Αποσπασματικά, με τη λύση της φορολόγησης και της επιδότησης καθώς και με τεράστια επικοινωνιακή καμπάνια, επιχειρεί η κυβέρνηση να διαχειριστεί την αναζωπύρωση της ενεργειακής κρίσης στην Ελλάδα.
Δύο χρόνια μετά την πρώτη ενεργειακή κρίση, η οποία έγινε προσπάθεια να αποδοθεί μονομερώς στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και να αποσοβηθεί ο ρόλος της κακοσχεδιασμένης ενεργειακής μετάβασης, η ελληνική κυβέρνηση επιλέγει την ίδια συνταγή για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων της αναποτελεσματικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα.
Έτσι, παρά τις διακηρύξεις για το φιλεπενδυτικό προφίλ της κυβέρνησης, την αποκατάσταση της σταθερότητας και της προβλεψιμότητας στο φορολογικό πεδίο, η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας μέσα σε λίγες εβδομάδες ανακοινώνει έκτακτη φορολόγηση των υπερκερδών στα διυλιστήρια για την χρηματοδότηση one-off επιδόματος 200 ευρώ σε συγκεκριμένη ομάδα συνταξιούχων και μετά την φορολόγηση των παραγωγών ηλεκτρικής ενέργειας με φυσικό αέριο, για την αντιμετώπιση της αύξησης των τιμών πριν αυτή φτάσει στους καταναλωτές.
Οι παραγωγοί, από την πλευρά τους εκφράζουν τη δυσαρέσκειά τους και υπονοούν ότι το πεδίο της σύγκρουσης θα μεταφερθεί στις Βρυξέλλες, όπου τα λόμπι έχουν προετοιμάσει το έδαφος.
Στην πραγματικότητα αμφότερες οι πλευρές έχουν αδρανήσει, επιλέγοντας να προσεγγίσουν από αντίθετες πλευρές το εγνωσμένο ζήτημα αναποτελεσματικότητας της αγοράς και του χρηματιστηρίου ενέργειας, με αποτέλεσμα να μην προχωρήσει καμία πρωτοβουλία για την δημιουργία διορθωτικού μηχανισμού. Έτσι, δύο χρόνια μετά την πρώτη κρίση η λύση όχι απλά δεν έχει ωριμάσει, αλλά δεν υφίσταται ως σκέψη. Έτσι, η κυβέρνηση επιλέγει τη δοκιμασμένα αποτυχημένη συνταγή της φοροεπιδρομής και οι παραγωγοί ενεργοποιούν τις άμυνες που από καιρό είχαν σχεδιάσει… τα λόμπι στις Βρυξέλλες.
Τα νέα μέτρα
Σε συνέχεια των χθεσινών ανακοινώσεων του πρωθυπουργού για έκτακτο τέλος για δύο μήνες στους παραγωγούς ενέργειας και επιδότηση στους λογαριασμούς ρεύματος τον Αύγουστο, ο υπουργός Ενέργειας Θόδωρος Σκυλακάκης παραχώρησε συνέντευξη Τύπου.
Σύμφωνα με τον καθ ύλην αρμόδιο υπουργό το πρόβλημα για την εκτόξευση των τιμών είναι … ο μη αναμενόμενος καύσωνας στην Ουκρανία και τα Βαλκάνια, που είχε σαν αποτέλεσμα την αυξημένη ζήτηση από την Ουκρανία και μη εκτόνωση της αυξημένης ζήτησης από Βουλγαρία και Ρουμανία προς τη Δύση, ήταν από τους παράγοντες που εκτόξευσαν τις τιμές.
