Την παράκαμψη του ουγγρικού βέτο και την αποστολή βοήθειας 1,4 δισ. στην Ουκρανία αποφάσισε το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, κίνηση που προκαλεί ανησυχία όμως, καθώς υπονομεύεται η αρχή της ομοφωνίας και λαμβάνονται αποφάσεις έξω από το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο και μακριά από την προστασία του Κράτους Δικαίου.
Οι δυτικοί σύμμαχοι τηρούν την υπόσχεσή τους να παράσχουν στο Κίεβο τα έσοδα από τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ξεμπλόκαρε στρατιωτική και αναπτυξιακή βοήθεια ύψους 1,4 δισεκατομμυρίων ευρώ προς την Ουκρανία, καταφέρνοντας να παρακάμψει το ουγγρικό βέτο.
Η απόφαση των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ αναμένεται να προκαλέσει αντίδραση της Ρωσίας, καθώς το Κρεμλίνο και το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών έχουν προειδοποιήσει ότι ενδεχόμενη χρήση των παγωμένων ρωσικών κεφαλαίων υπέρ της Ουκρανίας θα προκαλέσει οδυνηρή απάντηση από τη Μόσχα.
Η αποστολή βοήθειας στην κυβέρνηση του Κιέβου αποτελεί προτεραιότητα, καθώς η Ουκρανία προσπαθεί να περιορίσει τη νέα επέλαση των ρωσικών στρατευμάτων στα ανατολικά και ζητά εξοπλισμό από τους δυτικούς συμμάχους. Ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας, Ζοζέπ Μπορέλ, παρουσίασε πρόταση για την αποδέσμευση των 1,4 δισεκατομμυρίων ευρώ, δίχως να επηρεάζονται από εθνικά βέτο.
Η χρηματοδότηση προέρχεται από τα περιουσιακά στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας της Ρωσίας ύψους 210 δισεκατομμυρίων ευρώ, τα οποία η ΕΕ έχει παγώσει στο πλαίσιο κυρώσεων κατά του Κρεμλίνου. Τα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία συνεχίζουν να παράγουν έσοδα, στα οποία δεν έχει πρόσβαση η Μόσχα. Τα κράτη μέλη συμφώνησαν τον Μάρτιο να διοχετεύσουν τα χρήματα αυτά στα ουκρανικά ταμεία: το 90% για στρατιωτικό εξοπλισμό και το 10% για έργα ανοικοδόμησης.
Παρέκκλιση από το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο της ομοφωνίας και κίνδυνοι
Η σύνοδος των υπουργών Εξωτερικών κατάφερε να παρακάμψει το βέτο της Ουγγαρίας, παρά το γεγονός ότι κάθε απόφαση εξωτερικής πολιτικής στο μπλοκ διέπεται από την αρχή της ομοφωνίας. Αυτή η παρέκκλιση από το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο της ομοφωνίας, ακόμη και όταν αφορά το βέτο του ακροδεξιού Όρμπαν, εγκυμονεί κινδύνους που δεν είναι πάντα ορατοί δια γυμνού οφθαλμού.
Η αποδοχή της παράκαμψης των ευρωπαϊκών κανόνων μπορεί να δημιουργήσει προηγούμενο για μελλοντικές παραβιάσεις, υπονομεύοντας την αρχή της ομοφωνίας και την ενότητα της ΕΕ.
Αντιδράσεις και κριτική από την Ουγγαρία
Ο υπουργός Εξωτερικών της Ουγγαρίας, Πέτερ Σιζάρτο, δήλωσε: “Ξανά δισεκατομμύρια για την Ουκρανία. Αυτή τη φορά αψηφώντας τους ευρωπαϊκούς κανόνες και αφήνοντας έξω την Ουγγαρία”. Οι υπουργοί δεν κατάφεραν να λύσουν το αδιέξοδο γύρω από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό για την Ειρήνη (ΕΜΕ), λόγω του ουγγρικού βέτο.
Νέες συζητήσεις
Το αδιέξοδο του ΕΜΕ, που έχει συσσωρεύσει καθυστερήσεις ύψους 6,6 δισεκατομμυρίων ευρώ, αναμένεται να συζητηθεί στη σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες, προκαλώντας αμηχανία στους Ευρωπαίους.
