Οι διαμαρτυρίες των αγροτών έχουν κλιμακωθεί σε όλη την Ευρώπη, κλυδωνίζοντας την ύπαιθρο και εντείνοντας το πολιτικό ρίσκο και την αβεβαιότητα ενόψει ευρωεκλογών.
Ενώ οι διαδηλώσεις των αγροτών στην Ευρώπη κλιμακώνονται, μια πιο προσεκτική ματιά στα αίτια δείχνει ότι η εξίσωση της επίλυσης είναι αρκετά σύνθετη.
Η Ευρώπη προωθώντας επιτακτικά τη νομοθεσία για την κλιματική αλλαγή υπονομεύει τη βιωσιμότητα του κλάδου, καθώς τα στενά περιθώρια κέρδους και η έλλειψη ικανών χρηματοδοτικών προγραμμάτων δεν επιτρέπουν τον έγκαιρο εκσυγχρονισμό. Ταυτόχρονα η μαζική εισαγωγή φθηνότερων προϊόντων από την Ουκρανία δυναμιτίζει την κοινωνική συνοχή, καθώς διαβρώνει τη ζήτηση για ευρωπαϊκά προϊόντα και δημιουργεί αθέμιτο ανταγωνισμό. Αν σε αυτά προστεθεί η επιβράδυνση και πληθωρισμός αντιλαμβάνεται κανείς ότι μίγμα είναι εκρηκτικό. Και αυτό χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι κατά τόπους… ιδιαιτερότητες.
Στην Πολωνία, σχηματίζεται ένας βαθύς και διευρυνόμενος συνασπισμός αγροτών ενάντια στην εισροή φθηνότερων, υποτιθέμενων χαμηλότερης ποιότητας ουκρανικών γεωργικών προϊόντων που απειλούν τις αγορές τους.
Οι αγρότες στην Ολλανδία ήταν ταραγμένοι ακόμη και πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία, εξαιτίας των σχεδίων της ολλανδικής κυβέρνησης για μείωση των εκπομπών αζώτου.
Στη Γερμανία, η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι ήταν όταν το Βερολίνο, κάτω από έντονη πολιτική πίεση να αρχίσει να εξισορροπεί τον προϋπολογισμό, πρότεινε την κατάργηση των επιδοτήσεων καυσίμων για τους αγρότες. Συνολικά, οι ευρωπαίοι αγρότες αντιμετωπίζουν αυξανόμενο κόστος έναντι πτώσης των τιμών. φοβούνται ότι νόμοι υπέρ για την προστασία του κλίματος θα οδηγήσουν σε στέρηση δικαιωμάτων τους και αισθάνονται ότι υποφέρουν δυσανάλογα από την προσέγγιση της Ευρώπης για τη στήριξη της κατεστραμμένης οικονομίας της Ουκρανίας.
Στην Ελλάδα, οι αγρότες αντιδρούν στην θεαματική αύξηση του κόστους εξαιτίας του πληθωρισμού, στην έλλειψη εργατικού δυναμικού και στην απουσία κυβερνητικής στήριξης και σχεδίου μετά τις καταστροφές που υπέστησαν το καλοκαίρι από τις φωτιές και το φθινόπωρο από τις πλημμύρες.
Οι επικείμενες εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Ιούνιο έχουν αρχίσει να δίνουν κινητοποιούν στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τις εθνικές κυβερνήσεις, που τον τελευταίο καιρό έσπευσαν να κάνουν παραχωρήσεις για να βγάλουν τρακτέρ από τους αυτοκινητόδρομους. Ωστόσο, οι αγρότες δεν είναι ικανοποιημένοι και τα κόμματα της αντιπολίτευσης –κυρίως εκείνα της ακροδεξιάς– ελπίζουν να επωφεληθούν, ξεκινώντας από αυτό το καλοκαίρι.
Ο κίνδυνος ανόδου της ακροδεξιάς και έξαρσης του λαϊκισμού, ως αποτέλεσμα της αδυναμίας των κυβερνήσεων να διοχετεύσουν κεφάλαια και να αντιμετωπίσουν εγκαίρως το νέο πλήγμα στον πρωτογενή τομέα είναι παραπάνω από ορατός. Ο κίνδυνος όμως δεν είναι μόνο πολιτικός, αλλά γεωοικονομικός. Την ώρα που η ΕΕ επιχειρεί να εμπεδώσει το δόγμα της στρατηγικής αυτονομίας και ενώ θεσμοί όπως το NATO απειλούνται από τις εκλογές στις ΗΠΑ, η υπονόμευση της πρωτογενούς παραγωγής εσωτερικά και η αύξηση της εξάρτησης από την Ουκρανία και άλλες χώρες, με χαμηλότερα standards είναι πολύ πιθανό να προκαλέσουν αναδιάταξη του κοινωνικού ιστού και σε πολλές περιπτώσεις στον νότο πλήρη εκρίζωση της ήδη αδύναμης παραγωγικής βάσης.