Τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου των βουλευτικών εκλογών στη Γαλλία δεν έκρυβαν εκπλήξεις, επιβεβαίωσαν όμως την παταγώδη αποτυχία του Μακρόν, ενώ πλέον σε ρόλο kingmaker βρίσκονται οι Ρεπουμπλικάνοι, οι οποίοι θα μπορούσαν να δώσουν τη στήριξη που χρειάζεται η Λεπέν για να διορίσει πρωθυπουργό.
Main Points
- Το RN έλαβε το 33,2% των ψήφων την Κυριακή το βράδυ κατά τον πρώτο γύρο των βουλευτικών εκλογών.
- Το Λαϊκό Μέτωπο αντιστάθηκε με 28%,
- Η μακρονική παράταξη έμεινε πίσω με 20,7%.
- 76 βουλευτές εκλέγονται από τον πρώτο γύρο, εκ των οποίων 39 από το RN και 32 από το Νέο Λαϊκό Μέτωπο.
- Ο πρωθυπουργός Γκαμπριέλ Αττάλ δήλωσε στη συνέχεια ότι οι μακρονικοί υποψήφιοι που προκρίθηκαν για τον δεύτερο γύρο «των οποίων η παραμονή θα μπορούσε να εκλέξει το RN θα αποσυρθούν».
- Ο Μακρόν έχει συγκαλέσει σύσκεψη τη Δευτέρα στο Ελιζέ σχετικά με τις οδηγίες ψήφου για τον δεύτερο γύρο.
- Σε ρόλο King Maker οι Ρεπουμπλικάνοι
- Ο κίνδυνος της δυσκυβερνησίας
«Ο Μακρόν έχει τελειώσει. Μπορεί κανείς να σταματήσει τη Λεπέν;» διερωτάται το Politico στην μείζονα πολιτική του ανάλυση για τις γαλλικές εκλογές. Η αλήθεια είναι ότι η Γαλλία ήδη πλέει σε αχαρτογράφητα νερά, καθώς το ενδεχόμενο να βρεθεί η Ακροδεξιά της Λεπέν στην εξουσία, διορίζοντας πρωθυπουργό τον Μπαρντελά, είναι πιθανό, ενώ πιο πιθανό είναι το σενάριο δυσκυβερνησίας ακόμη και με συνεργασία όλων των υπολοίπων δυνάμεων, που όμως θεωρείται λιγότερο πιθανό να επιτευχθεί.
Σύμφωνα με ανάλυση του ινστιτούτου Ipsos, τα προβλεπόμενα αποτελέσματα του κόμματος της Λεπέν το φέρνουν σε απόσταση αναπνοής από την εξουσία. Το κόμμα της έλαβε το 33,2% στον πρώτο γύρο, που σημαίνει ότι η ακροδεξιά θα μπορούσε να κερδίσει μεταξύ 230-280 έδρες στο κοινοβούλιο.
Το σημείο καμπής για την απόλυτη πλειοψηφία στο κοινοβούλιο είναι οι 289 έδρες, που συνεπάγεται ότι η ακροδεξιά μπορεί ακόμα και να είναι σε θέση να σχηματίσει κυβέρνηση σε μία εβδομάδα, με τον πρόεδρο του Εθνικού Συναγερμού, Τζόρνταν Μπαρντελά, ως πρωθυπουργό.
Το ερώτημα τώρα είναι αν κάτι, ή κάποιος, μπορεί να το σταματήσει.
