Την ατζέντα στην ΕΕ αλλάζει η κίνηση της διαδικασίας επι παραβάσει για υπερβάλλοντα ελλείμματα, από την Κομισιόν για επτά χώρες, μεταξύ των οποίων η Γαλλία και η Ιταλία.
Στο κόκκινο βρίσκονται Γαλλία και Ιταλία, καθώς η Κομισιόν κίνησε τη διαδικασία επι παραβάσει για την υπέρβαση του ορίου ελλείμματος, ενώ παράλληλα έχει αναθεωρήσει τις προβλέψεις για το χρέος των δύο χωρών, σε επίπεδα αρκετά υψηλότερα του 100%.
Η S&P έχει ήδη υποβαθμίσει το αξιόχρεο της Γαλλίας, ενώ η Ιταλία φλερτάρει με την γκρίζα ζώνη της κρίσης χρέους, όπως φαίνεται από την άνοδο στις αποδώσεις των ομολόγων και των CDS.
Τί συνέβη
Διαδικασία επί παραβάσει για επτά ευρωπαϊκές χώρες, μεταξύ των οποίων η Ιταλία και η Γαλλία, κίνησε η Κομισιόν εξαιτίας της υπέρβασης του ορίου στο έλλειμμα και καθώς το χρέους είναι εξαιρετικά υψηλό.
Η Γαλλία, η Ιταλία και πέντε χώρες ακόμη βρίσκονται πλέον υπόλογες για υπέρβαση του στόχου στο έλλειμμα., το πρώτο στάδιο μιας αντιπαράθεσης που θα δοκιμάσει την αποφασιστικότητα της ένωσης και θα μπορούσε θεωρητικά να επιβάλει πρόστιμα δισεκατομμυρίων ευρώ.
Η ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής την Τετάρτη έχει ακόμα μεγαλύτερη σημασία με τις επικείμενες γαλλικές βουλευτικές εκλογές που έχουν αναστατώσει τους επενδυτές, καθώς η προοπτική μιας νίκης είτε από την ακροδεξιά είτε από την αριστερά θα μπορούσε να επιβαρύνει ακόμη περισσότερο τα δημόσια οικονομικά της χώρας.
Συνολικά, επτά χώρες αντιμετωπίζουν τώρα επίπληξη από τους αξιωματούχους για διατήρηση δημοσιονομικών ελλειμμάτων πάνω από το όριο του 3%, με αποτέλεσμα να υπόκεινται στη Διαδικασία Υπερβολικού Ελλείμματος της Ένωσης. Στο πλαίσιο της διαδικασίας εθνικές και ευρωπαϊκές αρχές θα εμπλακούν σε διαπραγματεύσεις για την κατάρτιση σχεδίου μείωσης των ελλειμμάτων, ενώ ενδεχόμενη αποτυχία συμμόρφωσης θα μπορούσε να οδηγήσει σε πρόστιμα δισεκατομμυρίων.
Από τις χώρες που αναφέρονται, η Γαλλία και η Ιταλία τραβούν την περισσότερη προσοχή λόγω του μεγέθους τους ως η δεύτερη και η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης αντίστοιχα, καθεμία με χρέη που υπερβαίνουν αισθητά το 100% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. Η Ρουμανία ήδη αντιμετώπιζε επίπληξη, και οι άλλες χώρες που προστίθενται τώρα είναι το Βέλγιο, η Ουγγαρία, η Μάλτα, η Πολωνία και η Σλοβακία.
Στη Γαλλία, η κίνηση αυτή αυξάνει το διακύβευμα για όποιον κερδίσει τις έκτακτες εκλογές που προκήρυξε ο Πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν, οι οποίες θα διεξαχθούν μέσα στις επόμενες τρεις εβδομάδες. Το κόμμα του είναι αυτή τη στιγμή στην τρίτη θέση, ενώ το ακροδεξιό Εθνικό Μέτωπο και η αριστερή συμμαχία που διεκδικούν την εξουσία έχουν δηλώσει μια πιο επιθετική στάση προς τις Βρυξέλλες.
Οι αγορές… ανησυχούν
Μια συνολική αντιπαράθεση θα είχε ανησυχητικές παραλληλίες με την κρίση χρέους της ευρωζώνης, όταν η ακεραιότητα του νομίσματος απειλήθηκε καθώς οι επενδυτές πανικοβλήθηκαν από τις αντιπαραθέσεις μεταξύ των θεσμών της ΕΕ και των υπερχρεωμένων ευρωπαϊκών κυβερνήσεων όπως η Ελλάδα.
