Ενώ στην Ελλάδα άπαντες είχαμε τα μάτια καρφωμένα στο placement της Τράπεζας Πειραιώς και την άνοδο του Χρηματιστηρίου, στη Μαδρίτη, στα τέλη Φεβρουαρίου η Επιτροπή της Βασιλείας για την Τραπεζική Εποπτεία συνεδρίασε αποφασίζοντας δομικές αλλαγές σε μια σειρά από ζητήματα που θα αλλάξουν το τοπίο μέσα στο οποίο κινούνται οι τράπεζες, περιορίζοντας σημαντικά την ευελιξία τους.
- Η Επιτροπή της Βασιλείας ενέκρινε αναθεωρήσεις σε Βασικές αρχές για αποτελεσματική τραπεζική εποπτεία.
- Αποφάσισε να πραγματοποιήσει διαβουλεύσεις σχετικά με πιθανά μέτρα για την αντιμετώπιση του window dressing όσον αφορά τις παγκόσμιες συστημικά σημαντικές τράπεζες.
- Επιβεβαιώνει την προσδοκία ότι όλες οι πτυχές της Βασιλείας III θα εφαρμοστούν πλήρως,
με συνέπεια και το συντομότερο δυνατό.
Η Επιτροπή της Βασιλείας για την Τραπεζική Εποπτεία συνεδρίασε στις 28–29 Φεβρουαρίου 2024 στη Μαδρίτη για να καταγράψει τις πρόσφατες εξελίξεις της αγοράς και τους κινδύνους για το παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα και να συζητήσει μια σειρά από πολιτικές και εποπτικές πρωτοβουλίες.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Επιτροπής, η Βασιλεία θα αναθεωρήσει τον πυρήνα των μέτρων εποπτείας, καθώς και τις παραμέτρους ευελιξίας των τραπεζών, με στόχο να περιορίσει τα περιθώρια ευελιξίας των G-SIB να ιδιοκαθορίζουν μια σειρά από παράγοντες, πολλές φορές μάλιστα σε συντονισμό μεταξύ τους. Αυτό θα έχει αντίκτυπο και στις μικρότερες τράπεζες, καθώς θα αυξηθούν αναπόφευκτα τα εποπτικά κόστη θα υπάρχει στενότερος έλεγχος στο day-to-day.
Επίσης, η Επιτροπή της Βασιλείας θα εισάγει και το νέο playbook για τον αντίκτυπο της κλιματικής αλλαγής, ζήτημα που έχει ανοίξει και η ΕΚΤ και το οποίο θα έχει ως αποτέλεσμα τη διενέργεια stress tests και την επιβολή κεφαλαιακών επιβαρύνσεων. Συνδυαστικά, οι τράπεζες θα αναγκαστούν να προσφύγουν στις αγορές για νέα κεφάλαια και να περιορίσουν την ανάληψη ρίσκου, ενώ θα τροφοδοτήσει και τάση επανεξέτασης των τεκμηρίων χρηματοδότησης και αποδοχής καταθέσεων, δημιουργώντας ένα πολύ σύνθετο και ανταγωνιστικό περιβάλλον.
Κίνδυνοι και τρωτά σημεία
Η επιτροπή συζήτησε τις προοπτικές για το παγκόσμιο τραπεζικό σύστημα υπό το φως των πρόσφατων εξελίξεων στην οικονομική και χρηματοπιστωτική αγορά. Συζήτησε τους κινδύνους για τις τράπεζες από τομείς που αντιμετωπίζουν αντίξοους ανέμους, συμπεριλαμβανομένων τμημάτων εμπορικών ακινήτων. Τα μέλη συζήτησαν επίσης τις διασυνδέσεις των τραπεζών με μη τραπεζικούς χρηματοπιστωτικούς διαμεσολαβητές, συμπεριλαμβανομένου του αυξανόμενου ρόλου της ιδιωτικής πίστης. Οι τράπεζες και οι εποπτικές αρχές πρέπει να παραμείνουν σε επαγρύπνηση έναντι των αναδυόμενων κινδύνων σε αυτούς τους τομείς.
Βασικές Αρχές της Βασιλείας
Η επιτροπή συζήτησε τα σχόλια που ελήφθησαν στη διαβούλευση της σχετικά με τις αναθεωρήσεις των Βασικών Αρχών για την αποτελεσματική τραπεζική εποπτεία (Βασικές Αρχές της Βασιλείας).
Με βάση τα στοιχεία που έλαβε από ένα ευρύ φάσμα ενδιαφερομένων, η Επιτροπή ενέκρινε τις τελικές αναθεωρήσεις των Βασικών Αρχών, οι οποίες βασίζονται σε εποπτικές γνώσεις και διαρθρωτικές αλλαγές στο τραπεζικό σύστημα από την προηγούμενη ενημέρωση το 2012.
Το τελικό πρότυπο θα δημοσιευθεί μετά τη Διεθνή Διάσκεψη των Τραπεζικών Εποπτών στις 24–25 Απριλίου 2024.