Το πολιτικό σκηνικό
Κεντρικό ρόλο στο νέο πολιτικό σκηνικό που δημιουργείται ενόψει του δεύτερου γύρου θα έχουν οι Ρεπουμπλικάνοι, οι οποίοι απέτυχαν να πιάσουν το όριο του 12,5% και έτσι είναι αναγκασμένοι να αποσυρθούν υπέρ άλλου κόμματος. Με το κόμμα του Μακρόν να έχει υποστεί ταπεινωτική ήττα χάνοντας παραπάνω από 150 βουλευτές, σύμφωνα με τα αποτελέσματα του πρώτου γύρου, ακόμη και με τη στήριξη των Ρεπουμπλικάνων θωρείται αμφίβολο αν θα μπορούσε έστω να υπερβεί το Λαϊκό Μέτωπο της ενωμένης Αριστεράς. Ακόμη όμως και να το υπερέβαινε, πάλι δεν θα μπορούσε να διορίσει πρωθυπουργό, παρά μόνο έπαιζε ρόλο στο νέο αδιέξοδο. Οι Ρεπουμπλικάνοι, που απέπεμψαν προεκλογικά τον πρόεδρο του κόμματος γιατί έθεσε θέμα συνεργασίας με τον Εθνικό Συναγερμό της Λεπέν, καλούνται πλέον να λάβουν αποφάσεις.
Το πόσο κοντά θα φτάσει η Μαρίν Λεπέν στην απόλυτη πλειοψηφία εξαρτάται από το πώς θα αντιδράσουν τα άλλα κόμματα, και ο Μακρόν, στην εντυπωσιακή της νίκη. Θα βάλουν στην άκρη τις διαφορές τους και θα ενωθούν για να νικήσουν την ακροδεξιά;
Οι κοινοβουλευτικές εκλογές είναι μια περίπλοκη διαδικασία δύο γύρων, στην οποία οι δύο υποψήφιοι που λαμβάνουν τις περισσότερες ψήφους στον πρώτο γύρο περνούν στον δεύτερο γύρο. Αλλά σε αυτές τις κρίσιμες εκλογές η συμμετοχή ήταν υψηλή, και αυτό σήμαινε ότι σε έως και 315 εκλογικές περιφέρειες ένας τρίτος υποψήφιος, συχνά κάποιος από τον συνασπισμό “Ensemble” του Μακρόν, επίσης προκρίθηκε για τον δεύτερο γύρο.
Σε εξέλιξη βρίσκονται πολυεπίπεδες διαβουλεύσεις πριν από τον δεύτερο γύρο, με τον Γάλλο πρωθυπουργό Γκαμπριέλ Αττάλ να δηλώνει ότι το κόμμα του Μακρόν θα αποσύρει υποψηφίους που προκρίθηκαν στον δεύτερο γύρο, οι οποίοι θα μπορούσαν να συνταχθούν στο Κοινοβούλιο με την Ακροδεξιά της Λεπέν. Η κίνηση αυτή αποτελεί σαφές άνοιγμα προς τους Ρεπουμπλικάνους οι οποίοι θα μπορούσαν να καλύψουν αυτές τις θέσεις σε ενδεχόμενη συνεργασία. Η Λεπέν σε μια προσπάθεια να πείσει για τον ευρωρεαλισμό της είχε δηλώσει ότι θα προωθούσε για πρωθυπουργό τον Επίτροπο Τιερί Μπρεττόν, τον οποίο Μακρόν έχει ήδη προτείνει για δεύτερη θητεία στη νέα Κομισιόν. Εν τέλει εγκατάλειψε τα σχέδια αυτά και πρότεινε τον Μπαρντελά. Δείχνει όμως ότι θα ήταν έτοιμη για μεγάλους συμβιβασμούς με τους Ρεπουμπλικάνους προκειμένου να βρει τρόπο θα φτάσει στην απόλυτη πλειοψηφία.
Auditor’s note: Die hard, or slow and painfull
Ο Εμμανουέλ Μακρόν αντιμετωπίζει μια πικρά επώδυνη επιλογή: Να ρίξει όλα όσα έχει για να σταματήσει την ακροδεξιά, ή να προσπαθήσει να σώσει ό,τι απομένει από το κάποτε κυρίαρχο κίνημά του πριν πεθάνει.Για τον 46χρονο ηγέτη της Γαλλίας, ο πρώτος γύρος των κοινοβουλευτικών εκλογών της Κυριακής ήταν μια ταπείνωση τόσο προσωπική όσο και η εντυπωσιακή του άνοδος στην προεδρία ως πολιτικό outsider πριν από επτά χρόνια. Ο Μακρόν προκήρυξε πρόωρες εκλογές, μετά από μια καταστροφική ήττα από την ακροδεξιά στις Ευρωεκλογές του Ιουνίου, με έναν στόχο στο μυαλό του: να σταματήσει την πορεία της Γαλλίας προς τα άκρα. Πέτυχε το αντίθετο.
