Σαφείς αιχμές για το περιβάλλον του Κυριάκου Μητσοτάκη και τις αποφάσεις που τον οδήγησε να πάρει αφήνει σε άρθρο του στην Καθημερινή ο Αλέξης Παπαχελάς.
Κριτική τόσο στον ανασχηματισμό του Κυριάκου Μητσοτάκη, όσο και στις πολιτικές επιλογές που οδήγησαν στην ήττα στις Ευρωεκλογές και στην ανάγκη για ανακάτεμα της τράπουλας παρεμβαίνει στις πολιτικές εξελίξεις ο διευθυντής της Καθημερινής Αλέξης Παπαχελάς.
Με ένα αρκετά στοχευμένο κείμενο-άποψη παρεμβαίνει στις πολιτικές εξελίξεις ο διευθυντής της Καθημερινής Αλέξης Παπαχελάς, επιχειρώντας μια συγκριτική προσομοίωση της αποφασιστικότητας, των επιλογών και τελικά του σταθμισμένου πολιτικού κόστους.
Ο Αλέξης Παπαχελάς, επιχειρεί να καταδείξει την ανάγκη σωστής αποτίμησης του πολιτικού κόστους από τους ηγέτες, μέσα από τη διαδικασία της δημιουργίας πολιτικών φίλτρων, στα οποία καίριο ρόλο παίζουν τα πρόσωπα που περιστοιχίζουν τους ηγέτες. Έτσι, εγείρει ερωτήματα για την ένταση, το κόστος και την πολιτική σκοπιμότητα μεταρρυθμίσεων, καθώς και τον κοινωνικό τους αντίκτυπο. Φαίνεται μάλιστα να αποδίδει ευθύνες για την “τύφλωση” και στον Κυριάκο Μητσοτάκη, αναφορικά με τις επιπτώσεις που είχε ο τρόπος που προωθήθηκε η νομοθετική πρωτοβουλία για την αναγνώριση της ισότητας του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών.
Ο διευθυντής της Καθημερινής επισημαίνει την αναγκαιότητα οι ηγέτες να διαθέτουν στο περιβάλλον τους και άτομα με διαφορετικές θέσεις και απόψεις, τα οποία προέρχονται από κοινωνικές και εργασιακές ομάδες, ώστε να τους προσφέρουν τη δυνατότητα ολοκληρωμένης εκτίμησης αντικτύπου στην κοινωνία, υπερβαίνοντας ακόμη και τις δημοσκοπήσεις. Γι’ αυτό ο Αλέξης Παπαχελάς επιλέγει μια λίγο άβολη αλλά απόλυτα ρεαλιστική σύγκριση μεταξύ του νόμου για τις ταυτότητες που πέρασε ο Κώστας Σημίτης και του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών που ψήφισε η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Σε μια πιο βαθιά ανάλυση, επισημαίνει ότι η μανιώδης κατανάλωση του δεδομένου και απομειωμένου πολιτικού κεφαλαίου που διέθετε ο Κώστας Σημίτης τότε, οδήγησε αφενός στην πολιτική του αποκαθήλωση και αφετέρου στη “θυσία” της πολύ πιο αναγκαίας μεταρρύθμισης του ασφασλιστικού. Όσον αφορά τον Κυριάκο Μητσοτάκη, η ανάλυση του Αλέξη Παπαχελά δεν αναφέρεται σε χαμένες ευκαιρίες, υπονοεί όμως ότι το πολιτικό κεφάλαιο του Κυριάκου Μητσοτάκη έχει απομειωθεί επίσης και ότι δεν θα έχει τη δυνατότητα να τρέξει τις μεταρρυθμίσεις με τη δυναμική που απαιτείται.
Η τοποθέτηση αυτή εκφράζει σε μεγάλο βαθμός το άγχος των οίκων αξιολόγησης και των επενδυτών που διαπιστώνουν μεταρρυθμιστική κόπωση στην κυβέρνηση και εγείρουν ερωτηματικά για τη δυνατότητά της να ολοκληρώσει εγκαίρως και επαρκώς τα …αναμενόμενα.
