Νεκροί είναι, όπως αναμενόταν, οι επιβαίνοντες στο ιρανικό ελικόπτερο τύπου 212 που συνετρίβη τελικά κοντά στα σύνορα με το Αζερμπαϊτζάν και μεταξύ των οποίων βρίσκονταν ο πρόεδρος του Ιράν Ιμπραχίμ Ραΐσι και ο υπουργός Εξωτερικών Χοσεΐν Αμίρ-Αμπντολαχιάν, καθώς και ο εκπρόσωπος Τύπου και άλλοι αξιωματούχοι.
Σε τροχιά πολιτικών ανακατατάξεων, το εύρος και η κατεύθυνση των οποίων δεν μπορεί να προβλεφθεί έχει εισέλθει το Ιράν μετά το θάνατο του προέδρου και του υπουργού Εξωτερικών, καθώς ο Ραΐσι θεωρούνταν επίσης διάδοχος του Χομενεΐ, ο οποίος αναμενόταν είτε να πεθάνει, είτε να αποσυρθεί από την ενεργό δράση.
Ο Ραΐσι, 63 ετών, ανέβηκε στην εξουσία το 2021 και θεωρούνταν ο πιθανότερος διάδοχος του ανώτατου ηγέτη της χώρας, Αγιατολάχ Αλί Χαμεϊνί.
Τα κρατικά μέσα ενημέρωσης του Ιράν ανέφεραν γύρω στις 8:00 π.μ. τοπική ώρα τη Δευτέρα ότι ο πρόεδρος Ιμπραχίμ Ραΐσι, ο υπουργός Εξωτερικών Χοσεΐν Αμίρ-Αμπντολαχιάν και άλλοι αξιωματούχοι έχασαν τη ζωή τους σε συντριβή ελικοπτέρου.
Η ανακοίνωση του Press TV ακολούθησε ανακοινώσεις από άλλα media που συνδέονται με την κυβέρνηση τα οποία ανέφεραν ότι δεν υπήρχε «ίχνος ζωής» στο σημείο της συντριβής περίπου 20 μίλια νότια των συνόρων με το γειτονικό Αζερμπαϊτζάν. Τα νέα έρχονται μετά από 15ωρη επιχείρηση έρευνας και διάσωσης που ξεκίνησε την Κυριακή μετά από αναφορές ότι το ελικόπτερο του Raisi εμπλέκεται σε «ανώμαλη προσγείωση».
Ο Ιρανός πρόεδρος ταξίδευε στην επαρχία του Ανατολικού Αζερμπαϊτζάν του Ιράν. Η κρατική τηλεόραση ανέφερε ότι η περιοχή όπου συνέβη το περιστατικό με ελικόπτερο είναι κοντά στην Τζόλφα, μια πόλη στα σύνορα με το Αζερμπαϊτζάν. Στην περιοχή σημειώθηκαν συνθήκες ομίχλης και χιονόπτωσης που καθυστέρησαν τις επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης.
Το σημείο της συντριβής φωτογράφησε ξημερώματα, τοπική ώρα, τουρκικό UAV, το οποίο συμμετείχε στις έρευνες, μετά από υπόδειξη δορυφόρων της ΕΕ που χρησιμοποιήθηκαν για τον εντοπισμό.
Τα ξημερώματα της Δευτέρας τοπική ώρα, Τουρκικό μη επανδρωμένο αεροσκάφος εντόπισε μια πηγή θερμότητας που πιθανολογείται ότι ήταν τα συντρίμμια του ελικοπτέρου που μετέφερε τον Ραΐσι, ανέφερε το επίσημο πρακτορείο Anadolu της χώρας στις 8:16 μ.μ. ET (3:46 π.μ. τοπική ώρα). Το πρακτορείο ειδήσεων Tasnim, επικαλούμενο διοικητή των Φρουρών της Επανάστασης, ανέφερε ότι η πηγή θερμότητας μπορεί να είναι η τοποθεσία του ελικοπτέρου του Ραΐσι.
Οι επιχειρήσεις αναζήτησης ξεκίνησαν γύρω στις 9 π.μ. ET για το ελικόπτερο του Raisi μετά το περιστατικό που συνέβη στο δάσος Dizmar στο βορειοδυτικό Ιράν.
Ανώτεροι αξιωματούχοι στο ελικόπτερο
Το υπουργικό συμβούλιο του Ιράν πραγματοποίησε έκτακτη συνεδρίαση την Κυριακή το απόγευμα τοπική ώρα για να συζητήσει το περιστατικό. Η συνεδρίαση, υπό την προεδρία του αντιπροέδρου Mohammad Mokhber, επικεντρώθηκε στις προσπάθειες αναζήτησης του ελικοπτέρου, μετέδωσε το Πρακτορείο Ειδήσεων της Ισλαμικής Δημοκρατίας.
Ο Abdollahian προειδοποίησε την Πέμπτη ότι η Τεχεράνη θα κάνει το Ισραήλ να «μετανιώσει» για οποιαδήποτε επίθεση στη χώρα του ως απάντηση στο μπαράζ πυραύλων και μη επανδρωμένων αεροσκαφών το Σαββατοκύριακο.
Ο επικεφαλής του Σώματος των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης του Ιράν Χοσεΐν Σαλαμί ταξίδεψε στην περιοχή του συμβάντος για να βοηθήσει στην έρευνα, μετέδωσε το πρακτορείο ειδήσεων Tasnim.