Η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης και η μόνη πυρηνική της δύναμη είναι τώρα πιο κοντά από ποτέ στην καθιέρωση μιας ακροδεξιάς κυβέρνησης για πρώτη φορά, μετά την εντυπωσιακή προβάδισμα του Εθνικού Συναγερμού (RN) της Μαρίν Λεπέν στον πρώτο γύρο της ψηφοφορίας.
Αν ο δεύτερος γύρος της ψηφοφορίας στις 7 Ιουλίου αποδώσει κοινοβουλευτική πλειοψηφία στο Εθνικό Συναγερμό – και οι προβλέψεις υποδεικνύουν ότι είναι πιθανό – η Γαλλία θα βρεθεί σε αχαρτογράφητα νερά. Η Γαλλία θα κυβερνηθεί, τουλάχιστον εν μέρει, από πολιτικούς που έχτισαν καριέρα με φιλο-πουτινικές κορώνες, ενώ υπόσχονταν να διαλύσουν την Ευρωπαϊκή Ένωση, να κηρύξουν πόλεμο στη μετανάστευση και να αποχωρήσουν από το ΝΑΤΟ.
Παρόλο που το κόμμα της Λεπέν έχει μετριάσει κάποιες από τις πιο αιχμηρές του θέσεις, παραμένει βαθιά σκεπτικιστικό απέναντι στις κύριες πολιτικές θέσεις της Δύσης. Μια νίκη σε αυτές τις εκλογές θα έδινε μεγάλη ώθηση στις πιθανότητές της να κερδίσει την προεδρία της Γαλλίας το 2027.
Για να μπορέσει να φτάσει σε απόλυτη πλειοψηφία, η Λεπέν θα χρειαζόταν να συνάψει συμφωνία με βουλευτές του συντηρητικού κόμματος Les Républicains. Αλλά η προεκλογική συμμαχία της Λεπέν με τον ηγέτη του Les Républicains, Ερίκ Σιοτί, προκάλεσε έντονη αντίδραση από τα βαριά ονόματα του κόμματος.
Εάν οι εκλογές αποδώσουν ένα κοινοβούλιο χωρίς απόλυτη πλειοψηφία, το πολιτικό έργο του Μακρόν μπορεί να πάρει λίγο περισσότερο χρόνο για να πεθάνει.
Διαδηλώσεις στο Παρίσι
Οι υποψήφιοι του Ensemble έχουν αποκλειστεί στη μισή από τις 577 εκλογικές περιφέρειες της Γαλλίας. Η κεντρώα κοινοβουλευτική ομάδα του Μακρόν αναμένεται να συρρικνωθεί από τους 250 βουλευτές σε λιγότερους από 100 στη Εθνική Συνέλευση. Τώρα οι κεντρώοι σύμμαχοί του αντιμετωπίζουν τεράστια πίεση να αποσυρθούν από την κούρσα σε πολλές περιοχές και να συμβουλεύσουν τους υποστηρικτές τους να ψηφίσουν την αριστερή συμμαχία, που περιλαμβάνει ακροαριστερούς ριζοσπάστες, σε μια προσπάθεια να νικήσουν τη Λεπέν.
Μετά την αρχική προβολή των αποτελεσμάτων, χιλιάδες Γάλλοι πολίτες συγκεντρώθηκαν στην Πλατεία της Δημοκρατίας στο Παρίσι για να διαδηλώσουν κατά της ακροδεξιάς. Οι σκηνές θύμιζαν τις διαδηλώσεις κατά του Ζαν-Μαρί Λεπέν, πατέρα της Μαρίν, που προκρίθηκε στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών του 2002 ως υποψήφιος για το κόμμα τότε γνωστό ως Εθνικό Μέτωπο.