Window dressing
Βασιζόμενη στη συζήτηση στην προηγούμενη συνεδρίασή της, η Επιτροπή εξέτασε μια σειρά από εμπειρικές αναλύσεις που το window dressing από ορισμένες τράπεζες όσον αφορά στις παγκόσμιες συστημικά σημαντικές τράπεζες (G-SIB). Αυτή η ρυθμιστική συμπεριφορά αρμπιτράζ επιδιώκει να μειώσει προσωρινά το αντιληπτό συστημικό αποτύπωμα των τραπεζών γύρω από τις ημερομηνίες αναφοράς που χρησιμοποιούνται για την αναφορά και τη δημόσια γνωστοποίηση των βαθμολογιών G-SIB.
Όπως επισήμανε προηγουμένως η επιτροπή, το παραθυράκι των τραπεζών υπονομεύει τους επιδιωκόμενους στόχους πολιτικής των προτύπων της επιτροπής και κινδυνεύει να διαταράξει τη λειτουργία των χρηματοπιστωτικών αγορών. Προς τούτο, η επιτροπή συμφώνησε να πραγματοποιήσει διαβουλεύσεις σχετικά με πιθανά μέτρα που αποσκοπούν στη μείωση της συμπεριφοράς των παραθύρων. Το έγγραφο διαβούλευσης, και ένα συνοδευτικό έγγραφο εργασίας που συνοψίζει τις εμπειρικές αναλύσεις. Η επιτροπή συμφώνησε επίσης να δημοσιεύσει ένα έγγραφο εργασίας σχετικά με την αξιολόγηση της δυναμικής της βαθμολογίας G-SIB κατά την τελευταία δεκαετία.
Χρηματοοικονομικοί κίνδυνοι που σχετίζονται με το κλίμα
Ως μέρος της ολιστικής της προσέγγισης για την αντιμετώπιση των οικονομικών κινδύνων που σχετίζονται με το κλίμα, η επιτροπή συζήτησε το ρόλο της ανάλυσης σεναρίων στην αξιολόγηση της ανθεκτικότητας των επιχειρηματικών μοντέλων, των στρατηγικών και του συνολικού προφίλ κινδύνου των τραπεζών σε μια σειρά εύλογων τρόπων που σχετίζονται με το κλίμα.
Τα μέλη σημείωσαν ότι το πεδίο της ανάλυσης σεναρίων είναι δυναμικό, με πρακτικές που αναμένεται να εξελιχθούν γρήγορα καθώς προχωρά η επιστήμη του κλίματος.
Βασιζόμενη στις υφιστάμενες εποπτικές αρχές της, η επιτροπή συμφώνησε να δημοσιεύσει ένα working paper σχετικά με τη χρήση ανάλυσης σεναρίων για το κλίμα από τράπεζες και εποπτικές αρχές για να βοηθήσει στην ενημέρωση πιθανών μελλοντικών εργασιών στον τομέα αυτό. Το έγγραφο συζήτησης θα δημοσιευτεί τους επόμενους μήνες.
Εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων της Βασιλείας ΙΙΙ
Η Επιτροπή έκανε απολογισμό της κατάστασης εφαρμογής των εκκρεμών προτύπων της Βασιλείας ΙΙΙ, τα οποία οριστικοποιήθηκαν το 2017. Τα μέλη της επιτροπής συνέχισαν να σημειώνουν καλή πρόοδο ως προς την εφαρμογή, αν και παραμένει άνιση. Τα μέλη επαναβεβαίωσαν ομόφωνα την προσδοκία τους για πλήρη εφαρμογή όλων των πτυχών του πλαισίου της Βασιλείας ΙΙΙ, με συνέπεια και το συντομότερο δυνατό. Τα μέλη ενέκριναν επίσης ένα πρόγραμμα εργασίας για τις αξιολογήσεις δικαιοδοσίας της εφαρμογής αυτών των προτύπων ως μέρος του Προγράμματος Αξιολόγησης της Ρυθμιστικής Συνοχής της Επιτροπής.
Τί είναι η Επιτροπή της Βασιλείας
Η Επιτροπή της Βασιλείας είναι ο κύριος παγκόσμιος ρυθμιστής προτύπων για την προληπτική ρύθμιση των τραπεζών και παρέχει ένα φόρουμ συνεργασίας σε θέματα τραπεζικής εποπτείας. Η εντολή του είναι να ενισχύσει τη ρύθμιση, την εποπτεία και τις πρακτικές των τραπεζών παγκοσμίως με σκοπό την ενίσχυση της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας.
Η Επιτροπή αναφέρεται στην Ομάδα Διοικητών Κεντρικών Τραπεζών και Επικεφαλής Εποπτείας και ζητά την έγκρισή της για σημαντικές αποφάσεις. Η Επιτροπή δεν έχει επίσημη υπερεθνική εξουσία και οι αποφάσεις της δεν έχουν νομική ισχύ. Αντίθετα, η Επιτροπή βασίζεται στις δεσμεύσεις των μελών της για την εκπλήρωση της εντολής της.
Η Ομάδα Διοικητών Κεντρικών Τραπεζών και Επικεφαλής Εποπτείας προεδρεύεται από τον Tiff Macklem, Διοικητή της Τράπεζας του Καναδά. Η Επιτροπή της Βασιλείας προεδρεύεται από τον Pablo Hernández de Cos, Διοικητή της Τράπεζας της Ισπανίας.