Αμέσως μετά, ο αρχηγός του επιτελείου των ενόπλων δυνάμεων του Ιράν, Υποστράτηγος Μοχάμαντ Χοσεΐν Μπακέρι, διέταξε τον Στρατό, το Σώμα των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης (IRGC) και τη Διοίκηση Επιβολής του Νόμου να κινητοποιηθούν για την αναζήτηση του Ραΐσι, ανέφερε το Tasnim.
Ξένη βοήθεια
Ο Ευρωπαίος Επίτροπος για τη Διαχείριση Κρίσεων Janez Lenarcic ανέφερε σε ανάρτησή του στο X ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση ενεργοποιεί την υπηρεσία χαρτογράφησης Copernicus ως απάντηση στο περιστατικό. Νωρίτερα, ο Ιρακινός πρωθυπουργός Μοχάμεντ Σιά αλ- Σουδάνι διέταξε την Ερυθρά Ημισέληνο και το Υπουργείο Εσωτερικών του Ιράκ να βοηθήσουν στην αναζήτηση του ελικοπτέρου, σύμφωνα με ανακοίνωση της κυβέρνησης. Το υπουργείο Εξωτερικών της Αρμενίας είχε αναφέρει σε δήλωση ότι η χώρα είναι «έτοιμη να παράσχει όλη την απαραίτητη υποστήριξη».
Το υπουργείο Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας εξέφρασε σε ανακοίνωσή του την «ετοιμότητα του βασιλείου να παράσχει οποιαδήποτε βοήθεια χρειάζονται οι ιρανικές αρχές».
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δήλωσε ότι η χώρα του είναι «βαθιά λυπημένη» από τη συντριβή. «Η Τουρκία βρίσκεται σε πλήρη επαφή και συντονισμό» με την ιρανική κυβέρνηση, έγραψε ο Ερντογάν στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης X.
Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών ανέφερε ξεχωριστά ότι η Άγκυρα κινήθηκε επίσης για να συμμετάσχει στο έργο έρευνας και διάσωσης. Η υπηρεσία αντιμετώπισης καταστροφών της Τουρκίας δήλωσε αργότερα την Κυριακή ότι το Ιράν ζήτησε ένα ελικόπτερο έρευνας και διάσωσης με νυχτερινή όραση από την Τουρκία. Το πρακτορείο πρόσθεσε ότι εστάλησαν ομάδες 32 διασωστών και έξι οχήματα για να υποστηρίξουν τις προσπάθειες.
Η επόμενη μέρα
Εν τω μεταξύ, μέλη της Ανώτατης Επιτροπής Εθνικής Ασφάλειας του Ιράν μαζί με άλλους ανώτερους κυβερνητικούς αξιωματούχους ταξίδεψαν στην Ταμπρίζ, την πλησιέστερη μεγάλη πόλη στο ατύχημα, ανέφεραν οι New York Times, επικαλούμενοι κρατικά μέσα ενημέρωσης του Ιράν.
Τα ιρανικά μέσα ενημέρωσης επικαλέστηκαν τον Χαμεϊνί να λέει «Το ιρανικό έθνος δεν πρέπει να ανησυχεί, δεν θα υπάρξει αναστάτωση στις υποθέσεις της χώρας» ως απάντηση στο περιστατικό.
Το υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ εξέδωσε μια δήλωση την Κυριακή λέγοντας: «Παρακολουθούμε στενά τις αναφορές για πιθανή σκληρή προσγείωση ελικοπτέρου στο Ιράν που μετέφερε τον Ιρανό πρόεδρο και τον υπουργό Εξωτερικών. Δεν έχουμε άλλα σχόλια αυτή τη στιγμή».
Ήδη από το βράδυ της Κυριακής η προσοχή του διεθνούς παράγοντα έχει μετατοπιστεί στην διαμόρφωση της επόμενης ημέρας, τον τρόπο άσκησης ηγεσίας στο Ιράν και τις προοπτικές που δημιουργούνται από τη στιγμή που Ραΐσι δεν είναι πλέον στην εικόνα. Οι μεγαλύτερες αλλαγές αναμένονται σε κυβερνητικό επίπεδο. Η διαδοχή του Χαμενεΐ φαίνεται ότι θα μπορούσε να καθυστερήσει, ενώ το πιθανότερο σενάριο είναι η υποκατάσταση του ανώτατου ηγέτη από συμβούλιο στρατιωτικών και πολιτικών αξιωματούχων. Σε αυτή τη φάση τη μεγαλύτερη επιρροή σε αυτό το επίπεδο διαθέτουν οι συντηρητικοί -αυτοί δηλαδή που εξέλεξαν και τον Ραΐσι.
Ωστόσο, τα πρόσωπα που θα βρεθούν με στην εξουσία τελικά δεν έχουν ξεκαθαρίσει. Πολλά θα εξαρτηθούν από τη χημεία του νέου προέδρου με τον Χαμενεΐ και με τους διαδόχους του. Σε αυτή τη φάση πάντως, επικρατεί ανησυχία, ενώ λίγοι φαίνεται ότι είναι σε θέση να αναγνωρίσουν τον τρόπο που ξεδιπλώνεται η επόμενη ημέρα.
Ο αντίκτυπος των ανακατατάξεων στο Ιράν είναι ακόμη αδύνατο να προβλεφθεί τόσο εσωτερικά, όσο και στη διεθνή σκηνή και ιδιαίτερα στο “καζάνι” της Μέσης Ανατολής, που βράζει.