Η ανακοίνωση των εκλογών από τον Μακρόν έχει ήδη προκαλέσει ηχώ αυτής της αναταραχής, με το περιθώριο μεταξύ των γαλλικών και των γερμανικών ομολόγων να διευρύνεται ως αποτέλεσμα, και τις επιπτώσεις να γίνονται αισθητές στην Ιταλία και άλλες χώρες της περιοχής.
Το ασφάλιστρο απόδοσης που απαιτούν οι επενδυτές για την κατοχή γαλλικού χρέους 10 ετών έναντι των γερμανικών ομολόγων παρέμεινε δύο μονάδες βάσης υψηλότερο στις 79 μονάδες βάσης, το υψηλότερο από το 2017, μετά τη δημοσίευση της έκθεσης.
Το περιθώριο έχει αυξηθεί κατά 32 μονάδες βάσης από τότε που ο Μακρόν προκήρυξε έκτακτες εκλογές, ρίχνοντας τις αγορές σε αναταραχή. Ορισμένοι επενδυτές λένε ότι το κενό θα μπορούσε τελικά να φτάσει τις 100 μονάδες βάσης, ένα επίπεδο που είδαμε τελευταία φορά όταν η κρίση κυριαρχίας του χρέους της ευρωζώνης ήταν σε πλήρη εξέλιξη.
Η Ευρώπη… αγριεύει
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα πρόσθεσε τη δική της φωνή ανησυχίας την Τετάρτη με μια έκθεση που καλεί τα μέλη της ευρωζώνης να αρχίσουν αμέσως τη μείωση του χρέους μπροστά στους τεράστιους μακροπρόθεσμους δημοσιονομικούς κινδύνους από τη γήρανση του πληθυσμού, τις αμυντικές δαπάνες και την κλιματική αλλαγή.
Η ανακοίνωση της Επιτροπής αποτελεί την κορύφωση ετών αναπροσαρμογής του καθεστώτος χρέους και ελλείμματος της ένωσης. Οι ανανεωμένοι κανόνες θα μπορούσαν να επιτρέψουν μεγαλύτερη επιβολή μέσω προστίμων, σε αντίθεση με ένα σύστημα κυρώσεων που ποτέ δεν ενεργοποιήθηκε προηγουμένως.
Το επόμενο στάδιο θα είναι η παράδοση μεσοπρόθεσμων σχεδίων από τις χώρες μέχρι τις 20 Σεπτεμβρίου, τα οποία θα δεσμεύονται σε ένα ανώτατο όριο για την αύξηση των καθαρών δαπανών για τα επόμενα τέσσερα χρόνια, ακολουθούμενα από αξιολογήσεις αυτών από την επιτροπή τον Νοέμβριο, καθορίζοντας μια δημοσιονομική πορεία για να ισοσκελίσουν τους λογαριασμούς τους.
Το καθεστώς, γνωστό ως Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, ανεστάλη κατά τη διάρκεια της πανδημίας για να επιτρέψει τη μαζική υποστήριξη δαπανών, η οποία ακολούθησε στη συνέχεια από τα μέτρα στήριξης κατά την πρόσφατη κρίση του κόστους ζωής.
Γαλλία και Ιταλία στο κόκκινο
Οι δημοσιονομικές ζημιές εξακολουθούν να γίνονται αισθητές. Στη Γαλλία, το χρέος προβλέπεται από τις Βρυξέλλες να συνεχίσει να αυξάνεται και να φτάσει κοντά στο 114% της παραγωγής τον επόμενο χρόνο. Τον περασμένο μήνα, η S&P Global Ratings υποβάθμισε τη χώρα, επισημαίνοντας τους χαμένους στόχους στα σχέδια μείωσης του ελλείμματος της κυβέρνησης.
Ο δείκτης χρέους της Ιταλίας, ο οποίος μειώθηκε πέρυσι στο 137%, αυξάνεται ξανά, βάζοντας τη χώρα σε πορεία να ξεπεράσει την Ελλάδα με το μεγαλύτερο σωρό δανείων της περιοχής μέσα σε τρία χρόνια, σύμφωνα με την Scope Ratings.