Η τοποθέτηση του Αλέξη Παπαχελά
Συνταγές ηγεσίας
Ενας παλιός και έμπειρος πολιτικός έδινε κάποτε συμβουλές σε γόνο πολιτικής οικογενείας για το πώς, και με ποιους, πρέπει να κυβερνήσει. Η κρίσιμη συμβουλή ήλθε, όμως, στο τέλος: «Δεν θα κυβερνάς μόνο με αυτούς που θέλεις να βγεις για παρέα και να φας σούσι το βράδυ». Ακουγόταν λίγο ρηχό, αλλά με το πέρασμα του χρόνου κατάλαβα ότι δεν είναι και τόσο.
Κάθε πρωθυπουργός πρέπει να ισορροπήσει πάνω σε ένα τεντωμένο σχοινί. Δεν μπορεί να κυβερνήσει χωρίς να έχει γύρω του ανθρώπους που του λένε τα πράγματα όπως είναι και οι οποίοι αφουγκράζονται τι πραγματικά σκέπτεται η κοινωνία. Αλλά ταυτόχρονα πρέπει να τους αγνοεί όταν αποφασίζει μέσα του ότι κάτι πρέπει να γίνει ανεξαρτήτως πολιτικού κόστους.
Οι Αμερικανοί έχουν μία τέλεια έκφραση γι’ αυτούς που διασφαλίζουν ότι ένας ηγέτης έχει καθαρή εικόνα τού τι συμβαίνει, τους αποκαλούν υπεύθυνους για να επαληθεύουν αν η εικόνα του ηγέτη έχει σχέση με την πραγματικότητα, το λεγόμενο reality check.
Ποιος είναι ο κίνδυνος; Να πάει κανείς από το ένα άκρο στο άλλο. Από τον υπερμοντερνισμό στην οπισθοδρόμηση.
Χωρίς αυτό δεν πας μακριά. Ο Κώστας Σημίτης δεν κατάλαβε την πολιτική ζημιά που έφεραν οι «ταυτότητες» και ήταν λογικό να μην το αντιληφθεί, καθώς όλος του ο περίγυρος είχε την ίδια άποψη για το θέμα. Και όχι απλώς είχε την ίδια άποψη, αλλά το θεωρούσε θέμα ύψιστης προτεραιότητας και μία αυτονόητη μεταρρύθμιση. Και ο σημερινός πρωθυπουργός ενδεχομένως δεν κατάλαβε το κόστος της απόφασής του για τα ομόφυλα ζευγάρια, για τους ίδιους λόγους.
«Και λοιπόν, τι σημαίνει αυτό;», θα ρωτήσουν κάποιοι, «ότι πρέπει να φοβόμαστε πάντοτε τις δυνάμεις του σκοταδισμού και να μην αλλάζει τίποτα σε αυτόν τον τόπο;». Δεν πάει ακριβώς έτσι. Είναι ζήτημα προτεραιοτήτων και πολιτικής δοσολογίας. Η Ελλάδα έχει άμεση ανάγκη μεγάλων μεταρρυθμίσεων, που απαιτούν τεράστιο πολιτικό κόστος και οι οποίες θα κάνουν τη διαφορά στην πορεία της χώρας. Αν κάποιος έπρεπε να διαλέξει ανάμεσα στις ταυτότητες και στο ασφαλιστικό, επειδή δεν του περίσσευε πολιτικό κεφάλαιο, το ασφαλιστικό ήταν η προτεραιότητα.
Είναι όμως και θέμα δοσολογίας. Στο ζήτημα του γάμου των ομοφύλων δεν ήταν ο νόμος που κόστισε, όσο το πότε ήλθε προς ψήφιση και ο ασύλληπτα αυτοκαταστροφικός τρόπος με τον οποίο έπρεπε κάποιοι να τον «τρίψουν» στα πρόσωπα όσων διαφωνούσαν χωρίς να παθιάζονται.
Ποιος είναι ο κίνδυνος; Να πάει κανείς από το ένα άκρο στο άλλο. Από τον υπερμοντερνισμό στην οπισθοδρόμηση. Υπάρχουν, άλλωστε, δύο γνωστές ρήσεις. Η μία που λέει ότι ένας καλός ηγέτης δεν μπορεί να είναι τόσο μπροστά από τους οπαδούς του ώστε να κινδυνεύουν να μην τον βλέπουν όσοι είναι πίσω του. Και η άλλη που περιγράφει τον πολιτικό που συμβιβάζεται με το επιχείρημα «είμαι ο ηγέτης τους, γι’ αυτό πρέπει πάντοτε να τους ακολουθώ»… Οπως πάντα, κάπου στη μέση είναι η σωστή συνταγή.