Μπορεί η κυβέρνηση της ΝΔ να μην κινδυνεύει από αποσταθεροποίηση, καθώς απολαμβάνει ισχυρή κοινοβουλευτική πλειοψηφία, το αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών όμως, όπως αυτό εκφράζεται μέσα από την αποχή και την άνοδο των παρασιτικών ούμπερ δεξιών και ακροδεξιών κομμάτων, δείχνει πολύπλευρη πολιτική φθορά, με τις εξελίξεις πλέον να αναμένονται ραγδαίες.
Πλέον το ρίσκο δεν είναι σταθερότητας αλλά συνοχής της ΝΔ και κυβερνησιμότητας. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει λάβει αρκετά και διαφορετικά μηνύματα από την κάλπη των Ευρωεκλογών. Η αποχή αποδίδεται κυρίως στη δυσαρέσκεια ελεύθερων επαγγελματιών, γιατρών, δικηγόρων και μικρών επιχειρηματιών. Η άνοδος της ακροδεξιάς όμως είναι αποτέλεσμα της φιλελεύθερης στροφής με την προώθηση της ισότητας του γάμου των ομοφύλων, την περαιτέρω υποχώρηση της ασφάλειας.
Σε αυτό το πλαίσιο, το Μαξίμου επιχειρεί σε πρώτη φάση να διαχειριστεί τις εσωτερικές πιέσεις με διαρροές για επικείμενο ανασχηματισμό και ασκήσεις επί χάρτου.
Οι φιλελεύθεροι θέλουν λιγότερους φόρους, περισσότερες ελευθερίες και οργανωμένο κράτος. Η λαϊκή δεξιά ζητά τραμπικές προσεγγίσεις τόσο απέναντι στην Ευρώπη, όσο και απέναντι στην κοινωνία και την οικονομία. Αυτό που θα κριθεί πλέον είναι η δυνατότητα του Κυριάκου Μητσοτάκη και των συν αυτώ να ανασυνθέσουν το κόμμα και την παράταξη. Το στοίχημα είναι πως μια τέτοια αναδιάταξη θα επηρεάσει την κεντρική πολιτική και την έκφραση της κυβέρνησης και της χώρας εντός και εκτός της Ελλάδας.
Οι πιέσεις και η διάθεση του Μαξίμου
Μπορεί οι πιέσεις για ανασχηματισμό και ουσιαστική αλλαγή του κυβερνητικού μίγματος να είναι έντονες, το Μαξίμου όμως δεν είναι έτοιμο να κάνει δραστικές αλλαγές προσώπων και πολύ περισσότερο ατζέντας. Έτσι, επιχειρεί βολιδοσκοπεί κόμμα και κοινωνία μέσα από διαρροές για επικείμενες αλλαγές και ασκήσεις επί χάρτου.
Οι επιστολές Κακλαμάνη και Σαλμά έδωσαν τον τόνο και την ένταση του αναβρασμού στο εσωτερικό της ΝΔ, αποφεύγοντας όμως να αμφισβητήσουν τον ίδιο τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Στην πραγματικότητα οι δύο βουλευτές της ΝΔ που βγήκαν σε ρόλο εμπροσθοφυλακής της αγανακτισμένης λαϊκής δεξιάς, στιγματίζουν τους συμβούλους του Κυριάκου Μητσοτάκη και ζητούν αλλαγή “κηπουρών” στο Μαξίμου, ώστε να ανοίξει ο δρόμος για αλλαγή πολιτικής και προσώπων.
Επιτάχυνση εξελίξεων
Δεν είναι και λίγοι αυτοί που υιοθετούν σενάρια για άμεσο ανασχηματισμός με στόχο να ξεπεραστεί η εσωστρέφεια και να δοθεί νέα πνοή, με τον πρωθυπουργό να αποδεικνύει έμπρακτα ότι πήρε το μήνυμα και έδρασε επ αυτού. Σύμφωνα με αυτά τα σενάρια, συζητείται ανασχηματισμός ακόμη και πριν από το υπουργικό συμβούλιο της Παρασκευής.
Αυτός ο ανασχηματισμός θα είναι ο πιο δύσκολος για τον Κυριάκο Μητσοτάκη, γιατί καλείται να απεμπλέξει εδραιωμένες δομικές δυσλειτουργίες που εκτείνονται σχεδόν σε όλα τα υπουργεία και την επιτελική λειτουργία του Μεγάρου Μαξίμου.