Auditor’s note: Η κρίση που όλοι περίμεναν
Το Crisis Monitor είχε από τις αρχές του πολέμου στην Ουκρανία επισημάνει την καταστροφή των ενεργειακών υποδομών, την εξάρτηση της χώρας από το ευρωπαϊκό δίκτυο ενέργειας, το οποίο όμως ακόμα και όταν διαθέτει αποθέματα είναι γηρασμένο σε επίπεδο δικτύων και δυνατοτήτων παραγωγής. Η επιμονή στο μοντέλο πράσινης μετάβασης που επελέγη από την Κομισιόν εντείνει τα προβλήματα, καθώς μεταφέρει το κόστος της μείωσης των εκπομπών ρύπων στη βιομηχανία και τους καταναλωτές.
Έκτακτη φορολόγηση
Αποφασίσαμε να αντιδράσουμε, τόνισε, και είπε ότι αποφάσισαν έκτακτη επαναφορά τέλους στην ηλεκτροπαραγωγή με φυσικό αέριο, για τουλάχιστον δύο μήνες, Ιούλιο και Αύγουστο. Το ακριβές ύψος θα ανακοινωθεί τις επόμενες μέρες, σημείωσε.
Θα υπάρξει επιδότηση νοικοκυριών για τον Αύγουστο 2024. Οι ανακοινώσεις για τα ποσά θα γίνουν τέλη Ιουλίου με αρχές Αυγούστου, για να δούμε πώς θα κυμανθούν οι τιμές χονδρικής και λιανικής, εξήγησε.
Και η οδηγία… που δεν έχει ενσωματωθεί
Τόνισε ότι θα ενσωματώσουμε στη νέα ευρωπαϊκή οδηγία πρόσθετη πρόνοια για μηχανισμό παρέμβασης για στρεβλώσεις που μπορεί να έρχονται και να ξαναέρχονται.
Από την πλευρά της, η υφυπουργός Ενέργειας Αλεξάνδρα Σδούκου τόνισε ότι δεν είναι ακόμα σε θέση να ανακοινώσουν το ακριβές ύψος της επιδότησης, αλλά αυτή θα αφορά πράσινα και κίτρινα τιμολόγια. Το όριο της κατανάλωσης για οικιακούς καταναλωτές θα είναι 500 κιλοβατώρες. Η επιδότηση θα αφορά όλα τα νοικοκυριά, αλλά μεγαλύτερες θα είναι οι τιμές για τα κοινωνικά τιμολόγια.
Η κυβέρνηση, όταν υπάρχει ανάγκη, παρεμβαίνει και συνδράμει τους καταναλωτές, το υπουργείο Ενέργειας υπάρχει για να υπερασπίζεται τον καταναλωτή, υπογράμμισε ο κ. Σκυλακάκης.
Ο κ. Σκυλακάκης ανέφερε μεταξύ άλλων ότι το είδος του τιμολογίου δεν είναι μαγική σφαίρα και εξαρτάται πολύ από το ενεργειακό προφίλ του χρήστη και η επιλογή του από τη διάθεση να αναλάβει κάποιος ρίσκο.
Μεσοσταθμικά, οι τιμές για το επτάμηνο ήταν 130 ευρώ, σημαντικά κάτω από όταν είχαμε επιδοτήσεις, υπογράμμισε.
Ανύπαρκτες υποδομές
Στο μεταξύ, δύο χρόνια μετά δεν έχει λειτουργήσει ακόμη το FSRU terminal της GasTrade του ομίλου Κοπελούζου στην Αλεξανδρούπολη, το terminal της Motor Oil είναι υπό σκέψη και ο σταθμός της Ρεβυθούσας το τελευταίο δίμηνο καταγράφει δραματική πτώση ζήτησης.
Η Ελλάδα δεν διαθέτει αποθηκευτικές ικανότητες για φυσικό αέριο, οι σχέσεις με την Ιταλία είναι σε πολύ κακό επίπεδο και με τη Βουλγαρία το ίδιο.
Ωστόσο, οι σχέσεις με τη Gazprom είναι μάλλον καλύτερες γιατί οι εισαγωγές ρωσικού φυσικού αερίου έχουν αυξηθεί και μάλιστα αισθητά, κυρίως μέσω Βουλγαρίας και δευτερευόντως μέσω Τουρκίας.