Ενώ οι εισαγωγές φυσικού αερίου από τη Ρωσία έχουν αυξηθεί, ιδιαίτερα μέσω Τουρκίας, η ΕΕ ανακοίνωσε νέο πακέτο κυρώσεων κατά της Μόσχας στοχεύοντας για πρώτη φορά τον τομέα LNG και τον σκιώδη στόλο μεταφοράς ορυκτών καυσίμων που έχει δημιουργήσει το Κρεμλίνο.
Για πρώτη φορά, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε κυρώσεις στην ισχυρή βιομηχανία υγροποιημένου φυσικού αερίου της Ρωσίας, καθώς και τον σκιώδη στόλο τάνκερ που έχει χτίσει το Κρεμλίνο.
Τα μέτρα δεν θα μπλοκάρουν άμεσα τις ρωσικές εισαγωγές LNG στην ΕΕ. Αντίθετα, θα εμποδίσουν τις χώρες της ΕΕ από την εκ νέου εξαγωγή ρωσικού LNG μετά την παραλαβή του. Κοινώς, η Κομισιόν δεν θέλει να πλήξει την ενεργειακή ασφάλεια των χωρών, αλλά αποδομήσει τα προσχήματα ενεργειακών εταιριών και εφοπλιστών που χρησιμοποιούν την ενεργειακή ασφάλεια ως πλατφόρμα για την αγορά και μεταπώληση ρωσικών καυσίμων.
«Η διάταξη αυτή δεν επηρεάζει τις εισαγωγές στην ΕΕ», τονίζεται στην πρόταση.
Οι κυρώσεις θα απαγορεύσουν επίσης τη συμμετοχή της ΕΕ σε επερχόμενα έργα LNG στη Ρωσία.
«Ένα τέτοιο μέτρο περιορίζει την επέκταση της χωρητικότητας LNG της Ρωσίας και ως εκ τούτου περιορίζει τα έσοδα της Ρωσίας», υποστηρίζει η πρόταση.
Επιπλέον, η Επιτροπή, επιδιώκει οι εταιρείες να μοιράζονται ευρύτερα πληροφορίες σχετικά με τις εισαγωγές LNG από τη Ρωσία.
Η κίνηση σηματοδοτεί την πρώτη φορά που το μπλοκ στοχεύει τον κερδοφόρο τομέα φυσικού αερίου της Μόσχας, μέρος του 14ου πακέτου κυρώσεων των Βρυξελλών κατά της Ρωσίας, δύο και πλέον χρόνια μετά την εισβολή της στην Ουκρανία. Και έρχεται καθώς πληθαίνουν τα στοιχεία ότι οι δυτικές προσπάθειες για την εξάντληση των εσόδων της Μόσχας από ορυκτά καύσιμα υπολείπονται θλιβερά, με το ανώτατο όριο της τιμής του πετρελαίου να αποτυγχάνει σε μεγάλο βαθμό και η φοροδιαφυγή των κυρώσεων να είναι αχαλίνωτη.
Ακόμη, αν και το LNG σηματοδοτεί μια σημαντική αλλαγή στη στρατηγική της ΕΕ, οι προτεινόμενες κυρώσεις θα αγγίξουν μόνο ένα κλάσμα των εσόδων της Ρωσίας από ορυκτά καύσιμα. Πέρυσι, οι μεταπωλήσεις LNG της Μόσχας στην ΕΕ αντιπροσώπευαν μόλις το ένα τέταρτο των συνολικών εσόδων της Ρωσίας από την εμπορία του αερίου υψηλής ψύξης. Και οι κυρώσεις σε επερχόμενα έργα LNG θα ήταν κυρίως προληπτικές,
λένε οι ειδικοί, καθώς κανένας από αυτούς δεν στέλνει φορτίο προς την Ευρώπη.
