Μπροστά σε έναν επικίνδυνο κύκλο βίας βρίσκεται η Ευρώπη, όπως αποδεικνύει η απόπειρα δολοφονίας του Σλοβάκου πρωθυπουργού Ρόμπερτ Φίτσο. Οι αλληλεπικαλυπτόμενες κρίσεις, έχουν βαθύνει προϋπάρχουσες διαιρέσεις, τροφοδοτώντας την ακραία πόλωση και τον κατακερματισμό.
Η πολεμική αντίληψη που κυριάρχησε στις σχέσεις πολλών χωρών με τη Ρωσία και τα ανοιχτά μέτωπα στα ευρωπαϊκά σύνορα έχουν τροφοδοτήσει μια νέα προσέγγιση στις πολιτικές διαφωνίες, τις απειλές κατά ζωής. Η μετουσίωσή τους, μπορεί να είναι τυχαία ή οργανωμένη, ήταν πάντως αναμενόμενη όπως αναφέρει και κορυφαίος πολιτικός παράγοντας από τη Σλοβακία.
Αν και κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι είχε προβλέψει τις εξελίξεις, ούτε τα κίνητρα του δράστη, είναι γεγονός ότι οι εντάσεις σε πολλές χώρες έχουν ξεφύγει κάθε ελέγχου και γι αυτό ευθύνεται κυρίως -αν όχι αποκλειστικά- το πολιτικό προσωπικό.
Η απόπειρα δολοφονίας κατά του πρωθυπουργού της Σλοβακίας Ρόμπερτ Φίτσο την Τετάρτη ήταν η πρώτη απόπειρα δολοφονίας σε βάρος Ευρωπαίου εθνικού ηγέτη από το 2003, όταν σκοτώθηκε ο Σέρβος πρωθυπουργός Ζόραν Τζίντζιτς. Με τον 59χρονο Φίτσο να αντιμετωπίζει απειλητικά για τη ζωή του τραύματα, η επίθεση έθεσε ερωτήματα όχι μόνο για τη χώρα του αλλά και για την Ευρωπαϊκή Ένωση, με την οποία η Σλοβακία είχε διαφορές υπό την ηγεσία του Φίτσο.
Πρέπει να σημειωθεί ότι οι πολιτικές δολοφονίες δεν είναι μόνο αυτές που αφορούν σε πολιτικά πρόσωπα αλλά και σε δημοσιογράφους. Στην Ευρώπη, τα τελευταία χρόνια έχουν δολοφονηθεί τέσσερις δημοσιογράφοι: Η Νταφίνα Καρουάνα στη Μάλτα, Ο Γιάν Κούτσιακ (και η αρραβωνιαστικιά του) στην Τσεχία, ο Γιώργος Καραϊβάζ στην Ελλάδα και η Βικτόρια Μαρίνοβα στη Βουλγαρία. Περισσότερες είναι οι απόπειρες δολοφονίας κατά δημοσιογράφων στην ΕΕ… , όπως ενός Αζέρου στη Γαλλία…
Το προφίλ Ρόμπερτ Φίτσο;
Ο Φίτσο ηγείται του κόμματος Smer από την ίδρυσή του το 1999. Είναι ο μακροβιότερος ηγέτης της χώρας από τότε που ιδρύθηκε με τη διάλυση της Τσεχοσλοβακίας το 1993. Αναγκάστηκε να παραιτηθεί στο παρελθόν εν μέσω καταγγελιών για διαφθορά, μετά τη διπλή δολοφονία του ρεπόρτερ Γιάν Κούτσιακ και της συντρόφου του, μέσα στο σπίτι τους, ενώ ερευνούσε υποθέσεις διαφθοράς και συνεργασίας της κυβέρνησης του Φίτσο με το οργανωμένο έγκλημα.
Ο Φίτσο επέστρεψε στην εξουσία για τέταρτη θητεία ως πρωθυπουργός του μικρού, περίκλειστου έθνους της κεντρικής Ευρώπης τον Οκτώβριο. Το κόμμα του ηγείται ενός τριμερούς συνασπισμού που αντιμετωπίζει με σκεπτικισμό την ΕΕ και έχει υιοθετήσει σκληρή γραμμή για τη μετανάστευση.
Η απόπειρα δολοφονίας του Φίτσο
Ο Φίτσο περπατούσε μέσα σε ένα πλήθος μετά τη σύγκληση κυβερνητικής συνεδρίασης στην πόλη Χάντλοβα στην κεντρική Σλοβακία όταν αυτόπτες μάρτυρες άκουσαν για τέσσερις πυροβολισμούς και είδαν τον πρωθυπουργό να πέφτει στο έδαφος. Ο φερόμενος ως δράστης συνελήφθη και τέθηκε υπό κράτηση από την αστυνομία. Η κυβέρνηση είπε ότι ο Φίτσο νοσηλεύεται σε κρίσιμη κατάσταση σε κοντινό νοσοκομείο στην Μπάνσκα Μπίστριτσα. Το κοινοβούλιο της Σλοβακίας στην Μπρατισλάβα ανέστειλε τη συνεδρίασή του καθώς ηγέτες σε όλο το πολιτικό φάσμα καταδίκασαν την επίθεση, την πρώτη του είδους της στην ιστορία της χώρας.
Τι σημαίνει αυτό για τη Σλοβακία;
Η απόπειρα δολοφονίας έρχεται σε μια περίοδο αυξανόμενης πόλωσης στην πολιτική της Σλοβακίας, με τους αντιπάλους να κατηγορούν τον Φίτσο ότι προσπαθεί να δημιουργήσει ένα κράτος μαφίας. Οι σύμμαχοί του κατηγορούν την αντιπολίτευση και τα τοπικά μέσα ενημέρωσης ότι προκαλούν ρήγμα στο έθνος. Σε ένδειξη της τεταμένης ατμόσφαιρας στη χώρα.
Μερικοί από τους συμμάχους του Φίτσο είπαν μετά τον πυροβολισμό ότι οι πολιτικοί του αντίπαλοι και τα «φιλελεύθερα» μέσα ενημέρωσης είχαν αίμα στα χέρια τους.
Ο αντίκτυπος για την ΕΕ
Από τότε που επέστρεψε στην εξουσία, ο Φίτσο έχει ευθυγραμμιστεί με τον Πρωθυπουργό της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν καλώντας την ΕΕ να άρει τις κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Ρωσία μετά την πλήρη εισβολή της στην Ουκρανία.
Έχει εξοργίσει το κυρίαρχο ρεύμα της ΕΕ και τους συμμάχους της επικρίνοντας τη στρατιωτική συμμαχία του ΝΑΤΟ και λέγοντας ότι σκοπεύει να εξομαλύνει τους δεσμούς με τη Μόσχα. Ο Όρμπαν καταδίκασε την απόπειρα δολοφονίας του Φίκο ως «ειδεχθή επίθεση εναντίον του φίλου μου» σε μια ανάρτησή του στο Χ. Οι ηγέτες της ΕΕ έσπευσαν επίσης να εκφράσουν την αλληλεγγύη τους στον Φίκο και τον λαό της Σλοβακίας μετά το περιστατικό.