Το πρόσφατο rotation ναυάγησε. Τα καυτά τρέχοντα θέματα όμως περιορίζουν την έκταση του ανασχηματισμού.
Η απόφαση του πρωθυπουργού να ακυρώσει το ταξίδι στην Ιορδανία και να παραχωρήσει σήμερα συνέντευξη στο κεντρικό δελτίο του Alpha δείχνει την πρόθεσή του να πάρει άμεσα πρωτοβουλίες και να κάνει πράξη αυτό που είπε για «νέα αφετηρία», στην οποία ο ανασχηματισμός μπορεί να είναι κομβικό κομμάτι.
Οι κηπουροί στο στόχαστρο
Η λύση αυτή, της αλλαγής κηπουρών δεν απορρίπτεται από τον ίδιο τον Κυριάκο Μητσοτάκη, ενώ και ο στενός πυρήνας του Μαξιμου δεν την εξοβελίζει. Βέβαια, δεν είναι σαφές ποιοί μπορεί να αλλαχθούν από αυτό το περιβάλλον σε αυτή τη φάση. Πιο δύσκολες είναι οι αλλαγές καίριων υπουργών, οι οποίες και τίθενται αυτομάτως εκτός συζήτησης. Θέσεις για κινητικότητα στελεχών εντοπίζονται όμως στους Επικρατείας, τα δευτερύοντα παραγωγικά υπουργεία Αγροτικής Ανάπτυξης, Νησιωτικής Πολιτικής, Τουρισμού, Περιβάλλοντος και στο Ανάπτυξης. Υπάρχουν και θέσεις υφυπουργών που θα μπορούσαν να ικανοποιήσουν στελέχη.
Βέβαια, οι αλλαγές αυτές δεν συνιστούν αλλαγή ατζέντας, αλλά facelift…
Στην αναζήτηση για δομικές ανακατατάξεις, όμως, υπάρχουν σαφείς δυσκολίες. Ο διευθυντής του γραφείου του πρωθυπουργού είναι νέος στη θέση, ενώ οι συχνές αλλαγές σε αυτό το πόστο υπονομεύουν τη λειτουργικότητα του ίδιου του Κυριάκου Μητσοτάκη και την αποτελεσματικότητα του επιτελικού κράτους. Από την άλλη πλευρά, τα βέλη πολλών -και σημειολογικά- κατευθύνονται στον Αλέξη Πατέλη, τον οικονομικό σύμβουλο του πρωθυπουργού.
Σε επίπεδο υπουργών η μάχη κατά της ακρίβειας έχει μόνο χαμένους και ένας είναι ο Κώστας Σκρέκας, ο οποίος θα μπορούσε να αντικατασταθεί, ενώ τη θέση του θα μπορούσε να πάρει κάποιος άλλος που θα ήταν υποψήφιος για… κάψιμο. Εκτός κυβέρνησης δεν μπορεί να βρεθεί σε αυτή τη φάση ο Άδωνις Γεωργιάδης, ενώ η σκληρή δεξιά στροφή της βάσης δεν επιτρέπει την αποπομπή ούτε του Μάκη Βορίδη. Εδραιωμένος και καλά δικτυωμένος θεωρείται ο υπουργός Ναυτιλίας Χρήστος Στυλιανίδης, ο οποίος όμως δεν έχει ερείσματα στον κομματικό μηχανισμό… Στο στόχαστρο έχει βρεθεί συχνά ο Βασίλης Κικίλιας, ο οποίος όμως επιτυγχάνει να διασώζεται όταν βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα. Ίσως τώρα που δεν βρίσκεται στην επικαιρότητα το όνομά του να… βρεθεί εκτός, με λιγότερο θόρυβο και χωρίς άμεσες επιπτώσεις στο Μαξίμου. Μεγαλύτερα είναι τα περιθώρια στους υφυπουργούς, με την Χριστίνα Αλεξοπούλου θα θεωρείται κατά πολλούς ήδη εκτός κυβέρνησης, πορεία που θα μπορούσαν να ακολουθήσουν και άλλοι από παραγωγικά υπουργεία.