Οι πρεσβευτές της ΕΕ πρόκειται να συζητήσουν τα μέτρα την Τετάρτη. Υπάρχει αυξανόμενη πολιτική υποστήριξη από τους μεγάλους της ΕΕ, όπως η Γερμανία και η Ιταλία, για να χτυπήσουν το ρωσικό LNG, αλλά η Ουγγαρία —που εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη ρωσική ενέργεια— έχει μπλοκάρει ιστορικά όλες τις κυρώσεις για το φυσικό αέριο.
Το πλήγμα για τη Ρωσία
Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Κομισιόν οι νέες κυρώσεις που στοχεύουν στο LNG θα πλήξουν τα έσοδα της Ρωσίας κατά περίπου 2 δισ. ευρώ, με βάση τα στοιχεία του περασμένου έτους.
Αν και πρόκειται για μεγάλο ποσό, πρόκειται για 28% των κερδών LNG της Ρωσίας και λίγο περισσότερο από το ένα πέμπτο των εξαγωγών της στην ΕΕ πέρυσι.
Πλήγμα σε εφοπλιστές και λιμάνια
Η ΕΕ επιδιώκει επίσης να ένα ακόμη καίριο πλήγμα κατά της Ρωσίας, εστιάζοντας στον «σκιώδη στόλο». Πρόκειται για παλιά πλοία με σκοτεινή ιδιοκτησία και ασφάλιση που έχει αγοράσει η Μόσχα σε μεγάλους αριθμούς για να ξεφύγει από τις δυτικές πετρελαϊκές κυρώσεις.
Η Επιτροπή θέλει να απαγορεύσει στα λιμάνια της ΕΕ να βοηθούν πλοία που συμμετέχουν σε «μεταφορές ενέργειας σε αντίθεση με τον στόχο της μείωσης των εσόδων της Ρωσίας σε αυτόν τον τομέα». Προτείνει επίσης να απαγορεύεται στα πλοία αυτά να λαμβάνουν υπηρεσίες ή οικονομική βοήθεια από την ΕΕ.
Οι υπόλοιπες κυρώσεις
Τα ενεργειακά μέτρα δεν είναι οι μόνες νέες κυρώσεις που προωθούν οι Βρυξέλλες.
Στην ατζέντα επίσης βρίσκονται κυρώσεις κατά media για προπαγάνδα όπως στη Φωνή της Ευρώπης, λίγες μέρες μετά τις τρομακτικές καταγγελίες ότι το φιλο-κρεμλινικό site διέδιδε προπαγάνδα μέσω «πληρωμένων» Ευρωπαίων πολιτικών. Η πρόταση προτείνει την απαγόρευση λειτουργίας.
Υπάρχει επίσης απαγόρευση εξαγωγών ουκρανικών αντικειμένων πολιτιστικής κληρονομιάς, εάν υπάρχουν υποψίες ότι «τα εμπορεύματα έχουν αφαιρεθεί παράνομα από την Ουκρανία». Το μέτρο στοχεύει να σταματήσει την κλοπή ιστορικών αντικειμένων εν καιρώ πολέμου, όπως πίνακες ζωγραφικής, θρησκευτικά αντικείμενα και αρχαιολογικούς θησαυρούς.
Χωριστά, το πακέτο περιλαμβάνει μια συνιστώμενη απαγόρευση εισαγωγών ηλίου — μια προσπάθεια να ακρωτηριαστεί ένας μικρός αλλά αναπτυσσόμενος ρωσικός τομέας που στοχεύει πελάτες υψηλής τεχνολογίας στον τομέα ημιαγωγών και ιατρικού εξοπλισμού.
Ένα άλλο στοιχείο της δέσμης είναι μια πρόταση που αντικατοπτρίζει όλες τις κυρώσεις της ΕΕ για τη Ρωσία στη γειτονική Λευκορωσία, που έχει ουσιαστικά τυλιχθεί στην αγκαλιά της Μόσχας. Η τελωνειακή ένωση της Λευκορωσίας με τη Ρωσία σημαίνει ότι η χώρα λειτουργεί ως κύριος δρόμος για την παράκαμψη των κυρώσεων της ΕΕ.