Τότε, τα κόμματα και οι ψηφοφόροι ενώθηκαν κατά της ακροδεξιάς, παραμερίζοντας τις διαφορές τους για να νικήσουν τον ακραίο υποψήφιο υπό μια πολιτική γνωστή ως cordon sanitaire. Αλλά η ευρωπαϊκή πολιτική έχει αλλάξει δραματικά τις τελευταίες δύο δεκαετίες.
Το ακροαριστερό κόμμα Ανυπότακτη Γαλλία και ο ηγέτης του Ζαν-Λυκ Μελανσόν έχουν αναδειχθεί ως πιθανώς μεγαλύτεροι εχθροί για τους κεντρώους από τη Λεπέν, μετά από έναν χρόνο μάχης στην Εθνική Συνέλευση. Ο ίδιος ο Μακρόν έχει αφιερώσει μεγάλο μέρος αυτής της εκστρατείας καταδικάζοντας τις πολιτικές της αριστερής Νέας Λαϊκής Συμμαχίας, που περιλαμβάνει την ακροαριστερά, ως “γελοίες” και καταστροφικές για τη Γαλλία.
Ασαφείς κατευθύνσεις
Μιλώντας λίγες ώρες μετά την ήττα, ο πρωθυπουργός του Μακρόν, Γκαμπριέλ Αττάλ, υπογράμμισε το σημείο: Ζήτησε «καμία ψήφος να μην πάει στο Εθνικό Μέτωπο», αλλά υπαινίχθηκε ότι οι υποψήφιοι που ανήκουν στον συνασπισμό του Μακρόν θα πρέπει να υποχωρήσουν μόνο σε περιπτώσεις όπου ένας υποψήφιος από τις «δημοκρατικές δυνάμεις» ήταν σε καλύτερη θέση να κερδίσει – πιθανώς εξαιρώντας τους υποψήφιους της Ανυπότακτης Γαλλίας.
Η πιο σαφής ένδειξη για το σπάσιμο του cordon sanitaire ήρθε από τον σύμμαχο του Μακρόν και πρώην πρωθυπουργό Εντουάρ Φιλίπ, ο οποίος κάλεσε ρητά τους ψηφοφόρους να αντιταχθούν τόσο στο Εθνικό Συναγερμό όσο και στην Ανυπότακτη Γαλλία.
Οι υποψήφιοι που προκρίθηκαν για τον δεύτερο γύρο της ψηφοφορίας έχουν προθεσμία έως το βράδυ της Τρίτης για να αποφασίσουν αν θα αποσυρθούν από την κούρσα ή θα συνεχίσουν να αγωνίζονται. Το βράδυ της Κυριακής, φάνηκε ότι σε πολλές εκλογικές περιφέρειες ο τρίτος υποψήφιος σε κατάταξη αποσυρόταν για να βοηθήσει έναν αντίπαλο να νικήσει το Εθνικό Συναγερμό.
Αυτό σημαίνει ότι οι εκτιμήσεις για τις έδρες της ακροδεξιάς ήταν «ήδη ξεπερασμένες» καθώς βασίζονταν σε προβλέψεις δεύτερου γύρου πριν οι υποψήφιοι αρχίσουν να αποσύρονται, σύμφωνα με τον Μπρις Τεντουριέ, διευθυντή του ινστιτούτου δημοσκοπήσεων Ipsos, μιλώντας στο BFMTV.
Ο Εθνικός Συναγερμός έχει δηλώσει ότι δεν θα προσπαθήσει να σχηματίσει κυβέρνηση εάν δεν κερδίσει απόλυτη πλειοψηφία στο κοινοβούλιο. Την Κυριακή, η Λεπέν επέμεινε ότι ο Μπαρντέλα θα γινόταν πρωθυπουργός μόνο εάν το Εθνικό Συναγερμό είχε την υποστήριξη του κοινοβουλίου. Παραδοσιακά, ο Γάλλος πρόεδρος ορίζει έναν πρωθυπουργό από τη μεγαλύτερη κοινοβουλευτική ομάδα στην Εθνική Συνέλευση.