Νέα δεδομένα στα Δυτικά Βαλκάνια δημιουργεί η πολιτική ανατροπή στη Βόρεια Μακεδονία όπου το ακροδεξιό VMRO-DPMNE επικράτησε σαρωτικά στις εκλογές, καθώς η ηγεσία του αντιτίθεται σθεναρά στη Συμφωνία των Πρεσπών και κινείται σε πιο φιλοτουρκική και φιλορωσική κατεύθυνση τους Σοσιαλδημοκράτες.
Μεγάλη νίκη σημείωσε το δεξιό αντιπολιτευόμενο κόμμα VMRO- DPMNE τόσο στις βουλευτικές όσο και στις προεδρικές εκλογές που διεξήχθησαν την Τετάρτη στη Βόρεια Μακεδονία.
Στις βουλευτικές εκλογές, με καταμετρημένο το 93% των ψήφων, το VMRO- DPMNE συγκεντρώνει ποσοστό 43% και καταλαμβάνει 59 έδρες στη Βουλή που απαρτίζεται από 120 βουλευτές. Το απερχόμενο κυβερνών Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SDSM) καταποντίστηκε, λαμβάνοντας ποσοστό μόλις 15% και 19 έδρες.
Στην τρίτη θέση με ποσοστό 14% και 18 έδρες έρχεται το κυρίαρχο αλβανικό κόμμα στη Βόρεια Μακεδονία, το DUI του Αλί Αχμέτι. Στην τέταρτη θέση με ποσοστό 11% και 13 έδρες έρχεται ο συνασπισμός τεσσάρων αντιπολιτευόμενων αλβανικών κομμάτων με την ονομασία «Αξίζει». Πέμπτο με ποσοστό 6,8% και έξι έδρες ήρθε το εθνικιστικό και φιλορωσικό κόμμα «Αριστερά» και έκτο με ποσοστό 5,3% και πέντε έδρες το νεοσύστατο κόμμα «Ξέρω» του δημάρχου του Κουμάνοβο, Μάξιμ Ντιμιτρίεφσκι, ο οποίος αποχώρησε πριν από δύο χρόνια από το SDSM.
Auditor’s note: Οι ευθύνες της Ελλάδας
Για τη μεγάλη πολιτική ανατροπή που φέρνει την ευρωσκεπτικιστική δεξιά στο τιμόνι της Βόρειας Μακεδονίας ευθύνη έχουν, αφενός ο Ζόραν Ζάεφ που εγκατέλειψε αιφνιδιαστικά το κόμμα του, καθώς και η ελληνική κυβέρνηση η οποία δεν προώθησε την εμπέδωση της Συμφωνίας των Πρεσπών φοβούμενη το πολιτικό κόστος στο εσωτερικό και επιχειρώντας να την αποδομήσει. Έτσι, οι οικονομικές σχέσεις Ελλάδας – Βόρειας Μακεδονίας δεν βελτιώθηκαν ποτέ αρκετά, οι πολιτισμικές δεν συσφίσθηκαν και οι πολιτικές παρέμειναν “καταναγκαστικές”.Συνολικά, η θέση της Ελλάδας στα Δυτικά Βαλκάνια έχει αποδυναμωθεί αισθητά τα τελευταία χρόνια, καθώς οι μικροπολιτικές σκοπιμότητες εντός της Νέας Δημοκρατίας και η ευθυγράμμιση με τις πολιτικές των ΗΠΑ, αντί της Ευρώπης στην περιοχή, στέρησαν από την Ελλάδα σημαντικό διαπραγματευτικό κεφάλαιο. Από τη μια η υπονόμευση της Συμφωνίας των Πρεσπών και από την άλλη η διπλωματική αναβάθμιση του Κοσόβου και η σύγκρουση με την Αλβανία για την υπόθεση Μπελέρη, περιόρισαν άρδην το γεωπολιτικό και γεωοικονομικό αποτύπωμα της Ελλάδας στα Βαλκάνια.
Η ιστορία
Στις προηγούμενες βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν στη Βόρεια Μακεδονία τον Ιούλιο του 2020, πρώτο είχε έρθει το SDSM (του οποίου ηγούταν τότε ο Ζόραν Ζάεφ) καταλαμβάνοντας 46 έδρες και δεύτερο το VMRO-DPMNE το οποίο είχε εξασφαλίσει στις εκλογές εκείνες 44 έδρες.
Η επόμενη μέρα
Ο αρχηγός του VMRO- DPMNE Χρίστιαν Μίτσοσκι, σε δηλώσεις του λίγο πριν τα μεσάνυχτα ανέφερε πως στις εκλογές αυτές «νίκησε ο περήφανος λαός της “Μακεδονίας” και ηττήθηκε η διαφθορά, ο νεποτισμός και η αναξιοκρατία που εξέθρεψε η συγκυβέρνηση SDSM-DUI».
Ο Μίτσκοσκι ανήγγειλε ότι τις επόμενες ημέρες θα ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με τον αντιπολιτευόμενο αλβανικό συνασπισμό «Αξίζει» για τον σχηματισμό κυβέρνησης στη χώρα, αποκλείοντας παράλληλα το ενδεχόμενο μετεκλογικής συνεργασίας του VMRO- DPMNE με το DUI, το οποίο τα τελευταία 20 χρόνια συμμετέχει σε όλες τις κυβερνήσεις συνασπισμού της χώρας.
Στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών που διεξήχθη την Τετάρτη παράλληλα με τις βουλευτικές εκλογές, η υποψήφια του VMRO-DPMNE, Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα συγκέντρωσε ποσοστό 65%, έναντι ποσοστού μόλις 29% που απέσπασε ο υποψήφιος του SDSM και απερχόμενος πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας, Στέβο Πεντάροφσκι και με το αποτέλεσμα αυτό, η 70χρονη Σιλιάνοφσκα εκλέγεται στο ανώτατο πολιτειακό αξίωμα της χώρας και γίνεται η πρώτη γυναίκα Πρόεδρος της Δημοκρατίας στην ιστορία της χώρας.
Επικίνδυνη στροφή
Ο απερχόμενος πρόεδρος της Βόρειας Μακεδονίας, Στέβο Πεντάροφσκι δήλωσε ότι το αποτέλεσμα των εκλογών είναι ξεκάθαρα και πως η ιδέα του για μία πολυεθνική χώρα, πλήρως ενσωματωμένη στις ευρωατλαντικές δομές, δυστυχώς, τη φορά αυτή δεν έτυχε υποστήριξης από το εκλογικό σώμα.
Λίγο μετά τα μεσάνυχτα, μερικές χιλιάδες υποστηρικτές του VMRO-DPMNE συγκεντρώθηκαν στην κεντρική πλατεία των Σκοπίων, όπου πανηγύρισαν την επικράτηση του κόμματος αυτού στις χθεσινές “διπλές” εκλογές στη χώρα.