Χανίγιε σε αεροπορική επιδρομή στη Γάζα.