Μπορεί το πραξικόπημα στη Βολιβία να απέτυχε, η εκδήλωσή του όμως υπογράμμισε ότι το πολιτικό και κοινωνικό σκηνικό στη χώρα επιδεινώνεται άρδην.
Οι κίνδυνοι που απορρέουν από τις εσωκομματικές διαιρέσεις στο κυβερνών Σοσιαλιστικό Κόμμα, εξαιτίας της σύγκρουσης του νυν με τον πρώην πρόεδρο, επιδεινώνουν το γεωοικονομικό προφίλ της χώρας και οδηγούν σε αύξηση του ountry risk και κατ επέκταση του πιστωτικού κινδύνου.
Ως εκ τούτου το ενδεχόμενο υποβάθμισης της Βολιβίας από τους οίκους αξιολόγησης είναι ορατό, γεγονός που θα μπορούσε να πυροδοτήσει σπέκουλα στις αγορές με επιθετικά πονταρίσματα σε ομόλογα, ισοτιμία και CDS, καθιστώντας την κατάρρευση της οικονομίας αυτοεκπληρούμενη προφητεία.
Ήδη το νόμισμα της χώρας έκανε βουτιά απέναντι στο δολάριο, εξαιτίας της απόπειρας πραξικοπήματος, με την τιμή τώρα να σταθεροποιείται, αλλά πιο κοντά στα χαμηλά παρά στα υψηλά.
Οι αριστερές κυβερνήσεις πέτυχαν να ελέγξουν τον πληθωρισμό, το χρέος είναι σε χαμηλά επίπεδα αλλά η οικονομία παραμένει ακόμη εύθραυστη. Η επιβράδυνση των μεταρρυθμίσεων και οι αδύναμοι θεσμοί δεν συμβάλλουν στις προοπτικές.
Background notice: Ο οδικός χάρτης προς την καταστροφή
Στις 26 Ιουνίου, τα στρατεύματα της Βολιβίας (Caa3 σταθερό) υπό την ηγεσία του πρώην στρατηγού του στρατού Juan Jose Zúñiga εισέβαλαν στο προεδρικό μέγαρο σε μια απόπειρα πραξικοπήματος κατά του Προέδρου Luis Arce. Ο Zúñiga απολύθηκε από την στρατιωτική του διοίκηση νωρίτερα την εβδομάδα μετά από σχόλια σχετικά με τη χρήση του στρατού για την αποτροπή του πρώην προέδρου Evo Morales, πολιτικού αντιπάλου του Προέδρου Arce, από το να διεκδικήσει μια τέταρτη θητεία στις προεδρικές εκλογές του 2025, υποστηρίζοντας ότι εάν ο Morales προσπαθούσε να ξαναείναι υποψήφιος για πρόεδρος θα παραβίαζε το σύνταγμα της Βολιβίας.
Η απόπειρα πραξικοπήματος καταπνίγηκε μετά από τρεις ώρες και ο Zúñiga και άλλοι συνελήφθησαν. Αναμένουμε ότι οι πολιτικές διαιρέσεις που οδήγησαν στην αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος θα συνεχίσουν να εμποδίζουν την ικανότητα της κυβέρνησης να εφαρμόσει μέτρα που θα αντιμετωπίζουν τις αυξανόμενες μακροοικονομικές ανισορροπίες και τις οικονομικές προκλήσεις, παρατείνοντας τους πιστωτικούς κινδύνους.
Εσωκομματικές διαιρέσεις… μπλόκαραν μεταρρυθμίσεις
Καθ’ όλη τη διάρκεια του 2023 και τις αρχές του 2024, οι επίμονες πολιτικές διαιρέσεις μέσα στο κυβερνών κόμμα Movimiento al Socialismo (MAS) μεταξύ των υποστηρικτών του νυν Προέδρου Arce και των υποστηρικτών του πρώην προέδρου Morales έχουν επιδεινώσει τα οικονομικά προβλήματα της χώρας. Αυτό περιλαμβάνει καθυστερήσεις στην έγκριση νομοθετικών διατάξεων για την αποδέσμευση εξωτερικών δανείων από πολυμερείς και επίσημους διμερείς αναπτυξιακούς οργανισμούς που θα υποστήριζαν τα ρευστά αποθέματα συναλλάγματος της Βολιβίας. Αν και τα περισσότερα από αυτά τα δάνεια τελικά εγκρίθηκαν από το Κογκρέσο, οι καθυστερήσεις αυτές υποδηλώνουν αυξημένο πολιτικό κίνδυνο και πολύ αδύναμους θεσμούς και πλαίσιο διακυβέρνησης.
Αναμενόμενο το πραξικόπημα
Η απόπειρα πραξικοπήματος δεν ήταν κεραυνός εν αιθρία για τη Βολιβία, καθώς η μεγάλη πολιτική πόλωση και ο εύθραυστος κοινωνικός ιστός, αποτελούν πρόσφορο έδαφος για τέτοιες κινήσεις. Αυτοί οι παράγοντες ενσωματώνονται στην εκτίμησή για τον πολιτικό κίνδυνο. Δεδομένου αυτού, το πραξικόπημα μπορεί να θεωρηθεί ότι επιβεβαιώνει την υψηλή πιθανότητα ότι οι πιστωτικοί κίνδυνοι θα ενταθούν καθώς πλησιάζουν οι γενικές εκλογές του επόμενου έτους.
Πολύ χαμηλά η διαφθορά
Η Βολιβία είναι το 133ο λιγότερο διεφθαρμένο έθνος από 180 χώρες, σύμφωνα με τον Δείκτη Αντίληψης Διαφθοράς του 2023 που αναφέρθηκε από τη Διεθνή Διαφάνεια. Η κατάταξη της διαφθοράς στη Βολιβία είχε μέσο όρο 103,18 από το 1996 έως το 2023, φτάνοντας σε υψηλό όλων των εποχών 133,00 το 2023 και σε χαμηλό ρεκόρ 36,00 το 1996.
Η Βολιβία βαθμολογήθηκε με 29 πόντους από τους 100 στον Δείκτη Αντίληψης Διαφθοράς του 2023, όπως αναφέρθηκε από τη Διεθνή Διαφάνεια. Ο Δείκτης Διαφθοράς στη Βολιβία είχε μέσο όρο 28,55 πόντους από το 1996 έως το 2023, φτάνοντας σε υψηλό όλων των εποχών 35,00 πόντους το 2014 και σε χαμηλό ρεκόρ 20,00 πόντους το 2001.
